Defne Yaprağı Esansiyel Yağının +4°C'de Muhafaza Edilen Gökkuşağı Alabalığı (Oncorhynchus mykiss Walbaum,1792) Filetolarının Raf Ömrü Üzerine Koruyucu Etkisi

Yıl 2023, Cilt: 9 Sayı: 1, 107 - 114, 30.06.2023

Nermin Karaton Kuzgun

https://doi.org/10.29132/ijpas.1191629

Öz

Bu çalışmada, farklı konsantrasyonlarda (% 0.1, % 0.5 ve % 1) kullanılan defne yaprağı esansiyel yağının soğukta depolanan gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss) filetolarındaki raf ömrü üzerine etkileri araştırılmıştır. Araştırmada ki filetoların +4±1°C’deki raf ömrü süresince her analiz gününde kimyasal analizleri (pH, TBA ve TVB-N), mikrobiyolojik analizleri (Aerob bakteri, psikrofilik, laktobacillus, maya ve küf) ve duyusal analizleri (genel beğeni) gerçekleştirilmiştir. Yapılan analizler neticesinde, taze filetoların 6. günde, %0,1 defne yaprağı esansiyel yağı ile kaplanmış filetoların 9. günde, %0,5 defne yaprağı esansiyel yağı ile kaplanmış filetoların 12. günde, %1 defne esansiyel yağı ile kaplanmış filetoların 15. günde, mevcut muhafaza süreleri sona ermiştir. Sonuç olarak, defne yaprağı esansiyel yağının filetoların raf ömrü üzerinde olumlu etki gösterdiği, özellikle %1 defne yaprağı esansiyel yağı uygulanmış filetolarda bu kategoride kayda değer olduğunun ve ürünün mikrobiyolojik, kimyasal ve duyusal kalitesi üzerine olumlu etki gösterdiğinin önemli olduğu (p˂0.05) belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Defne, Esansiyel Yağ, Oncorhynchus mykiss, Raf Ömrü

Destekleyen Kurum

MUNZUR ÜNİVERSİTESİ

Proje Numarası

PPMUB019-15

Teşekkür

Proje çalışmalarım süresince tecrübelerinden yararlandığım Dr. Öğretim Üyesi Pınar ERECEVİT SÖNMEZ’e, laboratuvar çalışmalarının yürütülmesinde yardımcı olan Prof. Dr. Muhammet Şaban TANYILDIZI’na, çalışmanın yürütülmesi için maddi imkan sağlayan Munzur Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projesi Koordinatörlüğü’ne teşekkürlerimi borç bilirim.

Protectıve Effect of Bay Leaf Essentıal Oil on Shelf Life of Rainbow Trout (Oncorhynchus mykiss Walbaum, 1792) Stored at + 4 ° C

Öz

Bu çalışmada, farklı konsantrasyonlarda (% 0.1, % 0.5 ve % 1) kullanılan defne esansiyel yağının soğukta depolanan gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss) filetolarının raf ömrü üzerine etkileri araştırılmıştır. Araştırmada incelenen filetoların 2±1°C’deki muhafazası süresince üç günde bir kimyasal (pH, TVB-N ve TBA), mikrobiyolojik (Toplam aerop bakteri, psikrofilik, laktobacillus, ve maya ve küf grubu bakterilerin sayımı) ve duyusal (Renk, koku, tekstür, lezzet ve genel beğeni) olarak analizleri yapılmıştır. Yapılan analizler neticesinde, taze filetoların 6. günde, % 0.1 defne esansiyel yağı ile kaplanmış filetoların 9. günde, %0.5 defne esansiyel yağı ile kaplanmış filetoların 12. günde, %1 defne esansiyel yağı ile kaplanmış filetoların 15. günde, muhafaza süreleri sona ermiştir. Sonuç olarak, defne esansiyel yağının filetoların raf ömrü üzerinde olumlu etki gösterdiği, özellikle 1% defne esansiyel yağı uygulanmış filetolarda bu konuda kayda değer olduğu ve ürünün kimyasal, mikrobiyolojik ve duyusal kalitesi üzerine olumlu etki gösterdiği gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Essential Oil, Oncorhynchus mykiss, Shelf Life

Proje Numarası

PPMUB019-15

Kaynakça

• Akgül, A. ve Kıvanç, M. (1989). Growth of Staphylococcus aureus in Koefte, a Turkish Ground Meat Product, Containing Laser Trilobum Spice. J.Food Safety, 10(1):11-19pp.
• Assocıatıon Offıcıal Analytıcal Ahemısts. (1990). Official Methods of Analysis of the Association of Official Analytical Chemists. 15th ed. Association Official Analytical Chemists (AOAC), Washington, DC
• Blaszyk, M. and Holley, R.A. (1998). Interaction of monolaurin, eugenol and sodium citrate on growth of common meat spoilage and pathogenic organisms. International Journal of Food Microbiology 39, 175–183.
• Can, Ö.P. Arslan, A. ve Özdemir, P. (2007). Eugenolün çiğ balık filetolarının muhafaza süresi üzerine etkisi, Fırat Üniversitesi Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları, 5, 2, 125-128.
• Demirci, M. ve Orak H.H. (1999). Farklı soğutma ortamları ve –12 °C’de depolanan istavrit balığında (Trachurus trachurus) meydana gelen kalite değişimleri. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 23:143-150.
• Doğan G., ve İzci L. (2017). Effects on quality properties of smoked rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) fillets of chitosan films enriched with essential oils, Journal of Food processing and preservation, 41, 1.
• Erkan, N., Tosun, S.Y., Ulusoy, S. and Uretener, G. (2011). The use of thyme and laurel essential oil treatments to extend the shelf life of bluefish (Pomatomus saltatrix). J. Verbrauch. Lebensm. 6, 39–48.
• Emir Çoban, O. (2013). Effect of ginger oil on the sensory and chemical changes of fish finger (sarda sarda, heckel 1843) during refrigerated storage. International Food Research Journal, 20, 1575-1578.
• Emir Çoban, O., ve Patir, B. (2013). Antimicrobial and antioxidant effects of clove oil on sliced smoked Oncorhynchus mykiss. Journal of Consumer Protection and Food Safety, 8, 195-199.
• Emir Çoban, O., Patir, B., Ozpolat, E., ve Kuzgun, N.K. (2016). Improving the quality of fresh rainbow trout by sage essential oil and packaging treatments. Journal of Food Safety, 36, 299-307.
• Hassoun, A. ve Çoban Ö.E. (2017). Essential oils for antimicrobial and antioxidant applications in fish and other seafood products. Trends in Food Science & Technology 68, 26-36
• Farag, R.S., Daw, Z.Y., Hewedı, F.M. and EL-Baroty, G.S.A. (1989). Antimicrobial activity of some Egyptian spice essential oils. J.Food Protect., 52(9),665-667.
• Gerçek, G. ve Yanar, Y. (2018). Defne ve kekik yağı eklenen balık jelatini ile kaplanan çipura (Sparus aurata l., 1758) filetolarının soğuk (+4˚c) depolanmasında oluşan kimyasal değişimlerin incelenmesi, Ç.Ü Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 35-7.
• Gram, L. ve Huss, H.H. (1996). Microbiological spoilage of fish and fish produccts. International, Journal of Food Microbiology, 33, 121-137.
• Gram, L. ve Huss, H.H. (2000). Fresh and processed fish and shellfish. In: Lundi B.M., Baird-Parker, T.C. and Gould, G.W. (Ed.), The Microbiological Safety and Quality of Food, Vol: I, An Aspen Publication Aspen Publisers, Inc. Gaithersburg, Maryland, 472-506.
• Gram, L. (1991). Inhibition of mesophlic spoilage Aeromonas spp. on fish by salt, potassium sorbate, liquid smoked and chilling, Journal of Food Protection, 54, 436-442.
• Harrıgan, W.F. (1998). Laboratory Methods in Food Microbiology, 3rd Ed. Academic Pres. London.
• Hosseini, S.F. Rezaei, M. Zandi, M. ve Ghavi, F. (2016). Effect of fish gelatin coating enriched with oregano essential oil on the quality of refrigerated rainbow trout fillet. Journal of Aquatıc Food Product Technology, 25:6, 835-842.
• ICMSF (International Commisson on Microbiological Spescifications for Foods), (1986). Microorganisms in Foods 2. sampling for microbiological analysis, 2nd edition, University of Toronto Press, Toronto.
• İnal, T. (1992). Besin Hijyeni-Hayvansal Gıdaların Sağlık Kontrolu. Final Ofset, İstanbul.
• Karaton Kuzgun, N. ve Gürel İnanlı, A. (2018). The investigation of the shelf life at 2–1°C of Luciobarbus esocinus fillets packaged with films prepared with the addition of different essential oils and chitosan. J Food Sci and Tech, 55: 2692–2701.
• Karaton Kuzgun N. ve Kırbağ S., (2020). Description of the Protective Feature of Oregano Essential Oil Sold as a Commercial Site on Rainbow Trout 6(2), 99 – 106.
• Lawless, H. ve Heyman, H. (2010). Sensory Evaluation of Food, Principles and Practices, Second Edition, Springer, 596p.
• Mahmoud, B.S.M. Yamazaki, K. Miyashita, K. Shin, I.S. Dong-Suk, C. ve Suzuki, T. (2004). Bacterial microflora of carp (Cyprinus carpio) and its shelf-life extension by essential oil compounds, Food Chemistry, 21, 656-662.
• Nerantzaki, A. Tsiotsias, A. Paleologos, E.K. Savvaidis, I.N. Bezirtzoglou, E. ve Kontominas, M.G., (2005). Effects of ozonation on microbial, chemical and sensory attributes of vacuum-packed rainbow trout stored at 4 ± 0.5°C, European Food Research Technology, 221, 675-683.
• Rasooli, I., ve Owlia, P. (2005). Chemoprevention by thyme oils of Aspergillus paraciticus growth and aflatoxin production. Phytochemistry, 66, 2851-2856.
• Sagdiç, O. Kusçu, A. Ozcan, M. ve Ozçelik, S. (2003).Effect of Turkish spice extracts at various concentrations on the growth of E. coli 0157:H7. Food Protection 19: 473-480.
• Sallam, K. I. (2007). Antimicrobial and antioxidant effects of sodium acetate, sodium lactate, and sodium citrate in refrigerated sliced salmon. Food Control, 18, 5, 566–575.
• Sinnhuber R.O. ve Yu, T.C. (1958). 2- Thiobarbituric acid metod fort he measurement of rancidity in fishery products II. The quantitative determination of malonaldehyde. Food Technology, 1, 9-12.
• Şentürk, A. (1994). Bazı Değerlendirilmiş Kabuklu Su Ürünlerinin Mikrobiyolojik Özellikleri Üzerine Etkili Olan Faktörlerin Araştırılması. T.C. Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Çanakkale İl Kontrol ve Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Yayın No: 20/32, Çanakkale.
• Tarladgis, B.G., Watts, B.M., Younathan M.T. and Dugan, JR., (1960). A distillation method for the quantitative determination of malonaldehyde in racid foods, Journal of American Oil Chemist’s Society, 37, 44-48.
• Toroğlu, S., Dığrak, M. ve Çenet, M., (2006). Baharat olarak tüketilen Laurus nobilis Linn ve Zingiber officinale Roscoe bitki uçucu yağlarının antimikrobiyel aktiviteleri ve antibiyotiklere in-vitro etkilerinin belirlenmesi. KSÜ. Fen ve Mühendislik Dergisi. 9 (1):20-26.
• Uçak, I., Ozogul, Y. ve Durmus, M., (2011). The effects of rosemary extract combination with vacuum packing on the quality changes of Atlantic mackerel fish burgers. Int. J Food Sci. Technol. 46, 1157–1163.
• Varlık, C., Gökoğlu, N. ve Ülgen,T. (1988). Dondurulmuş karideslerin muhafazası. İstanbul Üniv.,Veteriner Fakültesi Derg., 14 (2), 19-28.
• Varlık, C., Mol S., Baygar, T., ve Tosun, Ş.Y., (2007). Su Ürünleri İşleme Teknolojisinin Temelleri, İstanbul üniversitesi, Yayın No:4661, İstanbul.
• Varlık, C., Uğur, M., Gökoğlu, N. ve Gün, H. (1993). Su Ürünlerinde Kalite Kontrol İlke ve Yöntemleri. Gıda Teknolojisi Derneği, Yayın No:17, Ayrıntı Matbaası, Ankara.
• Viuda-Martos, M., Ruiz-Navajas, Y., Fernandez-Lopez, J. ve Perez-Alvarez, J.A., (2008). Antibacterial activity of different essential oils obtained from spices widely used in Mediterranean diet, International Journal of Food Science and Technology, 43, 526–531.
• Wheaton, F.W. ve Lawsont, B. (1985). Processing Aquatic Food Products. Wiley - Interscience Publication, John Wiley & Sons, London.
• Yerlikaya, P., Gökoğlu, N., ve Topuz, O.K., (2010). Use of natural plant extracts in batter coating of shrimp and their effects on the quality of shrimp during frozen storage. Journal of Food Processing and preservation, 34:127-138.