Apollonik Düzene Karşı Diyonizyak Esrime: Mitolojik Anlatıların Felsefi Açılımları Ekseninde Körkütük Filmi

Yıl 2023, , 152 - 167, 28.09.2023

Ulaş Işıklar

https://doi.org/10.47998/ikad.1253052

Öz

ÖZ

İnsanlığın anlam arayışının temeli; yaşamın ve insanın açıklanmasında birincil kaynak olan kadim anlatılara kadar dayanır. Bu anlatıların önemli kısmını oluşturan mitler, Antik Çağlar’dan bugüne bir zincir halinde mitolojik anlatılar bütününü tesis ederler. Sinemada da kullanılan bu anlatılar, güncelleştirilerek modern yaşamla ilgili filmsel göndermelere altyapı sağlar. Evrensel olarak bilinen pek çok mit, sinemada farklı versiyonlarla kendine yer bulmuştur. Bu mitlerden biri de, Antik Grek mitolojisindeki Apollon ve Dionysos’a dair anlatılardır. Bu tanrılara atfedilen ve felsefi bazı öğretilere de temel sağlayan karşıt nitelikler, modern kültürdeki sinemasal öyküleri yorumlamaya temel sağlayabilir. Bu çalışma, İskandinav Sineması’nın güncel örneklerinden Körkütük (2020) adlı filmi Apollon ve Dionysos mitleri ekseninde irdelemeyi amaçlamaktadır. Filmin kurgusal anlatısı, bu mitlerin kültürel yorumlamaları bağlamında analiz edilmiştir. Yöntembilim bakımından, Gadamer’in hermeneutik yaklaşımı dâhilinde görsel/sessel kodların söz konusu mitolojik anlatılar temelinde yorumlanmasına dayalı niteliksel analiz metodu kullanılmıştır. Çözümleme sonucunda, filmsel anlatının modern topluma dair çıkarımları, mitolojik anlatılar üzerinden yapılan değerlendirmelerle ortaya koyulmuştur.

Anahtar Kelimeler: Mit, Arketip, Mitoloji, Apollon ve Dionysos, Sinema.

Anahtar Kelimeler

Mit, Arketip, Mitoloji, Apollon ve Dionysos, Sinema., Myth, Archetype, Mythology, Apollon and Dionysos, Cinema.

Dionysiac Ectasis Against Apollonic Order: Druk Movie on the Axis of Philosophic Expansions of Mythological Narratives

Öz

Abstract
The basis of sense seeking of mankind is based on ancient narratives which is primary source in clarified of life and human. The myths generating good part of these establish mythological narratives entirety since ancient ages. These narratives provide substructure to filmic referments connected modern life by updating. Many universally known myths figure in cinema with different versions. One of them is regarding Apollon and Dionysos in Greek mythology. Opponent characteristics of these gods which also procure to some philosophical doctrines can make a foundation to interpret some cinematic stories in modern culture. This essay aims at scrutinize Druk (2020) movie as part of Apollon & Dionysos myths. As methodology, qualitative analysis based on interpretation audiovisual codes center on mythological narratives within Gadamer’s hermeneutic approach has been used. By the end of analyse, the inferences of filmic narrative about modern society have been manifested with reviews which made through mythological narratives.

Keywords: Myth, Archetype, Mythology, Apollon and Dionysos, Cinema.

Anahtar Kelimeler

Myth, Archetype, Mythology, Apollon and Dionysos, Cinema.

Kaynakça

• Aydemir, Ş. (2021). Şişede durduğu gibi durmuyor. Gazete Duvar, 6.
• Badiou, A. (2019). Nietzsche. (Çev. İ. Birkan). Sel.
• Bahtin, M. (2019). Rabelais ve dünyası. (Çev. Ç. Öztek). Ayrıntı.
• Başaran, A. (2018). Postmodern: felsefe, edebiyat, nekahet. Dedalus.
• Bilici, H. (2002). Anadolu’da Apollon betimleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi), İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Brockway, M. (2021, 31 Mart). Criticism-Druk: another round is a philosophical essay on life. Freegame guide. https://freegameguide.online/2021/03/31/criticism-druk-another-round-is-a-philosophical-essay-on-life/.
• Campbell, J. ve Moyers, B. (2010). Mitolojinin gücü. (Çev. Z. Yaman). MediaCat.
• Campbell, J. (2013). Kahramanın sonsuz yolculuğu (Çev. S. Gürses). Kabalcı.
• Copleston, F. (1998). Nihilizm ve materyalizm (Çev. D. Canefe). İdea.
• Cox, C. (2019). Nietzsche, Dionysos ve müziğin ontolojisi. (Çev. S. E. Er). Özne. 31. 85-109.
• Dok, B. (1996). Nietzsche’nin nihilizmi. Seba.
• Estin, C. ve Laporte, H. (2002). Yunan ve Roma mitolojisi (Çev. M. Eran). Tubitak.
• Fiske, J. (1996). İletişim çalışmalarına giriş (Çev. S. İrvan). Bilim ve Sanat.
• Fordham, F. (2008). Jung psikolojisinin ana hatları (Çev. A. Yalçıner). Say.
• Gadamer, H. G. (1976). Philosophical hermeneutics (Trans. D. E. Linge). University of California Press.
• Gezgin, İ. (2022). Homo narrans. Redingot.
• Gleiberman, O. (2020, 14 Eylül). ‘Another round’ review: Mads Mikkelsen as a Danish high-scholl teacher who become a drunk… on purpose. Variety. https://variety.com/2020/film/reviews/another-round-review-mads-mikkelsen-thomas-vinterberg-1234768666/.
• Gündoğan, A. O. (2019). Trajik insan: Apollon-Dionysos karşıtlığı ve denge sorunu. Özne. 31. 27-35.
• Güngörmüş, N. (2021). Sanatçının kendine yolculuğu. Metis.
• Gürdal, T. (2007). Anadolu’da Apollon kültürü. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Jung, C. G. (2005). Dört arketip (Çev. Z. Yılmazer). Metis.
• Jung, C. G. (2009). İnsan ve sembolleri (Çev. A. N. Babaoğlu). Okuyan Us.
• Kierkegaard, S. (2007). Ölümcül hastalık umutsuzluk (Çev. M. Yakupoğlu). Doğu Batı.
• Kümbetoğlu, B. (2019). Sosyolojide ve antropolojide niteliksel yöntem ve araştırma. Bağlam.
• March, J. (2014). Klasik mitler (Çev. S. Lim). İletişim.
• Megill, A. (2008). Aşırılığın peygamberleri (Çev. T. Birkan). Ayraç.
• Montuori, J. (2020, 20 Kasım). Another round: When honesty overcomes moralism. High on films. https://www.highonfilms.com/another-round-2020-review/.
• Nietzsche, F. (2010). Böyle buyurdu Zerdüşt (Çev. T. Oflazoğlu). Cem.
• Nietzsche, F. (2019). Otobiyografik yazılar ve notlar (Çev. M. S. Türk). Pinhan.
• Nietzsche, F. (2022). Tragedyanın doğuşu (Çev. M. Tüzel). İş Bankası.
• Özkoparan, O. (2021, 7 Mayıs). Another round (Druk) filmi incelemesi. Mahaledebiyat. https://mahaledebiyat.com/another-round-druk-film-incelemesi/.
• Özlem, D. (1993). Nietzsche üzerine felsefe tartışmaları. Panorama.
• Sumnall, H. (2021, 11 Ekim). Another round? What really happens when you microdose alcohol. The Conversation. https://theconversation.com/another-round-what-really-happens-when-you-microdose-alcohol-166433.
• Tallerico, B. (2020, Aralık). Another round. https://www.rogerebert.com/reviews/another-round-movie-review-2020.
• Tecimer, Ö. (2005). Sinema modern mitoloji. Plan B.
• Vernant, J. ve Naquet, P. (2012). Eski Yunan’da mit ve tragedya (Çev. S. Tamgüç & R. F. Çam). Kabalcı.
• Vinterberg, T. (Yönetmen). (2020). Druk [Film]. Zentropa.
• Vogler, C. (2020). Yazarın yolculuğu (7. Baskı) (Çev. K. Şahin). Okuyan Us.
• Voytilla, S. (2020). Sinema ve mit (Çev. İ. U. Kelso). Hil.
• Watt, I. (2014). Modern bireyciliğin mitleri (Çev. M. Doğan). Boğaziçi Ü.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (1999). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin.