Öğretmen adaylarının etkili öğretmen özellikleri açısından kendilerine ve öğretim elemanlarına ilişkin algılarının belirlenmesi

Yıl 2023, Cilt: 9 Sayı: 1, 83 - 100, 31.03.2023

Mehmet Arif Özerbaş Zarifa Salmanova

https://doi.org/10.24289/ijsser.1192547

Öz

Bu araştırmanın amacı, üniversitede eğitimine devam eden öğretmen adaylarının, etkili öğretmen özellikleri açısından kendilerine ve öğretim elemanlarına dair algıları incelemektir. Araştırma, tarama modelinde yürütülen nicel bir çalışma özelliği taşımaktadır. Araştırmanın evreni, 2021-2022 eğitim-öğretim yılı bahar dönemi itibariyle Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi (KTMÜ), İşenali Arabayev Üniversitesi (İAÜ) ve Bişkek Devlet Üniversitesi (BGÜ)’nin Edebiyat Fakültesi öğrencile-rinden oluşmaktadır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre öğretmen adaylarının öğretim yeterlikleri açısından kendilerine ve öğretim elemanlarına ilişkin algıla-rının cinsiyet değişkenine göre anlamlı fark göstermiştir. Sınıf değişkenine göre öz yeterliklerinin anlamlı farklılaşmadığı ortaya çıkmıştır. Üniversite değişkenine göre ise sırayla İAÜ, KTMÜ, BGÜ olarak kendilerini ve öğretim elemanlarını ‘yeterli’ ve ‘kısmen yeterli’ bulmuşlardır. Mesleği yapabilme öz yeterlilikleri ile mesleğe olan ilgi düzeyleri arttıkça kendilerini öğretim yeterliliğini yapabilme açısından yeterli düzeyleri bulmuşlardır.

Anahtar Kelimeler

Etkili öğretmen özellikleri, Öğretim elemanı, Algı, Öğretmen adayı

Destekleyen Kurum

YOK

Teşekkür

Sayın Editör emekleriniz için teşekkür eder iyi çalışmalar dilerim.

Determining teacher candidates' perceptions of themselves and instructors in terms of effective teacher characteristics

Öz

The aim of this research is to examine the perceptions of teacher candidates who continue their education at university, about themselves and their instructors in terms of effective teacher characteristics. The research has the characteristics of a quantitative study carried out in the screening model. The universe of the research consists of the students of the Faculty of Letters of Kyrgyzstan-Turkey Manas University (KTMU), İşenali Arabayev University (IAU), and Bishkek State University (BGU) as of the spring semester of the 2021-2022 academic year. According to the findings obtained from the research, the perceptions of the teacher candidates about themselves and their instructors in terms of teaching competencies showed a significant difference according to the gender variable. It was found that self-efficacy did not differ significantly according to the class variable. According to the university variable, IAU, KTMU, and BGU, respectively, found themselves and their instructors 'adequate' and 'partially sufficient'. As their self-efficacy and interest in the profession increased, they found themselves at sufficient levels in terms of being able to do the teaching proficiency.

Anahtar Kelimeler

Effective teacher characteristics, Instructor, Perception, Teacher candidate

Kaynakça

• Avrupa Gençlik Portalı. Web: https://europa.eu/youth/tr/article/53/14176_tr. Erişim tarihi: 06.09.2019.
• Açıkgöz, K.Ü. (2000). Etkili öğrenme ve öğretme (3. baskı). İzmir
• Alimbekov, A. (2001). Kırgız Cumhuriyeti ve Eğitim Sistemi Hakkında Genel Bilgi, Türk Yurdu, 21 (171), 13-15.
• Atabay, S. (2014). Mekan ve Mimarinin Eğitimde Başarıya Etkisi. https://tedmem.org/mem-notlari/gorus/mekan-ve-mimarinin-egitimde-basariya-etkisi. Erişim tarihi: 23.12.2019
• Akimcan KIZI, B. (2008)“Bağımsızlık Sonrası Kırgızistan Ortaöğretim Ders Kitaplarında Din Anlatımı”, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe Ve Din Bilimleri Yüksek Lisans Tezi.
• Balcı, A. (2015). Sosyal Bilimlerde Araştırma: Yöntem, Teknik Ve İlkeler. Ankara: Pegem Akademi Yayınevi.
• Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Can, N. (2004). Öğretmenlerin geliştirilmesi ve etkili öğretmen davranışları. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16 (s.103-119 ).
• Demeuse, M. Ve Strauven, Christine. (2016). Eğitimde Program Geliştirme: Politik Kararlardan Uygulamaya. (Çev. Y. Budak). Ankara: Pegem Akademi Yayınevi. ISBN: 9786053185185.
• Demirel, Ö. (Editör). (2015). Eğitimde Yeni Yönelişler. Ankara: Pegem Akademi Yayınevi. ISBN: 9789758792740
• Durmuşçelebi, M., Çolak, M. & Meliköylü, N.Y. (2016). Öğretmen Elemanlarının Öğretmenlik Davranışlarını Gösterme Sıklığı, OPUS – Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi,6(11), s.365-386.
• Dressel, Paul. (1971). Colleqe and University Curriculum. Californi: McCutchan publishinq Co.
• Duman, T, & Ünal, D.,P., (2017). Etkili Öğretim ve Öğrenme. https://www.researchgate.net/publication/321811322_Etkili_ogrenme_ve_ogretim . Erişim tarihi: 16.05.2020
• Ellis, A.K. (2015). Eğitim Programı Modelleri. (Çev. A. Arı). Ankara: Eğitim Yayınevi. ISBN: 9786055176907. EC (2008). The European Qualifications Framework for Life Long Learning (EQF), DOI:10.2766/14352.
• Gardon, T. (2003). Etkili Öğretmenlik Eğitimi. Web: https://www.kitapyurdu.com/kitap/etkili-ogretmenlik-egitimi/122138.html adresinden alınmıştır. Erişim tarihi: 28.05.2019
• Hewitt T.W. (2018). Eğitimde Program Geliştirme. (Çev. S. Arslan). Ankara: Nobel Yayınevi. ISBN: 9786053208303
• Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. 23. Baskı. Ankara: Nobel Yayınevi.
• Kaya, M. F., Sungurtekin, D. ve Deniz, S. (2017). Üniversitelerde öğretim elemanı kaynaklı iletişim sorunları. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 176-195.
• MEB. (2007). Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlilikleri. (Aktaran: Özkan, M. & Arslantaş, 2013).
• Malhotra, N.K. (1999). Marketing Research: An Applied Orientation. 3rd Edition. New Jersey: Upper Saddle River Prentace Hall.
• Oktay, A., (2014). Etkili öğretmenin 7 önemli Özelliği. Vatan gazetesi. Web: http://www.gazetevatan.com/yard-doc-dr-oktay-aydin-672656-yazar-yazisi-etkili-ogretmenin-7-onemli-ozelligi/. Erişim Tarihi: 9.06. 2020
• Özdemir, S., ; Yalın, H. İ. (2000). Öğretmenlik Mesleğine Giriş. 3.baskı. Ankara. Nobel Yayın Dağıtım.
• Pallant, J. (2007). SPSS Survivalmanual: A Step by Step Guide to Data Analysis Using SPSS. Sydney: Allen&Unwin, Sabon by Bookhouse.
• Senemoğlu, N,. (2013). Gelişim, Öğrenme ve Öğretim, kuramdan uygulama. 23.baskı. Yargı Yayınevi.
• Sönmez, V. (2016). Öğretim İlke ve Yöntemleri. Ankara: Anı Yayınevi. ISBN: 9789944474306.
• Seferoğlu, S.S. (2004). Öğretmen adaylarının öğretmen yeterlikleri açısından kendilerini değerlendirmeleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 26, 131-140
• Şahin, A.(2011). Öğretmen Algılarına Göre Etkili Öğretmen Davranışları. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), ss.239- 259.
• Şen, H.Ş. ve Erişen, Y. (2002). Öğretmen Yetiştiren Kurumlarda Öğretim Elemanlarının Etkili Öğretmenlik Özellikleri. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt:22, Sayı 1, Ankara.
• Şişman, M., Arı, A. (2009). Kırgızistan’da Eğitimin Temel Problemleri ve Öğretmenlerin Hizmet İçi Eğitim İhtiyacı. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi. Sayı 21. ISSN: 1694-7215.
• Taş, S.(2009). Öğretim Elemanlarının Sınıf İçi ve Sınıf Dışı Davranışlarının Öğretim Elemanı-Öğrenci İletişimine Yansımaları. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9, ss.171-192.
• Ural, A., Kılıç, İ., (2011) Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS ile Veri Analizi, Detay Yayıncılık, Ankara.
• Woolfolk, A. E. (1990), Educational Psychology. Allyn and Bacon.
• Yeşil, R., ve Şahan, E. (2015). Öğretmen Adaylarının Türk Eğitim Sisteminin En Önemli Sorun, Neden ve Çözüm Yollarına İlişkin Algıları. Journal of Kirsehir Education Faculty, 16(3).
• Yurdugül, H., Erdem, M. ve Seferoğlu, S. (2010). Öğretmenlik mesleği genel yeterliklerine ilişkin öğretmen yetiştiren kurumlardaki öğreti elemanlarının görüşleri. Uluslararası Öğretmen Yetiştirme Politikaları ve Sorunları Sempozyumu II, 16–18 Mayıs 2010 – Hacettepe Üniversitesi, Beytepe-Ankara.
• Yükseköğretim Mevzuatı (Mayıs,2010). Hyperlink Yayınları. ISNB: 978-9944-157-12-4. Erişim tarihi: 22.12.2019.