Öğretmen Görüşlerine Göre Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Tanıma ve Değerlendirme Süreçlerinin İncelenmesi: Nitel Bir Araştırma

Yıl 2023, Cilt: 4 Sayı: 3, 170 - 183, 13.12.2023

Özlem Çelik Ahmet Demirbaş

https://doi.org/10.59062/ijpes.1400279

Öz

Bu çalışmada, okul öncesi eğitim alanında çalışan öğretmenlerin, okul öncesi dönemdeki çocukları tanıma ve değerlendirme konusundaki bilgi ve uygulama durumları incelenmiştir. Araştırma nitel araştırma desenlerinden fenomonoloji (olgu bilim) olarak tasarlanmıştır. Çalışma grubu, İstanbul Esenyurt ilçesinde okul öncesi öğretmen olarak çalışan 13 öğretmenden oluşmaktadır. Veri toplama araçları olarak uzman görüşleri doğrultusunda hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler, iki araştırmacı tarafından ayrı ayrı incelenerek içerik analizi yapılmıştır. Araştırmacılar arasındaki güvenirliği hesaplamak amacıyla Miles ve Huberman’ın formülü kullanılmış ve uyum düzeyi %83 olarak bulunmuştur. Araştırma sonuçları, öğretmenler arasında bilgi ve uygulama düzeylerinde farklılıklar olduğunu göstermektedir. Bu farklılıkların öğretmenlerin mesleki deneyimleri, eğitim düzeyleri ve diğer etkileyici faktörlerle ilişkili olduğu tespit edilmiştir. Öğretmenlerin tarama ve değerlendirme yöntemleriyle ilgili sınırlılıklarının, mesleki deneyimlerinin az olması ve sınıf mevcutlarının yüksek olmasından kaynaklandığı görülmektedir. Bu çalışmanın sonuçlarına dayanarak, gelecekte benzer çalışmaların yapılması önerilmektedir. Bu çalışmalar, okul öncesi öğretmenlerinin tarama ve değerlendirme süreçlerindeki bilgi düzeyini daha ayrıntılı olarak inceleyebilir veya belirli faktörlerin bu bilgi düzeyini nasıl etkilediğini daha kapsamlı bir şekilde araştırabilir.

Anahtar Kelimeler

Değerlendirme, Erken çocukluk, Gelişim, Okul öncesi öğretmen, Tarama

Examining the Recognition and Evaluation Processes of Preschool Children According to Teacher Opinions: A Qualitative Research

Öz

In this study, the knowledge and practice of teachers working in the field of preschool education on recognizing and evaluating preschool children were examined. The research was designed as phenomenology, one of the qualitative research designs. The study group consists of 13 teachers working as preschool teachers in Esenyurt district of Istanbul. A semi-structured interview form prepared in line with expert opinions was used as data collection tools. The data obtained in the study were examined separately by two researchers and content analysis was performed. Miles and Huberman's formula was used to calculate the reliability between researchers and the agreement level was found to be 83%. Research results show that there are differences in knowledge and practice levels among teachers. It has been determined that these differences are related to teachers' professional experience, education levels and other influencing factors. It seems that teachers' limitations regarding screening and evaluation methods arise from their low professional experience and high-class sizes. Based on the results of this study, it is recommended that similar studies be conducted in the future. These studies can examine in more detail the level of knowledge of preschool teachers in screening and evaluation processes or more comprehensively investigate how certain factors affect this level of knowledge.

Anahtar Kelimeler

Preschool teacher, early childhood, development, screening, evaluation

Kaynakça

• Bayhan, P. (2017). Gelişimsel Değerlendirme. Hacettepe Üniversitesi Çocuk Gelişimi Bölümü Doktora Dersi basılmamış ders notları.
• Banta, T. W. (2003). Portfolio assessment: uses, cases, scoring and impact. San Francisco, CA: Jossey-Bass.
• Berk, L. E. (2013). Bebekler ve çocuklar: Doğum öncesinden orta çocukluğa. Nobel Akademik Yayıncılık.
• Brewer, J. A. (2001). Introduction to early childhood education preschool through primary grades. United States of America: Allyn &Bacon.
• Bredekamp, S. (2015). Erken Çocukluk Eğitiminde Etkili Uygulamalar. Hatice Zeynep İnan & Taşkın İnan. (ss. 343-345). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Kılıç, Çakmak, Akgün, Karadeniz & Demirel. (2018). Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Creswell, J. W. (2018). Nitel araştırma yöntemleri - Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni M. Bütün & S. B. Demir. Ankara: Siyasal Kitapevi.
• Dennis, L. R., Rueter, J. A., & Simpson, C. G. (2013). Authentic assessment: Establishing a clear foundation for instructional practices. Preventing School Failure: Alternative Education for Children and Youth, 57(4), 189-195. doi: 10.1080/1045988x.2012.681715
• Avrupa Eğitim ve Kültür Yürütme Ajansı, Motiejunaite, A., Delhaxhe, A., Avrupa'da erken çocukluk eğitimi ve bakım sistemleri – Ulusal bilgi formları 2014/15, Yayın Ofisi, 2015 https://data.europa.eu/doi/10.2797/48986
• Işıkoğlu Erdoğan, N. & Canbeldek, M. (2017). Erken Çocukluk Eğitiminde Ölçme ve Değerlendirme. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(3), 1306-1327.
• Kan, Ü. D. (2007). Okul Öncesi Eğitimde Değerlendirme Aracı Olarak Portföy. Gazi University Journal of Gazi Educational Faculty (GUJGEF), (1).
• Kılınç, F. G., & Çakan, M. (2019, 11 01). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Ölçme ve Değerlendirme Yöntemlerini Kullanırken Karşılaştıkları Güçlükler. Uluslararası Bilim Eğitim Sanat ve Teknoloji Sempozyumu, İzmir.
• Marion, M. (2010). Introduction to early childhood education: A developmental perspective. New Jersey: Pearson.
• Mindes, G. (2003). Assessing young children. NJ: Merrill Prentice Hall.
• Okatan, Ö., & Tagay, Ö. (2021). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Çocuğu Tanıma ve Değerlendirme Yöntemi Olarak Oyuna İlişkin Görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(3), 2140-2164.
• Önder, A. (2014). Otantik değerlendirme aracı olarak drama. A. Önder (Ed.), Okul Öncesi Çocukları Değerlendirme ve Tanıma Teknikleri (s. 162-176). Ankara: Pegem.
• Slentz, K. L. (2008). Assessment in early childhood. K. L. Slentz, D. M. Early, & M. McKenna, A guide to assessment in early childhood: Infancy to age eight (ss. 11-67).
• Snow, C. E., & Van Hemel, S. B. (2008). Early Childhood Assessment: Why, What and How. 15-43. Washington: The National Academies Press.
• UNICEF (2003). The State Of The World's Children 2003. https://www.unicef.org/sowc03/contents/pdf/SOWC03-eng.pdf.
• Topuz, G. Y. (2016). Okulöncesi eğitim öğretmenlerinin çocukları tanıma ve değerlendirme amaçlı yapılan çalışmalara ilişkin görüşleri. [Doktora tezi]. Anadolu Üniversitesi.
• Tunçeli, H. İ., & Zembat, R. (2017). Erken çocukluk döneminde gelişimin değerlendirilmesi ve önemi. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 3(3), 1-12.
• Varol, F. (2012). Anaokulu öğretmenleri konuşuyor: Kaliteli eğitim. Uluslararası katılımlı çocuk ihtiyaçları sempozyumu bildiri kitabı, s.29-36. Ankara: Mutlu Çocuklar Derneği.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.