COMPLIANCE OF THE EUROPEAN UNION CARBON BORDER ADJUSTMENT MECHANISM WITH WORLD TRADE ORGANIZATION LAW

Yıl 2024, Cilt: 20 Sayı: ICMEB'24 Özel Sayı, 601 - 613, 30.10.2024

Seçil Yıldız , Zafer Öztürk

https://doi.org/10.17130/ijmeb.1498269

Öz

Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM) is an environmental regulatory policy adopted by the
European Union (EU) to combat climate change and achieve the goal of climate neutrality by 2050. The CBAM is planned to work in harmony with the EU Emissions Trading System (ETS) and other carbon pricing mechanisms. The introduction of the CBAM will significantly affect the world's trade with the EU and the global economy. This may bring about various incompatibilities with the rules of the World Trade Organization (WTO). Anticipating these incompatibilities that may arise during implementation and taking the necessary measures will ensure a smoother implementation of the CBAM process. In this study, it has been tried to reveal the potential problems that may arise after the CBAM is implemented. In this context, the existing literature, the principles of the CBAM and the WTO were analyzed and the areas of incompatibility that may arise were identified. As a result of the study, it was revealed that the implementation of the CBAM may lead to violations of the WTO's most favoured nation, tariff binders and trade restrictions and national treatment principles. It will not be sufficient for the EU to use only the WTO's exception clauses as a basis for solving these emerging problems. The EU should definitely take alternative measures for possible problems.

Anahtar Kelimeler

Carbon Border Adjustment Mechanism, Emission Trading System, World Trade Organization

AVRUPA BİRLİĞİ SINIRDA KARBON DÜZENLEME MEKANİZMASININ DÜNYA TİCARET ÖRGÜTÜ HUKUKUNA UYGUNLUĞU

Öz

Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM), Avrupa Birliği’nin (AB) iklim değişikliği ile mücadele
etmek ve 2050 yılına kadar nötr iklim hedefine ulaşmak için kabul ettiği çevre düzenleme politikasıdır. SKDM’nin AB Emisyon Ticaret Sistemiyle (ETS) ve diğer karbon fiyatlandırma mekanizmalarıyla uyumlu çalışması planlanmıştır. SKDM’nin uygulanmaya başlaması dünyanın AB ile ticaretini ve küresel ekonomiyi önemli ölçüde etkileyecektir. Bu durum Dünya Ticaret Örgütünün (DTÖ) kurallarıyla çeşitli uyumsuzlukları beraberinde getirebilecektir. Uygulama esnasında ortaya çıkabilecek bu uyumsuzlukların önceden tahmin edilerek gerekli önlemlerin alınması SKDM sürecinin daha sorunsuz uygulanmasını sağlayacaktır. Bu çalışmada SKDM uygulanmaya başlandıktan sonra ortaya çıkabilecek muhtemel sorunların neler olacağı ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu kapsamda mevcut literatür, SKDM ve DTÖ’nün ilkeleri incelenerek ortaya çıkabilecek uyumsuzluk alanları belirlenmiştir. Çalışma sonucunda SKDM’nin uygulanmaya başlamasıyla birlikte DTÖ’nün en çok kayırılan ülke, tarife bağlayıcıları ve ticari kısıtlamalar ile ulusal muamele ilkelerinin ihlaline yol açabileceği ortaya çıkmıştır. AB’nin ortaya çıkan bu sorunların çözümü için sadece DTÖ’nün istisna maddelerini dayanak olarak kullanması yeterli olmayacaktır. AB’nin olası sorunlar için mutlaka alternatif önlemler alması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması, Emisyon Ticaret Sistemi, Dünya Ticaret Hukuku

Etik Beyan

Bu çalışmanın, özgün bir çalışma olduğunu; çalışmanın hazırlık ve bilgilerin sunumu olmak üzere tüm aşamalarından bilimsel etik ilke ve kurallarına uygun davrandığımı; tüm bilgiler için kaynak gösterdiğimi ve bu kaynaklara kaynakçada yer verdiğimi beyan ederim. Herhangi bir zamanda, çalışmayla ilgili yaptığım bu beyana aykırı bir durumun saptanması durumunda, ortaya çıkacak tüm ahlaki ve hukuki sonuçlara razı olduğumu bildiririm.

Teşekkür

Çalışmamda emeğiyle, sabrıyla, desteğini hiçbir zaman esirgemeyen kıymetli danışman hocam Doç. Dr. Zafer ÖZTÜRK'e teşekkür ederim.

Kaynakça

• Bacchus, J. (2021). Legal issues with the European carbon border adjustment mechanism. CATO Briedfing Paper, 125, 3-6.
• Belhaous, Y. (2022). The European Commission’s proposal on the establishment of a Carbon Border Adjustment Mechanism is it compatible with the EU´s obligations under the WTO. (Yüksek Lisans Tezi). Saarland Univercty Europa Institut, Saarbrükken.
• Benson, E., Majkut, J., Reinsch, W. A., & Steinberg, F. (2023). Analyzing the European Union’s carbon border adjustment mechanism. https://www.csis.org/analysis/analyzing-european-unions-carbon-border adjustment-mechanism sayfasından erişilmiştir. Erişim Tarihi: 17.02.2023.
• CBAM Proposal (2021). Proposalfora regulation of the European Parliamenta and of the Council establishing carbon mechanizm. https://taxation-customs.ec.europa.eu/carbon-border-adjustment mechanism_en sayfasından erişilmiştir. Erişim tarihi: 12.06.2022.
• Chase, P., & Pinkert, R. (2021). The EU's triangular dilemma on climate and trade. German Marshall Fund. Policy Brief, (9).
• Cosbey, A. (1996). Trade and sustainable development: the global picture. Winniped: International for Sustainable Development.
• Çabuk, Ö., & Çabuk, S. N. (2013). Sera gazı emisyonlarının azaltımı amacıyla kullanılan iktisadi araçlar ve İngiltere örneği. Sofuoğlu, ,S. C. (Ed.), Uluslararası katılımlı v. hava kirliliği ve kontrolü sempozyumu içinde (s. 548-555). Eskişehir.
• Dadush, U. (2021). The EU's carbon border tax is likely to do more harm than good. Policy Brief (21).
• Dillon, A., Burnett, N., & Jozepa, I. (2024). Carbon Border Adjutment Mechanizm. UK: House Of Commons Library. https://researchbriefings.files.parliament.uk/documents/CBP-9935/CBP-9935.pdf. sayfasından erişilmiştir. Erişim Tarihi: 08.06.2024.
• Englisch, J. F. (2021). EU Carbon Border Adjustments and WTO Law,Part Two. Envlt. L. REP(51), 1935.
• European Commission. (2023). Carbon Border Adjutment. https://taxation-customs.ec.europa.eu/carbon-border-adjustment-mechanism_en#sectoral-information sayfasından erişilmiştir. Erişim Tarihi: 12.10.2023.
• Espa, I., Francois, J., & Van Asselt, H. (2022). The EU proposal for a carbon border adjustment mechanism (CBAM): analysis under WTO and climate change law https://www.wti.org/media/filer_public/ee/61/ee6171fd-a68d-4829-875e d9b0c32298b5/wti_working_paper_06_2022.pdf sayfasından erişilmiştir. Erişim tarihi: 12.06.2022.
• European Union(2023). & Tax EU Learning Portal. https://customs-taxation.learning.europa.eu/course/view.php?id=757&section=10# sayfasından erişilmiştir. Erişim tarihi: 12.10.2023.
• Falcao, T. (2019). A proposition for a multilateral carbon tax treaty. Amsterdam: IBFD Doktoral Series 47.
• GATT (1988). Article Xı General Eliminatıon of Quantıtatıve Restrictions. Japonya:WTO. https://www.wto.org/english/docs_e/legal_e/gatt47.pdf sayfasından erişilmiştir. Erişim tarihi: 05.06.2024.
• GATT (1994). The General Agreement on Tariffs and Trade. Cenevre https://wto.org/english/docs_e/legal_e/gatt47.pdf sayfasından erişilmiştir. Erişim tarihi: 05.06.2024.
• Gayon, C. A. (2023). The EU's CBAM, Complying with the CBDR Principle Could Also Mean Compliance with WTO Law. Heinonline(32), 269.
• Helm, D. (2005). Economic instruments and environmental policy. Economic and Social Review, 36(3), 205-228.
• Hoekman, B., & Köstekci, M. M. (2009). The political economy of the world trading system: The WTO and beyond. Oxford: Oxford University Press.
• ICAP (2023). ICAP, EU Emission Trading System (EU ETS). https://www.aybu.edu.tr/GetFile?id=6ef30150-faf3 45d6-bf77-87377e7478f3.pdf. sayfasından erişilmiştir. Erişim tarihi: 21.06.2023.
• Karaca, N. (2003). GATT’tan Dünya Ticaret Örgütü’ne. Maliye Dergisi(144), 84-99.
• Katma Değer Vergisi Kanunu. (2023). T. C. Resmî Gazete. 32241, 7 Temmuz 2023
• Kaya, T. (2017). DTÖ anlaşmalarındaki yükümlülüklerden kaçınmaya olanak sağlayan istisna hükümleri. Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, 7(2), s. 169-192.
• Krenek, A., Sommer, M., & Schratzenstaller, M. (2020). A WTO- Compatible border tax adjustment for the ETS to finance the EU budget. WIFO Working Papers, (596).
• OECD (2020). Climate policy leadership in an ınterconnected world. What role for border carbon adjustments? https://www.oecd-ilibrary.org/docserver/8008e7f4-en.pdf?expires=1717833515&id=id&accname=guest&checksum=852289585160BC2243341436435DAAC6 sayfasından erişilmiştir. Erişim Tarihi: 15.06.2024
• Official Journal of the European Union. (2023). Establishing a Carbon Border Adjustment Mechanism. Brussel: Regulatıon (EU) 2023/956 OF The European Parlıament And Of The Councıl. https://eur-lex.europa.eu/eli/reg/2023/956/oj sayfasından erişilmiştir. Erişim Tarihi: 01.03.2024.
• Parasız, İ. (2012). Uluslararası mali ve ekonomik kuruluşlar (Genişletilmiş 3. Baskı, b.). Bursa: Ezgi Kitabevi.
• Parker, L., & Grimmett, J. J. (2009). Climate change: EU and proposed US approaches to carbon leakage and WTO implications. Congressional Research Service. https://nationalaglawcenter.org/wpcontent/uploads/assets/crs/R40914.pdf sayfasından erişilmiştir. Erişim tarihi: 03.16.2024.
• Pauwelyn, J., & Kleimann, D. (2020 Nisan). Traderelated aspects of a carbon border adjustment mechanism:a legal assessment. Department of European Parliament. https://repository.graduateinstitute.ch/record/298936?v=pdf sayfasından erişilmiştir. Erişim tarihi: 21.04.2024.
• Perdana, S., & Vielle, M. (2022). Making the EU Carbon Border Adjustment Mechanism acceptable and climate friendly for least developed countries. Energy Policy, (170).
• Pietras, J. (2022). Navigating the Carbon Border Adjustment Mechanism. Wilfried Martens Centre for European Studies. https://www. martenscentre. eu/wp-content/uploads/2022/11/Navigating-CBAM. pdf sayfasından erişilmiştir. Erişim Tarihi: 07.11.2022. (2021).
• Quick, R. (2021). Carbon border adjustment. ZeuS Zeitschrift für Europarechtliche Studien, 23(4), s. 549-597.
• Reuters (2021). Russia says EU carbon border tax may ımpinge on global trade. https://www.reuters.com/business/russia-says-eu-carbon-border-tax-may-impinge-global-trade-rules-2021-06-17/ sayfasından erişilmiştir. Erişim tarihi: 17.06.2021.
• Sampson, G. P. (1999). Trade, the environment and the WTO: A Policy Agenda. Washington: Overseas Development Council, ODS Policy Paper.
• Sejdiu, E. (2023). Decarbonızıng the world: Can the eu cbam provıde the ıncentıve we need? Energy Law Journal, 44(2), 219-250.
• Telli, S. (1991). Devletler hukuku açısından uluslararası ticaret ve kurumlaşma. Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü. Ankara: Sevinç Matbaası.
• Ticaret Bakanlığı (2023). Ticaret Bakanlığı SKDM bilgilendirme toplantısı. https://ticaret.gov.tr/dis-iliskiler/yesil mutabakat/ab-sinirda-karbon-duzenleme-mekanizmasi/ticaret-bakanligi-skdm-bilgilendirme-sunumlari sayfasından erişilmiştir. Erişim Tarihi: 16.12.2023.
• TUİK (2024). https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=dis-ticaret-104&dil=1 sayfasından erişilmiştir. Erişim Tarihi: 07.02.2024.
• UNCTAD (2022). United nations conference on trade and development. https://unctad.org/system/files/official document/osg2023d1_en.pdf sayfasından erişilmiştir. Erişim Tarihi: 22.04.2024.
• World Bank (2021). https://carbonpricingdashboard.worldbank.org/map_data a sayfasından erişilmiştir. Erişim Tarihi: 20.06.2021.
• Worldbank (2022). Carbon Pricing Dashboard. World Bank. http://carbonpricingdashboard.worldbank.org/map_data sayfasından erişilmiştir. Erişim Tarihi: 20.12.2022.
• WorldBank (2023). http://carbonpricingdashboard.worldbank.org/map_data sayfasından erişilmiştir. Erişim Tarihi: 20.06.2023.
• WTO (2008). Chine- Aoto Parts. https://www.wto.org/english/tratop_e/dispu_e/cases_e/1pagesum_e/ds342sum_e.pdf sayfasından erişilmiştir. Erişim Tarihi: 06.15.2024. WTO (2024). Principles of the trading system. https://www.wto.org/english/thewto_e/whatis_e/tif_e/fact2_e.htm sayfasından erişilmiştir. Erişim Tarihi: 27.01.2024.
• Xu, A., Tresa, E., Bacchetta, M., Bellelli, F., & ve Monteiro, J. (2023). Carbon Content Of İnternational Trade WTO Trade And Climate Change İnformation Brief N:4 revised. www.wto.org.tr. https://www.wto.org/english/news21_e/clim_03nov21-4e.pdf sayfasından erişilmiştir. Erişim Tarihi: 25.12.2023.
• YeşilBüyüme (2024). https://yesilbuyume.org/sinirda-karbon-duzenlemesi-mekanizmasi/ sayfasından erişilmiştir. Erişim Tarihi: 16.01.2024.