8. Sınıf Öğrencilerinin LGS Matematik Sorularına Yönelik Metaforik Algılarının İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 2, 126 - 147, 31.10.2024

Mehmet Sulhan , Ömer Bozkurt , Rıdvan Isırgan

https://doi.org/10.63046/ijms.1496662

Öz

Bu çalışmamız 8. sınıf öğrencilerine yönelik yapılan Liselere Giriş Sınavın da çıkan Matematik Soruları hakkındaki öğrencilerin düşüncelerini ve matematik felsefesi bağlamında metaforik anlayışlarını öğrenme konusunu araştırmaktır. Ayrıca cinsiyetlerine göre dağılımlarını incelemek ve bu metaforlar aracılığıyla onların cinsiyetlerine göre algılarını karşılaştırmaktır. Zira LGS Matematik Soruları, öğrencilerin gelecek eğitim basamaklarını belirlemede önemli bir rol oynamaktadır. Bu araştırmada matematik felsefesinin temel amaçlarından matematiğin yöntemsel ve bilgisel yönünden istifade edilerek, 8. sınıf öğrencilerinin LGS Matematik Sorularına dair algılarını araştırmış, bu algıları açıklayabilmek adına metafor kullanımına başvurulmuştur. Çalışma niteliksel bir yöntemle yürütülmüş ve veri analizi için içerik analizi tekniklerinden faydalanılmıştır. Araştırmanın örneklemini, 2023-2024 öğretim yılında Mardin’in Nusaybin ilçesinde yer alan altı farklı devlet ortaokulunun sekizinci sınıfında öğrenim gören 125 öğrenciden almıştır. Bu öğrencilerin 65’i kız ve 60’ı erkek öğrenciden oluşmaktadır. Katılımcılardan ‘LGS Matematik Soruları’ konseptini bir metafor aracılığıyla tanımlamaları ve seçtikleri metaforun nedenini açıklamaları istenmiştir. Bu amaçla, ‘LGS Matematik Soruları... gibidir, çünkü...’ cümlesini içeren bir etkinlik formu kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre, katılımcılar toplamda 60 farklı metafor üretmişlerdir. Bu metaforlar altı ana kavramsal kategoriye ayrılmıştır: LGS Matematik Sorularının rahatsızlık ve zorluk hissi uyandırması (%23,33), mücadele ve çaba gerektirmesi (%18,33), çözümsüzlük ve umutsuzluk hissi vermesi (%21,66), kolaylık, dikkat ve eğlence ile ilişkilendirilmesi (%15), başarısızlık (%6,60) ve belirsizlik veya gereksizlik (%15)’tir. Araştırma sonuçları, öğrencilerin LGS Matematik Soruları hakkında genel olarak olumsuz bir algıya sahip olduğunu, bu soruları en çok rahatsızlık ve zorluk veren bir durum olarak gördüklerini ortaya koymuştur. Bu durum LGS Matematik Sorularının öğrenciler üzerindeki baskısını ve zorluk derecesini vurgulamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Matematik,, Felsefe,, Metafor,, Algı,, Öğrenci.

8th Grade Students' Responses to LGS Mathematics Questions Investigation of Metaphorical Perceptions

Öz

The aim of this study is to investigate the students' thoughts about the Mathematics Questions in the High School Entrance Examination for 8th grade students and to learn their metaphorical understanding in the context of the philosophy of mathematics. It is also to examine their distribution according to their gender and to compare their perceptions according to their gender through these metaphors. Because LGS Mathematics Questions play an important role in determining students' future educational steps. In this study, by making use of the methodological and epistemological aspects of mathematics, which are the main objectives of the philosophy of mathematics, 8th grade students' perceptions of LGS Mathematics Questions were investigated and metaphors were used to explain these perceptions. The study was conducted with a qualitative method and content analysis techniques were used for data analysis. The sample of the study consisted of 125 students studying in the eighth grade of six different public secondary schools in Nusaybin district of Mardin in the 2023-2024 academic year. Of these students, 65 were female and 60 were male. The participants were asked to define the concept of 'LGS Mathematics Questions' through a metaphor and explain the reason for the metaphor they chose. For this purpose, an activity form containing the sentence 'LGS Mathematics Questions are like... because...' was used. According to the research findings, the participants produced a total of 60 different metaphors. These metaphors were divided into six main conceptual categories: LGS Mathematics Questions evoking feelings of discomfort and difficulty (23.33%), requiring struggle and effort (18.33%), giving a feeling of hopelessness and hopelessness (21.66%), being associated with ease, attention and fun (15%), failure (6.60%) and uncertainty or redundancy (15%). The results of the study revealed that students generally had a negative perception of the LGS Mathematics Questions and that they perceived these questions as causing the most discomfort and difficulty. This situation emphasises the pressure and difficulty level of LGS Mathematics Questions on students.

Anahtar Kelimeler

Mathematics,, Philosophy,, Metaphor,, Perception,, Student.

Kaynakça

• Aslan, N. ve Cansever, B. (2009). Ailenin sosyo-demografik özelliklerinin çocuğun okuldaki sosyal etkinliklere katılımı üzerindeki etkileri: Türkiye ve Hollanda arasında karşılaştırmalı bir çalışma. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 5(2), 210-226. https://dergipark.org.tr/tr/pub/eku/issue/5450/73850
• Balcı, A. (2011). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeler. Pegem Akademi.
• Baş, G. ve Kıvılcım, Z. S. (2019). Türkiye’de öğrencilerin merkezi sistem sınavları ile ilgili algıları: bir metafor analizi çalışması. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 7(2), 639-667. https://doi.org/10.14689/issn.2148-2624.1.7c.2s.8m
• Berberoğlu, G. ve Kalender, İ. (2005). Öğrenci başarısının yıllara, okul türlerine, bölgelere göre incelenmesi: ÖSS ve PISA analizi. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 4 (7), 21-35. https://genclikbirikimi.org/kunye-32002-ogrenci-basarisinin-yillara-okul-turlerine-bolgelere-gore-incelenmesi-oss-pisa-analizi-makale
• Büyüköztürk, Ş. (2016). Sınavlar üzerine düşünceler. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 6(2), 345– 356. https://openaccess.hku.edu.tr/xmlui/handle/20.500.11782/2665
• Çetin, A. ve Ünsal, S. (2019). Merkezi sınavların öğretmenler üzerinde sosyal, psikolojik etkisi ve öğretmenlerin öğretim programı uygulamalarına yansıması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(2), 304-323. https://doi.org/10.16986/HUJE.2018040672.
• Demir, S. B. ve Yılmaz T. A. (2019). En iyisi bu mu? Türkiye’de yeni ortaöğretime geçiş politikasının velilerin görüşlerine göre değerlendirilmesi. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19 (1), 164-183. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2019.19.43815-445515
• Doğan, S. ve Oktay, Y. (2022). Liselere Geçiş Sınavı (LGS) Hazırlık Sürecinin Değerlendirilmesi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 11 (2), 963-992. https://doi.org/10.15869/itobiad.1054829
• Dönmez, B. (2017). Türkiye’de temel eğitimden ortaöğretime geçiş sistemine ilişkin bir değerlendirme. Eğitime Bakış: Eğitim-Öğretim ve Bilim Araştırma Dergisi, 13(40), 26–31.
• Duban, N. ve Arısoy, H. (2017). 8. sınıf öğrencilerinin temel eğitimden orta öğretime geçiş (TEOG) sınavına ilişkin algılarının metaforlar aracılığıyla incelenmesi. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), 67–98. http://kalemacademy.com/Cms_Data/Contents/KalemAcademyDB/Folders/SayiMakaleleri/~contents/PPE2SHSSQJLUP8QR/2017-yazsayisi-makale-004.pdf
• Eraslan, A. (2011). İlköğretim Matematik Öğretmen Adaylarının Model Oluşturma Etkinlikleri ve Bunların Matematik Öğrenimine Etkisi Hakkındaki Görüşleri. İlköğretim Online, 10(1), 365-377. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ilkonline/issue/8593/106870
• Eren, A. ve Tekinarslan, E. (2013). Öğretmen, öğretme, öğrenme, öğretim materyali ve değerlendirmeye ilişkin metaforlar: yapısal bir analiz. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 12(3), 443-467. https://dergipark.org.tr/tr/pub/jss/issue/24232/256874
• Gökhan, Y. (2022). Wittgenstein’ın Metafizik Eleştirisi. Eskiyeni Yayınları, 63. Güler, M., Arslan, Z. ve Çelik, D. (2019). 2018 Liselere giriş sınavına ilişkin matematik öğretmenlerinin görüşleri. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 337-363 . http://dx.doi.org/10.23891/efdyyu.2019.128
• Güngör-Aytar, F. A. ve Kurtoğlu-Karataş, B. (2017). Lise öğrencilerinin ‘üniversitesi sınavı’ kavramına ilişkin metaforik algılarının incelenmesi. O. N. Akfırat, D. F. Staub ve G. Yavaş (Eds.), Currentdebates in education, 5, 63–80. London: IJOPEC Publication
• Gür, H., Hangül, T., ve Kara, A. (2014). Ortaokul ve lise öğrencilerinin ‘matematik’ kavramına ilişkin sahip oldukları metaforların karşılaştırılması. The Journal of Academic Social Science Studies, 25, 427-444. http://dx.doi.org/10.9761/JASSS2333
• Karadeniz, O., Er, H. ve Tangülü, Z. (2014). 8. sınıf öğrencilerinin SBS’ye yönelik metaforik algıları. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 5(15), 64–81. https://acikerisim.bartin.edu.tr/handle/11772/2474
• Karaşahinoğlu A. (2015). Öğrencilerin metaforik sınav algıları ile velilerin okula yönelik görüşleri arasındaki ilişki. [Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi], YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=WBc656i315e2eV6-EZV1ojUeMbVobXCsGlUGc3zOMnwwRJlDJ7dMnAbQZR5yI6GP
• Kebap, M. ve Çenberci, S. (2020). Ortaokul öğrencilerinin matematik dersi ve matematik öğretmeni kavramlarına ilişkin metaforik algılarının farklı değişkenlere göre karşılaştırılması. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(3), 1565-1589. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2020..-555400
• Koçak, D., Doğan Gül, Ç., Gül, E. ve Çokluk Bökeoğlu, Ö. (2017). Öğrencilerin sınav kavramına yönelik metaforlarının incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(3), 415–434. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kefad/issue/59420/853389
• Koçak, D. ve Bilecik, T. (2019) Farklı eğitim düzeyindeki öğrencilerin Matematik dersine ilişkin metaforlarının belirlenmesi ve karşılaştırılması. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (EFMED). 13(2), 909-940. https://doi.org/10.17522/balikesirnef.544055
• MEB (2019). PISA 2018 Türkiye ön raporu. Ölçme Değerlendirme Sınav Hizmetleri Müdürlüğü.
• Polat, S., (2022). Din dili açısından dinî semboller bize ne söyler, Batman Akademi Dergisi 6/2 227-242, https://dergipark.org.tr/tr/pub/batmanakademi/issue/74964/1204327
• Oğuz, A. (2005). Öğretmen eğitim programlarında metafor kullanma. H. Kıran, (Ed.), XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi. Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Denizli, 582-588.
• Ormancı, Ü. (2019). Türkiye’deki ulusal sınavların tanıtımı. S. Çepni (Ed.), PISA ve TIMSS mantığını ve sorularını anlama (2. baskı, ss. 45-110) içinde. Pegem Akademi.
• Öztürk, F. Z. ve Aksoy, H. (2014). Temel eğitimden ortaöğretime geçiş modelinin 8. Sınıf öğrenci görüşlerine göre değerlendirilmesi (Ordu ili örneği). On dokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(2), 439-454. https://doi.org/10.7822/omuefd.33.2.8
• Ulusoy, B. (2020). 8. sınıf öğrencilerinin liselere geçiş sınavına (LGS) ilişkin algılarının metaforlar aracılığıyla incelenmesi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Ereğli Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2), 186-202. https://doi.org/10.51119/ereegf.2020.5
• Uşaklı H, ve Yapıcı Ş. (2001). Grup rehberliğinin sınav kaygısına etkisi üzerine öğrenci görüşleri. Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2. 102-109. https://acikerisim.aku.edu.tr/xmlui/handle/11630/2453
• Yetim Karaca, S. ve Ada, S. (2018). Öğrencilerin Matematik Dersine ve Matematik Öğretmenine Yönelik Algılarının Metaforlar Yardımıyla Belirlenmesi. Kastamonu Education Journal, 26(3). 789-800. https://doi.org/10.24106/kefdergi.413327
• Tarhan, Ö. (2015). Sosyal bilgiler öğretmeni adaylarının politik okuryazarlığa ilişkin görüşleri. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9, 649-669. https://doi.org/10.16992/ASOS.538
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, F. ve Şad, S. N. (2022). Matematik dersi için beceri temelli soru yazmaya yönelik bir kontrol listesi geliştirme çalışması. İnönü Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, (INIJOSS), 11(2), 363-395. https://doi.org/10.54282/inijoss.1068753
• Web Kaynakları
• URL-1. Erişim: 9 Mart 2024, www.tdk.gov.tr