TRANSLATION PARADOX IN BUSINESS DISCIPLINE STUDIES IN TURKISH: A TERMINOLOGICAL STUDY ON SOME PROBLEMATIC WORDS

Yıl 2018, , 297 - 310, 01.01.2018

Şafak Gündüz

https://doi.org/10.17130/ijmeb.2018138776

Cited By: 1

Öz

This study aims to highlight translation-related literature pollution in Turkish works in the discipline and to propose solutions to this problem. The researcher is expected to enrich the interdisciplinary literature with the help of her experiences and undergraduate degree in American Culture and Literature as well as her PhD degree in business management. It is pointed out that using only one concept in Turkish to denote the same concept in English will aid the construction of a scientific terminology in Turkish. This study underlines some issues that researchers in business management who do translations as they consider themselves proficient in English need to pay attention to, and it aims to raise awareness of the issue by analysing various examples

Anahtar Kelimeler

Whistleblowing Outsourcing, Benchmarking, Empowerment, Mobbing

İŞLETME DİSİPLİNİNDE TÜRKÇE DİLİ KULLANILARAK YAPILAN ARAŞTIRMALARDA YAŞANAN ÇEVİRİ SORUNSALI: ÇEVİRİ SORUNU YAŞANAN BAZI SÖZCÜKLER İÇİN TERMİNOLOJİK BİR ÇALIŞMA

Öz

Bu çalışmanın amacı, şu anda İşletme disiplininde Türkçe eserlerde çeviri kaynaklı oluşan bilgi kirliliğine dikkat çekmek ve konu ile ilgili çözüm önerileri sunmaktır. Araştırmacının İşletme alanındaki doktora eğitiminin yanı sıra Amerikan Kültürü ve Edebiyatı alanındaki lisans eğitimindeki tecrübelerinin de konuya ışık tutar nitelikte olarak disiplinlerarası literatürün zenginleştirilmesi beklenmektedir. İngilizcede tek bir kavramın dilimizde de tek bir kavram şeklinde kullanılmasının Türkçe bilim dili oluşturma açısından önemli olduğuna dikkat çekilmektedir. Bu çalışma, İşletme alanında çalışma yapan ve İngilizceye hakim olduğunu düşünerek çeviri yapanların dikkat etmesi gereken konuların altını çizmekte ve farklı örnekleri irdeleyerek konu hakkında farkındalık yaratmayı amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Bilgi Uçurma, Dış Kaynak Kullanımı, Kıyaslama, Yetkilendirme, Yıldırma

Kaynakça

• Akhançer, N. (2016). Mobing ve sağlık çalışanları (Konya dr. Faruk Sükan kadın doğum ve çocuk hastalıkları hastanesi ebe ve hemşireleri örneği), (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Beykent Üniversitesi, İstanbul.
• Alp, M. (2014).Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Heinisch / Almanya kararı ışığında whistleblowing (işçinin ifşa ve ihbarı) ve iş ilişkisinde ifade özgürlüğü. Cilt I, 385-422. Erişim Tarihi: 05.06.2016, hukuk.deu.edu.tr
• Aksoy, B. (1998). Teknik çeviri. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 15(2), 71-80.
• Aksoy, B. (1999). Sosyal bilimler metinleri çevirisi. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 16(2), 21-27.
• Avcı, S. B. (2007). Kargo firmalarında lojistik performansın değerlendirilmesi ve bir benchmarking uygulaması. İşletme Faaliyet Raporu, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Gebze. Erişim Tarihi: 03.06.2016, http://anibal.gyte.edu.tr/dosya/546/bilgi/ isletmefaaliyetraporu07-08.htm
• Atilla, O. (2013). A model for technical translation training in university departments of translation & interpretation in line with translation market requirements in Turkey, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Atılım Üniversitesi, Ankara.
• Aydın, U. (2002-2003). İş Hukuku Açısından İşçinin Bilgi Uçurması (whistleblowing), Sosyal Bilimler Dergisi, 79-100. Erişim Tarihi: 16.05.2016, w2.anadolu.edu.tr
• Bader, B. S. (2008). Distinguishing governance from management. Great Boards, 7(3).
• Berberoğlu, M. (2008). Mortgage ve ters morgage [mortgage] sistemleri ile bu sistemlerin Türkiye’de uygulanabilirliği konusunda Trabzon ilinde bir çalışma, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Borsa İstanbul, Erişim Tarihi: 15.05.2016, http://www.borsaistanbul.com
• Business Dictionary, Erişim Tarihi: 18.05.2016, http://www.businessdictionary.com
• Cambridge English Dictionary. Erişim Tarihi: 16.05.2016, http://dictionary. cambridge.org
• Celep, C., & Konaklı, T. (2012). Bilgi uçurma: Eğitim örgütlerinde etik ve kural dışı uygulamalara yönelik bir tepki. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 3(4), 65- 88.
• Çelik, L. M. (2008). Mavi yakalı çalışanlarda iştirak etme ve fikrini çekinmeden dile getirme davranışı: Çalışanları yetkelendirme ve güçlendirme faktörünün aracı rolü, (yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Koç Üniversitesi, İstanbul.
• Çeviren, S. M. (2014). Ters lojistik ve geri kazanım maliyetlerinin işletme performansı üzerindeki etkilerinin incelenmesi, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Niğde Üniversites, Niğde.
• Daldeniz, E., & Kılıç, Y. T. (2005). Kavramlar çevrildikçe çeviri düşüncemizi biçimlendiriyor(mu?). Alman Dili ve Edebiyatı Dergisi Studien zur Deutschen Sprache und Literatur, 17, 165-167.
• Efeoğlu, Z. (2011). Bilgi ve enformasyon teknolojilerinin yönetim muhasebesine etkileri, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Zonguldak.
• Ergan, S. (2017). E-perakendecilikte ters lojistik faaliyetlerinin tüketici davranışlarına etkisi, (Yayımlanmamış doktora tezi). Trakya Üniversitesi, Edirne.
• Erkuş, A. (2011). Davranış Bilimleri İçin Bilimsel Araştırma Süreci. Ankara: Seçkin Kitabevi.
• Etimoloji Türkçe Sözlüğü, Erişim Tarihi: 16.05.2016, http://www.etimolojiturkce.com
• Fettahlıoğlu, Ö. O., & Demir, S. (2014). Konuşma hürriyetinin yanında sessiz kalma seçeneği: Üniversite akademik personelinin örgütsel sessizlik ve whistleblowing (ifşa etme) hakkındaki görüşleri. Akademik Bakış, 45, 27-56.
• Fırat, A. (2004). Rekabet sürecinde dışkaynak kullanımı (outsourcing) yoluyla dağıtım kanalı etkinliğinin arttırılması ve Türkiye’deki otomotiv sanayicilerine yönelik bir uygulama, (yayınlanmamış doktora tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Fidan, H. (2006). Bilgi çağında diplomasi: Antlaşmaların doğrulanmasında enformasyon teknolojilerinin kullanımı, (Yayınlanmamış doktora tezi). İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi, Ankara.
• Gelmez, E. (2013). Ters tedarik zinciri yönetimi bağlamında yeniden üretim uygulamaları: Konya otomotiv yan sanayi örneği, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Gökçe, A. T. (2012). Öğretmen adaylarının bilgi uçurma (whistle-blowing) biçimlerine yönelik tutumlarını belirleyen ahlaki değerlendirmeleri. Uluslararası Değerler ve Eğitimi Sempozyumu.
• Gilanlı, E. Ö. (2010). İşletmelerin ters lojistik faaliyetleri: Trakya bölgesinde faaliyet gösteren işletmeler üzerinde bir araştırma, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Trakya Üniversitesi, Edirne.
• Göktaş, N. (2014). Yorumlayıcı çeviri kuramı’ndan çeviri eğitimine: Yorumlayıcı çeviri yöntemi. Diyalog, 2, 46-60.
• İktisat Terimleri Sözlüğü. (2011). İstanbul: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Karaçay, G. (2005). Tersine lojistik: Kavram ve işleyiş. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1), 317-332.
• Kayar, Y. (2015). Ters lojistik sürecinde karşılaşılan sorunlar ve çözümlere ilişkin nitel bir araştırma, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Namık Kemal Üniversitesi, Tekirdağ.
• Keke, K. (2017). Ters lojistiğin sosyal sorumluluk açısından değerlendirilmesi, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Kemal, O. (1968). Tersine Dünya. Basım Yılı: 2000, İstanbul: Teknik Yayınevi.
• Kızıltan, R. (2017). Tarihte çeviri: Antik Çağdan 19. yüzyıl sonuna kadar edebi çeviri kuramları. DTCF Dergisi, 71-88.
• Koçel, T. (2015). İşletme Yöneticiliği. 15. Baskı, İstanbul: Beta Yayınları.
• Mercan, N. (2015). Ajzen’in planlanmış davranış teorisi bağlamında whistleblowing (bilgi ifşası). Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 7(2).
• Mercan, N., Altınay, A., & Aksanyar, Y. (2012). Whistleblowing (bilgi ifşası, ihbar) ve yolsuzlukla mücadelede iç denetimin değişen ve gelişen rolü. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 4(2), 167-176.
• Oğuz, D. (2013). Tıp metinleri çeviri sorunları. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(34), 127-134.
• Oxford Dictionary, Erişim Tarihi: 03.08.2016, http://www.oxforddictionaries.com
• Öz, T. (2007). Reverse logistics and applications in defense industry, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Özler, D. E., Şahin, M. D., & Atalay, C. G. (2010). Teorik bir çerçevede whistleblowing-etik ilişkisi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 169-194.
• Öztoprak, A. A. (2011). Yönetişim yaklaşımı ve belediyeler: Yönetişim göstergeleri açısından Malatya belediyeleri araştırması, (Yayımlanmamış doktora tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Öztürk, Y. E. (2005). Yeni kamu yönetimi anlayışı bağlamında yönetişim kavramı, Türkiye’de uygulanabilirliği ve bir yönetişim aracı olarak yerel gündem 21 uygulaması (Mersin örneği), (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Özyön, A. (2014). Çeviri sürecine kaynak metin odaklı yaklaşım, International Journal of Languages’ Education and Teaching, 3, 17-24.
• Paegelow, R. S. (2008). Back translation revisited: differences that matter (and those that do not), ATA Chronicle, www.interel.net/translate adresinden erişildi.
• Radikal (2013). Türk Dil Kurumu’ndan tıp terimlerini ‘Türkçeleştirme’ atağı. Erişim Tarihi: 16.05.2016, http://www.radikal.com.tr/turkiye/turk-dil-kurumundan-tip-terimlerini- turkcelestirme-atagi-1151579/
• Saatçi, G., Fidansı, M., & Avcıkırt, C. (2015). Etik bir değer olarak whistleblowing’e ilişkin çalışanların bakış açıları. Tiasad, 2(2).
• Sayğan, S. (2011). Whistleblowing ve örgütsel etik iklimi ilişkisi üzerine bir uygulama. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversites, Konya.
• Sayğan, S., & Bedük, A. (2013). Ahlaki olmayan davranışların duyurulması (whistleblowing) ve etik iklimi ilişkisi üzerine bir uygulama. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 28(1).
• Şahbaz, N. K., & Çekici, Y. E. (2012). Disiplinlerarası bir disiplin olarak Türkçe eğitimi. Turkish Studies, 7(3), 2367-2382.
• Şen, S. (2016). Özel ve devlet okullarının yönetişim özelliklerine sahip olma düzeyleri, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Harran Üniversitesi, Şanlıurfa.
• Taş, F. (2015). Kamu hastanelerinde ve özel hastanelerde çalışan hemşirelerin izharcılık (whistleblowing) tutumları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(3), 34-54.
• Taştan, T. (2017). Hemşirelikte mobing yaşama durumunu kurumsal bağlılık ve kurumsal güvene etkisi, (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun.
• Tureng. Erişim Tarihi: 16.05.2016, http://tureng.com/tr/turkce-ingilizce
• Türk Dil Kurumu Güncel Sözlük. Erişim Tarihi: 16.05.2016, http://www.tdk.gov.tr
• Türkçebilgi. Erişim Tarihi: 16.05.2016, http://www.turkcebilgi.com