TÜRKİYE’DEKİ KAMU YÖNETİMİ REFORMLARINDA DİJİTALLEŞME VE E-YÖNETİŞİM

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 8, 260 - 280, 15.09.2020

Yıldız Atmaca , Faysal Karaçay

https://doi.org/10.29064/ijma.779263

Cited By: 8

Öz

Bilgi ve iletişim tabanlı teknolojik gelişmeler, toplumsal hayatın her alanını çevreleyerek bulunduğu çağın fenomeni haline gelmiştir. Teknolojik anlamda yaşanan bu gelişim, kamu veya özel sektör fark etmeksizin toplumun hemen hemen bütün kesimleri üzerinde derin bir etki oluşturmuştur. Dijital platformun kamu yönetimi politikalarında etkisini gösterdiği en önemli konulardan biri, birlikte yönetimi teşvik eden yönetişim yaklaşımıdır. Dijitalleşme ile yönetişimden e-yönetişime, demokrasiden e-demokrasiye ve katılımdan e-katılıma geçen yeni bir yönetim sistemi benimsenmiştir. Bu yeni yönetim sisteminde amaç, vatandaşın menfaati doğrultusunda etkili ve verimli bir yönetim sistemi gerçekleştirmektir.
Bu bağlamda bu çalışma ile amaçlanan çok aktörlü ve etkileşim merkezli bir yönetim yaklaşımı ile katılımcı yönetim anlayışını öngören yönetişimin dijital çağda nasıl bir değişim sürecine girdiğini incelemektir. Dijitalleşme bağlamında yönetişim anlayışında meydana gelen gelişmelerin Türk kamu yönetimi sistemine olan politik katkılarını incelemektir. Çalışma sonucunda ise e-yönetişimin Türk kamu yönetimi sisteminde demokratik yönetimin pekişmesine öncülük eden çok önemli idari reformlar gerçekleştirdiği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

yönetim, Dijitalleşme,, E-yönetişim, Reform

DIGITALIZATION AND E-GOVERNANCE IN PUBLIC ADMINISTRATION REFORMS IN TURKEY

Öz

Information and communication-based technological developments have become a phenomenon of the era by affecting social life. Regardless of the public or private sector, this technological development has had a profound effect on almost all segments of society. One of the most important issues reformed by the digital platform in public administration politics is the governance approach that promotes co-management. Through the digitalization a new government system that switches from governance to e-governance, from democracy to e-democracy and from participation to e-participation has been adopted. The purpose of this new management system is to achieve an effective and efficient management system in line with the interests of the citizens. In this context, the aim of this study is to examine how the governance, which envisages a multi-actor and interaction-centric management approach and a participatory management approach, has entered a process of change in the digital age. In the context of digitalization, contributions of the developments in the management approach to the Turkish public administration system will be examined. As a result of the study, it has been determined that e-governance has carried out very important administrative reforms in the Turkish public administration system leading the consolidation of democratic management.

Anahtar Kelimeler

Governance, Digitalization, E-Governance, E-Government, E-Democracy, Public Administration, Reform

Kaynakça

• Akyüz, A.M. (2019). Dünyada E-Yönetişim Ve En İyi Uygulama Örnekleri. B. Parlak ve K.C. Doğan. (Editörler). E-Yönetişim. İstanbul: Beta Yayıncılık, 97-114.
• Aldemir, C., Şahin, D. (2017). Dijital Çağ Yönetişimi Kavramının Karşılaştırmalı Literatür Analizi. M. Okcu ve H. Gül. (Editörler). Kayfor15 Özetler Kitabı. Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi, 205-207.
• Avaner, T., Fedai, R. (2019). “Türk Kamu Yönetiminde Ofis Sistemi: E-Devlet Uygulamalarından Dijital Dönüşüm Ofisine”. Amme İdaresi Dergisi, 52(2), 149-172.
• Avrupa Komisyonu ve Aday Ülkeler. (2001). eAvrupa+ 2003 Eylem Planı. URL: http://www.bilgitoplumu.gov.tr/wp-content/uploads/2015/02/010600_eAvrupa+EylemPlani.pdf (Erişim Tarihi: 10.08.2020).
• Awan, O., Amin, M., Kirkby, K. (2018). Introduction to e-Governance. A. Ming, O. Awan ve N. Somani. (Editörler). e-Governance in Small States. Londra, 1-24.
• Aydın, S. (2011). Atatürk Kitaplığı Süreli Yayınları Sayısallaştırma Çalışmalarının Teknik ve Yönetsel Analizi. URL: https://issuu.com/selcukaydin/docs/atat_rk_kitapl____say_salla_t_rma (Erişim Tarihi: 09.08.2020).
• Barbak, A. (2016). “Devletlerin Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Politikalarının Oluşumu: Küresel Yönetişim ve Mali Eylem Görev Gücü Etkisi”. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 31(2), 147-177.
• Bayramoğlu, S. (2005). “Yönetişim Zihniyeti: Türkiye’de Üst Kurullar Ve Siyasal İktidarın Dönüşümü”. Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 5(10), 264-273.
• Bıçkı, D., Sobacı, M. Z. (2011). “Yerel Yönetimden Yerel Yönetişime: Post-Fordizm Bağlamında Yerel Yönetimleri Anlamak”. Yönetim Bilimleri Dergisi, 9(2), 217-233.
• Biju, M.R. (2007). Good Governance and Administrative Practices. New Delhi: Mittal Publications.
• Bloomberg, J. (2018), Digitization, Digitalization, and Digital Transformation: Confuse Them at Your Peril, URL: https://www.forbes.com/sites/jasonbloomberg/2018/04/29/digitization-digitalization-and-digital-transformation-confuse-them-at-your-peril/#79f702a62f2c (Erişim Tarihi: 11.08.2020).
• Bütün, M. (2016). E-Belediye Faaliyetlerinde Sosyal Medya Kullanımının Etkilerinin E-Yönetişim Bağlamında İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Carrizales, T., Melitski, J., Manoharan, A., Holzer, M. (2011). “E-Governance Approaches At The Local Level: A Case Study In Best Practice”. International Journal of Public Administration, 34(14), 935-945.
• Coleman, S. (2008). Foundations of Digital Government. H. Chen, L. Brandt, V. Gregg ve R. Traunmüller. (Editörler). Digital Government: E-Government Research, Case Studies, And Implementation, New York: Springer+Business+Media, 3-19.
• Coşkun, S. (2013). Kamu Yönetiminde Yönetişim Yaklaşımı. A. Balcı vd. (Editörler). Kamu Yönetiminde Çağdaş Yaklaşımlar. Üçüncü Baskı. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Cumhurbaşkanlığı. (2018). 2019 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı. Ankara: Strateji ve Bütçe Başkanlığı.
• Cumhurbaşkanlığı. (2019). 2020 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı. Ankara: Strateji ve Bütçe Başkanlığı.
• Çımrın, F.K. (2009). “Küreselleşme, Neo-Liberalizm ve Refah Devleti İlişkisi Üzerine”. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23, 195-204.
• Çolak, Ç.D. (2016). “Yeni Sağ’ı Oluşturan Bileşenlerin Birbiri İle Çelişen Kavramları Üzerine Bir Değerlendirme”. The Journal Of Academic Social Science Studies, 44, 351-361. Çukurçayır, M.A. (2003). Çok Boyutlu Bir Kavram Olarak Yönetişim. M. Acar ve H. Özgür. (Editörler). Çağdaş Kamu Yönetimi I. Ankara: Nobel Yayınları, 259-275.
• Demir, K.A. (2019). “Kent Yönetiminde Değişim Algısı: Yerel Yönetişim Kapsamında Bir Değerlendirme Ve Yerelleşen Yönetişim Uygulaması”. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 74(1), 193-218.
• Demirel, D. (2010). “Yönetişimde Yeni Bir Boyut: E-Yönetişim”. Türk İdare Dergisi, 466, 65-94.
• Deren, A.S. (2006). Sanal Ortamda Kültürel Miras Enformasyon Sistemlerinin Kurulması Ve Türkiye İçin Durum Analizi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Doğan, K.C. (2017a). “Postmodern Kamu Yönetiminin Kuramsal Temelleri Çerçevesinde Yönetişim Yaklaşımı: Literatür Taraması”. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(1), 27-45.
• Doğan, K.C. (2017b). “Kamu Yönetiminde Post-Bürokratik Değişimin Yansımasının Öncülleri: Yeni Kamu Yönetimi Eksenli Bir Bakış”. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 57, 201-220. Dunleavy, P., Margetts, H. (2010). The Second Wave of Digital Era Governance. Paper to the Annual Conferance of the American Political Science Association. URL: https://www.researchgate.net/publication/228124529_The_Second_Wave_of_Digital_Era_Governance (Erişim Tarihi: 11.08.2020).
• Dunleavy, P., Margetts, H., Bastow, S., Tinkler, J. (2006). “New Public Management is Dead-Long Live Digital-Era Governance”. Journal of Public Administration Research and Theory, 16(3), 467-494.
• Ekşi, A. (2019). E-Yönetişim Ve Katılım: E-Demokrasinin Faktörleri Ve Belirleyicileri. B. Parlak ve K.C. Doğan. (Editörler). E-Yönetişim. İstanbul: Beta Yayıncılık, 149-176. Eliassen K.A., Sitter, N. (2008). Understanding Public Management. London: SAGE Publications Ltd.
• Erdoğan Tosun, G. (2004). Elektronik Demokrasi. M. Acar ve H. Özgür. (Editörler). Çağdaş Kamu Yönetimi II. Ankara: Nobel Yayın, 413-440.
• Fedai, R. (2018). Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminde Bakanlıkların İşlevi. H. Yaylı. (Editör). 12. Uluslararası Kamu Yönetimi Sem¬pozyumu Türki¬ye’de Toplum, Yerleşim ve Yönetim Tartışmaları Bildiriler e-Kitabı. Kırıkkale, 470-477.
• Fichman R.G., Dos Santos B.L., Zheng Z. (2014), Dıgıtal Innovatıon As A Fundamental And Powerful Concept In The Informatıon Systems Currıculum , MIS Quarterly Vol. 38(2), 329- 353.
• Gartner. (2020). Gartner Glossary. URL: https://www.gartner.com/en/information-technology/glossary/digitalization (Erişim Tarihi: 10.08.2020).
• Genç, A. (2019). Türkiye İle Avrupa Birliği’nin E-Devlet Politikalarının Karşılaştırılması. Avrupa Birliği Uzmanlığı Tezi, Ulaştırma Ve Altyapı Bakanlığı Avrupa Birliği Ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Güler, T. (2018). “Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi Ve Kamu Yönetimine Etkileri”. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(39), 299-322.
• Güler, T., Şahnagil, S. (2017). “Dijital Demokrasi Ve Yönetişim İlişkisi Çerçevesinde E-Demokrasi/E-Devlet Uygulamaları”. Journal of Emerging Economies and Policy, 2(2), 16-29.
• Gündoğan, E.(2010). Yönetişim: Kavram, Kuram ve Boyutlar. M.A. Çukurçayır, H.T. Eroğlu, H.E. Uğuz. (Editörler.). Yönetişim Kuram, Boyutlar ve Uygulama. Birinci Baskı. Konya: Çizgi Kitapevi, 13-56.
• Hürriyet. (2018). Bürokrasiyi Sıfıra İndirecek: Dijital Dönüşüm. URL: https://www.hurriyet.com.tr/gundem/burokrasiyi-sifira-indirecek-dijital-donusum-40882528 (Erişim Tarihi: 11.08.2020).
• Işık, M., Öztürk, Y.E. (2009). “Postmodern Açıdan Kamu Yönetiminde Küçülme (Downsizing) Olgusu”. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler MYO Dergisi, 12(1-2), 431-454.
• Kalkınma Bakanlığı. (2013). Onuncu Kalkınma Planı (2014-2018). Ankara.
• Kalkınma Bakanlığı. (2015). Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı 2015-2018. Ankara.
• Kalkışım, H.M. (2019). Yönetişim Kavram Ve Teorisi Üzerine Bir Değerlendirme. B. Parlak ve K.C. Doğan. (Editörler). E-Yönetişim. İstanbul: Beta Yayıncılık, 19-32.
• Karabacak, H. (2003). Hukukun Üstünlüğü ve İyi Yönetişim. İyi Yönetişimin Temel Unsurları. Ankara: Maliye Bakanlığı Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı Yayını, 63-77.
• Karcı, Ş.M. (2008). “Yeni Kamu İşletmeciliği Yaklaşımının Temel Değerleri Üzerine Bir İnceleme”. Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 16, 40-64.
• Keleş, R. (2010). Yönetişim Kavramına Eleştirel Bir Yaklaşım. M.A. Çukurçayır, H.T. Eroğlu, H.E. Uğuz. (Editörler.). Yönetişim Kuram, Boyutlar ve Uygulama. Birinci Baskı. Konya: Çizgi Kitapevi, 57-71.
• Kickert, W.J.M., (1997). “Public Governance in the Netherlands: An Alternative to Anglo-Amerikan Managerialism”. Public Administration, 75,731-752.
• Kim, J. (2008). “A Model And Case For Supporting Participatory Publicdecision Making In E-Democracy”. Group Decision and Negotiation, 17, 179-193. Kjaer, A.M. (2004). Governance. Cambridge: Polity Press. URL: https://ceses.cuni.cz/CESES-136-version1-1D1_Governance_Intro_Kjaer_2004.pdf (Sınırlı Erişim Tarihi: 11.08.2020). Özer, M.A., Özmen, B. (2017). “Parlamenter ve Başkanlık Sistemleri Arasında Konumunu Arayan Bürokrasi”. Strategic Public Management Journal, 3(Special Issue), 17-34.
• Öztoprak Sağır, M., Karkın N. (2005). “Demokrasinin Güncel Sorunları Ve Demokratik Paradokslar”. Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 10, 1-25.
• Palabıyık, H. (2004). “Yönetimden Yönetişime Geçiş ve Ötesi Üzerine Kavramsal Açıklamalar”. Amme İdaresi Dergisi, 37(1), 63-85.
• Pankaj, S. (2004). Electronic Governance. New Delhi: A.P.H. Publishing Corporation.
• Parlak, B., Doğan, K.C. (2019) E-Yönetişim: Kuramsal Bir Analiz. B. Parlak ve K.C. Doğan. (Editörler). E-Yönetişim. İstanbul: Beta Yayıncılık, 7-18.
• Pierre, J., Peters, B.G. (2005). Governing Complex Societies Trajectories and Scenarios. New York: Palgrave Macmillan.
• Rosenau, J.N. (1992). Governance, Order, And Change In World Politics. J.N. Rosenau ve E.O. Czempiel. (Editörler). Governance Without Government: Order And Change In World Politics. Cambridge: Cambridge University Press, 1-29.
• Sancak, K. (2019). Küresel Yönetişim. B. Parlak ve K.C. Doğan. (Editörler). E-Yönetişim. İstanbul: Beta Yayıncılık, 245-258.
• Sarıca, S.Ö. (2017). Kamu Yönetimi Yaklaşımları Çerçevesinde Dijital Çağ Yönetişimi ve İdari Kapasite. M. Okcu ve H. Gül. (Editörler). Kayfor15 Özetler Kitabı. Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi
• Sobacı, M.Z. (2017). Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi Tüm Boyutlarıyla Tartışıldı. URL: https://haber.sakarya.edu.tr/cumhurbaskanligi-hukumet-sistemi-tum-boyutlariyla-tartisildi-h59519.html (Erişim Tarihi: 11.08.2020).
• Stoker, G. (1998). “Governance As Theory: Five Propositions”. International Social Science Journal, 50, 15–24.
• Strateji ve Bütçe Başkanlığı. (2019). On Birinci Kalkınma Planı (2019-2023). Ankara.
• Şeker, Ş.E. (2014). “Dijitalleşme (Digitalization)”. YBS Ansiklopedi, 1(1), 6-8.
• Toprak, Z. (2010). E-Yönetişim ve E-Demokrasi. M.A. Çukurçayır, H.T. Eroğlu, H.E. Uğuz. (Editörler.). Yönetişim Kuram, Boyutlar ve Uygulama. Birinci Baskı. Konya: Çizgi Kitapevi, 73-106.
• Uçkan, Ö. (2003). E-Devlet, E-Demokrasi ve Türkiye Kamu Yönetiminin Yeniden Yapılandırılması İçin Strateji ve Politikalar-I. İstanbul: Literatür Yayınları.
• Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı. (2016). 2016-2019 Ulusal e-Devlet Stratejisi ve Eylem Planı. Ankara.
• Uzun, A. (2019). Dijital Çağda E-Yönetişim: Konsept, Pratik Ve Gelişim. B. Parlak ve K.C. Doğan. (Editörler). E-Yönetişim. İstanbul: Beta Yayıncılık, 33-55.
• World Bank. (1989). Sub-Sahara Africa: From Crisis To Sustainable Growth. Washington D.C.
• World Bank. (1992). Governance And Development. Washington D.C.
• Yalçın, L. (2010). Kamu Yönetimi Kuramları: Yöntembilimsel Bir Değerlendirme. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Yankın, F. B. (2018). “Dijital Dönüşüm Sürecinde Çalışma Yaşamı”. Trakya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi E-Dergi, 7(2), 1-38.
• Yeniçağ. (2020). Sokağa Çıkma Yasağı Nasıl İptal Edildi: O Kararın Perde Arkası. URL: https://www.yenicaggazetesi.com.tr/sokaga-cikma-yasagi-nasil-iptal-edildi-o-kararin-perde-arkasi-282627h.htm (Erişim Tarihi: 11.08.2020).
• Yerlikaya, F.B., Ağcasulu, H. (2017). Yeni Kamu Yönetimi Anlayışının Bir Eleştirisi Olarak Dijital Çağ Yönetişimi. M. Okcu ve H. Gül. (Editörler). Kayfor15 Özetler Kitabı. Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi, 285-287.
• 1 Nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi. (2018). Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi.
• 447 sayılı Kanun. (2016). Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi (2/1504) ve Anayasa Komisyonu Raporu.