Dictionary of Fuzuli Divan Dictionary Book Introduction

Yıl 2024, , 275 - 278, 30.12.2024

Filiz Bingöl

https://doi.org/10.51540/ijof.1475533

Öz

Commentaries are needed to understand Ottoman texts, and dictionaries are needed to make commentaries. When we take a look at the works of classical Turkish literature, it will be seen that there are traces of text publications in the 70s and 80s, text analyzes and commentaries in the 80s and 90s, and social life studies in the 90s and 2000s. As the texts increased, independent studies were carried out on them and a better understanding of the texts was facilitated. This study is about the annotation dictionary, which is one of the studies that make the texts more understandable. Our article, It introduces and evaluates the book titled “Dictionary of Fuzuli Divan”, which was also written by İmran Azaklı Tekeli, based on the study prepared as his graduation thesis in 1991 with the title “Fuzuli Divan's Commentary Dictionary”.
The dictionary was created by listing the words, themes and symbols whose meanings were given in Ali Nihad Tarlan's work titled "Commentary of Fuzuli Divan". The author gave information about the commentary in the preface, then talked about Ali Nihad Tarlan and his works, touched upon Fuzuli's place in Ottoman literature and explained the features of the dictionary he prepared. The main part of the book consists of a dictionary section arranged in alphabetical order. The author states that with this dictionary, he aims to enter the world of meaning of an important poet like Fuzuli and to reveal the linguistic world of the 16th century.

Anahtar Kelimeler

Fuzuli,, Ali Nihad Tarlan,, dictionary,, şerh,, divan,

FUZULİ DİVANININ SÖZLÜĞÜ, İMRAN AZAKLI TEKELİ, GECE KİTAPLIĞI YAYINLARI. ISBN: 978-625-425-544-1, 2024, 242 SAYFA, 16 X 24 CM.

Öz

Osmanlı metinlerinin anlaşılabilmesi için şerhlere, şerhlerin yapılabilmesi için sözlüklere ihtiyaç vardır. Klasik Türk edebiyatı çalışmalarına şöyle bir göz atıldığında görülecektir ki 70’ler ve 80’ler metin neşirleri; 80’ler ve 90’lar metin tahlilleri ve şerhleri; 90’lar ve 2000’ler sosyal hayat çalışmaları izlerini taşır. Sahada neşredilen metinler çoğaldıkça onlar üzerinde müstakil çalışmalar yapılmış ve onların daha iyi anlaşılması kolaylaştırılmıştır. Bu çalışma da metinleri daha anlaşılır hâle getiren çalışmalardan biri olan şerh sözlüğü üzerinedir. Çalışma İmran Azaklı Tekeli’nin 1991 yılında “Fuzuli Divanı Şerhinin Sözlüğü” başlığıyla bitirme tezi olarak hazırlanmış olduğu çalışmaya dayanarak yine kendisi tarafından kaleme alınan “Fuzuli Divanının Sözlüğü” başlıklı kitabı tanıtmakta ve değerlendirmektedir.
Sözlük, Ali Nihad Tarlan'ın “Fuzuli Divanının Şerhi” adlı çalışmasında anlamları verilen kelime, mazmun ve remizlerin fişlenmesi yoluyla oluşturulmuştur. Yazar, ön sözde şerh hakkında bilgi vermiş, ardından Ali Nihad Tarlan ve eserlerinden bahsettikten sonra Fuzuli'nin Osmanlı edebiyatındaki yerine değinmiş ve hazırladığı sözlüğün özelliklerini açıklamıştır. Kitabın esas kısmı, alfabetik sırayla düzenlenmiş sözlük bölümünden oluşmaktadır. Yazar, -kendi ifadesiyle-bu sözlükle Fuzuli gibi önemli bir şairin anlam dünyasına girmeyi ve 16. yüzyılın dil dünyasını ortaya koymayı hedeflemiştir.

Anahtar Kelimeler

fuzuli,, Ali Nihad Tarlan,, sözlük,, şerh,, divan,

Kaynakça

• Azaklı Tekeli, İ. (2024). Fuzuli divanının sözlüğü. Gece Kitaplığı Yayınları.
• Durmuş, E. (2022). Osmanlı dönemi klasik şerh metinlerine sözlük bilimi penceresinden bakmak. Türk İslam Medeniyeti Araştırmaları Dergisi, 33 (17), 147-157.
• Yılmaz, O. (2018). Şerhin metninden metnin şerhine: Türkçe şerhlerden hareketle klasik Türk şiirinin anlam dünyasına katkılar I. Hikmet- Akademik Edebiyat Dergisi, 264-273.