Üniversitedeki Spor Tesislerinde Sportif Rekreasyon Faaliyetlerine Katılan ve Katılmayan Akademik ve İdari Personellerin Serbest Zaman Motivasyonlarının İncelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 1, 51 - 62, 30.12.2021

İbrahim Telci Utku Işık

https://doi.org/10.46463/ijrss.998601

Öz

Bu çalışmanın amacı; üniversitelerin sahip oldukları spor tesislerinde sportif rekreasyon faaliyetlerine katılan ve katılmayan; belirli bir eğitim seviyesi ve düzenli geliri bulunan akademik ve idari personellerin serbest zaman motivasyonlarının incelenmesidir. Çalışmanın evrenini Rize Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesinde çalışan akademik ve idari personeller oluşturmaktadır. Çalışmanın örneklem grubunu ise rastlantısal seçilen ve çalışmada istekli olarak yer alan Rize Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesinin, 176’sı akademik ve 142’si idari personel olmak üzere toplamda 318 personeli (Ortyaş=34.27 ± 5.84) oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak kişisel bilgi formu ve Serbest Zaman Motivasyon Ölçeğinden faydalanılmıştır. Normal dağılıma sahip olmayan verilere ikili karşılaştırmalar için Mann Whitney U ve 3 ve üzeri grup karşılaştırmalarda ise Kruskal Wallis-H testi uygulanmıştır. Krusal-Wallis-H testinin ardından gruplar arasında herhangi bir anlamlı bir farkın bulunup bulunmadığını tespit etmek için Pairwise Comparisons karşılaştırmaları kullanılmıştır. Yapılan analizlere göre; cinsiyet ve memuriyetteki toplam çalışma yılı, serbest zaman motivasyonlarında herhangi anlamlı bir farklılık yaratmazken; medeni durum, görev durumu, gelir, sportif rekreasyon alanları hakkında ki bilgi düzeyi, sportif rekreasyon alanlarından faydalanma durumları, serbest zaman değerlendirme düzeyleri ve haftalık serbest zaman süreleri değişkenleri açısından anlamlı farklılıklara rastlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Serbest Zaman, Boş Zaman, Motivasyon, Serbest Zaman Motivasyonu.

Investigation of Leisure Time Motivation of Academic and Administrative Staff Who do and do not participate in Sports Recreation Activities in Sports Facilities of the University

Öz

The aim of this study is to examine the leisure motivations of academic and administrative staff which have certain education level and regular income, and does or does not participate in sportive recreation activities in sports facilities owned by universities. The universe of the study consists of academic and administrative staff working at Recep Tayyip Erdogan University in Rize. The sample group of the study consists of 318 randomly sampled and willingly participated personnel (Xage=34.27 ± 5.84), 176 academic and 142 administrative personnel of Rize Recep Tayyip Erdoğan University. Personal information form and Leisure Motivation Scale were used as data collection tools. Descriptive statistics, frequency and percentage distributions were made to determine the general characteristics of the data. Mann Whitney U test was used for pair comparisons and Kruskal Wallis-H test was used for group comparisons of 3 and above. Pairwise Comparisons were used to determine whether there was any significant difference between the groups following the Kruskal-Wallis-H test. According to the results of the analysis, no significant difference was found in the leisure motivation of the participants in terms of gender and total working years in civil service however significant differences were found in terms of marital status, job status, income, level of knowledge about sportive recreation field, utilization of sportive recreation areas, leisure time evaluation levels and weekly leisure time periods variables.

Anahtar Kelimeler

Leisure Time, Free Time, Motivation, Leisure Motivation

Kaynakça

• Abadan, N. (1961). Türk üniversite öğrencilerinin serbest zaman faaliyeti, boş zamanları değerlendirme semineri. Halk Sağlığı Eğitim Komitesi Yayını, İstanbul.
• Altunay, B. R., Balcı, V. (2018). Ankara ili Keçiören ilçesindeki ilköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin boş zaman etkinliklerine katılım motivasyonu, Spor ve Performans Araştırmaları, Dergisi, DOI: 10.17155/Omuspd.412516.
• Aoyagi, K., Ishii, K., Shibata, A., Arai, H., Fukamachi, H., & Oka, K. (2020). A qualitative investigation of the factors perceived to influence student motivation for school-based extracurricular sports participation in Japan. International Journal of Adolescence and Youth, 25(1), 624-637.
• Ardahan. F., ve Lapa, T. Y. (2010). Üniversite öğrencilerinin serbest zaman tatmin düzeylerinin cinsiyete ve gelire göre incelenmesi. Spor Bilimleri Dergisi, 21(4), 129-136.
• Arslan, E., Namlı. A. Y., & Doğaner, S. (2018). Üniversite öğrencileri neden aktif değiller? katılımsal engeller. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 16(4), 140-150.
• Beggs, B. A., & Elkins, D. J. (2010). The influence of leisure motivation on leisure satisfaction. LARNet-The Cyber Journal of Applied Leisure and Recreation Research, (July).
• Bender, A. A., Halpin, S. N., Kemp, C. L., & Perkins, M. M. (2021). Barriers and facilitators to exercise participation among frail older African American assisted living residents. Journal of Applied Gerontology, 40(3), 268-277.
• Binarbaşı, S. (2006). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin boş zamanlarını değerlendirme alışkanlıklarının tespiti ve incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Kütahya.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2017). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Atıf İndeksi, 2017, 1-360.
• Can, E., & Gök, S. (2003). Bir rekreasyon faaliyeti olarak–üniversitelerarası müsabakalara katılan sporcu öğrencilerin liderlik davranışlarının (anlayış gösterme boyutunda) karşılaştırılması. Spor Yönetimi ve Bilgi Teknolojileri, 2(1), 23-30.
• Deci, E. L., Ryan, R. M. (1985). Intrinsic motivation and self-determination in human behaviour. new york plenum, [AKT: The general causality orientations scale: Self-determination in personality. Journal of Research in Personality. Volume 19, Issue 2, June 1985, Pages 109-134.
• Deci, E. L., Ryan, R. M. (1991). A motivational approach to self ıntegration in personality. nebraska symposium on motivation. University Of Nebraska Pres, Lincoln.
• Dillard, J. E., & Bates, D. L. (2011). Leisure motivation revisited: why people recreate. Managing Leisure, 16(4), 253-268.
• Ekinci, N. E., Kalkavan, A., Üstün, Ü. D., & Gündüz, B. (2014). Üniversite öğrencilerinin sportif ve sportif olmayan rekreatif etkinliklere katılmalarına engel olabilecek unsurların incelenmesi. Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(1), 1-13
• Fortier, M. S., Vallerand, R. J., Briere, N. M., Provencher, P. J. (1995). Competitive and recreational sport structures and gender: A test of their relationship with sport motivation. International Journal of Sport Psychology, 26, 24-39.
• Gumus, H., & Isik, O. (2018). The relationship of physical activity level, leisure motivation and quality of life in candidate teachers. International Journal of Progressive Education, 14(5), 22-32.
• Güngörmüş, H. A., Işık, U., Demirdöğen, S. (2018). Dans okullarına üye bireylerin serbest zaman ilgilenim düzeyleri ile psikolojik iyi oluş ilişkisi. 16. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi. Antalya. 1520-1529.
• Güngörmüş, H. A., Serdar, E., Beşikçi, T., & Dirilik, Y. (2018). “Fitness merkezlerinden hizmet alan bireylerin serbest zaman doyumu ve psikolojik iyi oluş ilişkisi,” Uluslararası Rekreasyon ve Spor Yönetimi Kongresi, Bildiriler Kitapçığı,10-13 Mayıs, Bodrum/Muğla, 425-426.
• Hsu, R. M. C. S., & Valentova, J. V. (2020). Motivation for different physical activities: a comparison among sports, exercises, and body/movement practices1. Universidade de São Paulo, Instituto de Psicologia, Department of Experimental Psychology, São Paulo, Brazil. Psicologia USP, Volume 31, e190153. 1-10.
• Iso-Ahola, S. E., & Allen, J. R. (1982). The dynamics of leisure motivation: The effects of outcome on leisure needs. Research Quarterly for Exercise and Sport, 53(2), 141-149.
• Işık, U. (2018). How to be a serious leisure participant? (a case study). Journal of Education and Training Studies, 6(9), 146-151.
• Işık, U., ve Üstün, Ü. D. (2019). Boş zamanları değerlendirmede güncel konular. Son çağ Matbaacılık, 978-605-258-775-1
• Işık, U., ve Güngörmüş, H. A. (2018). Rekreasyonel amaçlı kayak yapan bireylerde serbest zaman doyumu ve psikolojik iyi oluş. 16. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi. Antalya. 1530-1539.
• Işık, U., Görgülü, R., & Tok, S. (2019). Spor ve egzersiz psikolojisinde gelecek yıllardaki muhtemel değişimler. Presented At The 17th International Sport Sciences Congre.
• Kaya, S. (2003). Yetiştirme yurtlarında kalan gençlerin boş zaman değerlendirme eğilimi ve etkinliklerin sosyalleşmeye etkisi, Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Ankara.
• Kılıç, M. & Öztürk, E. (2011). Yükseköğretim çerçevesinde öğrenci konseylerinin fonksiyonalist-çatışmacı yaklaşımlar açısından değerlendirilmesi. Uluslararası Yükseköğretim Kongresi: Yeni Yönelişler ve Sorunlar (UYK-2011), 3(14), 2097-2103.
• Kocaekşi, S. (2012). Boş Zaman ve rekreasyon yönetimi. (Ed.), Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını, No: 2497, Açıköğretim Fakültesi Yayını No: 1468, Mayıs.
• Lapa, T. Y., & Ağyar, E. (2012). Üniversite öğrencilerinin serbest zaman katılımlarına göre algılanan özgürlük. Spor Bilimleri Dergisi, 23(1), 24-33.
• McLean, D. D., Hurd, A. R., & Rogers, N., B. (2005). Leisure and recreation in modern society. Johns and Bartlett Publishers. Massachusetts.
• Mutlu, İ. (2008). Egzersiz yapan kişilerin boş zamanlarına yönelik tutumları üzerine bir araştırma (Kayseri İli Örneği), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Mutlu. İ., Yılmaz, B., Sevindi, T., Göngörmüş, H. A., Gürbüz, B. (2011). Bireyleri rekreasyonel amaçlı egzersize motive eden faktörlerin çeşitli değişkenlere göre karşılaştırılması. Selçuk Üniversitesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi, 13 (1), 54–61.
• Öz, N. D., & Ardahan, F. (2019). Köyde rekreasyon engelleri ölçeği geçerlilik ve güvenirlilik çalışması. Mediterranean Journal of Humanities, 9(1), 141-151.
• Özdağ, S. (1996). Yerel yönetimlerde (belediyelerde) rekreatif etkinliklerin yeri ve önemi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara, s:131.
• Öztaş, İ. (2018). Farklı kurumlarda çalışan memurların serbest zaman doyum ve mutluluk düzeylerinin belirlenmesi (Kırıkkale ili örneği) (Master's thesis, Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• Pelletier, L. G., Vallerand, R. J., Blais, M. R., Brière, M. N. (1991). Leisure Motivation Scale (LMS-28). [Online Erişim Adresi: http://www.er.uqam.ca/nobel/r26710/LRCS/ echelles/EML28_en.pdf].
• Pelletier, L. G., Vallerand, R. J., Demers, G. I., Blais, M. R., Brière, M. N. (1996). Vers une conceptualisation motivationnelle nultidimensionnelle du loisir: construction et validation de lechelle de motivation vis a vis des lousirs (eml). Society and Leisure,