KALKINMA AJANSLARI JENERİK YAPISI ÜZERİNDEN GENEL SİSTEM TEORİSİ KAPSAMINDA COBIT-5 İLE KURAMSAL VE KAVRAMSAL ANALİZ

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 6, 172 - 184, 15.06.2019

Ahmet Efe

https://doi.org/10.29064/ijma.566294

Öz

Türkiye’de 2006 yılından itibaren kurulmaya
başlayan kalkınma ajansları (KA) 2010 yılı sonu itibariyle sayıları 26 olarak AB
Düzey-2 bölgelendirme sistematiğine göre kuruluşlarını tamamlamışlardır. Ancak
aradan geçen birkaç yıllık süreçte KA kuruluş felsefesinden uzaklaştıkları ve
etkin işletilemedikleri gibi ithamlarla karşılaşmışlardır. Devlet Denetleme
Kurulu (DDK) tarafından 2014 yılında yapılan incelemede 43 adet sorun alanları
belirlenmiştir. Bu çalışmada tek tipçiliğe çoklu disipliner ve kuramsal bir
bakış açısıyla inceleme yapılarak genel sistem kuramı çerçevesinde çözümleme
yapılabileceği analizlerle gösterilmiştir. 
DDK tarafından belirlenmiş sorunlardan birisi olan tek tipçi
yapılanmanın COBIT-5 paydaş ihtiyaçları ekosistemi çerçevesinde yapılanma
gerekliliğine dair hedef basamakları modelinin uygulanabilirliğinin tartışması
yapılmaktadır. COBIT-5 yaklaşımının önerdiği süreç yönetimi ve kurumsal
yapılanmanın açık sistemlere uygun olduğu iddia edilmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Tek tipçilik, bölgesel kalkınma ajansı, genel sistem teorisi, COBIT-5

Kaynakça

• Bertalanffy, L. von, (1934) Büyümenin Hukuka Uygunluğu Üzerine Araştırmalar. I. Teorinin genel ilkeleri; sucul hayvanlarda büyümenin matematiksel ve fizyolojik yasaları. Arch., Mech., 131: 613-652.
• Bertalanffy, Ludwig Von (1962). Genel sistem teorisi - Eleştirel Bir İnceleme. Genel Sistemler 7, 1-20.
• Boulding, K. E. (1956). General Systems Theory--The Skeleton Of Scıence. Management Science. Apr, Vol. 2 Issue 3, , 197-208.
• Cole, G. (1993). Management: Theory and Practice. London: DP Publications .
• DDK, Aykın, H., ARSLANBAŞ, M., DERE, A., ÖZÇELİK, A., BOYALI, C., . . . ÖZKILINÇ, M. A. (2014). Kalkınma Ajansları İnceleme ve Araştırma Raporu (Hizmete Özel). Ankara: Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme Kurulu, http://www.tccb.gov.tr/faaliyetler/ddkraporlari/.
• Efe, A. (2010). Yönetim Bilişim Sistemleri Disiplinin (YBS) Paradigmatik Analizi. Kamu Yönetimi ve Teknoloji KAYFOR-VIII. Ankara: TODAİE.
• EFE, A. (2013). An Innovation in the Management Mindset of Organisations: Cobit-5. 11 th Globelıcs Internatıonal Conference (s. 93-100). ANKARA: GLOBELICS.
• Efe, A. (2013). Cobit-5 Framework as a Model for the Regional Development Agencies in Turkey. ICEBEG (s. 33-42). İzmir: Internatıonal Journal Of Ebusıness And Egovernment Studıes.
• EFE, A. (2014). İç Denetim 2013 Dönemi Yıllık Raporu. Ankara: Ankara Kalkınma Ajansı (Hizmete Özel).
• Efe, A. (2015). Türkiye'de Kalkınma Ajansları için bir Yönetişim Modellemesi: COBIT-5. Ankara: TODAİE (Basılmamış Doktora Tezi).
• Efe, A. (2016). Bölgesel Plancılık Ve Strateji Belirlemede Bütüncül Yaklaşım: Türkiye’de Kalkınma Ajansları İçin COBIT-5 Kapsamında Bir Analiz. ANKA e-DERGİ Journal of Phoenix, 44-74.
• Efe, A. (2016). Türkiye’deki Kamu Yönetiminde Tek Tipçi Kurumsal Yapılanma Sorununa Kalkınma Ajansları Üzerinden Hermeneutik Kuramla Teorik ve Kavramsal Analiz ve Çözümleme. Anemon, 13-30.
• Efe, A. (2016). Türkiye’deki Kamu Yönetiminde Tek Tipçi Kurumsal Yapılanma Sorununa Kalkınma Ajansları Üzerinden Kritik Kuramla Teorik Ve Kavramsal Analiz Ve Çözümleme. Paradox Ekonomi, 72-95.
• Efe, A. (2016). Unearthing and Enhancing Intelligence and Wisdom Within the COBIT 5 Governance of Information Model. Cobit Focus, 1-15.Efe, A. (2016b). Kamu Yönetiminde Bir Yönetişim Hedefi Olarak Kaynak Optimizasyonu: Kalkınma Ajanslarında COBIT-5 Çerçevesinde Bir Analiz. Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 43-65.
• Efe, A. (2016c). Türkiye ’de Kalkınma Ajansları Özelinde Kamu Yönetimi -Bürokrasi -İdare -Devlet Bağlamında Cobit-5 ile Çoklu Disipliner Bir Analiz. TNB Hukuk Dergisi, 109-148.
• Efe, A., & Özdemir, G. (2013). Governance at the Regional Development Agencies in Turkey. SOSBIAD (s. 59-69). İzmir: Internatıonal Journalof Ebusıness And Egovernment Studıes Vol 5,No 2, 2013 ISSN: 2146‐0744 (Online).
• Garriga, E. (2014). Beyond Stakeholder Utility Function: Stakeholder Capability in the Value Creation Process. Journal of Business Ethics, 489–507.
• Hodgetts, R. (1975). Management: Theory Process and Practice. London: W.B. Sounders .ISACA. (2012). COBIT 5: A Business Framework for the Governance and Management of Enterprise IT. Rolling Meadows, IL: ISACA.
• ISACA. (2012c). Enabling Processes. USA: ISACA.Kaban, Z. Y. (1994). Genel Sistem Teorisi ve Sibernitik. Marmara İletişim Dergisi, 219-225.
• Karatop, B., Karahan, A. G., & Kubat, C. ( 2011). Fırst Applıcatıon Of Total Qualıty Management In Ottoman Empıre: Ahı Organızatıon. 7th Research/Expert Conference with International Participations ”QUALITY 2011“, June 01 – 04,. http://www.quality.unze.ba/zbornici/QUALITY%202011/184-Q11-188.pdf sayfasından alınmış: Neum, B&H, .
• Kast, FE ve Rosenzweig, JE (1972) Genel sistem teorisi: Organizasyonlar ve yönetim uygulamaları, Yönetim Akademisi Dergisi, 15, 4, s. 447-465.
• KB-BGYUGM. (2014). Devlet Denetleme Kurulu Kalkınma Ajansları Araştırma Ve İnceleme Raporu Kapsamında Alınacak Tedbirler . Ankara: Kalkınma Bakanlığı (hizmete özel).Owens, R. (1981). Organizational Behavior in Education. London. : Prentice/Hall International, Inc.
• Peery Jr., N. S. (1972). General Systems Theory: An Inquiry into Its Social Philosophy. Academy of Management Journal. Dec, Vol. 15 Issue 4,, 495.
• TBMM. (2006). 5449 sayılı Kanun Gerekçesi. 05 09, 2014 tarihinde Dicle Kalkınma Ajansı: http://www.dika.org.tr/photos/files/Kalk%C4%B1nma%20Ajanslar%C4%B1n%C4%B1n%20Kurulu%C5%9Fu,%20Kooordinasyonu%20ve%20G%C3%B6revleri%20Hakk%C4%B1nda%20Kanunun%20Genel%20Gerek%C3%A7esi.pdf adresinden alındı
• Yalçınkaya, M. (2002). Açık Sistem Teorisi ve Okula Uygulanması . G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi , 103-116 .