CUMHURİYETİN KURULUŞUNDAN GÜNÜMÜZE MİLLİ EĞİTİM BAKANLARININ ÇALIŞMALARINA İLİŞKİN BİR ANALİZ

Yıl 2018, Cilt: 1 Sayı: 2, 136 - 150, 21.12.2018

Methi Çelik Gökhan Savaş Hazal Takmak Gamze Tuti

Öz

Ülkelerin geleceği için
önemli rol oynayan eğitim hizmetlerinin amacına ulaşabilmesi için etkin bir
biçimde yürütülmesi ve yönetilmesi gerekmektedir. Türkiye’de eğitimin
yönetilmesi ve yönlendirilmesi devlet adına Milli Eğitim Bakanlığı tarafından
yapılmaktadır. Cumhuriyetin kuruluşundan günümüze kadar geçen sürede iki yıldan
fazla süre görev yapan Milli Eğitim Bakanlarının çalışmalarının incelenmesi
amacıyla yürütülen araştırmada betimsel tarama yöntemi kullanılmıştır. Araştırma
söz konusu dönemdeki eğitim politikalarının ortaya konması açısından önem
taşımaktadır. Araştırma sonucunda 1920 yılından günümüze kadar 64 Milli Eğitim
Bakanı’nın görev yaptığı belirlenmiştir. Genel olarak bakıldığında eğitim
alanından gelmeyen Bakanların daha fazla olduğu görülmektedir. Bu durum nedeniyle
eğitimdeki değişim ve dönüşüm daha çok yapısal konularda gerçekleşmiş ve eğitim
olgusu gerektiği ölçüde ele alınamamıştır. Araştırmada Milli Eğitim Bakanları
tarafından yürütülen çalışmaların eğitim sistemi üzerinde önemli etkilerinin
olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Milli Eğitim Bakanları, Cumhuriyet Dönemi, Eğitim, Milli Eğitim Bakanları

Kaynakça

• Alıcı, D. (2008). Bir Eğitim Devrimcisi: Mustafa Necati. Mersin Üniversitesi Eğitim FakültesiDergisi, 4(1), 65-79.
• Altıntaş, A. (2007). Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’nin Kuruluş Aşamaları. Cerrahpaşa Tıp Dergisi, 38(3), 106-117.
• Aysal, N. (2005). Anadolu da Aydınlanma Hareketinin Doğuşu: Köy Enstitüleri. Ankara Üniversitesi Türkİnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, 9(35), 267-282.
• Başar, E. (1988). Cumhuriyet Dönemi Milli Eğitim Bakanları ve İcraatlarının Değerlendirilmesi (1920-1960). Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Bayburt, B. (2017). 1923’ten günümüze Türkiye’de eğitim yönetimine Milli eğitim, Sağlık ve Adalet Bakanlarının mesleki formasyonları üzerinden karşılaştırmalı bir bakış. International Journal of Science. 59, 511-531. Doi number:http://dx.doi.org/10.9761/JASSS7236
• Büyükboyacı, Ş. (2015). Süleyman Demirel dönemi (1965-1971) eğitim politikaları ve uygulamalarının Türk basınındaki yankıları. Ulakbilge 3 (6), 19-57.
• Çetin, M., & Adıgüzel, S. (2006). İstanbul ili resmi ilköğretim okulu müdürlerinin uzmanlık yeterliklerinin incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2), 167-183.
• Demiralp, A. (2005). Süleyman Demirel dönemi eğitim ve kültür politikaları. Yüksek Lisans Tezi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ sayfasından erişilmiştir.
• Ergün, M. ( 1982). Atatürk devri türk eğitimi. Ankara. Ocak Yayınları.
• Eriş, S. (2006). 1961-1987 yılları arasında gerçekleştirilen Milli Eğitim Şuraları ve alınan kararların uygulamaları. Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ sayfasından erişilmiştir.
• Erkek, M. S. (2016). Uşak’ta ittihatçı bir mektep müdürü: Ahmet Tahir Efendi (1876-1922). Tarih Okulu Dergisi (TOD) 9(16), 187-205.Güven, İ. (2001). Mustafa Necati’nin Türk eğitiminin gelişimine katkıları. Milli Eğitim Dergisi, 149.
• Güven, C., & Boyraz, E. Z. (2016). Hamdullah Suphi Tanrıöver’in İlk Maârif Vekilliği DönemiFaaliyetleri. OPUS–Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 6 (10), 286-317.
• Işık, İ. (2001). Türkiye yazarlar ansiklopedisi (Vol. 1). Uyum Ajans.
• Kapluhan, E. (2012a). Hazırlık (Kurtuluş Savaşı) Dönemi Eğitim Politikaları ve EğitimFaaliyetleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(1).
• Kapluhan, E. (2012b). Atatürk dönemi eğitim seferberliği ve köy enstitüleri. Marmara Coğrafya Dergisi, 26, 172-194.
• KaraKöK, T. (2011). Menderes Dönemi'nde (1950-1960) Türkiye'de Eğitim. Journal of Higher Education & Science/Yüksekögretim ve Bilim Dergisi, 1(2), 89-97. DOI: 10.5961/jhes.2011.014
• Karasar, N. (1999). Bilimsel araştırma yöntemi - kavramlar, ilkeler, teknikler. Ankara: Nobel.
• Karasar, N. (2013). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel.
• Kartal, S. (2008). Toplum kalkınmasında farklı bir eğitim kurumu: Köy Enstitüleri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1).
• Kaya, T. (2014). Tevfik İleri ve Türk Eğitim sistemindeki yeri. Yüksek Lisans Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ sayfasından erişilmiştir.
• MEB, Faaliyet Raporu 2010. Ankara,2011
• MEB, Faaliyet Raporu 2015. Ankara, 2016
• MEB. (2017). 1. Milli Eğitim şurası. Erişim adresi: https://ttkb.meb.gov.tr/.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2018). Eski Bakanlarımız. http://www.meb.gov.tr/meb/ adresinden erişilmiştir.
• Milli Eğitim Bakanlığı, (1981). Hasan Sağlam’ın Milli Eğitim Bakanlığı Vakfı I. Genel Kurulu Açış Konuşması, Milli Eğitim Basımevi: Ankara.
• Milli Eğitim Bakanlığı, (1989). Milli Eğitim Bakanı Avni Akyol’un 1990 Yılı Bütçe Konuşması, Milli Eğitim Basımevi: Ankara.
• Milli Eğitim Bakanlığı, (1990). Milli Eğitim Bakanı Avni Akyol’un TBMM 1991 Yılı Bütçe Konuşması, Milli Eğitim Basımevi: Ankara..
• Milli Eğitim Bakanlığı, (1993a). TBMM 1994 Yılı Bütçe Raporu, Milli Eğitim Basımevi: Ankara.
• Milli Eğitim Bakanlığı, (1993b). TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu 1994 Yılı Bütçe Konuşması, Milli Eğitim Basımevi: Ankara
• Milli Eğitim Bakanlığı, (1994). TBMM 1995 Yılı Bütçe Raporu, Milli Eğitim Yayınevi: Ankara.
• Özalp, R., & Ataünal, A. (1983). Milli Eğitimde Kongreler ve Şuralar. Cumhuriyet Döneminde Eğitim, 105- 129.
• Öztürk, A. A. (1999). Türkiye’de Modern Eğitimin Gelişimi ve Aydın İli, İl Kültür Müdürlüğü Cumhuriyetin 75. Yılı Kültür Eserleri Dizisi: Aydın.
• SETA, 2010’da Türkiye. İstanbul, 2011
• Sertkaya, A. (2004). I. Meclis Dönemindeki Eğitim ve Kültür Faaliyetleri ve Milli Eğitim Bakanları.Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Sorguç, B. (1982), 1920’den 1981’e Milli Eğitim Bakanlığı, İstanbul: İletişim
• Şentürk, A. (2013). Mustafa Necati Bey'in bir eğitim projesi: Maarif Eminliği. Erişim adresi: http://dergipark.gov.tr/download/article-file/417304
• Taşkesen, Ü. S. (2006). Hasan Ali Yücel’in Eğitim Felsefesi ve Türk Milli Eğitimine Katkıları. Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Tan, D. (2007). Milli Eğitim Bakanları ve eğitim icraatları. Yüksek Lisans Tezi. Adnan Menderes Sosyal Bilimler Enstitüsü. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ sayfasından erişilmiştir.
• Tangülü, Z. (2012). Demokrat Parti dönemi eğitim politikaları (1950-1960). Journal of Turkish Educational Sciences, 10(2), 389-410.Tedmem, 2014 Eğitim Değerlendirme Raporu. Ankara, 2014
• Tedmem, 2015 Eğitim Değerlendirme Raporu. Ankara, 2015
• Tevetoğlu, F. (1986). Hamdullah Suphi Tanrıöver. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı.
• TBMM Zabıt Ceridesi (1959), Devre: I, İçtima: I, Cilt: I, Ankara: TBMM Matbaası.
• Uçar, F. (2017). Türk siyasal hayatında iktidarların dil ve sanat politikalarına bir örnek: Milliyetçi Cephe hükümetleri dönemi. Asya Studies, 2(2), 17-25.
• Ulusoy, M. (2014). Dr. Rıza Nur’un Milli Eğitim Bakanlığı Faaliyetleri. Karaelmas Eğitim BilimleriDergisi, 2(2), 175-181.
• Yıldırım, Ş. (2011). Orhan Uğuz’un Eskişehir yükseköğretim tarihine katkıları. Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ sayfasından erişilmiştir.
• Yıldız, O., & Yıldız, T. (2016). Türkiye Cumhuriyeti eğitim politikaları. Journal of Research in Education and Society, 3(1), 24-41.