ANALYSES OF INCOME TAX TARIFF IN TURKEY IN TERMS OF FISCAL DRAG: 2009-2019 PERIOD

Yıl 2019, Cilt: 15 Sayı: 4, 1062 - 1082, 01.12.2019

Cahit Şanver Halil Emre Saygı

https://doi.org/10.17130/ijmeb.2019456398

Cited By: 3

Öz

Income tax tarif provides some advantages in terms of tax policies due to progressive structure. In addition,accepted the quite a significant disadvantage of this progressive structure, distort the tax burden distribution by created the fiscal drag effect in economy that growing with an inflation. Fiscal policy authorities take political measures to eliminate this impact so that it does not adversely affect growth in the long run. One of these measures is to increase the tariff levels to a certain extent for each new taxation period. However, there is no clear opinion on the amount of this increase. In this study, in order to prevent the effect of fiscal drag by using two different indexes have been calculated to determine the rate of income tax tariff steps. In this direction; Turkey’s economy has grown with inflation in recent years, the fiscal drag effect to prevent the occurrence of income tax tariff’s bracket is concluded that every year a certain amount of readjustment

Anahtar Kelimeler

Fiscal Drag, Income Tax Tariff, Income Tax Tariff Bracket Creep

TÜRKİYE’DE GELİR VERGİSİ TARİFESİNİN MALİ SÜRÜKLENME AÇISINDAN İNCELENMESİ: 2009-2019 YILLARI

Öz

Gelir vergisi tarifesi artan oranlı yapısı nedeniyle vergi politikaları açısından birtakım avantajlar sağlamaktadır. Bunun yanı sıra, yine bu artan oranlı yapının enflasyon ile büyüyen bir ekonomide mali sürüklenme etkisi yaratarak vergi yükünün dağılımını bozması oldukça önemli bir dezavantaj olarak kabul edilir. Maliye politikası mercileri uzun vadede büyümeyi olumsuz etkilememesi için bu etkiyi ortadan kaldırmak amacıyla politik önlemler alırlar. Bu önlemlerden birisi de her yeni vergilendirme dönemi için tarife basamaklarının belli oranda artırılmasıdır. Ancak bu artırımın tutarı hakkında net bir görüş bulunmamaktadır. Bu çalışmada mali sürüklenme etkisinin ortaya çıkmaması için iki farklı endeks kullanılarak gelir vergisi tarife basamaklarının her yıl ne oranda değişmesi gerektiği hesaplanmıştır. Bu doğrultuda; son yıllarda enflasyonla büyüyen Türkiye ekonomisinde mali sürüklenme etkisinin ortaya çıkmaması için gelir vergisi tarife basamaklarının her yıl için belli oranda yeniden ayarlanması gerektiği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Mali Sürüklenme, Gelir Vergisi Tarifesi, Gelir Vergisi Tarifesi Basamak Kayması

Kaynakça

• Akar, S. (2013). Vergi gelirlerinin esnekliği ve istikrarı: Merkezi bütçe sınıflandırmasına dayalı ampirik bir analiz. Maliye Dergisi,165, 27-37.
• Akalın, G.(1987). Maliye politikamızın değerlendirilmesi ve yeniden düzenlenmesi. Erişim Tarihi: 23.08.2019, https://dergipark.org.tr/download/article-file/38313
• Akalın, G. (2000). Kamu ekonomisi. Ankara: Akçağ Yayınevi.
• Aktan, C.C. (2001). Ekonomik hastalıklar: Mali sürüklenme. Erişim Tarihi: 23.08.2019, http://www. canaktan.org/ekonomi/ekonomik-hastaliklar/hastaliklar/mali-suruklenme.htm
• Creedy, J., & Gemmell, N. (2007). Tax revenues and fiscal drag: An introduction. The Australian Economic Review,40(3), 323-338.
• Edizdoğan, N., Çetinkaya, Ö.,& Gümüş, E. (2018). Kamu maliyesi. Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
• Eğilmez, M. (2016). Mali sürüklenme ve Türkiye uygulaması. Erişim Tarihi: 23.08.2019,http://www. mahfiegilmez.com/2016/01/mali-suruklenme-ve-turkiye-uygulamas.html
• Esener, S.Ç., Darıcı, B., & Memo, U. (2018). 1988-2017 Dönem aralığı için Türkiye’de mali sürüklenme etkisinin incelenmesi ve değerlendirilmesi. Journal of Yasar University, (14), 1-17.
• GİB. (2019a). Gelir vergisi tarifeleri. Erişim Tarihi: 23.08.2019, https://www.gib.gov.tr/yardim-ve- kaynaklar/yararli-bilgiler/gelir-vergisi-tarifesi-2019
• GİB. (2019b). Genel bütçe vergi gelirlerinin gayrisafi yurt içi hasılaya (2009 bazlı) göre esneklikleri 2003-2018. Erişim Tarihi: 21.11.2019, https://www.gib.gov.tr/sites/default/files/fileadmin/user_ upload/VI/GBG/Tablo_4.xls.htm
• Heinemann, F. (2005). After the death of inflation: Will fiscal drag survive? Institue for Fiscal Studies, 22(4), 527-246.
• Hepaktan, C.E, & Çınar, S. (2011). OECD ülkeleri vergi sistemi esnekliğinin panel eşbütünleme testleri ile analizi. Yakın Doğu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(4).
• Lee, S.K. (2009). The effect of fiscal drag on tax revenue and tax burden. Public Choice Annual Meeting. Erişim Tarihi: 03.09.2019, .http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.581.7839&rep =rep1&type=pdf
• Immervoll, H. (2001). Fiscaldrag- an automatic stabiliser? Research in Labor Economics, 25, 141-163.
• Packer, S.B. (1965). Economic significance of fiscal drag. Financial Analysts Journal, 21(6), 127-133.
• Pehlivan, O. (2018). Kamu maliyesi. Trabzon: Ekin Yayınevi.
• Simpson, F. S. (1968). The concept of ‘fiscal drag’ and it’s relevance to the tax ‘bulge’ in South Africa. South African Journal of Economics, 36(2), 143-155.
• Şen, H., & Sağbaş, İ.(2016). Vergi teorisi ve politikası. Ankara.
• Şenatalar, B., Kirmanoğlu, H., Şener, O., &Ataç, B. (2007). Kamu ekonomisi. Açıköğretim Fakültesi Yayını, no:1476.
• Taraktaşı, A., &Hacıköylü, C. (2017). Fiscal drag as an automatic stability tool, in the case of new regulation with price criteria in automotive sectors special consumption tax (SCT). International Journal of Public Finance, 2(2), 159-175.
• TCMB. (2019). Enflasyon hedefleri. Erişim Tarihi: 23.08.2019, https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/ TR/TCMB+TR/Main+Menu/Temel+Faaliyetler/Para+Politikasi/Fiyat+Istikrari+ve+Enflasyon/ Enflasyonun+Hedefleri
• Turhan, S. (1998). Vergi teorisi ve politikası. İstanbul:Filiz Kitabevi.
• TÜİK. (2019). Kişi başına düşen milli gelir. Erişim Tarihi: 23.08.2019, www.tuik.gov.tr ı PreIstatistikTablo
• WDI. (2019). GDP per capita growth. Erişim Tarihi: 23.08.209, https://data.worldbank.org/indicator/ NY.GDP.PCAP.KD.ZG?end=2018&.most_recent_year_desc=true&start=2013
• Yüce, M. (2004). Verginin mali amacı açısından Kırgız sisteminin değerlendirilmesi. Mevzuat Dergisi, 78(7).