Mardin’in UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne Alınma Süreci

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 2, 7 - 16, 31.10.2021

Murat Çağlayan

Öz

Mardin ili Artuklu ilçesi sınırlarında bulunan Mardin’in geleneksel şehir dokusu 1979 yılında “Kentsel Sit Alanı” ilan edilerek koruma altına alınmıştır. 2000 yılında bu alan; “Mardin Kültürel Peyzaj Alanı” adı ile Dünya Mirası Sözleşmesi Uygulama Rehberi’nin “1, 3 ve 4” numaralı kriterleri çerçevesinde UNESCO (Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu) Dünya Mirası Geçici Listesi’ne alınmıştır. Mardin’in UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne tam üyelik başvurusu 2002 yılının Ocak ayında yapılmıştır. Alan, 2003 yılının Mart ayında Uluslararası Anıtlar ve Sitler Konseyi’nin (ICOMOS) yaptığı değerlendirmeye göre Dünya Mirası Listesi’ne alınmamıştır. Günümüze kadar geçen sürede alanın Dünya Mirası Listesi’ne girebilmesi için birçok çalışma yapılmıştır. Makale; yapılan bu faaliyetleri anlatarak yapılması gerekenler üzerinde durmaktadır.

Anahtar Kelimeler

UNESCO, Dünya Mirası Listesi, kültürel miras, Mardin

Teşekkür

Sayın editör ve hakemlere değerli zamanlarını ayıracakları için şimdiden çok teşekkür ederim.

The Process of Inclusion of Mardin on the UNESCO World Heritage List

Öz

The traditional urban fabric of Mardin, located within the borders of the Artuklu district of Mardin province, was declared an “Urban Protected Area” in 1979 and was taken under protection. This area, under the name of “Mardin Cultural Landscape”, has been included on the UNESCO (United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization) World Heritage Tentative List within the framework of the "1, 3 and 4" criteria to Operational Guidelines for the Implementation of the World Heritage Convention in 2000. Mardin’s application for the inscription on the UNESCO World Heritage List was made in January 2002. The property was not inscribed on the World Heritage List according to the assessment made by the International Council of Monuments and Sites (ICOMOS) in March 2003. Until today, many works have been carried out for the inscription of the property on the World Heritage List. This paper explains these studies and focuses on what needs to be done.

Anahtar Kelimeler

UNESCO, World Heritage List, cultural heritage, Mardin

Kaynakça

• Avcı, H. 2013. Mardin Tarihi Dönüşüm Projesi, İdarecinin Sesi, Ocak-Şubat, Sayı:154, s.126-127, Ankara.
• Çağlayan, M. 2017a. Mardin Ortaçağ Anıtları ve Yapım Teknikleri, İstanbul: Hiperyayın.
• Çağlayan, M. 2017b. Mardin’de Neler Oluyor?, Arkitera, Url:https://www.arkitera.com/gorus/mardinde-neler-oluyor/ (erişim: 23.07.2021) Droste, B. (2013). Dünya Mirası Adaylığı Süreci Üzerine Notlar Sunumu (25 Ekim), Mardin.
• Geyik, N. E., (2020). Mardin’in Unesco Dünya Mirası Listesi Adaylık Süreci. Geçmişten Geleceğe Yerel Kimlik, no.2, s.30-35.
• Mardin Valiliği, 2015. Mardin Sürdürülebilir Turizm Projesi, Mardin Kültür Sanat Dergisi, yıl 1/ sy.1, s.46-51.
• Mimarlık, 2009. Mardin’de Kentsel İyileştirme Kapsamında Niteliksiz Yapılar Yıkılıyor, Mimarlık, Sayı:350 Kasım -Aralık, s.10, İstanbul: Mimarlar Odası.
• Mimarlık, 2011. Mardin’de Tarihi dönüşüm Projesi, Mimarlık, Sayı:361 Eylül-Ekim, s.13, İstanbul: Mimarlar Odası.
• Pulhan, G. 2009. (editör), UNESCO Dünya Mirasında Türkiye, Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü, s. 518-533, Ankara.
• Resmi Gazete, 1983. Milletlerarası Sözleşme, 14 Şubat 1983 Pazartesi, Sayı:17959, s.1-19. (Url: https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/17959.pdf, erişim: 24.07.2021)
• Tunçer, M. 2013. Mardin’in Korunması ve UNESCO Dünya Miras Listesi’ne Girmesi, İdealkent, Sayı 9, s. 94-113.
• UNESCO, 2003. Evaluatıons of Cultural Propertıes, World Herıtage Conventıon World Herıtage Commıttee (27th Ordinary Session 30 June – 5 July), Paris: UNESCO Headquarters.
• UNESCO, 2019. Operational Guidelines for the Implementation of the World Heritage Convention, Paris: World Heritage Centre.
• Url 1: http://whc.unesco.org/en/tentativelists/1406/ (Erişim tarihi: 21.07.2021)
• Url 2: https://whc.unesco.org/en/tentativelists/6534/ (Erişim tarihi: 23.07.2021)