INVESTIGATION OF CONSTRUCT VALIDITY OF THE WORK-LIFE BALANCE SCALE IN FEMALE PHYSICIANS WITH CONFIRMATORY FACTOR ANALYSIS

Yıl 2024, Cilt: 20 Sayı: 2, 508 - 531, 28.06.2024

Arzu Ekinci Demirelli

https://doi.org/10.17130/ijmeb.1457272

Öz

The aim of this study is to evaluate the work-life balance scale developed by Fisher, Bulger and
Smith in 2009 among female physicians and to show, through confirmatory factor analysis, that the
scale provides convergent and discriminant validity and has construct validity. The scale was adapted
to Turkish by Ekinci and Sabancı in 2021. In this study, it is aimed to show that the scale has convergent
and discriminant validity in demonstrating its construct validity, unlike the Turkish adaptation study, by taking into account the CR, AVE, √AVE MSV and ASV criteria. The research was conducted with 181
volunteer female physicians who are members of the Female Physicians Education Support Foundation.
First, exploratory factor analysis was conducted to obtain the 17-item, 4-factor structure of the scale,
and it was seen that the dimensions explained 69.494% of the total variance. Cronbach’s alpha internal
consistency coefficient was calculated as 0.861, and the scale was found to be highly reliable. First-level
and second-level multi-factor confirmatory factor analyzes were conducted to test the scale’s suitability
for the factor structures determined by the hypothesis. ∆x2
/df, RMSEA, SRMR, GFI, NFI, IFI and CFI
fit indices obtained as a result of CFA were evaluated and it was revealed that the first level multi-factor
model had a good fit. By calculating the CR, AVE, √AVE, MSV and ASV values of the proposed model, it
has been shown that the scale provides convergent and discriminant validity and that it can be used as a
valid and reliable measurement tool in determining the work-life balance of female physicians.

Anahtar Kelimeler

Confirmatory factor analysis, Construct validity, Female physicians, Work-life balance scale

KADIN HEKİMLERDE İŞ YAŞAM DENGESİ ÖLÇEĞİNİN YAPI GEÇERLİLİĞİNİN DOĞRULAYICI FAKTÖR ANALİZİ İLE İNCELENMESİ

Öz

Bu çalışmanın amacı Fisher, Bulger ve Smith’in 2009 yılında geliştirdiği iş-yaşam dengesi ölçeğini
kadın hekimler nezdinde değerlendirerek, ölçeğin benzeşim ve ayrışım geçerliliğini sağladığı ve yapı
geçerliliğine sahip olduğunu doğrulayıcı faktör analizi ile göstermektir. Ölçeğin Türkçeye uyarlaması
Ekinci ve Sabancı tarafından 2021 yılında yapılmıştır. Bu çalışmada ise ölçeğin Türkçe uyarlama
çalışmasından farklı olarak yapı geçerliliğinin gösterilmesinde benzeşim ve ayrışım geçerliliğine sahip
olduğunu CR, AVE, √AVE MSV ve ASV kriterlerini dikkate alarak göstermek amaçlanmıştır. Araştırma
Kadın Hekimler Eğitime Destek Vakfına üye 181 gönüllü kadın hekimle yapılmıştır. Öncelikle açıklayıcı
faktör analizi yapılarak ölçeğin 17 madde, 4 faktörlü yapısı elde edilmiş ve boyutların toplam varyansın
%69,494’ünü açıkladığı görülmüştür. Cronbach alfa iç tutarlılık katsayısı 0.861 olarak hesaplanmış,
ölçek yüksek düzeyde güvenilir bulunmuştur. Ölçeğin hipotez ile belirlenen faktör yapılarına uygunluğunu
test etmek üzere birinci düzey ve ikinci düzey çok faktörlü doğrulayıcı faktör analizleri yapılmıştır. DFA
sonucunda elde edilen ∆x2
/df, RMSEA, SRMR, GFI, NFI, IFI ve CFI uyum indeksleri değerlendirilmiş,
birinci düzey çok faktörlü modelin iyi bir uyuma sahip olduğu ortaya koyulmuştur. Önerilen modele ait
CR, AVE, √AVE, MSV ve ASV değerleri hesaplanarak ölçeğin benzeşim ve ayrışım geçerliliğini sağladığı
ve sonuçta kadın hekimlerin iş-yaşam dengesini belirlemede hem geçerli hem de güvenilir bir ölçme aracı
olarak kullanılabileceği gösterilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Doğrulayıcı faktör analizi, İş- yaşam dengesi ölçeği, Kadın hekimler, Yapı geçerliliği

Kaynakça

• Addagabottu, R. S., & Battu, N. (2015). A study on the variables that influence work life balance of women doctors and nurses with special reference to government and private hospitals of guntur district. International Journal of Research in Management & Business Studies, 2(3), 33-39.
• Adisa, T. A., Mordi, C., & Mordi, T. (2014). The challenges and realities of work-family balance among nigerian female doctors and nurses. Economic Insights - Trends & Challanges, 66(3), 23–37. https://www.researchgate.net/publication/271530290
• Akın, A., Ulukök, E., & Arar, T. (2017). İş-yaşam dengesi: Türkiye’de yapılan çalışmalara yönelik teorik bir inceleme. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(1), 113–124. https://doi.org/10.5578/ jeas.57176
• Aksu, B. Ç., & Orak, B. (2022). Covıd-19 pandemisinin sağlık çalışanlarının finansal kaygı, iş-yaşam dengesi ve sosyal izolasyon düzeylerine etkilerinin incelenmesi. International Journal of Management Economics & Business/Uluslararası Yönetim İktisat ve İsletme Dergisi, 18(1).
• Akyüz, H. E. (2018). Yapı geçerliliği için doğrulayıcı faktör analizi: Uygulamalı bir çalışma. Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 7(2), 186-198.
• Aytaç, M., & Öngen, B. (2012). Doğrulayıcı faktör analizi ile yeni çevresel paradigma ölçeğinin yapı geçerliliğinin incelenmesi. İstatistikçiler Dergisi: İstatistik ve Aktüerya, 5(1), 14-22.
• Behzadpoor, D. (2020). Work-life balance among female dentists in Canada. (Master’s Theses). University of Toronto Faculty of Dentistry.
• Bird, J. (2006). Work-life balance: Doing it right and avoiding the pitfalls. Employment Relations Today, 33(3), 21–30. https://doi.org/10.1002/ERT.20114
• Conway, J. M., & Huffcutt, A. I. (2003). A review and evaluation of exploratory factor analysis practices in organizational research. In Organizational Research Methods (Vol. 6, Issue 2, pp. 147–168). https://doi.org/10.1177/1094428103251541
• Çakır, F. S. (2020). Kısmi en küçük kareler yapısal eşitlik modellemesi (PLS-SEM). Ankara: Gazi Kitapevi Ltd. Şti.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2021). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi.
• Dousin, O., Collins, N., & Kler, B. K. (2022). The experience of work-life balance for women doctors and nurses in Malaysia. Asia Pacific Journal of Human Resources, 60(2), 362–380. https://doi. org/10.1111/1744-7941.12282
• Ekinci, H., & Sabancı, A. (2021). İş-yaşam dengesi ölçeği’nin Türkçeye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Trakya Eğitim Dergisi, 11(1), 151–163. https://doi.org/10.24315/tred.690816
• Ergül, B., & Yılmaz, V. (2020). COVID-19 salgını süresince aile içi ilişkilerin doğrulayıcı faktör analizi ile incelenmesi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, Özel Sayı, 38–51. https://doi.org/10.21733/ ibad.733909
• Fisher, G. G., Bulger, C. A., & Smith, C. S. (2009). Beyond work and family: A measure of work/nonwork ınterference and enhancement. Journal of Occupational Health Psychology, 14(4), 441-456.
• Forero, C. G., Maydeu-Olivares, A., & Gallardo-Pujol, D. (2009). Factor analysis with ordinal indicators: A Monte Carlo study comparing DWLS and ULS estimation. Structural Equation Modeling, 16(4), 625-641.
• Fornell, C., & Larcker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 18(1), 39-50.
• Guest, D. E. (2002). Perspectives on the study of work-life balance. Social Science Information, 41(2), 255–279.
• Gürbüz, S. (2021). AMOS ile yapısal eşitlik modellemesi. Ankara: Seçkin
• Gürbüz, S., & Şahin, F. (2018). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri Felsefe-Yöntem-Analiz. Ankara: Seçkin
• Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2010). Multivariate data analysis. New Jersey: Pearson Prentice Hall.
• Hair, J. F., Ringle, C. M., & Sarstedt, M. (2011). PLS-SEM: Indeed a silver bullet. Journal of Marketing Theory and Practice, 19(2), 139-152.
• Karagöz, Y. (2021). SPSS AMOS META uygulamalı nicel-nitel-karma bilimsel araştırma yöntemleri ve yayın etiği (3.). Ankara: Nobel.
• Karagöz, Y., & Bardakçı, S. (2020). Bilimsel araştırmalarda kullanılan ölçme araçları ve ölçek geliştirme. Ankara: Nobel Akademi
• Kim, J. O., & Muller, C. W. (1978). Factor analysis: Statistical methods and practical issues (E. M. Uslaner, Ed.). CA: Sage.
• Kline, R. B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling. New York: The Guilford Press.
• Koğar, H. (2021). R ile geçerlik ve güvenirlik analizleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Koğar, H., & Yılmaz Koğar, E. (2015). Comparison of different estimation methods for categorical and ordinal data in confirmatory factor analysis. Journal of Measurement and Evaluation in Education and Psychology, 6(2).
• Maryam, R., & Khawar, R. (2022). Sub-threshold autistic traits as predictor of experiential avoidance and mood states among university students. Pakistan Journal of Social Research, 4(03), 113-120.
• Pandey A., & Pandey, M. (2016). Impact of work-life balance on job satisfaction of women doctors. Problems and Perspectives in Management, 14(2), 319–324. https://doi.org/10.21511/ppm.14(2- 2).2016.07
• Polat, Ş. (2017). İş özellikleri, iş-yaşam dengesi ve meslekten ayrılma niyeti arasındaki ilişkilerin öğretmen görüşlerine göre incelenmesi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Polat, Ş. (2018). Kadın öğretmenlerde iş- yaşam dengesi ve iş performansı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Kadem Kadın Araştırmaları Dergisi, 4(2), 187–205. https://doi.org/10.21798/kadem.2019249085
• Sürücü, L., & Maslakçı, A. (2020). Validitiy and reliability in quantitative research. Business & Management Studies: An International Journal, 8(3), 2694–2726. https://doi.org/10.15295/bmij. v8i3.1540
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.). Boston: Pearson.
• Yaşlıoğlu, M. M. (2017). Sosyal bilimlerde faktör analizi ve geçerlilik: Keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanılması. Istanbul University Journal of the School of Business İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 46, 74–85.
• Yemez, İ. (2016). Doğrulayıcı faktör analizi ile sosyal medya reklamlarına yönelik tutum ölçeğinin yapı geçerliliğinin incelenmesi: Cumhuriyet üniversitesi İİBF’de bir uygulama. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 17(2), 97-118.
• Yıldırım, İ. E. (2017). İstatistiksel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yücel, M. (2022). Doğrulayıcı faktör analizinde örneklem büyüklüğünün uyum indekslerine etkisi ve besin seçiminde etkili olan faktörleri belirleme ölçeğinin Türkçeye uyarlaması (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Isparta.