İlkokul Birinci Sınıf Öğrencilerinin Dik Temel Yazılarının Okunaklılık ve Yazım Hataları Açısından İncelenmesi

Yıl 2019, , 195 - 211, 29.12.2019

Hacer Ulu

https://doi.org/10.32570/ijofe.626430

Cited By: 7

Öz

Konuşma
ve dinleme becerisini birey okul öncesi dönemde kazanırken okuma ve yazma
becerisini ilkokul döneminde belirli bir program dahilinde kazanmaktadır. Yazma
becerisi diğer dil becerilerine göre kazanımı ve geliştirilmesi daha zor olan
bir dil becerisidir. İlkokul döneminde bazı öğrenciler yazma açısından sıkıntı
yaşamakta, yazılarının okunaklılığı düşük düzeyde olmaktadır. Bu araştırmanın
amacı ilkokul birinci sınıf öğrencilerinin dik temel yazılarını okunaklılık ve
yazma hataları açısından incelemektir. Tarama modeline göre tasarlanan
araştırma, Afyonkarahisar’da bulunan 92 katılımcıdan oluşan ilkokul birinci
sınıf öğrencisi ile yürütülmüştür. Öğrencilerin dik temel yazıları ‘‘Çok
Boyutlu Okunaklılık Ölçeği’’ ve ‘‘Yazım Hataları Formu’’ ile
değerlendirilmiştir. Araştırmada betimleyici istatistikler frekans, yüzde, standart
sapma ve korelasyon analizleri yoluyla hesaplanmıştır. Elde edilen bulgulara
göre ilkokul birinci sınıf öğrencilerinin dik temel yazıları boşluk, ebat,
biçim ve çizgi takibi açısından orta düzeyde okunaklı bulunmuştur. Öğrencilerin
yazım hataları değerlendirildiğinde en fazla imla hataları yaptıkları tespit
edilirken sırasıyla harf
atlama/ekleme, hece atlama/ekleme, harf karıştırma, sözcük atlama/ekleme, satır
sonu hece ayırma, kelimeleri bitişik/ayrı yazma, sözcüğü yanlış yazma, ters
yazma açısından hata yaptıkları tespit edilmiştir. Elde edilen bulgular doğrultusunda
öğretmenlerin küçük sınıflardan itibaren okunaklı yazı yazamayan öğrencileri
belirleyerek ortaya çıkacak yazma güçlüğü sorunlarını engellemeye çalışmaları,
ses bilgisel farkındalık, görsel algı, görsel anlama ve görsel dinleme testleri
yoluyla ilk okuma ve yazma öğretimine başlanmadan önce öğrencilerin erken
okuryazarlık becerileri belirlenerek karşılaşılacak olası sorunların
değerlendirilmesi gibi öneriler getirilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

okunaklılık

Kaynakça

• Akbaba, R.S., & Yalçın, S.K. (2016). 6. sınıf öğrencilerinin yazma becerilerinde görülen hataların sınıflandırılması. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5(3), 1320-1338.
• Akkaya, A., & Kara, Ö.T. (2012). 6. sınıf öğrencilerinin bitişik eğik yazıda yaşadıkları sorunların nedenleri üzerine görüşleri. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 313-336.
• Akyol, H. (2012). Programa uygun Türkçe öğretim yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Alatlı, R., & Servi, C. (2017). Ortaokula devam eden işitme engelli öğrencilerin yazı performanslarının incelenmesi: Örnek grup çalışması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 18(1), 27-43.
• Arıcı, A.F., & Ungan, S. (2008). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin yazılı anlatım çalışmalarının bazı yönlerden değerlendirilmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20, 319- 327.
• Arslan, D., & Ilgın, H. (2010). Öğretmen ve öğrencilerin bitişik eğik yazı ile ilgili görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 69-92.
• Asher, A.V. (2006). Handwriting instruction in elementary schools. The American Journal of Occupational Therapy, 60(4), 461-471.
• Ates, S., Cetinkaya, C., & Yildirim, K. (2014). Elementary school classroom teachers’ views on writing difficulties. International Online Journal of Educational Sciences, 6(2), 475-493. Aydın-Yılmaz, Z. (2007). Sınıf öğretmenlerine Türkçe öğretimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Bağcı, H. (2011). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin noktalama işaretleri ile yazım kurallarını uygulayabilme düzeyi. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 6(1), 693-706.
• Baydık, B., & Bahap Kudret, Z. (2012). Öğretmenlerin ses temelli cümle yönteminin etkilerine ve öğretim uygulamalarına ilişkin görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 45(1), 1-22. http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/40/1631/17474.pdf
• Bayraktar, Ö. (2006). İlköğretim birinci sınıf öğrencilerinin bitişik eğik yazıda yaptıkları hatalar. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Bolat, N., Cebeci, A., & İşbakan, İ. (2018). Masal ve öykülerle okuduğumu anlıyorum. Ankara: Analiz Yayınları.
• Coşkun, İ. (2016). Yazmayı etkileyen etmenler ve yazmaya hazırlık çalışmaları. F. Susar-Kırmızı, & E. Ünal (Eds.), İlk okuma yazma öğretimi (s.141-178). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Demirel, Ö., & Şahinel, M. (2006). Türkçe ve sınıf öğretmenleri için Türkçe öğretimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Duran, E. (2011). Bitişik eğik yazı harflerinin yazım şekillerine ilişkin öğretmen görüşleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(2), 55-69.
• Erden, G., Kurdoğlu, F., & Uslu, R. (2002). İlköğretim okullarına devam eden Türk çocukların sınıf düzeylerine göre okuma hızı ve yazım hataları normlarının geliştirilmesi. Türk Psikiyatri Dergisi, 13(1), 15-13.
• Erdoğan, Ö., Gülay, A., & Uzuner, F.G. (2017). Sınıf öğretmenlerinin yazma güçlüğüne ilişkin görüşleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 16(61), 700-718.
• Erdoğan, T. (2012). İlköğretim birinci sınıf öğrencilerinin bitişik eğik yazı yazma gelişimlerinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 37(165), 93-103.
• Feder, K.P., & Majnemer, A. (2007). Handwriting development, competency, andintervention. Developmental Medicine & Child Neurology, 49, 312–317.
• Graham, S., Berninger, V.W., Abbott, R.D., Abbott, S.P., & Whitaker, D. (1997). Role of mechanics in composing of elementary school students: A new methodological approach. Journal of Educational Psychology, 89(1), 170-182. http://dx.doi.org/10.1037/0022-0663.89.1.170
• Graham, S., Kiuhara, S., McKeown, D., & Harris, K. R. (2012). A meta-analysis of writing instruction for students in the elementary grades. Journal of Educational Psychology, 104(4), 879-896.
• Gültekin, M., & Güven-Aktay, E. (2014). İlk okuma yazma öğretiminde dikte çalışmaları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(2), 19-44. DOI: 10.17679/iuefd.43574.
• Güneş, F. (2017). Türkçe öğretimi yaklaşımlar ve modeller. Ankara: Pegem Akademi.
• Hamzadayı, E., & Çetinkaya, G. (2013). Dikte uygulamalarının 5. sınıf öğrencilerinin yazım ve noktalama kurallarını uygulama becerilerine etkisi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(3), 133-143.
• Howe, T.H., Roston, K. L., Sheu, C.F., & Hinojosa, J. (2013). Assessing handwriting intervention effectiveness in elementary school students: A two-group controlled study. American Journal of Occupational Therapy, 67, 19–27. http://dx.doi.org/10.5014/ajot.2013.005470
• Kadıoğlu, H. (2012). Bitişik eğik yazıya ilişkin öğrenci görüşleri. Akademik Bakış Dergisi, 31, 1-10.
• Karakaya, İ. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. A. Tanrıöğen (Ed.), Bilimsel araştırma yöntemleri (s. 55-84). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Kavcar, C., Oğuzkan, F., & Hasırcı, S. (2016). Türkçe öğretimi Türkçe ve sınıf öğretmenleri için. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Kurtlu, Y., & Korucu, S. (2015). Altıncı sınıf öğrencilerin dik temel ve bitişik eğik yazılarının yazım yanlışları ve noktalama işaretleri bakımından karşılaştırılması. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2, 167-190.
• Kuşdemir, Y., Katrancı, M., & Arslan, F. (2018). Analysis of the primary school students’ legibility. International Online Journal of Educational Sciences, 10(3), 116-132.
• Kuşdemir, Y., Katrancı, M., & Arslan, F. (2018). Veli ve öğretmen gözüyle ilkokul öğrencilerinde yazı okunaklılığı. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 6(2), 455-476.
• Marr, D., & Cermak, S. (2002). Consistency of handwriting in early elementary students. American Journal of Occupational Therapy, 57, 161–167.
• Marr, D., & Dimeo, S. B. (2006). Outcomes associated with a summer handwriting course for elementary students. American Journal of Occupational Therapy, 60, 10–15
• MEB. (2005). İlköğretim Türkçe öğretim programı ve kılavuzu (1-5. Sınıflar). Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basım Evi.
• MEB (2017). 12 yıllık ‘‘bitişik eğik el yazısı’’ kalktı. http://www.hurriyet.com.tr/12-yillik-bitisik-egik-el-yazisi-kalkti-40467288 adresinden alınmıştır.
• Memiş, A.D., & Harmankaya, T. (2012). İlköğretim okulu 1. sınıf öğrencilerinin bitişik eğik el yazısı hataları ile görsel algı düzeylerinin incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 136-150.
• Özbay, M. (2006). Türkçe özel öğretim yöntemleri. Ankara: Öncü Basımevi.
• Sarikaya, İ., & Yılar, Ö. (2017). Bitişik eğik yazı yazma süreçlerinin beceri ve görüşler bağlamında incelenmesi: Birinci sınıf öğretmenleri örneği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(4), 916-938.
• Şahin, B. (2012). Metodoloji. Ed. A. Tanrıöğen (Ed.), Bilimsel araştırma yöntemleri (s. 109-130). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Tartar, E. (2013). Dikte (söyleneni yazma) çalışmalarının yazı becerilerinin gelişimine etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Burdur.
• Taşkaya, S.M., & Yetkin, R. (2015). İlköğretim 1-5. Sınıf öğrencilerinde görülen yazma sorunlarına ilişkin sınıf öğretmenlerinin görüş ve önerileri. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(9), 157-169.
• Temur, T., Aksoy, C.C., & Tabak, H. (2012). İlköğretim birinci sınıf öğrencilerinin kalem tutma biçimleri ve kavrama-sıkıştırma kuvvetlerinin yazma hızı ve hatalarına etkisi. Eğitim ve Bilim, 37(165), 307-319.
• Tok, R., & Erdoğan, Ö. (2017). İlkokul 2. 3. ve 4. sınıf öğrencilerinin yazma becerilerinin incelenmesi. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi (YYU Journal Of EducationFaculty), 14(1), 1003-1024.
• Uludağ, E. (2002). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin yazım ve noktalama kurallarını uygulama beceri düzeyleri. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 97-113.
• Uysal, S. (2013). İlkokuma yazma öğretimine doğrudan bitişik yazı ile başlayan ilköğretim 5. sınıf öğrencilerinin bitişik yazı örneklerindeki genel hatalar. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(1), 31-56.
• Yıldırım, A. (2018). İlkokul 1. sınıf öğrencilerinin bitişik eğik el yazısı hataları üzerine nitel bir araştırma. Bilimsel Eğitim Araştırmaları, 2(1), 71-92.
• Yıldız, M. (2013). Yazma güçlüğü (disgrafi) olan bir ilkokul 2. sınıf öğrencisinin el yazısı okunaklılığının geliştirilmesi: Eylem araştırması. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(4), 281–310.
• Yıldız, M., & Ateş, S. (2010). İlk okuma yazmayı farklı yöntemlerle öğrenen ilköğretim 3. sınıf öğrencilerinin yazılarının okunaklılık ve yazım hataları bakımından karşılaştırılması. TSA, 14(1), 11-30.