HASTANELERDE KURUMSALLAŞMANIN PERFORMANS ÜZERİNDEKİ ETKİSİNDE İŞE YABANCILAŞMANIN ROLÜ

Yıl 2020, Cilt: 16 Sayı: 4, 1013 - 1028, 31.12.2020

Koray Kopuz , Emre İşçi

https://doi.org/10.17130/ijmeb.853608

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmanın amacı, kurumsallaşmanın performans üzerindeki etkisinde işe yabancılaşmanın
rolünün belirlenmesidir. Çalışma İstanbul ili içerisinde faaliyet gösteren 11 özel hastanede Ocak-
Nisan 2018 tarihleri arasında çalışmaya katılan 455 kişi ile gerçekleştirilmiştir. Veriler tabakalı
örnekleme yöntemi ile anket tekniği kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde sıklık tabloları,
merkezi ve yaygınlık ölçütleri, pearson korelasyon testi kullanılmıştır. Sonuç olarak, kurumsallaşma ve
işe yabancılaşma arasında istatistiksel olarak anlamlı negatif yönde zayıf bir ilişki bulunmuştur. (r=-
0,210; p<0,05) Kurumsallaşma ile çalışan performansı arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki
bulunamamıştır (p>0,05). Kurumsallaşma ve çalışan performansı arasında istatistiki olarak anlamlı bir
ilişki bulunmadığından dolayı işe yabancılaşmanın bu ilişkide rolü test edilememiştir.

Anahtar Kelimeler

Hastane Yönetimi, Kurumsallaşma, İşe Yabancılaşma, Çalışan Performansı

Kaynakça

• Abudureyimu, T. (2019). Kobilerin kurumsallaşmasının işletme performansına etkisi: Tekstil sektöründe bölgesel bir uygulama (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Agarwal, S. (1993). Influence of formalization on role stress, organizational commitment and work alienation of salespersons: A cross national comparative study. Journal of International Business Studies, 24(4), 715-724.
• Akdoğan, A. A., & Aydemir, C. (2017). İş-aile çatışmasının psikolojik performans üzerindeki etkisi: İşe yabancılaşma ve pozitif psikolojik sermayenin aracı rolü. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(Özel Sayı 2), 1993-2012.
• Alpay, G., Bodur, M., Yılmaz, C., Cetinkaya, S., & Arıkan, L. (2008). Performance implications of institutionalization process in family-owned businesses: Evidence from an emerging economy. Journal of World Business, 43(4), 435-448.
• Amarat, M., Akbolat, M., Ünal, Ö., & Güneş Karakaya, B. (2019). The mediating role of work alienation in the effect of workplace loneliness on nurses’ performance. Journal of Nursing Management, 27(3), 553-559.
• Apaydın, F. (2009). Kurumsal teori ve işletmelerin kurumsallaşması. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(1), 1-19.
• Aydın, E., & Özeren, E. (2019). Akademide işe yabancilaşma olgusu: Araştırma görevlileri üzerine nitel bir alan çalışması. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 159-178.
• Barutçugil, İ. (2004). Stratejik İnsan Kaynakları Yönetimi. İstanbul: Kariyer Yayıncılık. 1.Baskı. Başkurt, G., & Altındağ, E. (2017). The impact of institutionalization of family business on strategic human resources management and company performance. Business Management Dynamics, 7(3), 10.
• Bingöl D. (2013). İnsan kaynakları yönetimi. İstanbul: Beta Basım Yayım, 8. Baskı.
• Chiaburu, D. S., Thundiyil, T., & Wang, J. (2014). Alienation and its correlates: A meta-analysis. European Management Journal, 32(1), 24-36.
• Çorbacıoğlu, F. F. (2018). İşyerinde mobbingin çalışan performansına etkisi üzerine bir araştırma (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ufuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Develioğlu, K., & Tekin, Ö. (2013). Beş faktör kişilik özellikleri ve yabancılaşma arasında ilişki: Beş yıldızlı otel çalışanları üzerine bir uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(2), 15-30.
• Durmuş, B., Yurtkoru, S., & Çinko, M. (2016). Sosyal bilimlerde SPSS’le veri analizi. İstanbul: Beta Basım.
• Ekmekçi, A. (2015). Türkiye’de profesyonel futbol kulüplerinin kurumsallaşması (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Pamukkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Fındıkçı, İ. (2011). Aile şirketlerinde yönetim ve kurumsallaşma. İstanbul: Alfa Basım Yayım.
• George, B. (2013). Organizational behaviour and consulting. United States of America: Salem Press. Gül, E. (2018). Yerel yönetimlerde kurumsallaşmanın kurum performansına etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gebze Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Gül, H. (2012). İşletmelerdeki kurumsallaşma düzeyinin kurum performansına etkisi: Konaklama işletmelerinde bir uygulama (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Nevşehir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Gülsever, F. (2016). Hastanelerde kurumsallaşma açısından kayırmacılığın işe adanmışlık ve işe yabancılaşma üzerindeki etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Hirschfeld, R. R., & Feild H. S. (2000). Work centrality and work alienation: Distinct aspects of a general commitment to work. Journal of Organizational Behavior, 21 (7), 789-800.
• Kanungo, R. N. (1982a). Work alienation: An integrative approach. New York: Preager Publisher.
• Kanungo, R. N. (1982b). Measurement of job and work involvement. Journal of Applied Psychology, 67(3), 341-349.
• Karaçınar, H. (2014). İşletmelerde kurumsallaşmanın iş gören performansı üzerindeki etkisini belirlemeye yönelik bir araştırma (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Karaköy, D. (2019). Lider üye etkileşiminin, işyeri arkadaşliğinin, rol belirsizliğinin ve rol çatişmasinin işe yabancilaşma üzerine etkisine yönelik bir araştirma (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kartal, N. (2017). Sağlık çalışanlarında işe cezbolma, işe yabancılaşma ve performans arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kartal, N. (2018). Evaluating the relationship between work engagement, work alienation and work performance of healthcare professionals. International Journal of Healthcare Management, 11(3), 251-259.
• Karagöz, Y. (2016). SPSS 23 ve AMOS 23 uygulamalı istatistiksel analizler. Nobel Akademik Yayıncılık. Kaynak, R., Toklu, A. T., Elci, M., & Toklu, I. T. (2016). Effects of occupational health and safety practices on organizational commitment, work alienation, and job performance: Using the PLSSEM approach. International Journal of Business and Management, 11(5), 146-166.
• Kebeci, T. (2011). Aile şirketlerinde yönetim anlayışı ve kurumsallaşma. İstanbul: İkinci Adam Matbaacılık.
• Kesen, M. (2017). Örgütsel demokrasinin çalışan performansı üzerine etkileri: Örgütsel özdeşleşmenin aracılık rolü. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(2), 540.
• Kılınç, E. (2016). Psikolojik sermayenin çalışan performansına etkisine ilişkin kamu-özel hastanelerde karşılaştırmalı bir araştırma: Gaziantep örneği (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Kilis 7 Aralık Üniversites, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kırklıkçı, A. B. (2019). Kurumsallaşmanın işletme performansı ve verimliliği üzerine etkileri (Türkiye levha ve mobilya işletmeleri örneği) (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Düzce Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Kimberly, J. (1979). Issues in the creation of organizations: Initation, innovation and intitutionalisation. Academy of Management Journal, 22(3), 437-457.
• Marx, K. (1956). Economic & philosophic manuscripts of 1844. Moscow: Progress Publishers.
• Ofluoğlu, G., & Büyükyılmaz, O. (2008). Yabancılaşmanın teorik gelişimi ve tarihsel süreç içinde farklı alanlarda görünümleri. Kamu-İş İş Hukuku ve İktisat Dergisi, 10(1), 113-144.
• Özbek, M. F. (2011). Örgüt içerisinde güven ve işe yabancılaşma ilişkisinde örgüte uyum sağlamanın aracı rolü. S.D.Ü İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(1), 231-248.
• Öztürk, P. (2014). Sağlık kurumlarının kurumsallaşmasının kurum performansı üzerindeki etkisi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Haliç Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Pakyapan, Ö. (2016). İnsan kaynaklari yönetiminde çalişanlara yönelik eğitimin önemi ve çalışan performansı ilişkisi: İzmir ilinde bir uygulama (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Parkhe, A. (2003). Institutional enviroments, institutional change and international alliances. Journal of International Management, 9(3), 305-316.
• Sabuncuoğlu, Z. (2012). İnsan kaynakları yönetimi. İstanbul: Beta Basım Yayım. 6.Baskı.
• Santas, G., Isik, O., & Demir, A. (2016). The effect of loneliness at work; work stress on work alienation and work alienation on employees’ performance in Turkish health care institution. South Asian Journal of Management Sciences, 10(2), 30-38.
• Scott, R. (1987). The adolescence of institutional theory. Administrative Science Quarterly, 32(4), 493- 511.
• Seeman, M. (1967). On the personal consequences of alienation in work. American Sociological Review, 32(2), 273-285.
• Selznick, P. (1996). Institutionalism old and new. Administrative Science Quarterly, 41(2), 270-277. Şahman, İ., Tengilimoğlu, D., & Işık, O. (2008). Özel hastanelerde yönetimin profesyonelleşmesinin kurumsallaşma süreci üzerindeki etkilerini belirlemeye yönelik alan çalışması. Gazi Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(2), 1-23.
• Şen, E. (2017). Kurumsallaşma ve kurumsal yönetişim. İstanbul: Beta Basım Yayın.
• Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenilirlik ve geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Şimşek, M., Çelik A., Akgemici T., & Fettahlıoğlu T. (2006). Örgütlerde yabancılaşmanın yönetimi araştırması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15, 570-585.
• Tanrıverdi, H., Adıgüzel, O., & Çiftçi, M. (2010). Sağlık yöneticilerine ait iletişim becerilerinin çalışan performansına etkileri: Bir kamu hastanesi örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 108-110.
• Temelli, E. (2014). Kurumsallaşma düzeyinin örgütsel yetenekler açısından inşaat sektöründe algılanan müşteri değerine etkisi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Turhanlı, E. (2018). Aile şirketlerinin kurumsallaşma süreci, aile şirketlerinin ve kurumsallaşma unsurlarının performans üzerine etkisine dair bir araştırma (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ufuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Tutar, H., & Altınöz, M. (2010). Örgütsel iklimin işgören performansi üzerine etkisi: Ostim imalat işletmeleri çalışanları üzerine bir araştırma. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 64(2), 196-215.
• Türkoğlu, N., & Dalgıç, A. (2017). Impact of institutionalization in family-owned companies and elements of intellectual capital on competitive power: A research on hospitality businesses. The International Journal of Management Science and Information Technology, 25, 1-8.
• Tüzün, A. (2014). Algılanan örgütsel destek ve lider-üye etkileşiminin işe yabancılaşma üzerindeki etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Haliç Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Wallace, J. E. (1995). Organizational and professional commitment in professional and nonprofessional organizations. Administrative Science Quarterly, 40(2), 228-255.
• Wortham, M. (2002). Employee performance evaluation.
• Yağcı, E. (2014). Konaklama işletmelerinde kurumsallaşmanın iş yaşam dengesi aracılığıyla tükenmişlik düzeyine etkisi: Beş yıldızlı otel genel müdürleri üzerine bir uygulama (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yıldız, E. (2010). Kurumsallaşma çabalarının örgütsel performansa etkisi: Perakende sektöründe bir uygulama (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Zoghbi-Manrique-de-Lara, P., & Viera-Armas, M. (2019). Using alienation at work to explain why managers’ dishonesty does not lead to firm performance. European Management Review, 16(2), 273-284.