TÜRKİYE’DE PARA POLİTİKASI ARAÇLARI VE AKTARIM KANALLARI İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ İLİŞKİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2019, Cilt: 8 Sayı: 1, 61 - 72, 30.06.2019

Mehmet Kara Gizem Baş

Öz

2008 küresel krizi sonrasında dünyadaki majör
merkez bankaları tarafından aşırı genişletici para politikaları uygulanmaya
başlanmıştır. Bunun üzerine, gelişmekte olan ülkelerin istikrar hedeflemeleri
ve makroekonomik göstergeleri olumsuz etkilenmiştir. Küresel finansal sistemde
meydana gelen bu yeni durum, Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerin merkez
bankalarının alternatif para politikası tasarlamalarına sebep olmuştur. Bu bağlamda,
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, 2010 yılının Nisan ayından itibaren yeni bir
para politikası stratejisi geliştirmiştir. Böylece, faiz koridoru, bir haftalık
repo faizi ve zorunlu karşılıklar yeni para politikası araçları olarak
kullanılmaya başlanmıştır. Yeni tasarlanan bu para politikası stratejisi
çerçevesinde, araçlar ile nihai amaçlar arasında köprü niteliği taşıyan aktarım
kanalları olarak ise kredi ve döviz kuru yer almıştır. Bu çalışmada, para
politikası araçları ve aktarım kanalları ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki
2011:01-2018:12 dönemi aylık verileri kullanılarak Türkiye için analiz
edilmiştir. Analiz yöntemi olarak, ARDL modeli kapsamında kısıtlanmamış hata
düzeltme modeli ve sınır testi yaklaşımı kullanılmıştır. ARDL analiz yöntemi kapsamında
ilk olarak sınır testi uygulanmış
değişkenler arasında uzun dönemli ilişki tespit edilmiştir. Ayrıca, hem kısa
hem de uzun dönemde, politika faizi ve döviz kuru ile ekonomik büyüme arasında hem
istatistiki olarak hem de ekonomik olarak anlamlı bir ilişki olduğu
görülmüştür. 0000-0001-5572-2404

Anahtar Kelimeler

Para Politikası Araçları, Ekonomik Büyüme, Döviz Kuru, Politika Faizi

Kaynakça

• Akel, V. ve Gazel, S. (2014). Döviz Kurları ile BIST Sanayi Endeksi Arasındaki Eşbütünleşme İlişkisi: Bir Ardl Sınır Testi Yaklaşımı. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 44: 23-41.Ali, S., Irum, S. ve Ali, A. (2008). Whether Fiscal Stance or Monetary Policy is Effective for Economic Growth in Case of South Asian Countries. The Pakistan Development Review, 47(4): 791–799.Arı, A., Yılmaz A., Cergibozan, R., Özcan, Y. (2013). The ınflation dynamics of the Turkish economy in 1990-2011 period. Marmara University the Journal of Financial Researches and Studies, 5 (9): 1-16.Berümet, H. ve Dinçer N. (2008). Measuring The Effects of Monetary Polıcy for Turkey. Journal of Economic Cooperation, 29 (1): 83-110.Chipote P. ve Makhetha-K. (2014). Impact of Monetary Policy on Economic Growth: A Case Study of South Africa. Mediterranean Journal of Social Sciences, 5(15): 76-84.Dickey, D.A.,ve Fuller, W.A. (1981). Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with a Unit Root. Econometrica Journal of the Econometric Society, 49(4): 1057-1072.Duman,Y.K. (2016). Türkiye Ekonomisinde Para Politikasının Ekonomik Büyüme Üzerinde Uzun ve Kısa Dönemli Etkisi. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, 53 (617): 73-83. Eğilmez, M. (2015). Kur, Faiz ve Büyüme İlişkisi. Kendime Yazılar, 29 Ağustos. http://www.mahfiegilmez.com/2015/08/kur-faiz-ve-buyume-iliskisi.html, (Erişim Tarihi: 14.03.2019).Fasanya, I. O. ve Onakoya, A.B. (2013). Does Monetary Policy Influence Economic Growth in Nigeria? Asian Economic and Financial Review, 3(5):635-646.Ivrendi, M. ve Yıldırım, Z. (2013). Monetary Policy Shocks and Macroeconomic Variables Evidence from Fast Growing Emerging Economies. Economics Discussion Papers, 16.Kara, H. (2012). Küresel Kriz Sonrası Para Politikası, TCMB Çalışma Tebliğ, 12(17).Kara, M ve Afsal, M. Ş. (2018a). The Effectiveness of Monetary Policy Instruments of CBRT and Transfer Channels for Price Stability. International Journal of Social Science Research, 7(2): 275-290.Kara, M. ve Afsal, M.Ş. (2018b). The Effectiveness of Monetary Policy Instruments Applied for Financial Stability in Turkey. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(3): 1822-1847.Narayan S. ve Narayan P.K. (2004). Determinants of Demand of Fiji’s Exports: An empirical Investigation. The Developing Economics, 17(1): 95-112.Pesaran M.H., Shin, Y., ve Smith, R.J. (2001). Bounds Testing Approaches to The Analysis of Level Relationships. Journal of Applied Econometrics, 16(3): 289–326.Sekmen, T. ve Şıklar, İ., Para Politikası ve Makro İhtiyati Politikalar: Türkiye İçin Tahmin Edilmiş Bir DSGD Modeli, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16 (4): 67-92.