THE EFFECTS OF TRANSFORMATIONAL LEADERSHIP STYLE ON DISTANCE EDUCATION

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 3, 193 - 207, 03.12.2021

Yasemin İbiş , Merve Şenol

https://doi.org/10.52848/ijls.960045

Cited By: 2

Öz

This study analyses significance of transformative leadership and impacts of transformative leadership style dimensions during distance education period. 17 students continuing their education in Yozgat Health Services Vocational School of Higher Education participated in the study voluntarily. The study was designed with qualitative study method and based on phenomenological design. Participants were determined using convenience sampling method among multipurpose sampling methods. Data in the scope of the study were collected using semi-structured interview forms with open-ended questions. Data collected in the study were analyzed using descriptive analysis method. Data collected in the study were determined as student opinions on being role models, making an impact, and leading change in education towards idealized impact dimension of educators in distance education process. Student opinions towards inspiring motivation dimension were determined as motivation, positive energizing, encouraging, and guidance. Student opinions towards individual support dimension were determined as mentorship, open and effective communication, personal development, and problem solving. Student opinions towards intellectual stimulation dimension were determined as encouraging research, innovative thinking, independent thinking, and creative thinking.

Anahtar Kelimeler

Leadership, Transformative Leadership, Distance Education

DÖNÜŞÜMCÜ LİDERLİK STİLİNİN UZAKTAN EĞİTİME ETKİLERİ

Öz

Bu çalışmada, dönüşümcü liderliğin uzaktan eğitim sürecindeki önemi ve dönüşümcü liderlik stili boyutlarının uzaktan eğitim sürecindeki etkileri incelenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu, Türkiye’ de bir devlet üniversitesine bağlı 2020-2021 eğitim öğretim yılı bahar döneminde öğrenimine devam eden 17 gönüllü öğrenci oluşturmaktadır. Çalışma nitel araştırma desenlerinden biri olan durum çalışması modelinde gerçekleştirilmiştir. Katılımcıların belirlenmesinde amaçlı örnekleme yöntemlerinden kolay ulaşılabilir durum örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırma kapsamındaki veriler açık uçlu sorulardan oluşturulmuş yarı yapılandırılmış görüşme formları kullanılarak elde edilmiştir. Araştırmadan elde edilen veriler betimsel analiz tekniği ile analiz edilmiştir. Araştırmada elde edilen bulgular sonucunda, dönüşümcü liderlik alt boyutlarından idealize edilmiş etki boyutuna yönelik olarak öğrenci görüşleri genellikle rol model olma, etki bırakma, eğitimde değişimin öncüsü olma kategorilerinde toplanmıştır. İlham verici motivasyon boyutuna yönelik öğrenci görüşleri; motivasyon, olumlu enerji verme, cesaretlendirme, yol gösterme kategorilerinde gruplandırılmıştır. Bireysel destek boyutuna yönelik öğrenci görüşleri; mentorlük, açık ve etkili iletişim, kişisel gelişim, problem çözme kategorilerinde bir araya getirilmiştir. Entelektüel uyarım boyutuna yönelik öğrenci görüşleri ise; araştırmaya sevk etme, yenilikçi düşünme, bağımsız düşünme, yaratıcı düşünme kategorilerinde ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Liderlik, Dönüşümcü Liderlik, Uzaktan Eğitim

Kaynakça

• Ak, Ş., Gökdaş, Y., Öksüz, C., ve Torun, F. (2021). Uzaktan eğitimde eğiticilerin eğitimi: Uzaktan eğitime yönelik öz yeterlik ve yarar algısına etkisi. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 7(1), 24-44.
• Akar, H. (2017). Öğretmenlerin dönüşümcü liderlik, örgütsel adalet ve örgütsel destek algılarının iş yaşam kaliteleri üzerine etkisi. Doktora Tezi. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• Akbolat, M., Işık, O., ve Yılmaz, A. (2013). Dönüşümcü liderlik davranışının motivasyon ve duygusal bağlılığa etkisi. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (11), 35-50.
• Aksel, N., ve Cevat, E. L. M. A. (2018). Ortaokul müdürlerinin dönüşümcü liderlik davranışları ile öğretmenlerin motivasyonu arasındaki ilişki. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(3), 1252-1268.
• Allen, I. E., & Seaman, J. (2017). Digital compass learning: Distance education enrollment report 2017. Babson Survey Research Group.
• Anderson, M. (2017). Transformational leadership in education: A review of existing literature. International Social Science Review, 93(1), Article 4.
• Antonopoulou, H., Halkiopoulos, C., Barlou, O., & Beligiannis, G. N. (2021). Transformational leadership and digital skills in higher education institutes: During the COVID-19 Pandemic. Emerging Science Journal, 5(1), 1-15.
• Aslan, Ş., Akarçay Ulutaş, D., & Güzel, Ş. (2020). Dönüşümcü liderlik, Yönetici desteği, iletişim, iş yerinde iyilik hali ve örgütsel paranoya ilişkileri. Journal of Social and Humanities Sciences Research, 7(61), 3180-3195.
• Aslan, Ş. (2013). Duygusal zekâ ve dönüşümcü, etkileşimci liderlik. İstanbul: Nobel Yayın Dağıtım.
• Balcı, A. (2013). Sosyal bilimlerde araştırma. yöntem, teknik ve ilkeler, Ankara: Pegem Yayınları.
• Baltacı, A. (2019). Nitel araştırma süreci: Nitel bir araştırma nasıl yapılır? Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 368-388.
• Barutçugil, İ. (2014). Liderlik. İstanbul: Kariyer Yayıncılık.
• Başkale, H. (2016).Nitel araştırmalarda geçerlik, güvenirlik ve örneklem büyüklüğünün belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 9(1), 23-28.
• Birel, F. K., ve Çevik, M. S. (2020). Nitel araştırma desenleri. Ş.Ş. Erçetin (Ed.). Araştırma teknikleri (s.63-81). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Bozkurt, A. (2017). Türkiye’de uzaktan eğitimin dünü, bugünü ve yarını. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 3(2), 85-124.
• Can, N. (2014). Öğretmen liderliği. Ankara: Pegem Akademi.
• Camveren, H., ve Vatan, F. (2018). Yükseköğretimde mentorluk yetkinliği ve faydaları. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 15(4), 256-261.
• Çekmecelioğlu, H. G. (2014). Göreve ve insana yönelik liderlik tarzlarının örgütsel bağlılık, iş performansı ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkileri. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 28, 21-34.
• Dinç, B. (2020). Konfüçyüs’ ün otantik ve dönüşümcü liderliği. Uluslararası Liderlik Çalışmaları Dergisi: Kuram ve Uygulama, 3(Özel Sayı 2), 109-116.
• Durukan, H., & Bayındır, A. (2018). Okul öncesi eğitim yöneticilerinin liderlik rollerini gerçekleştirme düzeylerinin öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 14(4), 376-388.
• Eraslan, L. (2011). Liderlikte post-modern bir paradigma: dönüşümcü liderlik. Journal of Human Sciences, 8(1).
• Erçetin, Ş. Ş., Çevik, M. S., ve Çelik, M. (2018). Okul müdürlerinin kuantum liderlik davranışlarını gerçekleştirme düzeyleri. Uluslararası Liderlik Çalışmaları Dergisi: Kuram ve Uygulama, 1(2), 109-124.
• Ergin, A., ve Karataş, H. (2018). Üniversite öğrencilerinin başarı odaklı motivasyon düzeyleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(4), 868-887.
• Eroğluer, K. (2020). Dönüşümcü liderlik algısının çalışanların iç girişimcilik davranışları üzerindeki etkisinde psikolojik sermayenin düzenleyici etkisi. Business & Management Studies: An International Journal, 8(2), 2503-2530.
• Eryeşil, K., ve İraz, R. (2017). Liderlik tarzları ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişkinin incelenmesine yönelik bir alan araştırması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 20(2), 129-139.
• Fletcher, K. A., Friedman, A., & Piedimonte, G. (2019). Transformational and transactional leadership in healthcare seen through the lens of pediatrics. The Journal of Pediatrics, 204, 7-9.
• Gedik, Y. (2020). Dönüşümsel ve işlemsel liderlik. Uluslararası Liderlik Çalışmaları Dergisi: Kuram ve Uygulama, 3(2), 19-34.
• Gurbetoğlu, A. ve Yücel, B. G. (2019). Okulöncesi eğitim kurumu yöneticilerinin liderlik stilleri ile öğretmenlerin iş doyumu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Temel Eğitim, 1(2), 6-19.
• Hamutoğlu, N. B., Gültekin, G. S. ve Savaşçı, M. (2019). Öğretmen adaylarının uzaktan eğitime yönelik görüşleri: Açıköğretim uygulamaları. Yükseköğretim Dergisi, 9(1), 19-28.
• Harrison, J. L. (2011). Instructor transformational leadership and student outcomes. Emerging Leadership Journeys, 4(1), 82-136.
• İbiş, Y. ve Çalışkan, Ö. (2021). Öğretmenlerin liderlik rollerine ilişkin algı ve beklentilerinin incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 50(230), 423-444.
• İşman, A. (2008). Uzaktan eğitim. Pegem Akademi.
• Karamanlıoğlu, A. U., Şenkul, G. ve Sığrı, Ü. (2019). Dönüşümcü Liderlik ve Bilgi Yönetimi: Bilgi ve İletişim Teknolojileri Firmaları Üzerine Nitel Bir Araştırma. Alanya Akademik Bakış, 3(2), 99-122.
• Karip, E. (1998). Dönüşümcü liderlik. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16(16), 443-465.
• Keçecioğlu, T. (2003). Lider ve liderlik. İstanbul: Okumuş Adam Yayını.
• Keskin, M., ve Özer, D. (2020). COVID-19 sürecinde öğrencilerin web tabanlı uzaktan eğitime yönelik geri bildirimlerinin değerlendirilmesi. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 5(2), 59-67.
• Kinley, D. H. (2015). Perspectives on accreditation and leadership: A case study of an urban city college in jeopardy of losing accreditation. University of Southern California.
• Kiriş, B., ve Aslan, H. (2019). Okul müdürlerinin dönüşümcü liderlik özellikleri ile öğretmenlerin mesleki benlik saygıları arasındaki ilişkiye yönelik öğretmen algıları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 18(72), 1656-1675.
• Krepia, V., Katsaragakis, S., Kaitelidou, D., & Prezerakos, P. (2018). Transformational leadership and its evolution in nursing. Progress in Health Sciences, 8(1).
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. sage.
• Mohammed, T. Y., ve Baş, D. P. (2020). Dönüşümcü liderlik stilinin örgüt kültürü ve işletmenin yenilikçiliğine etkisi. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 8(2), 98-122.
• Robbins, B., & Davidhizar, R. (2020). Transformational leadership in health care today. The Health Care Manager, 39(3), 117-121.
• Saykili, A. (2018). Distance education: Definitions, generations, key concepts and future directions. International Journal of Contemporary Educational Research, 5(1), 2-17.
• Songur, A., ve İnce, N. (2020). Liderlik türlerinin çalışan motivasyonu ve performansına etkisi: bir uygulama. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(Özel Sayı-Special Issue), 906-925.
• Şengüllendi, M. F., ve Şehitoğlu, Y. (2017). Dönüşümcü liderlik ve pozitif psikolojik sermaye ilişkisinde eğitim düzeyinin moderatör rolü. Yıldız Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(2), 112-126.
• Yoldaş, C., ve Merç, A. (2018). Entelektüel düşünme eğilimi ölçeği geliştirme çalışması. Electronic Turkish Studies, 13(27), 1729-1740.
• Zel, U. (2011). Kişilik ve liderlik. İstanbul: Nobel Yayınları.