6 ve 7. Sınıf Öğrencilerinin Sosyal Bilgiler Kavramına İlişkin Metaforları

Yıl 2016, Cilt: 2 Sayı: 1, 33 - 50, 30.04.2016

Tuğba Kafadar , Hamza Akengin

Öz

ÖZET

Bu araştırmada 6 ve 7. sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler kavramına ilişkin algıları metaforlar aracılığıyla incelenmiştir. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden olgubilim (fenomenoloji) desenine göre tasarlanmıştır. Belirlenen amaç doğrultusunda 6 ve 7. sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler………………benzer, çünkü…………………cümlesini tamamlamaları istenmiştir. Araştırma sürecinde elde edilen veriler içerik analizi yöntemlerinden kategorisel analiz tekniği ile analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre 6 ve 7. sınıf öğrencileri toplumsal ilişki, toplumsal kültür, toplumsal hayat, toplumsal geçmiş, bilgi sağlayıcı ve yol gösterici ve yaşadığımız coğrafya kategorisine ilişkin metaforlar üretmişlerdir. Bu kategorilerden en çok toplumsal geçmiş sonra toplumsal hayat ve en az olarak ise bilgi sağlayıcı ve yol gösterici kategorilerine ilişkin metafor üretmişlerdir. 6 ve 7. sınıf öğrencilerinin metafor ürettikleri kategoriler karşılaştırıldığında en çok metafor oluşturulan kategorilerde benzerlik gösterirken en az oluşturulan kategorilerde ise farklılaşma olmuştur.

Anahtar Kelimeler: Sosyal bilgiler, 6 ve 7. sınıf öğrencileri, Metafor, Olgubilim

Kaynakça

• Akengin, H., Bengiç, G., Çolak, K. & Taş, E. (2011). Altıncı sınıf sosyal bilgiler dersi kazanımlarına ulaşma düzeylerine yönelik öğrenci görüşleri. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 34, 5-23.
• Arslan, M. M. & Bayrakçı, M. (2006). Metaforik düşünme ve öğrenme yaklaşımının eğitim-öğretim açısından incelenmesi. Milli Eğitim, 171, 100-171.
• Aslan, S. (2013). Birleştirilmiş sınıflarda görev yapan öğretmenlerin öğretmen kavramı ile algılarının metaforik incelenmesi. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(6), 43-59.
• Aydin, F. (2010). Ortaöğretim öğrencilerinin coğrafya kavramına ilişkin sahip oldukları metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimler Dergisi (KUYEB),10 (3), 1293-1322.
• Aydın, F. & Eser Ünaldı, Ü. (2010). Coğrafya öğretmen adaylarının “coğrafya” kavramına ilişkin algılarının metaforlar yardımıyla analizi. International Online Journal of Educational Sciences, 2(2), 600-622.
• Bilgin, N. (2006). Sosyal bilimlerde içerik analizi: Teknikler ve örnek çalışmalar. Siyasal Kitabevi, Ankara.
• Cerit, Y. (2008). Öğretmen kavramı ile ilgili metaforlara ilişkin öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(4), 693-712.
• Coşkun, M. (2010). Lise öğrencilerinin “iklim” kavramıyla ilgili metaforları (zihinsel imgeleri). Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume,5(3), 919-.940.
• Erden, M. ( Tarihsiz). Sosyal bilgiler öğretimi. Alkım Yayınevi, Ankara.
• Girmen, P. (2007). İlköğretim öğrencilerinin konuşma ve yazma sürecinde metaforlardan yararlanma durumları. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• İbret, B.Ü. & Aydınözü, D. (2011). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin “dünya” kavramına ilişkin geliştirdikleri metaforlar. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19 (1), 85-102.
• Levine, P. M. ( 2005). Metaphors and images of classrooms. Kappa Delta Pi Record, 41(4), 172-175.
• Mertol, H., Doğdu, M., & Yılar, B. (2013). Üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilerin sosyal bilgiler dersine ilişkin metaforik algıları. Üstün Yetenekliler Eğitimi Araştırmaları Dergisi-Journal of Gifted Education Research, 1(3), 176-183.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Sage.
• NCSS (2010). National Curriculum Standards for Social Studies: A Framework for Teaching, Learning, and Assessment. http://www.socialstudies.org/standards/introduction.
• Nikitina, L., & Furuoka, F. (2008). " A language teacher is like...": Examining Malaysian students' perceptions of language teachers through metaphor analysis. Online Submission, 5(2), 192-205.
• Özden, Y. (2005). Eğitimde Yeni Değerler. Pegem A Yayıncılık, Ankara.
• Öztürk, C. (2009). Sosyal Bilgiler: Toplumsal yaşama disiplinlerarası bir bakış. İçinde: Öztürk, C. (Ed.), Sosyal Bilgiler Öğretimi: Demokratik Vatandaşlık Eğitimi. (ss. 1-31). Ankara: Pegem A Akademi.
• Öztürk, C, Coşkun Keskin, S. & Otluoğlu, R. (2014). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Edebi Ürünler ve Yazılı Materyaller. Pegem A Akademi, Ankara.
• Palmquist, R. A (2001). Cognitive style and users‘ metaphors for the web: An exploratory study. The Journal of Academic Librarianship, 27(1), 24–32.
• Saban, A. (2004). Giriş düzeyindeki sınıf öğretmeni adaylarının ―öğretmen‖ kavramına ilişkin ileri sürdükleri metaforlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 131-155.
• Saban, A. (2008). İlköğretim I. kademe öğretmen ve öğrencilerinin bilgi kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. İlköğretim Online, 7(2), 421-455.