Hemşirelik Öğrencilerinin Empati Düzeylerine Göre Kültürlerarası Duyarlılıkları

Yıl 2016, Cilt: 1 Sayı: 1, 27 - 33, 01.03.2016

Nuray Egelioğlu Cetişli Gülşen Işık Beste Özgüven Öztornacı Esra Ardahan Berna Nilgün Özgürsoy Uran Ekin Dila Top Elif Ünsal Avdal

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı; hemşire adaylarının kültürlerarası duyarlılık ve empati düzeyleri arasındaki ilişkiyi belirlemek; birinci ve dördüncü sınıfta okuyan öğrencilerin bu açıdan karşılaştırılmasını sağlamaktır. Gereç ve Yöntem: Bu araştırma; bir devlet üniversitesinin hemşirelik bölümünde öğrenim gören birinci ve dördüncü sınıf hemşirelik öğrencileri ile tanımlayıcı ve karşılaştırılmalı olarak yürütülmüştür. Veriler Birey Tanıtım Formu, Kültürlerarası Duyarlılık Ölçeği ve Temel Empati Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Araştırmanın evrenini, araştırmanın yürütüldüğü üniversitenin Hemşirelik Bölümü öğrencileri; örneklemini ise birinci ve dördüncü sınıflarda öğrenim gören 320 öğrenci oluşturmuş, 195 öğrenci çalışmaya katılmayı kabul etmiştir. Bulgular: Birinci sınıfta öğrenim gören öğrencilerin yaş ortalaması 19.12±1.49, % 77.1’i kadın olup, dördüncü sınıfta öğrenim gören öğrencilerin yaş ortalaması 22.11±0.85, % 82.6’sı kadındır. Birinci sınıftaki öğrencilerin % 69.7’si başka kültürden insanlarla tanıştığını, %51.4’ü kültürlerarası duyarlılığa ilişkin bilgi almadığını, dördüncü sınıf öğrencilerinin %84.9’u başka kültürden insanlarla tanıştığını, % 65.1’i kültürlerarası duyarlılığa ilişkin bilgi almadığını ifade etmiştir. Öğrencilerin öğrenim gördükleri sınıflara göre yaş ortalamaları ve başka kültürlerden insanlarla tanışma durumları arasında fark vardır. Araştırmaya katılan öğrencilerin öğrenim gördükleri sınıflara göre Kültürlerarası Duyarlılık Ölçeği ve Temel Empati Ölçeği toplam ve alt ölçek puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak fark yoktur. Birinci ve dördüncü sınıf öğrencilerinin Kültürlerarası Duyarlılık Ölçeği ve Temel Empati Ölçeği toplam puan ortalamaları arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Sonuç: Çalışmada hemşirelik öğrencilerinin empati düzeylerinin artması ile kültürlerarası duyarlılıklarının arttığı saptanmıştır. Bu sonuca göre hemşirelik eğitimi sırasında öğrencilerin iletişimin en temel unsuru olan empati becerisini kazanmalarının, hastaya özgü ve kültüre duyarlı bakım vermede katkısı olduğu düşünülmektedir.    

Anahtar Kelimeler

Kültürlerarası Duyarlılık Ölçeği, Temel Empati Ölçeği, Transkültürel hemşirelik, Hemşirelik öğrencileri

Kaynakça

• Baños, R.V. (2006). Intercultural sensitivity of teenagers: A study of educational necessities in catalonia. Intercultural Communication Studies, 15(2):16-22.
• Bayık, A. (2008). Kültürlerarası (çok kültürlü) hemşirelik eğitimi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 11(2):92-101.
• Bekar, M. (2001). Transcultural nursing. Toplum ve Hekim, 16:136–141.
• Birol, L. (2005). Hemşirelik süreci. (7. Baskı). İzmir: Etki Matbaacılık Yayıncılık Ltd. Şti.
• Bolsoy, N., Sevil Ü. (2006). Sağlık-hastalık ve kültür etkileşimi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 9(3):78-87.
• Bulduk, S., Tosun, A., Ardıç, E. (2011). Türkçe kültürlerarası duyarlılık ölçeğinin hemşirelik öğrencilerinde ölçümsel özellikleri. Turkiye Klinikleri Journal of Medical Ethics, 19(1):25-31.
• Chen, G.M., Starosta, W. (2000). The development and validation of the ıntercultural sensitivity scale. Human Communication, 3(1):2-14.
• Cırık, İ. (2008). Çok kültürlü eğitim ve yansımaları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34:27-40.
• Dehning, S., Gasperi, S., Krause, D., Meyer, S., Reiß, E., Burger, M., et al. (2013). Emotional and cognitive empathy in first-year medical students. ISRN Psychiatry. 2013(1):1-6.
• Dökmen, Ü. (1994). Sanatta ve günlük yaşamda iletişim çatışmaları ve empati. (1.Baskı). İstanbul: Öğünç Ofset.
• Hasan, S., Al-Sharqawi, N., Dashti, F., Abdülaziz, M., Abdullah, A., Shukkur, M., et al. (2013). Level of empathy among medical student in kuwait university, kuwait. Medical Principles and Practice, 22(4):385-389.
• Hong, M., Lee, W.H., Park, J.H., Yoon, T.Y., Moon, D.S., Lee, S.M., et al. (2012). Changes of empathy in medical college and medical school students: 1-year follow up study. BMC Medical Education, 12(1):122.
• Jolliffe, D., Farrington, D.P. (2006). Development and validation of the basic empathy scale. Journal of Adolescence, 29(4):589-611.
• Khademalhosseini, M., Khademalhosseini, Z., Mahmoodian, F. (2014). Comparison of empathy score among medical students in both basic and clinical levels. Journal of Advances in Medical Education and Proffessionalism, 2(2):88-91.
• Leininger, M. (2002). Culture care theory: A major contribution to advance transcultural nursing knowledge and practices. Journal of Transcultural Nursing, 13(3):189-192.
• Maatta, S.M. (2006). Closeness and distance in the nurse-patient relation. the relevance of edith stein’s concept of empathy. Nursing Philosophy, 7(1):3–10.
• Neumann, M., Scheffer, C., Tauschel, D., Lutz, G., Wirtz, M., Edelhauser, F. (2012). Physician empathy: Definition, outcome-relevance and its measurement in patient care and medical education. GMS Zeitschrift für Medizinische Ausbildung, 29(1):1-21.
• Öztürk, E., Öztaş, D. (2012). Transkültürel hemşirelik. Batman University Journal of Life Sciences, 1(1):293-300.
• Parlar, S., Besen, B.D., Tokem, Y., Fadıloğlu, Ç., Karadağ, G. (2014). An analysis of the cultural problems encountered during caregiving by the nurses working in two different regions of turkey. International Journal of Nursing Practice, 20(3):310–319
• Rogers, C.R. (1983). Empatik Olmak Değeri Anlaşılmamış Bir Varoluş Şeklidir. (F. Akkoyun, Çev.). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 16:103–124.
• Ruddock, H.C., Turner de S. (2007). Developing cultural sensitivity: nursing students' experiences of a study abroad programme. Journal of Advanced Nursing, 59(4):361-369.
• Sayan, A. (1999). Kültür ve sağlık. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2(2):50-52.
• Şenol, V., Ünalan, D., Çetinkaya, F., Öztürk, Y. (2004). Kayseri ilinde halk ebeliği ile ilgili geleneksel uygulamalar. Klinik Gelişim, 17(3/4):47- 55
• Tanrıverdi, G., Seviğ, Ü., Bayat, M., Birkök, M.C. (2009). Hemşirelik bakımında kültürel özellikleri tanılama rehberi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(1):793–806.
• Tanrıverdi, G., Okanlı, A., Şıpkın, S., Özyazıcıoğlu, N., Akyıl, R. (2010). The evaluation of the cultural differences experienced by nursing and midwifery students in nursing. Dokuz Eylül Universitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 3(3):117–122.
• Topçu, Ç., Baker, E.Ö., Aydın, Ç.Y. (2010). Temel empati ölçeği Türkçe uyarlaması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(34):174-182.
• Tortumluoğlu, G., Okanlı, A., Özyazıcıoğlu, N., Akyıl, R. (2006). Defining cultural diversities experienced in patient care by nursing students in eastern Turkey. Nurse Education Today, 26(2):169-75.
• Tortumluoğlu, G., Okanlı, A., Şıpkın, S., Özyazıcıoğlu, N., Akyıl, R. (2007). Sağlık yüksekokulu öğrencilerinin bakım verirken yaşadıkları kültürel deneyimler ve etkileyen faktörler. T.S.K.II. Ulusal/Uluslararası Katılımlı Hemşirelik Kongresi (Kongre Kitabı). Erzurum. 8-11 Mayıs.
• Üstün, E. (2011). Öğretmen adaylarının kültürlerarası duyarlılık ve etnik merkezcilik düzeylerini etkileyen etmenler. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri ABD. İstanbul.
• Yılmaz, F., Göçen, S. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının kültürlerarası duyarlılık hakkındaki görüşlerinin farklı değişkenlere göre incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(15):373-392.
• Williams, J., Stickley, T. (2010). Empathy and nurse education. Nurse Education Today, 30(8):752- 755.