DOĞRUDAN YABANCI SERMAYE YATIRIMLARININ AR-GE HARCAMALARI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: OECD ÜLKELERİ ÖRNEĞİ

Yıl 2020, Cilt: 16 Sayı: 2, 239 - 250, 30.06.2020

Betül Altay Topcu

https://doi.org/10.17130/ijmeb.756848

Öz

Bu çalışmada, Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları’nın (DYSY) AR-GE harcamaları üzerindeki
etkisinin, 1996-2016 dönemi itibariyle 26 OECD ülkesi için Panel Veri Yöntemi ile analiz edilmesi
amaçlanmıştır. Veri setine en uygun model olan Sabit Etkiler Modeli sonuçlarına göre, DYSY’nin, AR-GE
harcamaları üzerindeki etkisi negatiftir. Kişi Başına GDP ve dışa açıklık oranının, AR-GE harcamaları
üzerindeki etkisi pozitiftir. Kişi başına GDP ve dışa açıklık oranındaki artış, söz konusu ülkelerin AR-GE
harcamalarını teşvik edici önemli bir unsurdur. Çalışmada OECD ülkelerine gelen yabancı sermayenin,
bu ülkelerin karşılaştırmalı üstünlük yapısına uygun olmadığı için AR-GE harcamalarını azaltıcı bir etki
yarattığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

DYSY, AR-GE Harcamaları, OECD Ülkeleri, Panel Veri Analizi

Kaynakça

• Baltagi, B. H. (1995). Econometric analysis of panel data. England: John Wiley & Sons Ltd.
• Baskaran, A., & Muchie, M. (2008). Foreign direct investment and internationalization of R&D: The case of BRICS economics. Diiper Research Series Working Paper, 7, ISSN:1902-8679, 1-34.
• Blalock, G., & Gertler, P. J. (2008). Welfare gains from foreign direct investment through technology transfer to local suppliers. Journal of International Economics, 74(2), 402-421.
• Can, M., Doğan, B., & Değer, O. (2017). The relationship between research & development investment expenditure, foreign direct investment and economic growth: Panel causality and cointegration analysis for G-7 countries. Journal of Applied Economic Sciences, XII, 1(47), 58-69.
• Cheung, K., & Lin, P. (2004). Spillover effects of FDI on innovation in China: Evidence from the provincial data. China Economic Review, 15, 25-44.
• Ciruelos, A., & Wang, M. (2005). International technology diffusion: Effects of trade and FDI. Atlantic Economic Journal, 33, 437-449.
• Coe, D. T., & Helpman, E. (1995). International R&D spillovers. European Economic Review, 39(5), 859-887.
• Coe, D. T., Helpman, E., & Hoffmaister, A. (1997). North-South R&D spillovers. Economic Journal, 107(440), 134-149.
• Damijan, J. P., Knell M., Majcen, B., & Rojec, M. (2003). The role of FDI, R&D accumulation and trade in transferring technology to transition countries: Evidence from firm panel data for eight transition countries. Economic Systems, 27(2), 189-204.
• Ekiz, M., & Aytun, C. (2016). Doğrudan yabancı sermaye yatırımları ve AR-GE harcamaları arasındaki ilişki: G7 ülkeleri örneği. ICOMEP, International Congress of Management Economy and Policy, 26-27 October, İstanbul, Turkey, 1028-1037.
• Erdal, L., & Göçer, İ. (2015). The effects of foreign direct investment on R&D and innovations: Panel data analysis for developing Asian countries. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 195, 749-758.
• Farhan, M. Z. M., Azman-Saini, W. N. W., & Law, S. H. (2015). The impact of FDI inflows on R&D activities in developing countries: A panel data analysis. Prosiding Perkem, 10, 471- 477.
• Fosfuri, A., Motta, M., & Ronde, T. (2001). Foreign direct investment and spillovers through workers’ mobility. Journal of International Economics, 53, 205-222.
• Gkasis, P., Desli, E., & Tsaliki, P. (2013). Technological diffusion via foreign direct investment: An alternative measurement. The Journal of Developing Areas, 47(2), 251-275.
• Greene, W. H. (2003). Econometric analysis. 5. Edition, New Jersey: Prentice Hall.
• Grether, J. M. (1999). Determinants of technological diffusion in Mexican manufacturing: A plant-level analysis. World Development, 27(7), 1287-1298.
• Hejazi, W., & Safariani A. E. (1999). Trade, foreign direct investment, and R&D spillovers. Journal of International Business Studies, 30(3), 491-511.
• Hsiao, C. (2002). Analysis of panel data. 2. Edition, New York: Cambridge University Press.
• Kabadayı, B., & Yurttançıkmaz, Ç., Nişancı, M. (2014). AR-GE harcamaları ve doğrudan yabancı sermaye yatırımları arasındaki ilişkiler: Geçiş ekonomileri örneği. International Conference in Economics, September, Prague, Czech Republic, 1-12.
• Lebesmuehlbacher, T. (2015). Understanding technology diffusion: The role of international trade and factor movements. SSRN Electronic Journal, 1-40.
• Markusen, J. (1995). The Boundaries of multinational enterprises and the theory of international trade. Journal of Economic Perspectives, 9, 169–189.
• Pazarlıoğlu, M. V., & Gürler, Ö. K. (2007). Telekomünikasyon yatırımları ve ekonomik büyüme: Panel veri yaklaşımı. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 44(508), 35-43.
• Romer, P. (1990). Endogenous technological change. Journal of Political Economy, 98(5), 71-102.
• Sasidharan, S., & Kathuria, V. (2008). Foreign direct investment and R&D: Substitutes or complements, a case of Indian manufacturing after 1991 reforms. United Nations Industrial Development Organization Research and Statistics Branch Working Paper, 4, 1-35.
• Simon, F., & Yifan, H. (2007). Foreign direct investment indegenous technological efforts: Evidence from China. Economics Letters, 96(2), 253-258.
• Şaşmaz, Ü., & Yayla, E. (2018). Doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının ekonomik kalkınma üzerindeki etkisi: OECD ülkeleri örneği. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 359-374.
• Uluyol, O., & Türk, V. E. (2013). Finansal rasyoların firma değerine etkisi: Borsa İstanbul (BİST)’da bir uygulama. Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 15(2), 365-384.
• World Bank. (2019). World Development Indicators Database. Retrieved September 15, 2019, from https://databank.worldbank.org/reports.aspx?source=world-development indicators#
• World Population Review. (2019). OECD Countries 2019. Retrieved September 11, 2019, from http:// worldpopulationreview.com/countries/oecd-countries/
• Yüce Akıncı, G., Akıncı, M., & Yılmaz, M. (2013). İktisadi küreselleşme ve finansal özgürlükler arasındaki ilişki: Bir panel veri analizi. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 5(9), 80- 99.
• Xiaohui, L., & Chenggang, W. (2003). Does foreign direct investment facilitate technological progress? Evidence from Chinese industries. Research Policy, 32(6), 945-953.
• Xu, B. (2000). Multinational enterprises, technology diffusion, and host country productivity growth. Journal of Development Economics, 62(2), 477-493.