İlkokul Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Becerilerinin Çeşitli Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi

Yıl 2020, Cilt: 8 Sayı: 4, 81 - 91, 30.12.2020

Aykut Yetgin Mehmet Katrancı

https://doi.org/10.29228/ijlet.46576

Öz

Bir konuyu farklı yönlerden ele alabilme, objektif olma, akıl yürütme, argümanların geçerliliğine karar verme, problem çözme,
iddiaları kanıtlarla destekleme gibi süreçlerden oluşan eleştirel düşünme; çağımız insanının en çok ihtiyaç duyduğu
becerilerden biridir. Çünkü bireyler günlük yaşamlarında eleştirel düşünme becerisini kullanmayı gerektiren bir çok faaliyette
bulunmaktadır. Eleştirel düşünme becerisinin önemi dikkate alınarak bu araştırmada ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin
eleştirel düşünme becerilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada betimsel tarama modeli
kullanılmıştır. Çalışmanın örneklemi; basit seçkisiz örnekleme yöntemi ile belirlenen 409 ilkokul dördüncü sınıf öğrencisinden
oluşmaktadır. Veriler, Kişisel Bilgi Formu ve Eleştirel Düşünme Becerisi Testi kullanılarak toplanmış; verilerin analizinde SPSS
programı kullanılmıştır. Araştırma sonucunda öğrencilerin eleştirel düşünme becerilerinin orta düzeyde olduğu ve kız
öğrenciler lehine anlamlı farklılık gösterdiği görülmüştür. Öğrencilerin ebeveynlerinin öğrenim durumunun, eleştirel düşünme
becerisi üzerinde herhangi bir etkisinin olmadığı belirlenmiştir. Araştırmaya katılan öğrencilerin bir aylık sürede okudukları
kitap sayısının ve kütüphaneye üye olma durumlarının eleştirel düşünme becerisini anlamlı düzeyde etkilediği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

: Düşünme, eleştirel düşünme becerisi, ilkokul öğrencileri.

Evaluation of Primary School Students' Critical Thinking Skills in Terms of Various Variables

Öz

Critical thinking skill, which consists of processes such as being able to deal with a subject from different angles, being objective,
reasoning, deciding the validity of arguments, problem solving, and supporting claims with evidence, is one of the skills that
modern people need most. Because individuals engage in many activities that require using critical thinking skills in their daily
lives. It has many activities. All of these activities require using critical thinking skills. Considering the importance of critical
thinking skills, this study aims to examine primary school fourth grade students' critical thinking skills in terms of various
variables. Descriptive survey model was used in the research. The sample of the study; It consists of 409 primary school fourth
grade students determined by simple random sampling method. The data were collected using the Personal Information Form
and the Critical Thinking Skill Test; SPSS program was used to analyze the data. As a result of the research, it was seen that the
critical thinking skills of the students were at a medium level and there was a significant difference in favor of female students.
It was determined that the education level of the students' mothers and fathers had no effect on their critical thinking skills It
was determined that the number of books read in one month by the students participating in the study and their membership to
the library significantly affected their critical thinking skills.

Anahtar Kelimeler

Thinking, critical thinking skill, primary school students

Kaynakça

• Akar, C. ve Kara, M. (2016). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerinin bazı değişkenlere göre değerlendirilmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (Teke) Dergisi, 5(3), 1339-1355.
• Akar, C., Başaran, M. ve Kara, M. (2016). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin eleştirel okuma becerilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Turkish Studies, 11(3), 1-14.
• Akar, C. (2007). İlköğretim öğrencilerinde eleştirel düşünme becerileri. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Amanvermez İncirkuş, F. ve Beyreli, L. (2020). Bilişsel Farkındalık Okuma Stratejilerinin Eleştirel Düşünmeye Etkisi: Karma Araştırma Yöntemi. Eğitim ve Bilim, 45(202), 173-190.
• Arı, D. (2020). Beceri temelli eleştirel düşünme öğretiminin ilkokul 4.sınıf öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.