Özel Hayatın Gizliliği Perspektifinden Birey – Devlet İlişkileri

Yıl 2015, Sayı: 41, 1 - 19, 31.12.2015

Recep Tayfun Muharrem Çetin

Öz

Vatandaşların devlete karşı güven beslemeleri ve kendi kişiliklerini korkusuzca geliştirebilmeleri, ancak hukuki güvencenin sağlandığı bir hukuk devleti sistemi içinde mümkündür. Özel hayatın gizliliğinin korunmasına ilişkin yapısal düzenleme ve uygulamalar, hukuk devletinin işlevselliğinin doğal bir yansımasıdır. Bu yapı, bir yandan sağlıklı bir zeminde ilerleyen birey devlet ilişkisini desteklerken, diğer yandan halkın yönetime katılımını sağlamakta ve hukuk devletinin varlığına anlam kazandırmaktadır. Çağdaş demokrasilerde kamu hayatının açıklığı ve özel hayatın gizliliği ilkelerinin varlığı kadar anlamlı olan, bu ilkelerle onların çatışma halinde olabileceği diğer değerler arasında başarılı bir “denge” kurulmasıdır. Sağlanacak bu dengenin başarısı da, günümüzde boyut değiştiren ve asimetrik sonuçlar doğuran risklerin gerçekleşmeden önlenmesinde saklıdır.

Çalışmada, özellikle son dönemde yaşanan olayların yarattığı risklerin önlenmesinde kullanılan yöntemlerin özel hayatın korunması açısından taşıdığı değer ve kurumların birey-devlet ilişkileri açısından üstlendiği sorumluluklar halkla ilişkiler çerçevesinde değerlendirilmeye çalışılacaktır

Anahtar Kelimeler

Demokrasi, Güvenlik, Halkla İlişkiler, Özel Hayatın Gizliliği

Individual-State Relations from the Perspective of Right of Privacy

Öz

It would be possible for citizens to have trust in the state and develop their personality freely only in a constitutional state where legal assurance is provided by a state of law. Structural regulations and practices towards the protection of private life are natural reflections of the functionality of the state of law. This structure, not only supports the relationship between individual and the state in a healty ground but also ensures public participation to governance and thus adds a meaningful value to the presence of the state of law. In contemporary democracies, establishing a successful “balance” between principles and other values that may conflict with these principles is as much important and meaningful as the transparency of the public life and the existence of principles regarding the right of privacy. The success of this balance lies in the ability to prevent the risks that change dimensions today and generate assymetrical consequences beforehand.

In the study, the value of methods used in preventing the risks triggered by recent events in the context of protecting private life and the responsibilities of institutions with regards to the relationship between the individual and the state is questioned from the perspective of public relations.

Anahtar Kelimeler

Democracy, Security, Public Relations, Privacy of the Individual’s Life

Kaynakça

• Akıllıoğlu, Tekin (1995). İnsan Hakları, Ankara: A.Ü. S.B.F. İnsan Hakları Merkezi Yayınları No: 17.
• Anayurt, Ömer (1997). Strazburg İçtihatlarında Türk ve Fransız Hukuklarında Telefon Dinlemeleri, Mülkiyeliler Birliği Dergisi, C. 21. S. 197, s. 50.
• Arendt, Hannah (2009). Şiddet Üzerine, Seçme Eserler 6, çeviren: Bülent Peker, Dördüncü Baskı, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Aydınbaş M. Emin (1998). “İnsan Hakları Bağlamında Devlet, Demokrasi ve Birey’in Yeri”, Yeni Türkiye İnsan Hakları Özel Sayısı, Temmuz-Ağustos, Yıl: 4, Sayı: 22, ss. (476-483).
• Bolay, S. Hayri (1997). Demokrasinin Felsefi Temelleri, Türk Demokrasisi Özel Sayısı, Yeni Türkiye Dergisi, Sayı: 17, s.s.17–20. Ankara.
• Born, Hans (2003). Güvenlik Sektörünün Parlamenter Gözetimi, İlkeler, Mekanizmalar, Uygulamalar, Çevirenler: Esra Ortakan Kaliber, Alper Kaliber, İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etüdler Vakfı.
• Can, Osman (2003). “Üçüncü Kişilerden Kaynaklanan Temel Hak ve İhlallerin Anayasaya Aykırılığının Tespitinde ‘Neminem Leadere İlkesi”, Hukuk Felsefesi ve Sosyolojisi Arşivi (HFSA) 8. Kitap, İstanbul Barosu Yayını, İstanbul: 2003, s.96.
• Çınar, Bekir (1997). Demokrasi ve Polis, Yeni Türkiye Dergisi Türk Demokrasisi Özel Sayısı, Yıl: 3, Sayı: 17, Eylül-Ekim, ss. 605–620, Ankara.
• Dönmezer, Sulhi (1982). Sosyoloji, Sekizinci Bası, Ankara: Savaş Yayınları.
• Drucker, Peter F. (1998). Yeni Gerçekler, Çev. Birtane Karanakçı, Ankara: Türkiye İş Bankası Yayınları, 6. Bası, 1998, s. 16. Fromm, Erich (1981). Yeni Bir İnsan, Yeni Bir Toplum, İstanbul: Say Kitap Pazarlama.
• Fukuyama, Francis (2000). Güven: Sosyal Erdemler ve Refahın Yaratılması, 2. Baskı, İstanbul: İş Bankası Yayınları.
• Gökmen, Yavuz (1996). Hürriyet Gazetesi, 08 Kasım 1996.
• Grunig, J. E. ve Hunt, T. (1984). Managing Public Relations, New York: Holt, Rinehart and Winston.
• Gürkan, Ülker (1995). Kişilik Kavramının Evrimi, Prof. Dr. Hamide Topçuoğlu’na Armağan, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayını, No: 498, Ankara.
• Habermas, Jürgen (2003). Kamusallığın Yapısal Dönüşümü, çev. Tanıl Bora ve Mithat Sancar, Beşinci Baskı, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Hatemi, Hüseyin (1994). İslam’da İnsan Hakkı ve Adalet Kavramı, İnsan Hakları Sempozyumu, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Hukuk Müşavirliği, 10–11 Aralık 1994, İstanbul, ss. 25–40.
• Işıktaç, Yasemin (2004). Çoklukların Birliği Olarak İnsan ve Güvenlik İlişkisi, Ankara Barosu, İnsan Hakları Hukuk Kurultayı.
• İmre, Zahit (1974). Şahsiyet Haklarından Şahsın Özel Hayatının ve Gizliliklerinin Korunmasına İlişkin Meseleler, İstanbul Hukuk Fakültesi Mecmuası, C. 39, Sayı: 1–4.
• Kaboğlu, İbrahim (1994). Özgürlükler Hukuku, İnsan Haklarının Hukuksal Yapısı Üzerine Bir Deneme, İstanbul.
• Kapani, Münci (1976). Kamu Hürriyetleri, 5. Basım.
• Kaymaz, Seydi (2009). Ceza Muhakemesinde Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin Denetlenmesi, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Kazancı, Metin (2009). Kamuda ve Özel Kesimde Halkla İlişkiler, Sekizinci Baskı, Ankara: Turhan Kitabevi.
• Köknel, Özcan (1982). Kişilik, İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
• Kuzu, Burhan (1994). Türkiye’de Anayasal Planda ve Uygulamada İnsan Hak ve Hürriyetlerine Genel Bir Bakış, İnsan Hakları Sempozyumu, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı, ss. 207–239.
• Kuzu, Burhan (1997). Demokrasi ve Gerekleri, Yeni Türkiye Dergisi Türk Demokrasisi Özel Sayısı, Yıl: 3, Sayı: 17, Eylül-Ekim, ss. 103–110, Ankara. L’Etang J. (2002). “Kurumsal Sorumluluk ve Halkla İlişkiler Etiği”, Halkla İlişkilerde Eleştirel Yaklaşımlar, derleyenler; Jacquie L’Etang ve Magda Pieczka, çev: Ayşe Elif Emre, Jacquie L’Etang, s. 153–188, Ankara: Vadi Yayınları.
• Metin, İsmail ve Eraslan, Fetullah (1994). Türkiye’de Polis ve Kişi Hakları, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Okay A. ve Okay A. (2007). Halkla İlişkiler Kavram Stratejisi ve Uygulamaları, İstanbul: DER Yayınları.
• Özbudun, Ergun (1977). Anayasa Hukuku Bakımından Özel Haberleşmenin Gizliliği, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ellinci Yıl Armağanı, C. I, Ankara: Sevinç Matbaası.
• Özbudun, Ergun (2005).Türk Anayasa Hukuku, Sekizinci Bası, Ankara: Yetkin Yayınları.
• Özel, Soli (2007). Küreselleşme Döneminde Vatandaşlık, Anayasa Yargısı Dergisi, Cilt: 24, ss. 577–583.
• Özsunay, Ergun (1974). Gerçek Kişilerin Hukukî Durumu, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, No: 2610, İstanbul.
• Öztürk, Bahri (1992). “Özel Hayatın Gizliliği ve Arama”, Manisa BD, Y. 11, Sayı: 41.
• Russell, Bertrand (1994). İktidar, Çev: Mete Ergin, İstanbul: Cem Yayınevi.
• Selçuk, Sami (1999). Yargıtay Başkanı olarak 1999–2000 Adli Yılı açış konuşması, 6 Eylül 1999, Erişim Tarihi: 01.11.2015, http://www.yargitay.gov.tr/sayfa/adli-yil-aciliskonusmalari/documents/acilisKonusma/1999-2000.pdf
• Tezcan, Durmuş (2002). İnternet Karşısında Özel Hayatın Korunması ve Adli Yardımlaşma, İnternet Hukuku Sempozyumu, İzmir: 2002.
• Teziç, Erdoğan (2006). Anayasa Hukuku, 11. Bası, İstanbul: Beta Yayınları, s. 110– 116.
• Tortop, Nuri (2003). Halkla İlişkiler, Sekizinci Baskı, Ankara: Yargı Yayınevi.
• Tosun, Öztekin (1977). Özel Hayatın Gizliliği ve Bu Gizliliğin İhlalinin Suç Sayılması, Değişen Toplum ve Ceza Hukuku Karşısında Türk Ceza Kanunun 50. Yılı ve Geleceği Sempozyumu, İstanbul Üniversitesi Yayınları, No: 2270 İstanbul.
• Tutar H. ve M. K. Yılmaz, (2003). Genel İletişim Kavramlar ve Modeller, Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Uysal, Birkan (1998). Siyaset, Yönetim, Halkla İlişkiler, Türkiye Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü Yayını No: 287, Ankara. Ünal, Şeref (1995). Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, TBMM Kültür Sanat ve Yayın Kurulu Yayınları, Ankara.
• Varol, Muharrem (1994). Siyaset ve Halkla İlişkiler, Ankara: İmaj Yayıncılık.
• Westin, F. Alan (1970). Privacy and Freedom, New York: Athenaeum.
• Yatkın, A. (2003). Halkla İlişkiler ve İletişim, Ankara: Nobel Yayıncılık.