Türkmen Halk Masallarına Ait Kültürel Unsurları Çevirmede Kullanılan Gramerle İlgili Yöntemler

Yıl 2020, Cilt: 8 Sayı: 2, 472 - 480, 30.06.2020

Maral Kuliyeva

https://doi.org/10.29228/ijlet.44067

Öz

Masallar, toplumların yaşayışını, gelenek ve göreneklerini günümüze taşıyan sözlü edebiyatın en önemli ürünlerinden biridir.
Bunun yanı sıra masallar, toplumun diğer değer yargılarının da gelecek kuşaklara aktarılmasında önemli role sahiptir. Türk
masalları, eğlenmek veya güzel zaman geçirmek amacıyla anlatılsa da aslında dinleyenlere iyilerin kazandığını, kötülerin
mutlaka kaybettiğini ve cezalandırılacağını anlatmanın en etkili aracıdır. Masalların kendine özgü bir dili vardır ve bu (kaynak)
dil, başka bir dile çevrilirken ya da aktarılırken, dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır. Buradaki amaç, hem asıl metnin
dil yapısını korumak hem de metindeki coşkuyu, esrarengizliği, kültürel özellikleri olduğu gibi aktarabilmektir. Türkmen halk
masalları; söz varlığı, üslup ve gramer açısından farklı özelliklere sahiptir. Bilindiği gibi, Türkmen halk masalları; öykü
açısından devamlılığı olan ve coşkulu bir eser olması nedeniyle de okurların dikkatini çekebilen bir edebi türdür. Söz konusu
çalışmada, Türkmen halk masallarından İngiliz diline çevirisi yapılan masal örnekleri incelenecek ve bu çevirilerde kullanılan
yöntemler ele alınacaktır. Bu yöntemler, maddeler halinde, Grammatik ýerini doldurma (Gramer Birliklerinin Yerini
Doldurma), Dessury kesgitlemeler (Özel Açıklamalar), Grammatik arhaizmler (Gramer Arkaizmler), Atributiw söz düzümleri
(Atributif Tamlamalar), Eksplikasiýa (Özel Yapısal Değişim), Grammatik gaýtalamalar (Gramerle İlgili Tekrarlar) şeklindedir.
Türkmen halk masallarına ait kültürel unsurlar, İngiliz diline aktarılırken kullanılan sadece leksikal düzeyde değil, gramer
düzeyinde de kullanılan çeviri yöntemleri, örnekleri ile birlikte ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler

Türkmence, masallar, yöntemler, masal çevirisi.

Methods about the Grammar Used in Cultural Elements of Turkmen Folk Tales

Öz

Fairy tales are one of the most important products of oral literature that carry the life and traditions of the societies to the
present. Besides, fairy tales play an important role in transferring other value judgments of the society to future generations.
Turkish fairy tales are the most effective means of telling listeners that good people win, bad people lose and punish, even if
they are told for fun or having a good time. Fairy tales have their own language, and there are some points to consider when
translating or translating this (source) language into another language. The aim here is both to preserve the language structure
of the original text and to convey the enthusiasm, mysteriousness and cultural features in the text as it is. Turkmen folk tales;
The vocabulary has different characteristics in terms of style and grammar. As it is known, Turkmen folk tales; It is a literary
genre that is continuous in terms of stories and can attract the attention of readers due to its enthusiasm. In this study, examples
of fairy tales translated from Turkmen folk tales into English will be examined and the methods used in these translations will
be discussed. These methods include Grammatic Filling (Substitution of Grammar Units), Dessury sections (Special
Explanations), Grammatic arhaisms (Grammar Archaysms), Atributiw syntaxes (Atributive Completions), Explicitism (Special
Structural Change), Grammatic assumptions (Grammatical Related). Repeats). Cultural methods belonging to Turkmen folk
tales will be handled together with examples of translation methods used not only at the lexical level but also at the grammar
level.

Anahtar Kelimeler

Turkmen, fairy tales, methods, tale translation.

Kaynakça

• Akpamyk, A. (2001). “Ruh”.
• Akpamyk, A. (2014). TSPS.
• Böwenjik A. (2010). Türkmen halk ertekisi, A.TDNG.
• Bowenjick A. (2001). “Ruh”,
• Лотман Ю.М. Структура художественного текста. – СПб.: «Искусство – СПб», 1998.//Электронная библиотека ModernLib.ru. URL:http://modernlib.ru/books/lotman_yuriy/struktura_hudozhestvennogo_teksta/read (дата обращения: 02.04.2016)
• Türkmen halk ertekileri (2019).TDNG.
• Turkmen folk tales (2019). A. TSPS