Kültürel Sermaye Ölçeği: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması

Yıl 2014, Cilt: 3 Sayı: 1, 0 - 0, 01.05.2014

Yunus Emre Avcı

Öz

Bu çalışmanın amacı öğretmenlerin kültürel sermaye yeterliklerini (Entelektüel birikim, katılım, kültürel bilinç, kültürel potansiyel) ölçebilecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirmektir. İlgili alanyazın tarandığında yurt içinde eğitim bilimleri alanında kültürel sermayeye dair çok az çalışmanın olması, “kültürel sermaye” kavramının ülkede yeni tartışılıyor olması araştırmayı önemli kılmaktadır. Araştırmanın örneklemini 2013-2014 öğretim yılında Gaziantep ili eğitim kurumlarında görev yapan 110’u kadın, 146’sı erkek olmak üzere toplam 256 öğretmen oluşturmaktadır. Ölçme aracının geliştirilmesi için öncelikle ilgili alan yazın taranarak madde havuzu oluşturulmuş olup 60 maddelik taslak form hazırlanmıştır. Uzman görüşleri doğrultusunda gerekli düzenlemeler yapılarak 51 maddelik anket formuyla ön uygulamaya çıkılmıştır. Uygulama sonrasında geçerlik ve güvenirlik analizi yapılmış olup faktör yükleri .50’nin altında olan maddeler ölçekten çıkarılmıştır. Bu işlemden sonra ölçme aracında geriye kalan 30 madde yer almıştır. Yapılan geçerlik çalışmaları sonucunda açımlayıcı faktör analizi için ölçeğin KMO değeri .92; barlett testi .00 (p<.01); açıklanan varyans %57 olarak saptanmıştır. Hazırlanan ölçeğin boyutları ise; entelektüel birikim, katılım, kültürel bilinç ve kültürel potansiyel olarak tanımlanmış olup bu boyutlar alanyazın ile tutarlı görülmüştür. Doğrulayıcı faktör analizi sonucunda ise ölçme aracı için yapılan DFA’da elde modelin uyum indeksleri incelenmiş ve Ki-kare değerinin (x2=1018.93, N=256, sd= 393, p= 0.00) anlamlı olduğu görülmüştür. Uyum indeksi değerleri ise RMSEA; 0.079, SRMR; 0.065, GFI; 0.79, AGFI; 0.75, CFI; 0.96, IFI; 0.97, NFI; 0.94; ϰ2/df = 2.59 olarak bulunmuştur. Bu durum ölçeğin kabul edilebilir uyum düzeyinde olduğunu göstermektedir. Güvenirlik çalışmasında ise iç tutarlık katsayısı olan cronbach alpha değeri toplamda .94 olarak bulunmuştur. Boyut bazında bakıldığında ise tüm boyutların değerleri .77’nin üzerinde çıkmıştır. Sonuç olarak; 30 maddelik 4 boyutlu geçerli ve güvenilir bir ölçek literatüre kazandırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kültür, Kültürel Sermaye, Geçerlik, Güvenirlik.

The Scale of Cultural Capital: A Reliability and Validity Study

Öz

Aim of this study is to develop a reliable and valid scale that can
evaluate teachers’ cultural capital proficiencies such as intellectual
knowledge, participation, cultural awareness and cultural potential. The fact
that there are few domestic studies on cultural capital in the field of
education sciences and the fact that the concept has just begun to be
discussed make the study vital.In the education year of 2013-2014, ın the city
of Gaziantep the total 256 teachers 110 of whom are female and 146 of are
male were sampled for the study. In order to develop the scale, firstly related
literature was scanned and an item pool was constituted. Then a draft form
consisting 60 items was formed. After having taken experts’ view and having
made required arrangements, the draft form consisting of 51 items was
applied preliminarily. Following to that, the analysis of reliability and
validity was done and the items whose item total statistics value is below
0.50 were excluded. So 30 items were left for the scale.As a result of validity
analysis, for the explanatory factor analysis, the scale’s KMO value is .092,
Barlett test is .00 (p<.01) and the total explained variance is % 57. The
subscales of the scale are determined as intellectual knowledge, participation,
cultural awareness and cultural potential. These subscales are found to be
consistent with the literature. As a result of confirmatory factor analysis,
model’s fit index obtained via DFA was examined and Chi-square value
(x2=1018.93, N=256, sd= 393, p= 0.00) is observed to be significiant. Fit
index values are; RMSEA; 0.079, SRMR; 0.065, GFI; 0.79, AGFI; 0.75,
CFI; 0.96, IFI; 0.97, NFI; 0.94; ϰ2/df = 2.59. These values of scale shows
that an acceptable level of compliance. For the reliability of the scale of
whose internal consistency was analyzed, Cronbach Alpha value is estimated
to be .094. When analyzed as subscales, whole subscales values were above
.77. As a result, a reliable and valid scale with 4 subscales consisting total 30
items has been obtained.

Anahtar Kelimeler

Culture, Cultural Capital, Validity, Reliability

Kaynakça

• Aksoy, A., Enlil, Z. (2010). Kültür Ekonomisi Envanteri, İstanbul 2010.
• Arun, Ö. (2009). “Yaşlı Bireyin Türkiye Serüveni: Türkiye’de Yaşlı Bireyler Arasında Kültürel Sermaye Dağılımı.” Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2009 8(1).
• Bentler, P. M., & Bonett, D. G. (1980). Significance Tests and Goodness of Fit in the Analysis of Covariance Structures. Psychological Bulletin, 88 (3), 588-606.
• Bernstein, B. (1977). Class, codes, and control. Volume 3: Towards a theory of educational transmissions. London: Routledge and Kegan Paul
• Bourdieu, P. (1970). “le marché des biens symboliques.” L’Année sociologique, no. 22, s. 49- 126.
• Bourdieu, P. (1984). Questions de sociologie. Paris: Minuit
• Bourdieu, P. (1986). “The Forms of Capital.” in Handbook of Theory and Research for the Sociology Education, ed: John G. Richardson. New York: Greenwood Press.
• Bourdieu, P., & Passeron, J. (1970). Reproduction in education, society and culture. London: Sage.
• Bridges, T. S. (2009). Gender Capital and Male Bodybuilders. Sage Publications. 15(1). s. 83–107
• Büyüköztürk, Ş. ( 2002). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı . Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Comfrey, A. L., ve Lee, H. B. (1992). A First Course in Factor Analysis. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
• Çerezcioğlu, A. (2013). Extreme Metal Scene’de Kültürel Sermaye: İzmir Metal Scene Örneği. İnönü Üniversitesi Sanat Ve Tasarım Dergisi. Cilt/Vol. 3 Sayı/No.7 (2013): ss: 69-80
• De Graaf, N. D., De Graaf, P. M., Kraaykamp, G. (2000). Parental Cultural Capital and Educational Attainment in the Netherlands: A Refinement of the Cultural Capital
• DiMaggio, P., Mukhtar, T. (2004). Arts Participation As Cultural Capital İn The United States, 1982–2002: Signs of decline? Elsevier Poetics. 32. s. 169–194
• Ekşioğlu, Ş. Z. (2012). Kültürel Sermaye ve Ekonomik Kalkınma Arasındaki İlişkinin Girdi Çıktı Analizi ve Fayda Maliyet Analizi Yöntemleri İle Türkiye İçin Değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Kadir Has Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul
• Ekşioğlu, Ş. Z. (2013). “Kültür İle İlgili Faaliyetlerin Ekonomik Etkisi.” EY International Congress on Economics I "Europe And Global Economıc Rebalancıng" Gazi Üniversitesi. Ankara.
• Feniger, Y., Shavit, Y., Ayalon, H. (tarihsiz). Cultural Capital, Social Capital and Educational Achievement in Religious and Secular Education in Israel. Erişim Adresi: http://www.google.com.tr/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&ved=0CC AQFjAA&url=http%3A%2F%2Fwww.ccpr.ucla.edu%2Fpublications%2Fconferenceproceedings%2FCP-05-081.pdf&ei=ZsGEVJWqM8v2UvAghA&usg=AFQjCNFjIVbQs6s-eiITyzrz5f10pl53-w&bvm=bv.80642063,d.d24 Erişim Tarihi: 02.02.2014
• Hooper, D., Coughlan, J. & Mullen, M. R. (2008) “Structural Equation Modelling: Guidelines for Determining Model Fit.” The Electronic Journal of Business Research Methods, 6 (1), 53 – 60. 13.11.2012, www.ejbrm.com
• Hu, L. & Bentler, P. M. (1999). Cutoff Criteria for Fit Indexes in Covariance Structure Analysis: Conventional Criteria Versus New Alternatives. Structural Equation Modeling, 6(1), 1-55.
• Kane, D. (2004). Network Approach To The Puzzle Of Women’s Cultural Participation. Elsevier Poetics.32 s.105-127.
• Khodadady, E., Mokhtary, M. (2013). Cultural Capital and English Language Achievement at Grade Three in Iranian High Schools. Journal of Language Teaching and Research. Vol. 4. No. 4. s. 715-723.
• Khodadady, E., Natanzi, M. (2012). Designing and Validating a Scale Measuring Cultural Capitals of Iranian University Students Majoring in English. Theory and Practice in Language Studies. Vol. 2. No. 8. s. 1627-1634.
• Kip, S. M. (2010). Kültürel Sermaye ve Televizyon İzleme Alışkanlıkları. Ege Üniversitesi Halkla İlişkiler ve Tanıtım Anabilim Dalı. Doktora tezi. İzmir.
• Koytak, E. (2012). Tahakküme Hükmetmek: Bourdieu Sosyolojisinde Toplum ve Bilim İlişkisi. Sosyoloji Dergisi. 3. (25).
• Leger Marketing (2007). Edmonton Cultural Capital. Erişim Adresi: http://www.google.com.tr/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&frm=1&source=web&cd=1&v ed=0CCgQFjAA&url=http%3A%2F%2Fwww.edmontonculturalcapital.com%2Fdocs %2FLegerBenchmarkReport.pdf&ei=fnVrU4y-HPH7AbU5IGIDA&usg=AFQjCNESzv5KdwJRUF08KSWOYL46yfEzkA Erişim Tarihi: 03.01.2014
• Oğuz, E., S. (2011). Toplum Bilimlerinde Kültür Kavramı. Edebiyat Fakültesi Dergisi. Volume 28. No: 2.
• Osborne, J. W. ve Costello, A. B. (2004). Sample size and subject to item ratio in principal components analysis. Practical Assessment, Research & Evaluation, 9(11). Perspective. Sociology of Education. Vol. 73. 92-111.
• Pishghadam, R., Zabihi, R. (2011). “Social and Cultural Capital in Creativity”. Canadian Social Science Vol. 7. No. 2. s. 32-38
• Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H. & Müller, H. (2003). Evaluating the Fit of Structural Equation Models: Tests of Significance and Descriptive Goodness-of-Fit Measures. Methods of Psychological Research Online, 8(2), 23-74.
• Upright, C. B. (2004). “Social Capital And Cultural Participation: Spousal İnfluences On Attendance At Arts Events”. Elsevier Poetics.32 (2004). s.129-143.
• Ünal, A. Z. (2004). “Sosyal Tabakalaşma Bağlamında Pierre Bourdieu’nün Kültürel Sermaye Kavramı”. Doktora tezi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
• Warde, A., Bennett, T., Gayo-Cal, M., LeRoux, B., Rouanet, H., Silva E., Savage, M.,
• Wright, D. (2007). Sociology of Consumption Working Group ESA 8th Conference. Glasgow Press.
• Yurdugül, H. (tarihsiz). Davranış Bilimlerinde Ölçek Geliştirme Çalışmaları için Bazı Ayrıntılar, Erişim Adresi: http://www.google.com.tr/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&ved=0CB sQFjAA&url=http%3A%2F%2Fyunus.hacettepe.edu.tr%2F~yurdugul%2F3%2Findir %2FFA_OrneklemGenislikleri&ei=WseEVKH1Acj9UJC1gdgP&usg=AFQjCNEY2bt Fd5tiTz0m9aSy0tNKxw6h_Q&bvm=bv.80642063,d.d24 Erişim Tarihi: 01.02.2014
• Zabihi, R., Pordel, M. (2011). Design, Application, and Factor Structure of a Cultural Capital Questionnaire: Predicting Foreign Language Attributions and Achievement. English Language and Literature Studies. Vol. 1, No. 1.