Evaluation of Neighborhood Culture in the Context of Sociology of Emotion: The Example of Yeditepe Istanbul Series

Yıl 2023, Sayı: 65, 155 - 178, 23.12.2023

Ferihan Ayaz , Mohammed Hardan

https://doi.org/10.47998/ikad.1336546

Öz

Neighborhoods are social spaces where people live together and where their troubles and happiness are reflected in each other. The sociology of emotion, which seeks to understand the texture of social life that affects the emotions of individuals, also has a decisive role in understanding the cultures of the neighborhoods. This study aims to examine the neighborhood culture in the context of the sociology of emotion through the example of the Yeditepe Istanbul TV series. The study is important in terms of revealing how emotions in small social units such as neighborhoods affect people's lives in the context of a TV series. The plot of the Yeditepe Istanbul series, which was analyzed with the thematic analysis technique, was first examined in the context of the presentation of the concept of neighborhood. Then, "surviving as a woman", "wealth and poverty", "psychological effects of political problems", "problems caused by unemployment", "idleness" and "dreams and realities" were evaluated under the main themes. It has been revealed in the series that societies have feelings and that the neighborhood plays an essential role in shedding light on these feelings.

Anahtar Kelimeler

Neighborhood Culture, Culture, Yeditepe Istanbul, Sociology of Emotion, Neighborhood

Mahalle Kültürünün Duygu Sosyolojisi Bağlamında İrdelenmesi: Yeditepe İstanbul Dizisi Örneği

Öz

Mahalleler insanların bir arada yaşadıkları, dertlerinin, mutluluklarının birbirlerine yansıdığı toplumsal mekânlardır. Tek tek bireylerin duygularını etkileyen toplumsal yaşamın dokusunu anlamaya çalışan duygu sosyolojisi mahallelere ait kültürlerin anlaşılmasında da belirleyici bir role sahiptir. Bu çalışmanın amacı Yeditepe İstanbul dizisi örneğinde mahalle kültürünü duygu sosyolojisi bağlamında ele almaktır. Çalışma mahalle gibi küçük toplumsal birimlerdeki duyguların insanların yaşamlarında nasıl etki ettiğinin bir TV dizisi bağlamında ortaya koyması bağlamında önemlidir. Tematik analiz tekniği ile analiz edilen Yeditepe İstanbul dizisinin olay örgüsü öncelikle mahalle kavramının sunumu bağlamında irdelenmiştir. Ardından, “kadın olarak ayakta kalmak”, “zenginlik ve yoksulluk”, “siyasi sorunların psikolojik etkisi”, “işsizliğin neden olduğu sorunlar”, “aylaklık” ve “hayaller ve gerçekler” ana temaları altında değerlendirilmiştir. Toplumların da duygularının olduğu, mahalle kavramının bu duygulara ışık tutmada önemli bir rolü olduğu, dizi özelinde gözler önüne serilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Mahalle Kültürü, Kültür, Yeditepe İstanbul, Duygu Sosyolojisi, Komşuluk

Kaynakça

• Akçay, Z. G. (2011). Türkiye’de bir dramedi türü: Mahalle dizileri. İçinde S. Can Yağcı (Editör), Beyaz camın yerlileri. (ss. 53-84). Umuttepe Yayınları.
• Aktaş, G. (2013). Feminist söylemler bağlamında kadın kimliği: Erkek egemen bir toplumda kadın olmak. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 30 (1), 0-0
• Alada, A. (2001, 7-9 Kasım).Yeni Bir Toplumsal Yapılanma İçin İşlevsel Bir Kamu Alanı: Mahalle [Konferans sunumu]. 25. Dünya Şehircilik Günü 5. Türkiye Şehircilik Kongresi, Ankara, Türkiye.
• Alver, K. (2010). Mahalle: Mekân ve hayatın esrarlı birlikteliği, İdealkent Dergisi, 2, 116-139.
• Ay, S. (2012), Türkiye’de işsizliğin nedenleri: İstihdam politikaları üzerine bir değerlendirme. Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 19(2), 321-341.
• Aydın, A. ve Es, M. (2020). Demografik yaşlanmanın çalışma yaşamına yönelik risklerine karşılık yaşlı yetişkinlerin sosyal sermayelerinin güçlendirilmesi. Uluslar arası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13(72), 746-753.
• Baker, U. (). Kanaatlerden imajlara: Duygular sosyolojisine doğru. Birikim.
• Barthes R. (1979). Göstergebilim ilkeleri. (Vardar, B. ve Rifat, M., Çev.). Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Barthes Roland: (1993). Göstergebilimsel serüven. (Rifat, M. ve Rifat, S., Çev.). Yapı Kredi.
• Bayartan, M. (2005). Osmanlı şehrinde bir idari birim: Mahalle. İ.Ü. Edebiyat Fakültesi Coğrafya Dergisi, 13, 93- 107.
• Braudel, F. (1992). Tarih üzerine yazılar. (M. A. Kılıçbay, Çev.). İmge Kitabevi Yayınları.
• Can, A. (2013). Değişim ve kimlik bağlamında İstanbul’dan özgün bir mekânsal kesit: Rumelihisarı. Sosyoloji Dergisi, 3(26), 77-102.
• Çaha, Ö. (2003). Aşkın devletten sivil topluma. Gendaş Kültür Yay.
• Çelenk, S. (2005). Televizyon, temsil, kültür. Ütopya Yayınevi.
• Dailymotion. (2010). https://www.dailymotion.com/video/xfj51w
• Dinler, D. Ş. (2014). Piyasada işyerinde ve sokakta sınıfı kuran duygular. İçinde M. G. Sökmen (Editör) İşçinin varlık problemi. (ss. 136-157). Metis Yayıncılık.
• Doğan, İ. (2002). Korumacılığın geleneksel kent kültüründen çıkarması gereken dersler. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 35(1-2), 15-23.
• Duman, T. (2014). Kenar mahallede gündelik hayat. [Yayımlanmamış doktora lisans tezi]. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Emoji. (2017). https://emoji.com.tr/yeditepe-istanbul/
• Epstein, S. (1998). Constructive thinking: The key to emotional intelligence, Greenwood Publishing Group.
• Eren, İ. Ö. (2017). Mahalle: Yeni bir paradigma mümkün mü?. Nefes Yayıncılık.
• Ergenç, Ö. (1984). Osmanlı şehrindeki mahallenin işlev ve nitelikleri üzerine. Osmanlı Araştırmaları, 4(4), 69-88.
• Ergin, N., Bayram, N., Alper, Z., Selimoğlu, K. ve Bilgel, N. (2005). Domestic violence: A tragedy behind the doors. Women & Health, 42(2), 35-51.
• Ertugay, F. (2011). 2000’li yıllar Türkiye’sinde değişen değerler ve norm sistemi; yönetim anlayışı ve algısına yansımaları. İçinde Y. Koçak (Editör) Yönetim-siyaset sorunlar ve yeniden yapılanma (ss.184-206). SFS Grubu Yayımları.
• Facebook. (2010). https://www.facebook.com/yeditepeistanbull/
• Facebook. (2013). https://m.facebook.com/yeditepeistanbull/photos/do%C4%9Fan-ne-g%C3%BCzel-s%C3%BCslemi%C5%9Fsin%C3%B6nem-bizim-ba%C5%9Fba%C5%9Fa-%C3%A7ektirdi%C4%9Fimiz-ilk-foto%C4%9Fraf%C4%B1m%C4%B1z-bu-b/476765169049119/
• Facebook. (2016). https://m.facebook.com/CezmiKalorifer/photos/d41d8cd9/1436685909699450
• Facebook. (2021). Yeditepe İstanbul Fotoğrafları. https://www.facebook.com/yeditepeistanbull/photos/a.814813498577616/4767024196689840/
• Fiske, J. (2017). İletişim çalışmalarına giriş. Pharmakon.
• Galeri Uludağ Sözlük. (2022). Yeditepe İstanbul. https://galeri.uludagsozluk.com/r/yeditepe-istanbul-551056/
• Geray, C. (1995). Kent yönetimi için yeni yaklaşımlar ve komşuluk (mahalle) biriminin önemi. Çağdaş Yerel Yönetimler, 4(6), 27-38.
• Gökberk, M. (2018). Değişen dünya değişen dil. Yapı Kredi Yayınları.
• Gürbilek, N. (1992). Vitrinde yaşamak: 1980’lerin kültürel iklimi. Metis.
• Hançerlioğlu, O. (1977). Felsefe ansiklopedisi (Kavramlar ve akımlar). Remzi Kitabevi.
• Izzetbegoviç, A. (1992). Doğu ve batı arasında İslâm. (S. Şaban, Çev.). Nehir Yayınevi.
• Jawabsoal .(t.y). “Yeditepe İstanbul 8. bölüm.” https://jawabsoal.live/baca-https-www.trtizle.com/diziler/yeditepe-istanbul/yeditepe-istanbul-8bolum-122900
• Kaplan, Y. (1992).Öykü anlatma ve mit üretme aracı olarak televizyon. Ağaç Yayıncılık.
• Karaca Aydın, S. (2019). Kadınlar İçin tek (yalnız) ebeveynlik ve zorlukları. Atatürk Üniversitesi Kadın Araştırmaları Dergisi, 1(1), 23-34.
• Karaman, M. (2019). Popüler kültür ve medya ekseninde Türk dizileri: Ege’nin Hamsisi örneği. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi]. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kemper, T. (1978). Toward a sociology of emotions: Some problems and some solutions. The American Sociologist, 13(1), 30-41.
• Kırel, S. (2018). Kültürel çalışmalar ve sinema. İthaki.
• Kırkpınar, D. (2009). 12 Eylül Askeri Darbesi’nin gençliğin üzerindeki etkileri. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü.
• Kıvrım, İ. (2009). Osmanlı mahallesinde gündelik hayat: 17. yüzyılda Gaziantep örneği. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 231-255.
• Klemm, G. (1843). The general cultural history of mankind. Nabu Press
• Korlaelçi, M. (1993). Din-kültür ilişkisi. Felsefe Dünyası Dergisi, 8, 35-47.
• Lafargue, P. (2021). Tembellik hakkı. (Berkta, A., Çev.). Türkiye İş Bankası Yayınları.
• Lupton, D. (2002). Duygularla düşünmek: Kuramsal perspektifler. İçinde D. Lupton (Editör). Duygusal yaşantı (ss. 24-45). Ayrıntı Yayınları.
• Mardin, Ş. (2013). Mahalle baskısı, ne demek istedim?. (Röportaj. Ruşen Çakır) http://www.rusencakir.com/Prof-Serif-Mardin-Mahalle-Baskisi-Ne-Demek-Istedim/2028 Merrill, F. E. (1961). Society and culture. Hall Books.
• Milliyet. (2020). Yeditepe İstanbul oyuncuları kimler? Konusu nedir? Yeditepe İstanbul nerede çekildi? https://www.milliyet.com.tr/gundem/yeditepe-istanbul-oyunculari-kimler-konusu-nedir-yeditepe-istanbul-nerede-cekildi-6186530
• Mumford, L. (1954). The neighborhood and the neighborhood unit. The Town Planning Review, 24(4), 256-270. Mutlu, A. (2016, 26-27 Mayıs). “Hangi Kent Kültürü? Ya da “Yeni Köye Eski Adet”. [Konferans sunumu]. Kent Kültür ve Kentlilik Bilinci Sempozyumu, Bursa:, Türkiye.
• Mutlu, E.(2008). Televizyonu anlamak. Ayraç Yayınevi.
• Onedio. (2016). Geçmişe gidemeseniz de ona dokunabileceğiniz Yeditepe İstanbul dizisinden 21 replik. https://onedio.com/haber/gecmise-gidemeseniz-de-ona-dokunabileceginiz-yeditepe-istanbul-dizisinden-21-replik-733171
• Önal, M. (2019). Birhayat felsefesi ve mutluluk öğretisi olarak sınıfsız aylaklık. Beytulhikme An International Journal of Philosophy, 9(4), 1073-1096.
• Önal, M. ve Çelebi, E. (2020). Kendine yetme erdemi olarak aylaklık: Klinikler Örneği. İnönü Üniversitesi Kültür ve Sanat Dergisi, 6(2), 189-195
• Öner, N. (1995). Kavram, felsefe yolunda düşünceler. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Özakpınar, Y. (1999). İslam medeniyeti ve Türk kültürü. Ötüken.
• Özbek, M (2006). Popüler kültür ve Orhan Gencebay arabeski. İletişim.
• Özbek, M. (2004). Giriş: Kamusal alanın sınırları. İçinde M. Özbek (Editör) Kamusal alan (ss. 18-89). Hill Yayın.
• Pekman, Y. (2007). Türk tiyatrosunda bir ‘başrol’ olarak mahalle. Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölüm Dergisi, 0(10), 28-61.
• Robert, M. (1981). Dictionnaire du français primordial. Dictionnaire Le Robert.
• Rothacker, E. (1954). Tarihte gelişme ve krizler. (H. Batuhan ve N. Uygur, Çev.). İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
• Sakallı N, Türkoğlu Demirel B. (2019). “Erkek” olmak ya da olmamak: Sosyal psikolojik açıdan erkeksilik/erkeklik çalışmaları. Türk Psikoloji Yazıları, 22(44), 52 - 76.
• Sapir, E. (1924). Culture, genuine and spurious. American Journal of Sociology, 29(4), 401-429.
• Saussure F. (1985). Genel dilbilim dersleri. (Vardar, B., Çev.). Birey ve Toplum.
• Sosyologer (2021). Duygu sosyolojisinde kurucu isimler ve temel perspektifler. https://www.sosyologer.com/duygu-sosyolojisinde-kurucu-isimler-ve-temel-perspektifler/
• Şahin, M. ve Işık, E. (2011). Osmanlı’dan Cumhuriyet’e mahalle yönetimi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 30, 221-230.
• Tanrıöver, H.U. (2015). Bizim hayatımız dizi, diziler. National Geographic Türkiye.
• Turner, J. H. (2000). On the origins of human emotion: A sociological inquiry into the evolution of human affect. Stanford University Press.
• Turner, J. H. (2010). Natural selection and the evolution of morality in human societies. İçinde S. Hitlin ve S. Vaisey (Editörler) Handbook of the sociology of morality (ss. 125-145). Springer.
• Üçer, M. B. (2016). Sınıflar ve duyguları: Tabakalaşma çalışmalarında duygulara yer açmak. İstanbul University Journal of Sociology, 36 (1), 227-247.
• Üçer, M. B. (2020). Orta sınıfın utancı: Duygu sosyolojisi açısından 1980’ler Türkiye’sinde toplumsal değişme. [Doktora tezi]. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Ürküt, S. (1998). Yaşanabilir çevre oluşumunda mahalle kriterinin incelenmesi. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi]. İstanbul Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Vassaf, G. (2006). Gençliğimin kayıp yılları: Aşk ve ideoloji. İletişim.
• Veblen, T. (2005). Aylak sınıfın teorisi. Babil Yayınları.
• Wannart. (2019). Yeditepe İstanbul’da Hafızamıza Kazınan Replikler. https://wannart.com/icerik/9997-yeditepe-istanbuldan-hafizamiza-kazinan-replikler
• Williams R. (1974).Television: Technology and cultural form. Fontana.
• Williams, R. (1976). Keywords. Oxford University Press.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. 9. Baskı. Seçkin.
• Yılmazöz, Ü. (2010). Kentsel dönüşüm sonrası komşuluk ilişkileri. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi]. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Youtube. (2012). https://www.youtube.com/watch?v=1QMbWy_LCwk
• Youtube. (2012). https://www.youtube.com/watch?v=DF9ZR_pzzYs
• Youtube. (2020). https://www.youtube.com/watch?v=SnqytKE2_-M
• Youtube. (2021). https://www.youtube.com/watch?v=RnjT8KoNzTA
• Yusufoğlu, Ö. Ş. (2017). Kadın yoksulluğu olgusuna sosyolojik bir yaklaşım: Elazığ örneği. Fırat Üniversitesi Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 1(2),99-126
• Ze’evi, D. (2000). Kudüs 17. yüzyılda bir Osmanlı sancağında toplum ve ekonomi. Tarih Vakfı Yurt Yayın.
• Zorlu, Y. (2016), Türkiye’de bir popüler kültür aracı olarak televizyon. Erciyes İletişim Dergisi, 4(3),84-98.