CLUSTERING MODEL IN THE WAY-OUT FROM GLOBAL CRISIS: TEXTILE AND APPAREL SECTOR CASE STUDY

Yıl 2009, Cilt: 5 Sayı: 10, 1 - 19, 01.12.2009

Nilay Alüftekin Öznur Yüksel Ayşegül Taş Gülşen Çakar Fatma Bayraktar

Öz

Textile and apparel sector has been the leading sector in the development of our country for years in terms of export, employment and value added. Textile and apparel sector is influenced by internal and external developments very quickly. So, it is important that to restructure of textile and apparel sector within new policies in order to carry on its competitive advantage because of development in the world textile and apparel sector and especially global crisis in recent years. One of these policies is “Clustering” as new regional development model where activities are concentrated on the region to establishment of sector specific networks and continue to their strength. This model provides competitive advantage to firms within the model by means of focusing specified sectors and creating production regions where firms are supporting to each other

Anahtar Kelimeler

Textile and Apparel Sector, Global Crisis, Clustering

KÜRESEL KRİZDEN ÇIKIŞTA KÜMELENME MODELİ: TEKSTİL VE HAZIR GİYİM SEKTÖRÜ ÖRNEĞİ

Öz

Tekstil ve hazır giyim sektörü gerek ihracat, gerek istihdam, gerekse katma değer bakımından yıllarca ülkemizin kalkınmasında öncü sektör olmuştur. İç ve dış gelişmelerden çok çabuk etkilenen tekstil ve hazır giyim sektörünün rekabetçi avantajını devam ettirebilmesi için dünyada tekstil ve hazır giyim sektöründe meydana gelen gelişmeler ve özellikle son yıllarda yaşanan küresel kriz nedeni ile uygulanacak yeni politikalar dâhilinde yeniden yapılanması önem taşımaktadır. Bu politikalardan birisi olan “kümelenme” bölgeye konsantre edilmiş aktivitelerle sektörel ağ yapılarının oluşturulması ve devamında güçlendirilmesi olarak geliştirilmiş yeni bir bölgesel kalkınma modelidir. Model belirlenen sektörlere odaklanarak, bir ağ yapısı içinde birbirini destekleyen firmalarla üretim bölgeleri oluşturmayı hedeflerken, model içinde yer alan firmalarda da rekabet üstünlüğü sağlamaktadır.Bu makalede Türkiye’de tekstil ve hazır giyim sektörünün mevcut yapısı ve sorunları, küresel krizin sektöre yansımaları ve bu sektörün rekabet avantajı kazanabilmesi için dünyada ve Türkiye’de uygulanan “kümelenme” politikalarının tekstil ve hazır giyim sektörü için önemi tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Tekstil ve Hazır Giyim Sektörü, Küresel Kriz, Kümelenme

Kaynakça

• Au, K.F. and Wong, M.C., (2007), “Textile and Clothing Exports of Developed and Developing Countries: An Analysis under the Restrictive Trade Regime”, Journal of the Textile Institute, Vol.98, Iss.5, pp.471-478.
• Çakmak, Özge (2005), “Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Ve Rekabet Gücü: Türkiye Tekstil ve Hazır Giyim Endüstrisi Üzerine Bir Uygulama”, Journal of Ege Academic Review, Iss:1-2, 65-76.
• DPT (2007), Dokuzuncu Kalkınma Planı Tekstil, Deri ve Giyim Sanayi Özel İhtisas Komisyonu Raporu, DPT yayınları, Ankara.
• Enright, Michael. J. (1992), “Why Local Clusters are the Way to Win the Game”, World Link, Iss.5, (July/August), pp.24-25.
• Eraydın, Ayda (1992), “Post-Fordizm ve Değişen Mekânsal Öncelikler”, ODTÜ Mimarlık Fakültesi Matbaası, Ankara.
• EUROSTAT (2009), EU27 Trade Since 1995, http:// epp. eurostat. ec. europa. eu/ portal/ page/ portal/ external_ trade/data/database, (Erişim Tarihi: 02.09.2009).
• GAP (2009), GAP Girişimci Destekleme Merkezleri, http:// www.gap.gov.tr/ Turkish/ gidem.html, (Erişim Tarihi:16.07.2009).
• Huffman, David. And Quigley, John (2002), “The Role of the University in Attracting High-Tech Entrepreneurship: In A Silicon Valley Tale”, Annals of Regional Science, Vol.36, Iss.3, pp.404-407.
• İTKİB (2008), Tekstil Sektörü, 2008 Ocak-Eylül İhracat Performans Değerlendirmesi, http://www.itkib.org.tr/ihracat/DisTicaretBilgileri/raporlar/dosyalar/2008/2008_ OCAK_EYLUL_TEKSTIL_PERFORMANSI.pdf, (Erişim Tarihi: 26.12.2008)
• Kavrakoğlu, İbrahim, Süleyman Gedik ve Melike Balkır (2002), “Yeni Rekabet Stratejileri ve Türk Sanayi”, Tüsiad Yayınları, No: Tüsiad-T/200-07/322.
• Morosini, Piero (2004), “Industrial Clusters, Knowledge Integration and Performance”, World Development, Vol. 32, No.2, 310.
• NBC (2009), “10 Soruda Küresel Kriz”, http:// arsiv.ntvmsnbc.com/ news/ 460082.asp# storyContinues, (Erişim Tarihi:15.08.2009).
• Nordås, Hildengunn Kyvik (2004), “The Global Textile and Clothing Industry post the Agreement on Textiles and Clothing”, WTO, Discussion Paper.
• Öngüt, Emre (2007), Türk Tekstil ve Hazır Giyim Sanayinin Değişen Dünya Rekabet Şartlarına Uyumu, DPT yayınları, İktisadi Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü, Yayın No:2703.
• ÖRSAD (2009), “Tekstilde 8 bin 594 fabrika kapandı”, http:// www. orsad. org.tr/ index.php?option=com_content&task=view&id=366, (Erişim Tarihi:15.07.2009).
• Özkanlı, Özlem ve İbrahim Durak (2007), “Network Organizations in the Turkish Textile Sector”, Problems and Perspectives in Management, Vol.5, Iss.2, 32-42.
• Porter, Michael (1998), “Cluster and the New Economics of Competition”, Harvard Business Review, November –December, 1198.
• Rafi, Shahrukh Khan (2005), “Impact of WTO on the Patterns of Trade in Textile and Clothing”. Journal of Management and Social Sciences, Vol.1, Iss.2, pp.204- 226.
• Sanayi ve Ticaret Bakanlığı (2008), Tekstil, Hazır Giyim, Deri ve Deri Ürünleri Sektörlerine Yönelik Strateji Belgesi, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Yayınları, Ankara.
• Sayın, Meral (2007), “Kümeleme Politikasında Başarı İçin Yönetişim”, V. Kobi Zirvesi, İstanbul.
• Sevim, Ümit ve Oğuz Kuyumcu, (2008), “Hazır Giyim”, Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi Araştırma Raporu.
• Stamer, Meyer Jörg (1998), “Path Dependence in Regional Development; Clusters in Santa Catarina, Brazil”, World Development, Vol.26, Iss.8, pp.5-10.
• Taymaz, Erol (2002), “Competitiveness of the Turkish Textile and Clothing Industries”. http://www.inovasyon.org/pdf/ET.textile%20and%20clothing%20ind.15_09_02. pdf (Erişim tarihi: 16.12.2008).
• TİM (2009), Aylık Makroekonomi Değerlendirme Raporu, http://www.tim.org.tr/dosyalar/arastirma/TIM_MAKRO_BULTEN_EYLUL_20 08_SAYI33.pdf, (Erişim Tarihi:28.07.2009).
• TUBİTAK (2003), Vizyon 2023 Teknoloji Öngörüsü Projesi, Tekstil Paneli Son Raporu,http://www.tubitak.gov.tr/tubitakcontentfiles/vizyon2023/tekstil/tekstilso nsurum.pdf, (Erişim Tarihi: 15.08.2009).
• TUİK (2009a), Haber Bülteni-Aylık Sanayi Üretim Endeksi, http:// www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=4066, (Erişim Tarihi: 05.08.2009).
• TUİK (2009b), İmalat Sanayinde Eğilim İstatistikleri, http:// www.tuik.gov.tr/ sanayidagitimapp/ sanayiegilim.zul, (Erişim Tarihi: 05.08.2009).
• URAK (2009), http://www.urak.org/urak/index.php?option=com_content&task= view&id = 41&Itemid=66, (Erişim Tarihi:15.07.2009).
• Uzunoğlu, Hande ve İlknur Ünal (2008), “Türk Hazır Giyim ve Tekstil Sektörünün 2008 Yılı Rekabet Durumu I”, İzmir Ticaret Odası, Ar&Ge Bülten.