Sosyal Bilgiler Dersi Tarih Konularının Öğretiminde Aktif Öğrenme Ve Öğretmen Görüşleri Doğrultusunda Değerlendirilmesi

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 1, 42 - 59, 01.08.2017

Mustafa Dolmaz , Remzi Kılıç

Öz

Yapılandırmacı yaklaşımı temel alan yeni müfredat programı ile öğrenci, öğretim ortamında öğretmen tarafından anlatılanları olduğu gibi alan pasif alıcı olmaktan çıkmış ve öğretim sürecinin merkezine yerleşmiştir. Yapılan bu çalışmada öncelikle aktif öğrenme ile ilgili kaynakların taranmış, sosyal Bilgiler dersi tarih konularının öğretiminde kullanılabilecek, öğrenciyi öğretim sürecinin merkezine alan ve onu öğretim ortamında aktif kılabilecek aktif öğrenme model ve tekniklerine değinilmiştir. Araştırma Ankara İli Yenimahalle İlçesinde 2010-2011 Eğitim Öğretim yılında 40 farklı okulda Sosyal Bilgiler dersine giren 80 öğretmen ile survey (anket) çalışması yapılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre öğretmenlerin aktif öğrenme hakkında bilgi sahibidir ve öğretmenlere göre öğrenme ortamı olan okul ve sınıfların mevcut durumunun aktif öğrenme için çok elverişli değildir. Ayrıca öğretmenlere göre aktif öğrenme geleneksel öğrenmeye göre çok daha fazla avantaja sahiptir. Ancak öğretmenler genelde yasal sorumluluğu az olan ve maliyeti ucuz aktif öğrenme modellerini/tekniklerini tercih etmektedir.

Kaynakça

• Arslan, Mehmet (2007). Öğretim İlke ve Yöntemleri, Ankara: Anı Yayınları.
• ATA, Bahri (2003), ‘‘Rousseau, Emile ve Tarih Öğretimi’’. Milli Eğitim Dergisi. Sayı: 159, 239-244.
• Bahar, H. (2002), İlköğretim Okullarında (4. ve 5. Sınıflar) Tarih Öğretimi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
• Bulut, P. (2005). Okulöncesinde Aktif Öğrenme Modelinin Uygulanabilirliği (Elazığ İli Örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
• Çulha, B. (2006). Tarihsel Mekânlarda Keşfederek Öğrenme Yoluyla Sosyal Bilgiler Öğretimine Yönelik Öğrenci Görüşleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Emiroğlu, M. T. (2005). Atatürk’ün Tarihe Verdiği Önem, (http://turkoloji.cu.edu.tr, 15 Mayıs 2017 erişimi.)
• Erden, M. (1998). Sosyal Bilgiler Öğretimi. İstanbul: Alkım Yayınevi.
• Güçlü, E. (2007). Sınıf Yönetiminde Aktif Öğrenme Tekniklerinin Öğrenci Başarısındaki ve Tutumundaki Önemi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Köstüklü, N. (2006). Sosyal Bilgiler ve Tarih Öğretimi. Konya: Sebat Matbaacılık.
• Küçükahmet, Leyla,(1998), Öğretim İlke ve Yöntemleri, Alkım Yayınları, İstanbul.
• Küçükahmet, Leyla. (2005). Öğretimde Planlama ve Değerlendirme. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Özdoğan, M. (2008). Yapılandırmacı Yaklaşım Doğrultusunda Hazırlanan Yeni Sosyal Bilgiler Programında Aktif Öğrenme Tekniklerinin Kullanımı, (Kalın ve Bayat İlköğretim Okulları Örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) GaziOsmanPaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat.
• Özkardeş Tandoğan, R. (2006). Fen Eğitiminde Probleme Dayalı Aktif Öğrenmenin Öğrencilerin Başarılarına ve Kavram Öğrenmelerine Etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Sakaoğlu, Necdet (1994). ‘‘İlkokul Tarih Programları Ve Ders Kitapları’’, (Ed.) Salih Özbaran, Tarih Öğretimi Ve Ders Kitapları, s. 136, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 29 Eylül-1 Ekim Buca Sempozyumu
• Sevinç, B. (Ed.). (2014). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (4. Baskı) İstanbul: Alfa Yayınları.
• Sönmez, V. (2005). Hayat ve Sosyal Bilgiler Öğretimi ve Öğretmen Kılavuzu, Ankara: Anı Yayınları.
• Sönmez, Veysel. (2008). Öğretim İlke ve Yöntemleri. Ankara: Anı Yayınları.
• Şahiner, D. G. S. (2008). İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersinde Aktif Öğrenme Tekniklerinin Demokratik Tutumlara ve Ders Başarısına Etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Ün Açıkgöz, K. (1995). ‘‘Tarih Derslerinde Öğrencileri Güdüleme Stratejileri’’, (Ed.)Salih Özbaran, Tarih Öğretimi Ve Ders Kitapları, s. 320-321, İstanbul, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 29 Eylül-1 Ekim Buca Sempozyumu
• Ün Açıkgöz, K. (2009). Aktif Öğrenme. İzmir: Biliş Eğitim Yayınları.
• Yalavuz, G. (2006). Türkiye’de Tarih Öğretiminde Aktif Yöntemin Uygulanışı. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Yavuz, K.Eren. (2001). Eğitim ve Öğretimde Çoklu Zekâ Teorisi ve Uygulamaları. Ankara: Ceceli Yayınları.