Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Sorgulama Becerilerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 1, 48 - 62, 11.06.2020

Zafer Balbag , Dilara Aynur

Öz

Araştırmanın genel amacı, fen bilgisi öğretmen adaylarının sorgulama becerilerinin bazı değişkenler (cinsiyet, sınıf düzeyi, aile gelir durumu, anne ve baba eğitim durumu) açısından incelenmesidir. Araştırmanın katılımcılarını, bir devlet üniversitesinin Eğitim Fakültesinde öğrenim gören 160 fen bilgisi öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, Aldan Karademir ve Saracaloğlu (2013) tarafından geliştirilen “Sorgulama Becerileri Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin analizi SPSS istatistiksel paket programı ile yapılmıştır. Çalışmanın sonuçlarına göre Fen Bilgisi öğretmen adaylarının sorgulama becerilerinin olumlu ve ortalamanın üzerinde olduğu, cinsiyet değişkeni açısından kadın fen bilgisi öğretmenlerinin lehine olduğu, sınıf düzeyi açısından üst sınıflara doğru gidildikçe sorgulama becerilerinin arttığı, anne – baba eğitim durumu ve aile gelir durumuna göre herhangi bir değişimin olmadığı görülmektedir. Alan yazın incelendiğinde farklı branşlarda öğretmen adaylarının sorgulama becerilerini ortaya koyan pek çok çalışma mevcuttur. Ancak Fen Bilgisi öğretmen adaylarının sorgulama becerilerinin ortaya konulduğu çalışma sayısı oldukça sınırlıdır. Bu çalışmanın önemi Fen Bilgisi öğretmen adaylarının sorgulama becerilerinin ortaya konularak bu alanda veri zenginliği oluşmasına yardımcı olmak ve görülen eksiklikler doğrultusunda gereken önlemlerin alınmasına katkı sağlamaktır.

Anahtar Kelimeler

Öğretmen adayı, sorgulama becerisi, fen

Kaynakça

• Aldan Karademir, Ç. & Saracaloğlu, A. S. (2013). Sorgulama becerileri ölçeği’nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Asya Öğretim Dergisi, 1(2), 56-65.
• Aldan Karademir, Ç. (2013). Öğretmen Adaylarının Sorgulama ve Eleştirel Düşünme Becerilerinin Öğretmen Öz Yeterlik Düzeyine Etkisi, Yayımlanmamış Doktora Tezi. Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü: Aydın.
• Aldan Karademir, Ç. ve Saracaloğlu, A. S. (2017). Öğretmen adaylarının sorgulama ve eleştirel düşünme becerilerinin öğretmen öz yeterlik düzeyine etkisi. Electronic Turkish Studies, 12(33), 261-290.
• Aldan Karademir, Ç., Çaylı, B., Deveci, Ö. (2019). Öğretmen Adaylarının Sorgulama Becerileri ile Meraklılık Düzeylerinin İncelenmesi. İlköğretim Online, 18 (3), 1157-1171.
• Alkış Küçükaydın, M. (2019). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Sosyobilimsel Konulara Yönelik Tutumları İle Sorgulama Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 49 (225), 181-200.
• Bedir, T. ve Duman, B. (2017). Öğretmen adaylarının sorgulama becerilerinin incelenmesi. Electronic Turkish Studies, 12(18), 105-120.
• Doğanay, A.(2006). Üst Düzey Düşünme Becerilerinin Öğretimi. Edit: A. Doğanay: Öğretim İlke ve Yöntemleri (s.295-301), Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Elmalı, A. G. Ş. ve Yıldız, A. G. E. (2017). Fen bilgisi öğretmen adaylarının sorgulama becerileri, epistemolojik inançları ve öğrenme stilleri. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 8(2), 92-108.
• Engin, G. (2009). Sınıf öğretmeni adaylarının sorgulama yaklaşımını algılama ve öğretim becerilerinin araştırılması: türkiye-hollanda karşılaştırma çalışması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Hançer, A.H. ve Tüfekçi, Z. (2017). Fen bilgisi öğretmen adaylarının sorgulama becerilerinin incelenmesi: Sivas Örneği. Social Sciences Studies Journal, 3(11), 1542-1547.
• İnaltekin, T. ve Akçay, H. (2012). Fen ve teknoloji öğretmenliği adaylarının sorgulamaya dayalı fen öğretimi öz yeterliliklerinin incelenmesi. X. Ulusal Fen ve Matematik Kongresi, Niğde Üniversitesi, Niğde, 27-30.
• İnel Ekici, D. (2016). Ortaokul öğrencilerinin bilimsel sorgulama becerileri algılarını etkileyen faktörlerin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25 (2), 497-516.
• Işık, G. (2011). İlköğretim 6., 7. ve 8. Sınıf Öğrencilerinin Öğrenme Stilleri İle Sorgulayıcı Öğrenme Becerileri Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü: Aydın.
• Kumari, P., Arora, S.K. ve Tiwari, S. (2015) “Impact of Inquiry-based teaching model on Academic Achievements in Social Science subject of 9th class student of secondary Schools located in urban area”, International Journal of Recent Research Aspects, 2(4), 154-158.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2018). Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı, Ankara Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Orhan Göksun, D. ve Aşkım Kurt A. (2017) “Öğretmen Adaylarının 21. yy. Öğrenen Becerileri Kullanımları ve 21. yy. Öğreten Becerileri Kullanımları Arasındaki İlişki”, Eğitim ve Bilim, 42(190), 107-130.
• Öztürk, Y. A., Bilgen, Z. ve Bilgen, S. (2017). Sorgulama becerileri ile kendi kendine öğrenme becerileri arasındaki ilişki: temel eğitim öğretmen adaylarına yönelik bir araştırma. Sinop Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2), 179-214.
• Şahin, Ç., Arcagök, S., Çetin, Ş., Mertol, H. ve Boran, G. (2017). Sınıf öğretmeni adaylarının sorgulama becerilerinin incelenmesi. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(3), 17-28.
• Tanışlı, D. (2013). İlköğretim matematik öğretmeni adaylarının pedagojik alan bilgisi bağlamında sorgulama becerileri ve öğrenci bilgileri. Eğitim ve Bilim, 38(169), 80-95.
• Yılmaz, Z. ve Karamustafaoğlu, S. (2015). Öğretmen adaylarının sorgulama becerilerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 47-363.
• Yüksel, K. (2019). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Görüşlerine Göre Sorgulama Becerilerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Erzincan.