İntegral Hemşirelik Teorisi ve Yenidoğan Yoğun Bakımlarda Uygulanan Non-Farmakolojik Yöntemlere Teorinin Entegre Edilmesi

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 1, 221 - 227, 31.01.2023

Emel Buldur Yasemin Yıldırım Fisun Şenuzun Aykar

Öz

Ağrı, gerçek veya potansiyel doku hasarı ile ilişkili bireyin biyopsikososyal ve ruhsal sağlığını etkileyen hoş olmayan somatik veya visseral his olarak tanımlanmaktadır. Ağrıyı azaltmak veya yok etmek hemşirelik bakımın en önemli bakım unsurlarından biridir. Yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde ağrılı birçok işleme maruz kalan bebekler için ağrının yönetimi oldukça önemlidir. Yenidoğan araştırmalarındaki ilerlemeler, kendini ifade edemeyen yenidoğanların ağrı yaşadığını ve ağrıyı kontrol etmenin tüm yenidoğanlara kısa ve uzun vadeli faydaları olduğunu göstermektedir. Yenidoğanlarda ağrının yönetiminde sadece farmakolojik yöntemlere başvurulmamaktadır. Yapılan araştırmalar nonfarmakolojik yöntemlerin ağrıyı azaltmada en etkin yöntemler olduğunu belirtmektedir. Başta Amerikan Pediatri Akademisi ve Türk Neonatoloji Derneği olmak üzere birçok kuruluş yenidoğanlarda uygulanan küçük invaziv rutin işlemlerden (topuk kanı alma, kan şekeri bakma vb) kaynaklanan ağrıyı azaltmak amacı ile nonfarmakolojik yöntemlerin kullanılmasını önermektedir. Nonfarmakolojik uygulamalar ile ağrının yönetilmesinde, multidisipliner ekip içerisinde yer alan hemşirelere önemli rol ve görevler düşmektedir. Günümüzde yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde hemşirelik uygulamaları için kuramlardan faydalanma oranı oldukça azdır. Modellerin rutin hemşirelik bakımlarına entegre edilmesi, verilere daha sistematik ve standardize yollardan ulaşılmasında ve bakıma yönelik bilgi birikiminin artmasında önemli bir yere sahiptir. Bu derlemede, Dossey’in İntegral Hemşirelik Teorisi ve yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde uygulanan nonfarmakolojik yöntemlere teorinin entegre edilmesi ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

yenidoğan, ağrı, non-farmakolojik, integral hemşirelik teorisi, Newborn, pain, nonpharmacological, theory of integral nursing

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

yok

Theory of Integral Nursing and Integration of the Theory to the Non- Pharmacological Methods Applying In Neonatal Intensive Care Unit

Öz

Pain is defined as an unpleasant somatic or visceral sensation that affects the bio-psycho-social and mental health of the individual associated with actual or potential tissue damage. Reducing or eliminating pain is one of the most important aspects of nursing care. Pain management is very important for babies who are exposed to many painful procedures in neonatal intensive care units. Advances in neonatal research show that newborns who cannot express themselves experience pain and that controlling pain has short and long-term benefits for all newborns. In the management of pain in newborns, only pharmacological methods are not used. Studies show that the most effective methods of reducing pain are non-pharmacological methods. Many organizations, notably the American Academy of Pediatrics and the Turkish Neonatal Society, recommend the use of non-pharmacological methods in order to reduce the pain caused by small invasive routine procedures (taking heel blood, checking blood sugar, etc.) in newborns. Nurses in multidisciplinary teams have important roles and duties in the management of pain with non-pharmacological practices. Today, theories are not utilized enough in nursing practices in neonatal intensive care unites. Integrating models into routine nursing care has an important role in accessing data in more systematic and standardized ways and in increasing knowledge about care. In this review, Dossey's Theory of Integral Nursing and its integration to the non-pharmacological methods applied in neonatal intensive care are discussed.

Anahtar Kelimeler

Newborn, pain, nonpharmacological, theory of integral nursing

Proje Numarası

yok

Kaynakça

• Anand KJ, Aranda JV, Berde CB, Buckman S, Capparelli EV, Carlo W, et al. Summary proceedings from the neonatal pain-control group. J Pediatr. 2006 Mar;117(3 Pt 2):S9-S22. doi: 10.1542/peds.2005-0620C. PMID: 16777824.
• Eroğlu A, Arslan S. Yenidoğanda ağrının algılanması, değerlendirilmesi ve yönetimi. Sağlık Bil Değer. 2018;8(1), 52-60.
• Akcan E, Polat S. Yenidoğanlarda ağrı ve ağrı yönetiminde hemşirenin rolü. ACU Sağlık Bil Der. 2017;(2):64-69
• Anand KJS. Assessment of neonatal pain. This topic last updated: Dec 03, 2019. https://www.uptodate.com/ (Erişim:25.02.2021)
• Anand KJ, Brown MJ, Causon RC, Christofides ND, Bloom SR, Aynsley- Green A. Can the human neonate mount an endocrine and metabolic response to surgery? J Pediatr Surg. 1985 Feb;20(1):41-8. doi: 10.1016/ s0022-3468(85)80390-0. PMID: 3973812.
• Seviğ Ü, Tanrıverdi G, (Ed.). Kültürlerarası hemşirelik modelleri. Kültürlerarası hemşirelik. 1. baskı, ss: 187. İstanbul: Akademi Basın ve Yayıncılık. 2014
• Tanrıverdi G. Kültürel yeterlilik model ve rehberleri. İçinde H. İ. Ülker & M. C. Birkök (ed.), Hemşirelerde kültürel yeterliliği geliştirme yaklaşım ve önerileri (1.baskı, ss: 53-74). Pozitif Matbaa: Ankara.2016
• Dossey BM. Theory of integral nursing. ANS Adv Nurs Sci. 2008 Jan- Mar;31(1):E52-73. doi: 10.1097/01.ANS.0000311536.11683.0a. PMID: 20531261.
• Dossey BM. Integral and holistic nursing. In: Dossey BM, Keegan L, eds. Holistic Nursing: A Handbook for Practice. 5th ed. Sudbury, MA: Jones & Bartlett; 2008
• Dossey BM. Holistic nursing: A handbook for practice. Jones & Bartlett Publishers.2013
• Andrews K, Fitzgerald M. Cutaneous flexion reflex in human neonates: a quantitative study of threshold and stimulus-response characteristics after single and repeated stimuli. Dev Med Child Neurol. 1999 Oct;41(10):696-703. doi: 10.1017/s0012162299001425. PMID: 10587047.
• Schwaller F, Fitzgerald M. The consequences of pain in early life: injury-induced plasticity in developing pain pathways. Eur J Neurosci. 2014 Feb;39(3):344-52. doi: 10.1111/ejn.12414. PMID: 24494675; PMCID: PMC4264936.
• Vinall J, Grunau RE. Impact of repeated procedural pain-related stress in infants born very preterm. Pediatr Res. 2014 May;75(5):584- 7. doi: 10.1038/pr.2014.16. Epub 2014 Feb 5. PMID: 24500615; PMCID: PMC3992189.
• Dinçer Ş, Yurtçu M, Günel E. Yenidoğanlarda ağrı ve nonfarmakolojik tedavi. Selcuk Med J. 2011; 27(1): 46-51.
• Anand KJS, Eriksson M, Boyle EM, Avila-Alvarez A, Andersen RD, Sarafidis K, et al. Assessment of continuous pain in newborns admitted to NICUs in 18 European countries. Acta Paediatr. 2017 Aug;106(8):1248- 1259. doi: 10.1111/apa.13810. Epub 2017 Apr 17. PMID: 28257153.
• American academy of pediatrics committee on fetus and newborn; american academy of pediatrics section on surgery; canadian paediatric society fetus and newborn committee, Batton DG, Barrington KJ, Wallman C. Prevention and management of pain in the neonate: an update. J Pediatr. 2006 Nov;118(5):2231-41. doi: 10.1542/peds.2006- 2277. Erratum in: . J Pediatr. 2007 Feb;119(2):425. PMID: 17079598.
• Kültürsay N, Bilgen H, Türkyılmaz C. Turkish neonatal society guideline on enteral feeding of the preterm infant. Turk Pediatri Ars. 2018 Dec 25;53(Suppl 1):S109-S118. doi: 10.5152/TurkPediatriArs.2018.01811. PMID: 31236024; PMCID: PMC6568297.
• Ecevit ŞYPDA, Köroğlu ÖA. Yenidoğan döneminde ağrı ve tedavisi rehberi 2021 güncellemesi.2021 Available from: http:// www.neonatology.org.tr/wp-content/uploads/2022/01/Yenidogan- Doneminde-Agri-ve-Tedavisi-Rehberi-2021-Guncellemesi.pdf
• Kahraman A, Başbakkal Z, Yalaz M, Sözmen EY. The effect of nesting positions on pain, stress and comfort during heel lance in premature infants. Pediatr Neonatol. 2018 Aug;59(4):352-359. doi: 10.1016/j. pedneo.2017.11.010. Epub 2017 Nov 13. PMID: 29248383.
• Morrow C, Hidinger A, Wilkinson-Faulk D. Reducing routine heel lance procedure, MCN Am J Matern Child Nurs, 2010; 35(6):346-54
• Losacco V, Cuttini M, Greisen G, Haumont D, Pallás-Alonso CR, Pierrat V, Warren I, Smit BJ, Westrup B, Sizun J; ESF Network. Heel blood sampling in European neonatal intensive care units: compliance with pain management guidelines. Arch Dis Child Fetal Neonatal Ed. 2011; 96(1): F65-8.
• Grunau RE, Linhares M, Holsti L, Oberlander TF, Whitfield MF. Does prone or supine position ınfluence pain responses in preterm ınfants at 32 weeks gestational age? Clin J Pain. 2004; 20(2): 76–82.
• Akcan E, Polat S."yenidoğanlarda ağrı ve ağrı yönetiminde hemşirenin rolü," Acıbadem Univ. Sağlık Bilim. Derg., no. 2, pp. 64-69, 2017.
• Derebent E, Yiğit R. "Yenidoğanda ağrı: değerlendirme ve yönetim," Cumhuriyet Hem Der. 2006; 10(2): 41-48.
• Achterberg J, Dossey BM, Kolkmeier L. Rituals of Healing. New York: Bantam; 1994.
• Wilber K. Integral Psychology. Boston: Shambhala; 2000.
• Wilber K. Integral Operating System. Louisville, CO: Sounds True; 2005.
• Baykara ZG, Çalışkan N, Öztürk D, Karadağ A. Hemşirelikte teori ve model kullanımı: nitel bir çalışma. Cukurova Med J. 2019; 44, 281-289.