Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

MİTOLOJİK İNANÇLARDA VE ANLATILARDA YER ALAN BALIK MOTİFİ VE BALIK MOTİFİNİN GÜNÜMÜZ EFSANELERİNE YANSIMASI

Yıl 2021, Sayı: 6, 129 - 137, 30.12.2021
https://doi.org/10.51540/ijof.933059

Öz

Mitolojilerde çeşitli hayvanların birtakım özel güçleri olduğuna inanılır. Bu hayvanlardan biri de balıktır. Balık, hemen hemen tüm milletlerin mitolojik inançlarında, anlatmalarında kısaca hayatlarının her noktasında önemli bir işlev sahibi olmuştur. Kimi zaman bereket getirdiğine inanılmış kimi zaman birlik ve beraberliği güçlendiren bir olgu olmuş kimi zaman da tanrının yer yüzüne indiğinde donuna girdiği bir hayvan olmuştur.
Beşeriyetin kadim inançlarında balığa duyulan saygı, semavi dinlerin inmesiyle önemini kaybetmemiş gerek İslamiyet gerekse Hıristiyanlık kisvesi altında önemini devam ettirmiştir. Hz. İsa’nın son akşam yemeğinde masada bulunan yemeklerden birinin balık olması, Hz. İbrahim’in ateşe atıldığı yerdeki odunların balığa dönüşmesi, Kıbrıs savaşında savaşan askerlerin Anadolu’nun çeşitli göllerinde bulunan balıklardan oluştuğuna inanılması bu önemin bir göstergesidir.
Çalışmamızda çeşitli kadim inançlarda ve mitolojilerde balık motifi incelenecektir. Bununla birlikte balık motifinin günümüzde efsanelerine yansıması ve balığa dönüşme motifi ele alınacaktır.

Kaynakça

  • AKÇİÇEK, Eren; CANYURT, Mehmet Ali (1993). “Anadolu'da Balık ile İlgili İnançlar ve Halk Hekimliği Uygulamaları”, Doğu Anadolu Bölgesi 1. Su Ürünleri Sempozyumu, Erzurum, s. 1-12.
  • Berger, Hermann (2015). Çingene Mitolojisi, (Çev. Musa Yaşar Sağlam), Bilgesu Yayınları, İstanbul.
  • Ergun, Metin (1997). Türk Dünyası Efsanelerinde Değişme Motifi II. Cilt Metinler, Türk Dil Kurumu Yayınları Ankara.
  • Ersoy, Necmettin (2007). Semboller ve Yorumları I-II, Dönence Yayınları, İstanbul.
  • Green Anthony and Black Jeremy (2017). Mezopotamya Mitolojisi Sözlüğü, Köprü Yayınları, İstanbul.
  • Grimal, Pierre (1997). Mitoloji Sözlüğü (Yunan ve Roma), (Çev. Sevgi Tamgüç), Sosyal Yayınları, İstanbul.
  • Hançerlioğlu, Orhan (2000). Dünya İnançları Sözlüğü, Remzi Kitabevi, İstanbul.
  • Ögel, Bahaeddin (2010a). Türk Mitolojisi I. Cilt, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara.
  • Ögel, Bahaeddin (2010b). Türk Mitolojisi II. Cilt, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara.
  • Sakaoğlu, Saim (2013). 101 Anadolu Efsanesi, Akçağ Yayınları, Ankara.
  • Seyidoğlu, Bilge (1995). Mitoloji Metinler Tahliller, Bizim Gençlik Yayınları, Kayseri.
  • Seyidoğlu, Bilge (1997). Erzurum Efsaneleri, Emek Matbaacılık, İstanbul.
  • Seyidoğlu, Bilge (1998). “Efsane”. Türk Dünyası El Kitabı Üçüncü Cilt, s. 417-421, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü, Ankara.
Toplam 13 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Türk Halk Bilimi
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Haktan Kaplan 0000-0001-6693-6766

Yayımlanma Tarihi 30 Aralık 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021 Sayı: 6

Kaynak Göster

APA Kaplan, H. (2021). MİTOLOJİK İNANÇLARDA VE ANLATILARDA YER ALAN BALIK MOTİFİ VE BALIK MOTİFİNİN GÜNÜMÜZ EFSANELERİNE YANSIMASI. International Journal of Filologia(6), 129-137. https://doi.org/10.51540/ijof.933059

ULAKBİM-DERGİPARK Bünyesinde Faaliyet Gösteren International Journal of Filologia (IJOF) Filoloji Alanında Yayımlanan Uluslararası Hakemli, Bilimsel Bir Dergidir.