MEMURLARIN MESLEK SEÇİMİNDE BELİRLEYİCİ FAKTÖRLER: BİR ÜNİVERSİTE’DE UYGULAMA

Yıl 2018, Cilt: 14 Sayı: 4, 1045 - 1063, 01.09.2018

Mehmet Pekkaya Yusuf Yıldırım

https://doi.org/10.17130/ijmeb.2018445669

Öz

Çalışanın kendine/topluma faydalı olması, kendine uygun meslek seçmesiyle bağlantılıdır. Meslek sadece para kazanma, geçim sağlama yolu değil, bireyin toplumdaki kazandığı rolü olarak önemli kararlarından biridir. Çalışmamızın amacı, memurluk mesleği tercih edilirken dikkate alınan boyutların/faktörlerin belirlenmesi ve konu hakkında araştırmacılara bilgi sağlanmasıdır. Bu anlamda, Bülent Ecevit Üniversitesi’nde çalışan memurların mesleğini tercih ederken dikkate aldığı unsurlara yönelik gerçekleştirilen 301 ankete ait veriler, faktör analizi üzerinden değerlendirilmiştir. Belirlenen 5 ana faktörden “ekonomik çevredeki güvensizliğe göre devletteki güvenceli ortam” boyutunun açıklanan varyanslar bakımından en etkili ve faktör skorları açısından da en önemli boyut olduğuna karar verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Meslek Seçiminin Belirleyicileri, Faktör Analizi, Hipotez Testleri

FACTORS EFFECTIVE IN CAREER PREFERENCE OF OFFICIALS: AN APPLICATION ON A UNIVERSITY

Öz

Being beneficial to himself/public for an employee is correlated with an appropriate career preference. Profession is not only the way to earn money, livelihood, but also one of the important decisions of the individual as the role that the individual obtains in society. The aim of our study is to determine the dimensions/factors that take into account in the career preferences as an official and to provide information to the researchers about the subject. In this sense, data of 301 questionnaires for the items that are taken into consideration by the officials of Bulent Ecevit University are evaluated via factor analysis. It is decided that “safe environment in the state according to the precariousness of the economic environment” is the most effective factors in terms of the explained variance and has the highest priority in terms of generated factor scores among determined 5 main factors

Anahtar Kelimeler

Determiners of Career Preference, Factor Analysis, Hypothesis Tests

Kaynakça

• Ahmadi, M., Helms, M. M., & Nodoushani, P. (1995). A factor-analytic approach profiling job selection differences of male and female accountants. Managerial Auditing Journal, 10(7), 17-24.
• Akbulut, H., Pekkaya, M., & Aksakaloğlu, H. (2014). Meslek mensuplarının bakış açısıyla ticaret meslek liselerindeki muhasebe eğitimi: Bursa ili üzerine bir uygulama. MUFAD Muhasebe ve Finansman Dergisi, 62, 73-91.
• Albayrak, A. S. (2006). Uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Asil Y.D.
• Alper, Z., & Özdemir H. (2004). Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesini tercih eden öğrencilerin kimi sosyo-demografik özellikleri ve mesleğe bakış açıları. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 30(2) 93-96.
• BEÜ (2017). Bülent Ecevit Üniversitesi 2016 faaliyet raporu. Erişim tarihi 20.11.2017, http:// w3.beun.edu.tr/dosyalar/2017/04/tek/beu-2016-yili-faaliyet-raporu.pdf
• Bursal, M., & Buldur, S. (2013). Fen bilgisi öğretmen adayları için öğretmenlik tercih nedenlerini derecelendirme ve geleceğe yönelik beklentiler ölçekleri geliştirme çalışması. Turkish Journal of Teacher Education, 2(1), 47-64.
• Can, H., Balcı, U. G., & Öngel, K. (2013). İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi birinci sınıf öğrencilerinin meslek seçiminde etkili faktörler. Euras J Fam Med, 2(2), 77-82.
• Can, Y., & Yazılıtaş, A. (2006). Polis Meslek Yüksekokulu öğrencilerinin meslek seçimine etki eden faktörler ve okullarını algılama biçimleri. Polis Bilimleri Dergisi, 8(2), 73-96.
• Çavuşoğlu, H., & Pekkaya, M. (2015). Siyasal propaganda araçlarının seçmen tercihine etkisi: Zonguldak örneği. E. Osmangazi Üniv. İİBF Dergisi, 10(3), 91- 115.
• Çelik, N., & Üzmez, U. (2014). Üniversite öğrencilerinin meslek seçimini etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi: Çağrı merkezi hizmetleri örneği. Elektronik Mesleki Gelişim ve Araştırma Dergisi, 2(1), 94-105.
• Çermik, H., Doğan, B., & Sahin, A. (2010). Sınıf öğretmenliği öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğini tercih sebepleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(1), 201-212.
• Türkiye’deki işsizlik oranında 2000-2002 arasında %6,5’dan %10,4’a iki yılda %60,0 artış ve 2007-2009 arasında
• ise %8,9’dan %12,6’ya iki yılda %41,6 artış yaşandığı bilinmektedir (Dünya Bankası, 2018).
• Demagalhaes, R., Wilde, H., & Fitzgerald, L.R. (2011). Factors affecting accounting students employment choices: A comparison of students and practitioners views. Journal of Higher Education Theory and Practice, 11(2) 32-40.
• Dinç, E. (2008). Meslek seçiminde etkili faktörlerin incelenmesi: Meslek yüksek okulu- muhasebe programı öğrencileri üzerine bir araştırma. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16-2, 90-106.
• Dünya Bankası (2018). World development ındicators. Erişim tarihi: 04.04.2018, https://data. worldbank.org/country/turkey?view=chart
• Erdem, B., & Kayran, M.F. (2013). Balıkesir Üniversitesi Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu öğrencilerinin meslek seçimini etkileyen faktörler üzerine bir araştırma. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 14(1), 81-106.
• Evans, M.W. (2008). Self-monitoring as a determinant of job selection in the workplace. UNF Master’s Thesis and Dissertations 183. Erişim tarihi: 19.11.2017, http://digitalcommons. unf.edu/etd/183
• Göktolga, Z. G., & Gökalp, B. (2012). İş seçimini etkileyen kriterlerin ve alternatiflerin AHP metodu ile belirlenmesi. C.Ü. İktisadi ve İdari Bil. Dergisi, 13(2), 71-86.
• Gökyöz, A., & Zeytin, M. (2012). Muhasebe mesleğinin seçilmesini etkileyen faktörlerin incelenmesi: Yalova ve Bilecik illeri örneği. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 4(8), 67-85.
• Hacıömeroğlu, G., & Sahin-Taşkın, Ç. (2010). Fen bilgisi öğretmenliği ve ortaöğretim fen ve matematik alanları (OFMA) eğitimi bölümü öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Ahi Evran Ünv. Eğ. Fak. Dergisi, 11(1), 77-90.
• McCabe, R., Nowak, M., & Mullen, S. (2005). Nursing careers: What motivated nurses to choose their profession?. Australian Bulletin of Labour, 31(4), 384-406.
• Mızrak, Ş., & Şenel, E. (2011). Meslek liselerinde tekstil konfeksiyon programının seçimini etkileyen faktörler ve programa talep oranı (Konya, Karaman ve Aksaray illeri örneği). Selçuk Üniversitesi SBE Dergisi, 25, 183-201.
• Mooney, M., Glacken, M., & O’Brien, F. (2008). Choosing nursing as a career: A qualitative study. Nurse Education Today, 28, 385–392.
• Ömürbek, V., & Usul, H. (2008). Muhasebe mesleğinin seçilmesinde etkin olan etkenlerin faktör analiziyle incelenmesi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 37, 164-173.
• Özder, H., Konedralı G., & Zeki, C. P. (2010). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Educational Administration: Theory and Practice, 16(2), 253-275.
• Özsoy, G., Özsoy, S., Özkara, Y., & Memiş, A.D. (2010). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğini tercih etmelerinde etkili olan faktörler. İlköğretim Online, 9(3), 910-921.
• Pekkaya, M., İmamoğlu, Ö.P., & Koca, H. (2017) Evaluation of healthcare service quality via Servqual scale: An application on a hospital. International Journal of Healthcare Management, Doi: 10.1080/20479700.2017.1389474.
• Pekkaya, M., & Çolak, N. (2013). Üniversite öğrencilerinin meslek seçimini etkileyen faktörlerin önem derecelerinin AHP ile belirlenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(2), 797-818.
• Pekkaya, M. (2015). Career preference of university students: An application of MCDM methods. Procedia Economics and Finance, 23, 249–255.
• Pekkaya, M., & Akıllı, F. (2013). Hava yolu hizmet kalitesinin SERVPERF-SERVQUAL ölçeği ile değerlendirmesi ve istatistiksel analizi. AİBÜ İİBF Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(1), 75-96.
• Sarıkaya, T., & Khorshid, L. (2009). Üniversite öğrencilerinin meslek seçimini etkileyen etmenlerin incelenmesi: Üniversite öğrencilerinin meslek seçimi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 393-423.
• Sathapornvajana, S., & Watanapa, B. (2012). Factors affecting students intention to choose IT program. Procedia Computer Science, 13(1), 60-67.
• Şara, P., & Kocabaş, A. (2012). Sınıf öğretmeni adaylarının sınıf öğretmenliğini tercih nedenleri ve aldıkları eğitimle ilgili görüşleri. Turkish International Journal of Special Education and Guidance&Counceling, 1(2), 8-17.
• Tamayose, T.S., Madjidi, F., Schmieder-Ramirez, J., & Rice, G.T. (2004). Important factors when choosing a career in public health. Californian Journal of Health Promotion, 2(1), 65-73.
• Taş, M.Y. (2012). Demirci Eğitim Fakültesi sosyal bilgiler öğretmenliği adaylarının profili ve sosyal bilgiler öğretmenliğini tercih etme nedenlerinin değerlendirilmesi. CBÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), 64-76.