Karmaşık Sorunlarla Mücadelede Yerel Diplomasi Faaliyetleri: Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Örneği

Yıl 2024, Cilt: 17 Sayı: 2, 329 - 358, 31.08.2024

Kübra Özdemir , Suna Ersavaş Kavanoz

https://doi.org/10.37093/ijsi.1474031

Öz

Günümüzde göç, işsizlik, kayıt dışı istihdam, yoksulluk, afetler, kentsel dirençlilik, sürdürülebilirlik, ekolojik güvenlik, kentsel atıklar, iklim değişikliği, kentsel suçlar, terör, dezavantajlı grupların topluma kazandırılması gibi tanımlanması güç, belirsiz, mücadelede uygulanan yöntemlerin işlevsel olmadığı, tek bir politika ile çözülemeyen, mücadelede birçok katılımcının iş birliğine ihtiyaç duyan sorunlar, karmaşık sorunlar kapsamında değerlendirilmektedir. Bu sorunların özellikle sınır aşan özellikleri, iş birliğini zorunlu hale getirmektedir. Karmaşık sorunlarla mücadelede sorunla en yakın ilgilenebilecek olan yerel yönetimler, bu iş birliğinin önemli aktörlerinden biridir. Yerel yönetimlerin gerçekleştirdiği uluslararası iş birliklerinin tümüne yerel diplomasi faaliyetleri denmektedir. Bu bağlamda çalışmanın amacı, karmaşık sorunlardan etkilenen kentlerin ve dolayısıyla yönetimlerinin, belediyelerin, bu sorunlarla mücadelede gerçekleştirdikleri yerel diplomasi faaliyetlerinin etkisini değerlendirmektir. Çalışmada örneklem olarak Kocaeli Büyükşehir Belediyesi alınmıştır. Yerel diplomasi faaliyetlerini incelemek adına, belediyenin faaliyet raporları ana kaynak olarak belirlenmiş, 2010-2022 yılları arasındaki yerel diplomasi faaliyetleri incelenmiştir. İncelenen veriler analiz edilerek yerel diplomasi araçları özelinde gruplandırılmıştır. Veriler hakkında detaylı bilgiye ulaşmak amacıyla başta Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nin farklı birimleri olmak üzere ilgili kuruluşlarla 14/30.11.2023 tarihleri arasında mülakatlar gerçekleştirilmiştir. Çalışmada, yerel diplomasi faaliyetlerinin karmaşık sorunlarla mücadeleyi etkin kıldığı sonucuna ulaşılmıştır. Yerel yönetimlerin ve gerçekleştirdikleri diplomasi faaliyetlerinin karmaşık sorunlarla mücadeledeki yerinin farklı kent örnekleri üzerinden tartışılması bu alanın daha stratejik kullanılmasına dair bir öngörü oluşturacaktır.

Anahtar Kelimeler

Karmaşık Sorunlar, Yerel Yönetimler, Yerel Diplomasi, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi

Etik Beyan

Bu çalışmada etik ilke ve standartlara uyulduğu beyan edilmiştir. Bu çalışma için Karadeniz Teknik Üniversitesi Rektörlüğünden Etik Kurul onayı alınmıştır (02.11.2023 Tarih ve 300-2433 Sayılı Belge). Ayrıca bu çalışmanın uygulama kısmı için Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nden 11.10.2023 Tarih ve 3077599 sayılı belge ile izin alınmıştır.

Destekleyen Kurum

Bu çalışma, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) tarafından desteklenen 122G012 numaralı "Yerel Diplomasi Faaliyetleri ve Yerel Diplomasi Alanının Kullanımına İlişkin Yeni Bir Strateji Önerisi Geliştirilmesi Projesi" kapsamında hazırlanan tezden üretilmiştir.

Teşekkür

Bu çalışma, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) tarafından desteklenen 122G012 numaralı "Yerel Diplomasi Faaliyetleri ve Yerel Diplomasi Alanının Kullanımına İlişkin Yeni Bir Strateji Önerisi Geliştirilmesi Projesi" kapsamında hazırlanan tezden üretilmiştir. Projeye verdiği destekten ötürü TÜBİTAK’a teşekkürlerimizi sunarız.

City Diplomacy Activities in Dealing With Wicked Problems: The Case of Kocaeli Metropolitan Municipality

Öz

Today, issues such as migration, unemployment, informal employment, poverty, disasters, urban resilience, sustainability, ecological security, urban waste, climate change, urban crime, terrorism, and social inclusion of disadvantaged groups are considered wicked problems. These are difficult to define and uncertain; the methods used in the struggle are not functional, cannot be solved with a single policy, and require the cooperation of many participants. Especially given the transboundary nature of these problems, cooperation is mandatory. Local governments, which are the most effective in tackling wicked problems, play a critical role in this cooperation. Local governments carry out all international cooperation activities under the umbrella of "city diplomacy." In this context, the aim of this study is to evaluate the impact of city diplomacy activities carried out by the cities affected by wicked problems and therefore their administrations, municipalities, in combating these problems. The study used the Kocaeli Metropolitan Municipality as a sample. We determined the municipality’s activity reports as the primary source and analyzed city diplomacy activities from 2010 to 2022. We analyzed and grouped the data according to city diplomacy tools, and we conducted interviews with various units of Kocaeli Metropolitan Municipality and relevant organizations between November 14 and 30, 2023, to obtain detailed information about the data. The study concluded that city diplomacy activities are effective in tackling wicked problems. Discussing the role of local governments and the diplomacy activities they carry out in combating wicked problems through different city examples will provide insight into the more strategic use of this field.

Anahtar Kelimeler

Wicked Problems, Local Governments, City Diplomacy, Kocaeli Metropoliten Municipality

Kaynakça

• Ackoff, R. L. (1974). Redesigning the future. Systems Practice, 3(6), 521-524. https://doi.org/10.1007/BF01059636
• Akman, Ç., & Akman, E. (2017). Türkiye’de kardeş şehir uygulamalarının dört büyükşehir belediyesi üzerinden nitel bir analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (27), 228-254. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sbe/issue/38545/507011
• Alford, J., & Head, B. W. (2017). Wicked and less wicked problems: A typology and a contingency framework. Policy and Society, 36(3), 397-413. https://doi.org/10.1080/14494035.2017.1361634
• Ayas, Ö., & Avaner, T. (2021). Güvenlik ve kent: Karmaşık sorunlara suç, terör ve kent perspektifinden bakmak. S. Ersavaş Kavanoz, A. Uzun & H. Şengün (Eds.), Karmaşık Sorunlar ve Kent (1. Baskı ss. 249-266). Astana Yayınları.
• Aykurt Yıldırım, A. (2020). 21. yüzyıl’da sosyal sorunlar ve dezavantajlı gruplar. Journal of Awareness, 5(3), 427-448. https://doi.org/10.26809/joa.5.031
• Batal, S., & Tuğlu, K. (2018). Türkiye’de yerel yönetimlerin çok düzlemli yönetişim ve kent diplomasisi bakımından değerlendirilmesi. TESAM Akademi Dergisi, Yerel Yönetimler Özel Sayısı, 189-214. https://doi.org/10.30626/tesamakademi.419251
• Belediye Başkanları Küresel İklim ve Enerji Sözleşmesi (Covenant of Mayors for Climate & Energy-CoM), 2008, Belediye Üyelik Rehberi. Marmara Belediyeler Birliği. 22 Aralık 2023’te erişim adresi: https: //marmara.gov.tr/uploads/old-site/2021/07/CoM-U%CC%88yelik-Rehberi-v4.pdf
• Bilgili, M. Y. (2021). Karmaşık bir kentsel sorun: Atıklar. S. Ersavaş Kavanoz, A. Uzun & H. Şengün (Eds.), Karmaşık Sorunlar ve Kent (1. Baskı s. 339-355). Astana Yayınları.
• Bingöl, Y., Büyükakın, T., & Yazıcı, E. (2013). İl sınırında büyükşehir belediye modeli Kocaeli deneyimi. Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Dairesi Başkanlığı Yayınları (No. 1).
• Camillus, J. C. (2008). Strategy as a wicked problem. Harvard Business Review, 86(5), 98-101.
• Conklin, J. (2006). Wicked problems & social complexity. (Vol. 11). Napa. CogNexus Institute.
• Çolak, Ç. (2021). Karmaşık sorun perspektifinden kentsel yoksulluk olgusu. S. Ersavaş Kavanoz, A. Uzun & H. Şengün (Eds.), Karmaşık Sorunlar ve Kent (1. Baskı, ss. 205-221). Astana Yayınları.
• Dawes, S. S., Cresswell A. M., & Pardo, T. A. (2009). From ‘Need to Know’ to ‘Need to Share’: Tangled problems, information boundaries, and the building of public sector knowledge networks. Public Administration Review, 69(3), 392-402. https://doi.org/10.1111/j.1540-6210.2009.01987_2.x
• Demirtaş, B. (2016). Türkiye’de yerel yönetimlerin dış ilişkilerinin analizi: Merkez-çevre etkileşimini yeniden düşünmek. Uluslararası İlişkiler Dergisi, 13(52), 151-173. https://doi.org/10.33458/uidergisi.463089
• Ercoşkun Yalçıner, Ö., & Karaaslan, Ş. (2009). Geleceğin ekolojik ve teknolojik kentleri. Megaron, 4(1), 27-34. https://jag.journalagent.com/megaron/pdfs/MEGARON_4_1_27_34.pdf
• Erdem, N. (2021). Yerel yönetimlerde diplomasi faaliyetleri ve yerel hizmetlere yansıması: İzmir Büyükşehir Belediyesi örneği (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi-Sosyal Bilimler Enstitüsü
• Erdem, N., & Ersavaş Kavanoz, S. (2021). Türkiye’de ’yerel diplomasi yönetimi’ne dair bir araştırma. Kent ve Çevre Araştırmaları Dergisi, 3(1), 28-49. https://doi.org/10.48118/yykentcevre.918406
• Ersavaş Kavanoz, S. (2020). Karmaşık sorunlar ve kentler arası iş birlikleri. C. Babaoğlu, L. Memiş & O. Erdoğan (Eds.), Yerel Yönetimlerde Teknoloji ve Katılım (ss. 337-364). Orion Kitabevi.
• Ersavaş Kavanoz, S., & Erdem, N. (2022). Ankara kentinin yerel diplomasisi bağlamında iki taraflı iş birliklerinin değerlendirilmesi. Journal of Ankara Studies, 10(2), 229-253. https://doi.org/10.5505/jas.2022.86547
• Funke, J. (1991). Solving complex problems: Exploration and control of complex systems. In R. Sternberg & P. Frensch (eds.). Complex problem solving: Principles and mechanisms (pp. 185-222). Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
• Gezici, H. S., & Kocaoğlu, M. K. (2018). Dünyada ve Türkiye’de kardeş şehir uygulamaları. Çağdaş Yerel Yönetimler, 27(2), 113-139.
• Heifetz, R. A. (1994). Leadership without easy answers. Harvard University Press.
• Jayne, M., Hubbard, P., & Bell, D. (2011). Worlding a city: Twinning and urban theory. City, 15(1), 25-41. https://doi.org/10.1080/13604813.2010.511859
• Jordan, M. E., Kleinsasser, R. C., & Roe, M. F. (2014). Wicked problems: Inescapable wickedity. Journal of Education for Teaching, 40(4), 415-430. http://dx.doi.org/10.1080/02607476.2014.929381
• Karakaş Ulusoy, C. (2021). Karmaşık sorun olarak yerelden küresele bir ekolojik güvenlik sorunu: Cıva. S. Ersavaş Kavanoz, A. Uzun & H. Şengün (Eds.), Karmaşık Sorunlar ve Kent (1. Baskı ss. 307-323). Astana Yayınları.
• Karasu, M. A. (2021). Kentin eğreti sakinleri: Göçmenler. S. Ersavaş Kavanoz, A. Uzun & H. Şengün (Eds.), Karmaşık Sorunlar ve Kent (1. Baskı, ss. 169-187). Astana Yayınları.
• Kızılırmak, İ. (1997). Turizm sektöründe mavi bayrak uygulamasının önemi ve uygulanma kriterleri. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 8(2), 25-26. https://dergipark.org.tr/tr/pub/atad/issue/53570/713787
• Koç, E., & Kaya, K. (2015). Enerji kaynakları- yenilenebilir enerji durumu. Mühendis ve Makina, 56(668), 36-47.
• Koelemaij, J., & Derudder, B. (2022). City diplomacy beyond metrocentricity: The case of Flanders. Tijdschrift voor economische en sociale geografie, 113(5), 435-449. https://doi.org/10.1111/tesg.12531
• Korkmaz, A., Güloğlu, T., & Kip, M. (2003). Türkiye'de kayıt dışı istihdam gerçeğine bir bakış. Journal of Social Policy Conferences, (45), 51-96. https://dergipark.org.tr/en/pub/iusskd/issue/919/10377
• Lagreid, P., & Rykkja, L. H. (2015). Organizing for “Wicked Problems” –Analyzing coordination arrangements in two policy areas: Internal security and the welfare administration. International Journal of Public Sector Management, 28(6), 475-493. https://doi.org/10.1108/IJPSM-01-2015-0009
• Levin, K., Cashore, B., Bernstein, S. & Auld, G. (2012). Overcoming the tragedy of super wicked problems: Constraining our future selves to ameliorate global climate change. Policy Sciences, 45(2), 123-152. https://doi.org/10.1007/s11077-012-9151-0
• Meydan Yıldız, S. G. (2021). Sürdürülebilirliğin kentleşme üzerindeki etkisi. S. Ersavaş Kavanoz, A. Uzun & H. Şengün (Eds.), Karmaşık Sorunlar ve Kent (1. Baskı, ss. 325-337). Astana Yayınları.
• Nalçınkaya, Ö. (2021). Yumuşak güç unsurlarının yerel yönetimlerde kullanılması: Etimesgut Belediyesi “Uluslararası Anadolu Günleri Kültür ve Sanat Festivali” örneği. Bildiriler Kitabı (ss. 536-561). Etimesgut Belediye Başkanlığı Kültür Yayınları.
• Nayak, L. (2023). Economic and soft power component of India’s city diplomacy: With special reference to Mumbai and Kolkata. Oasis, (38), 119-136. https://doi.org/10.18601/16577558.n38.07
• Oktay, T. (2014). Türkiye’deki belediyelerin Türk Cumhuriyetleri ile kardeş şehir ilişkileri. D. İşçioğlu (Ed.), Türk Dünyasında “Yerel Yönetimlerin Sorunları”, içinde (ss. 11-28). KKTC.
• Özdemir, A., & Şahinöz, T. (2022). Toplumda afet farkındalığı oluşturmaya yönelik kullanılan araçlar: Nitel bir çalışma. Afet ve Risk Dergisi, 5(1), 78-93. https://doi.org/10.35341/afet.1083976
• Ritchey, T. (2011). Wicked problems – social messes. Decision Support Modellen with Morphological Analysis, Springer.
• Rittel, H. W. J., & Webber, M. M. (1973). Dilemmas in a general theory of planning. Political Sciences, 4(2), 155-169. https://doi.org/10.1007/BF01405730
• Roberts, N. (2000). Wicked problems and network approaches to resolution. International Public Management Review, 1(1), 1-19.
• Studzieniecki, T. (2015). Local Government Diplomacy in Poland-Economic and Social Aspects. In M. Pyra & K. Świerczewska-Pietras (Eds.), Wyzwania polityki regionalnej w aspekcie rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów transgranicznych (pp.342-364). Państwowa Szkoła Wyższa im.
• Şanlı, N., Varol, F. N., Kılıç, S. E., & Güney, M.E. (2021). Planlama kapsamında kentsel risklerin tespiti ve derecelendirilmesine yönelik iki çalışma: Kocaeli örneği. İdealkent, 12(32), 415-440. https://doi.org/10.31198/idealkent.844933
• Şengün, H. (2021). Karmaşık sorunlar bakış açısıyla afet, kent ve kentsel dirençlilik. S. Ersavaş Kavanoz, A. Uzun & H. Şengün (Eds.), Karmaşık Sorunlar ve Kent (1. Baskı, ss. 223-247). Astana Yayınları.
• T.C. Kocaeli Valiliği. (2023). Kocaeli Ekonomisinde Sanayinin Yeri. 14 Aralık 2023 tarihinde erişim adresi: http: //kocaeli.gov.tr/kocaeli-ekonomisinde-sanayinin-yeri
• Tekin, H. H. (2006). Nitel araştırma yönteminin bir veri toplama tekniği olarak derinlemesine görüşme. İstanbul University Journal of Sociology, 3(13), 101-116.
• Termeer, C. J. A. M., Dewulf, A., Breeman, G., & Stiller, S. J. (2015). Governance capabilities for dealing wisely with wicked problems. Administration & Society, 47(6), 680-710. https://doi.org/10.1177/0095399712469195
• Tjandradewi, B. I., & Marcotullio, P. J. (2009). City-to-city networks: Asian perspectives on key elements and areas for success. Habitat International, (33), 165-172. https://doi.org/10.1016/j.habitatint.2008.10.021
• Trist, E. (1983). Referent organizations and the development of inter-organizational domains. Human Relations, 36(3), 269-284. https://doi.org/10.1177/001872678303600304
• Turnbull, N., & Hoppe, R. (2019). Problematizing ‘wickedness’: A critique of the wicked problems concept, from philosophy to practice. Policy and Society, 38(2), 315-337. https://doi.org/10.1080/14494035.2018.1488796
• Tuzcuoğlu, F., Akman, Ç., & Akman, E. (2020). Türkiye’de yerel yönetimlerin uluslararası faaliyetleri: Uluslararası kuruluşlara üyelikler üzerinden bir değerlendirme. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(Özel Sayı-Special Issue), 1211-1238. https://doi.org/10.30798/makuiibf.821037
• TÜİK. (2020). Atık Su Kocaeli. 16 Aralık 2023’te erişim adresi: https: //cip.tuik.gov.tr
• TÜİK. (2022). Toplam Nüfus. 16 Aralık 2023’te erişim adresi: https: //cip.tuik.gov.tr
• Uzun, A. (2020a). Kötü huylu problemlerle mücadele stratejileri: Problem odaklı ve durumsalcı bir perspektif. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (57), 145-170. https://doi.org/10.18070/erciyesiibd.748552
• Uzun, A. (2020b). Kötü huylu problem perspektifinden covid-19 pandemisi ile mücadele stratejileri: Teorik ve pratik bir analiz. Electronic Turkish Studies, 15(4), 1193-1214. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.44362
• Uzun, A. (2021). Kamu yönetimi ve politika çalışmalarında kötü huylu ve karmaşık sorunlar. S. Ersavaş Kavanoz, A. Uzun & H. Şengün (Eds.), Karmaşık Sorunlar ve Kent (1. Baskı, ss. 13-33). Astana Yayınları.
• van Bueren, E., Klijn, E. H., & Koppenjan, J. (2003). Dealing with wicked problems in networks: Analyzing an environmental debate from a network perspective. Journal of Public Administration Research and Theory, 13(2), 193-212. https://doi.org/10.1093/jpart/mug017
• Weber, E. P., & Khademian, A. M. (2008). Wicked problems, knowledge challenges, and collaborative capacity builders in network settings. Public Administration Review, 68(2), 334-349. https://doi.org/10.1111/j.1540-6210.2007.00866.x
• Wexler, M. N. (2009). Exploring the moral dimension of wicked problems. International Journal of Sociology and Social Policy, 29(9/10), 531-542. https://doi.org/10.1108/01443330910986306
• Williams, A. E. (2023). Are wicked problems a lack of general collective intelligence? GCI and wicked problems. AI & Society, 38(1), 343-348. https://doi.org/10.1007/s00146-021-01297-8
• Wu, D. Y. (2020). City diplomacy, multilateral networks and the role of Southeast Asia. Global Strategis, 14(1), 17-30. https://doi.org/10.20473/jgs.14.1.2020.17-30
• Yurtoğlu Pek, E (2022). Uluslararası ilişkiler bağlamında belediyeler. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 54-76. https://doi.org/10.34086/rteusbe.1107199
• Yücel Batmaz, N. (2016). Yerel yönetimlerin üye oldukları uluslararası kuruluşlar üzerine bir değerlendirme Ankara Büyükşehir Belediyesi örneği. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 51(1), 103-128.
• Zelinsky, W. (1991). The twinning of the world: Sister cities in geographic and historical perspective. Annals of the Association of American Geographers, 81(1) 1-31. https://doi.org/10.1111/j.1467-8306.1991.tb01676.x