Öz
1923’te Cumhuriyetin Kuruluşundan 1960’ta
Devlet Planlama Teşkilatının kuruluşuna kadar geçen süre, kentleşme
politikaları açısından planlı dönemden önceki dönem olarak adlandırılmaktadır.
Bu dönemi kentleşme politikaları bakımından bir bütün olarak inceleyen çalışma
yok denecek kadar azdır. Cumhuriyetin kuruluşundan 1950’ye kadar dünyadaki
gelişmelerin de etkisiyle kentleşme sabit bir şekilde devam etmiş, kentleşme
hareketlerinde önemli bir değişiklik olmamıştır. Ülkemizde nüfus hareketleri ve
kentleşmenin hızlı bir şekilde ortaya çıkması 1950’li yılların başından
itibaren görülmeye başlanmıştır. Gelişmekte olan devletlerde kentleşme
politikalarıyla hem kentlerdeki konut, arsa, altyapı, işsizlik-istihdam gibi
sorunlar çözülmeye çalışılmakta hem de toplumun ekonomik, sosyal ve kültürel
gelişmesine yön vermeye çalışılmaktadır. Tam yeterli olmasa da Cumhuriyetin ilk
yıllarında da böyle kentleşme politikaları uygulanmıştır. Gelişmiş devletlerin yaşamış
olduğu kentleşme örneklerinden de esinlenerek ortaya konulan genel kentleşme
politikaları anlatılmış, planlı dönemden önceki kentleşme politikalarının bunlardan
hangisine uyduğu belirtilmiştir. Cumhuriyet Halk Partisi, 1923’te Cumhuriyetin
kuruluşundan 1950’ye kadar ufak tefek istisnalar dışında tek başına iktidarda
kalmış bir partidir. Bu nedenle bu partinin kentleşme politikaları önem arz
ettiğinden Cumhuriyet Halk Partisinin bu dönemdeki kentleşme politikaları
anlatılmıştır. 1946’da çok partili hayata geçildikten sonra 1950-1960 tarihleri
arasında Demokrat Parti iktidarda kalmıştır. Bu dönem, aynı zamanda Türkiye’de
kentleşme hareketlerinin en hızlı olduğu dönemdir. Bu nedenle Demokrat Partinin
kentleşme politikaları da anlatılmıştır. Kentlerde konut ihtiyacı, planlı arsa
eksikliği, kent planlama sorunları, nüfusun kentler ve bölgeler arasında
dengeli dağılmaması sorunu, işsizlik sorunu, kırsal alandan gelen nüfusun kente
adapte olamaması sorunu, diğer bir deyimle kentlileşme gibi sorunlar planlı
dönemden önce ortaya çıkan sorunlardır. Planlı dönemden önce ortaya çıkan bu
tür kentleşme sorunları zamanında çözülememiş, zamana yayılarak daha sonraki
dönemlere sarkmış, günümüz kentleşme sorunları olarak kalmaya devam etmektedir.
Planlı dönemden önce ortaya çıkan kentleşme sorunlarının günümüz kentleşme
politikalarına olan etkileri anlatılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Metin AKTAŞ
- Ramazan AKBULUT
Öz
1923’te Cumhuriyetin Kuruluşundan 1960’ta
Devlet Planlama Teşkilatının kuruluşuna kadar geçen süre, kentleşme
politikaları açısından planlı dönemden önceki dönem olarak adlandırılmaktadır.
Bu dönemi kentleşme politikaları bakımından bir bütün olarak inceleyen çalışma
yok denecek kadar azdır. Cumhuriyetin kuruluşundan 1950’ye kadar dünyadaki
gelişmelerin de etkisiyle kentleşme sabit bir şekilde devam etmiş, kentleşme
hareketlerinde önemli bir değişiklik olmamıştır. Ülkemizde nüfus hareketleri ve
kentleşmenin hızlı bir şekilde ortaya çıkması 1950’li yılların başından
itibaren görülmeye başlanmıştır. Gelişmekte olan devletlerde kentleşme
politikalarıyla hem kentlerdeki konut, arsa, altyapı, işsizlik-istihdam gibi
sorunlar çözülmeye çalışılmakta hem de toplumun ekonomik, sosyal ve kültürel
gelişmesine yön vermeye çalışılmaktadır. Tam yeterli olmasa da Cumhuriyetin ilk
yıllarında da böyle kentleşme politikaları uygulanmıştır. Gelişmiş devletlerin yaşamış
olduğu kentleşme örneklerinden de esinlenerek ortaya konulan genel kentleşme
politikaları anlatılmış, planlı dönemden önceki kentleşme politikalarının bunlardan
hangisine uyduğu belirtilmiştir. Cumhuriyet Halk Partisi, 1923’te Cumhuriyetin
kuruluşundan 1950’ye kadar ufak tefek istisnalar dışında tek başına iktidarda
kalmış bir partidir. Bu nedenle bu partinin kentleşme politikaları önem arz
ettiğinden Cumhuriyet Halk Partisinin bu dönemdeki kentleşme politikaları
anlatılmıştır. 1946’da çok partili hayata geçildikten sonra 1950-1960 tarihleri
arasında Demokrat Parti iktidarda kalmıştır. Bu dönem, aynı zamanda Türkiye’de
kentleşme hareketlerinin en hızlı olduğu dönemdir. Bu nedenle Demokrat Partinin
kentleşme politikaları da anlatılmıştır. Kentlerde konut ihtiyacı, planlı arsa
eksikliği, kent planlama sorunları, nüfusun kentler ve bölgeler arasında
dengeli dağılmaması sorunu, işsizlik sorunu, kırsal alandan gelen nüfusun kente
adapte olamaması sorunu, diğer bir deyimle kentlileşme gibi sorunlar planlı
dönemden önce ortaya çıkan sorunlardır. Planlı dönemden önce ortaya çıkan bu
tür kentleşme sorunları zamanında çözülememiş, zamana yayılarak daha sonraki
dönemlere sarkmış, günümüz kentleşme sorunları olarak kalmaya devam etmektedir.
Planlı dönemden önce ortaya çıkan kentleşme sorunlarının günümüz kentleşme
politikalarına olan etkileri anlatılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Metin AKTAŞ
- Ramazan AKBULUT
Ayrıntılar
| Bölüm | Makaleler |
|---|---|
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Aralık 2017 |
| Kabul Tarihi | 31 Aralık 2017 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2017 Cilt: 6 Sayı: 2 |
