Hemşirelik Öğrencilerinin Çevresel Risk Algıları ile Çevresel Tutumları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 3, 387 - 391, 04.10.2024

Feyza Dereli , Belgin Yıldırım

https://doi.org/10.61399/ikcusbfd.1461407

Öz

Amaç: Sağlıklı çevre, bireylerin çevresel farkındalıklarını tutum ve davranışa dönüştürmesiyle sürdürülebilir olacaktır. Topluma sağlık hizmeti sunumunda yer alacak olan üniversite hemşirelik öğrencilerinin çevresel konulara yönelik durum tespiti önemlidir. Araştırmada hemşirelik öğrencilerinin çevresel risk algıları ile çevresel tutumları arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmaktadır.

Gereç ve Yöntem: Araştırma tanımlayıcı ilişki arayıcı desende bir üniversitenin Hemşirelik bölümünde okuyan ve gönüllü öğrencinin katılımıyla yapıldı. Araştırma verileri “Öğrenci Bilgi Formu”, “Çevresel Risk Algısı Ölçeği” ve “Çevresel Tutum Ölçeği” ile toplandı. Veriler sayı, yüzde, bağımsız örneklem t testi, varyans ve Pearson korelasyon analizi ile değerlendirildi.

Bulgular: Çalışmada öğrencilerin Çevresel Risk Algısı Ölçeği puan ortalamasının 5,80±0,91 (maks. 7), Çevresel Tutum Ölçeği puan ortalamasının ise 2,98±0,32 (maks. 5) olduğu belirlendi. Katılımcıların Çevresel Risk Algısı puan ortalamaları ile Çevresel Tutum Ölçeği puan ortalamaları arasında pozitif yönde düşük düzeyde ilişki tespit edildi (r=0,118; p=0,018).

Sonuç: Hemşirelik öğrencilerinin çevresel risk algılarının yüksek, çevresel tutumlarının orta düzeyde olduğu, risk algıları arttıkça tutumlarının arttığı belirlendi.

Anahtar Kelimeler

Öğrenci, çevre, hemşire, risk, tutum.

Determining the Relationship between Nursing Students' Environmental Risk Perceptions and Environmental Attitudes

Öz

Objective: A healthy environment will be sustainable when individuals transform their environmental awareness into attitudes and behaviors. It is important to determine the situation of university nursing students, who will take part in the provision of health services to the society, regarding environmental issues. In this study, it is aimed to determine the relationship between environmental risk perceptions and environmental attitudes of nursing students.

Materials and Method: The study was carried out in a descriptive relationship-seeking design with the participation of volunteer students in the nursing department of a university. The data were collected with “Student Information Form”, "Environmental Risk Perception Scale" and "Environmental Attitude Scale". Data were evaluated by number, percentage, independent sample t test, variance and Pearson correlation analysis.

Results: In the study, it was determined that the mean score of the Environmental Risk Perception Scale was 5.80±0.91 (maximum 7) and the mean score of the Environmental Attitude Scale was 2.98±0.32 (maximum 5). A low-level positive relationship was found between the mean scores of the Environmental Risk Perception Scale and the mean scores of the Environmental Attitude Scale (r=0.118; p=0.018).

Conclusion: It was determined that the nursing students' environmental risk perceptions were high, their environmental attitudes were at moderate, and their attitudes increased as their risk perception increased.

Anahtar Kelimeler

Student, environment, nurse, risk, attitude

Kaynakça

• Cabuk, B., Karacaoğlu, OC. Universiteli oğrencilerinin cevre duyarlılıklarının incelenmesi, Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES). 2003; 36 (1): 189-198.
• Yurtseven E, Vehid S, Koksal S, Erdoğan MS. İstanbul universitesi sağlık hizmetleri meslek yuksek okulu oğrencilerinin cevresel riskler konusundaki duyarlılıkları. Fırat Universitesi Sağlık Bilimleri Tıp Dergisi, 2010; 24(3):193-199.
• Tamam İ, Yurekli MV, Başaran O, Uskun, E. Tıp Fakultesi oğrencilerinin cevre sorunlarına yonelik farkındalıkları ve cevresel tutumları, Smyrna Tıp Dergisi, 2017; 8-17.
• WHO. Climate Change [Internet]. World Health Organization Health Topics. 2023. Available from: https://www.who.int/health-topics/ climate-change#tab=tab_1
• Anderson D, Guthrie T, Schirle R. A Nursing model of community organization for change, Public Health Nurs, 2002; 19(1): 40-6.
• Unsal, A. Hemşireliğin Dort Temel Kavramı: İnsan-cevre-sağlık hastalık- Hemşirelik, Ahi Evran Universitesi, 2017; 1(1): 11-28.
• Tunc AO, Omur GA, Duren AZ. Cevresel farkındalık. İstanbul Universitesi Siyasal Bilgiler Fakultesi Dergisi, 2012; 47: 227-246.
• Altunoğlu BD, Atav E. Ortaoğretim oğrencilerinin cevre risk algısı, Hacettepe Universitesi Eğitim Fakultesi Dergisi, 2009; 36: 1-11.
• Şama E. Oğretmen adaylarının cevre sorunlarına yonelik tutumları, G.U. Gazi Eğitim Fakultesi Dergisi, 2003; 23(2): 99-110.
• Değerli MA, Sunal N. Investigation of environmental risk perception and environmental attitudes of university students. BAUN Health Sci J, 2023; 12(3): 628-638. https://doi.org/10.53424/balikesirsbd.1081021
• Celik S. Hemşirelik ve tıp oğrencilerinin cevre sorunlarına yönelik tutumları. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 2016; 3(2), 91-98.
• Bakan A, Aktaş B, Yalcınoz Baysal H . University students’ attitudes towards environmental problems: nursing sample. Adnan Menderes Universitesi Sağlık Bilimleri Fakultesi Dergisi, 2020; 4 (1): 10-19.
• Aslan R, Ozboke E. Universite oğrencilerinin cevre sorunlarına yonelik tutumlarının ve ilgili değişkenlerin incelenmesi: Gumuşhane universitesi orneği. Acil Yardım ve Afet Bilimi Dergisi, 2021; 1(2): 31-8.
• Karavin N, Gecim GYD, Memiş A. An overview of environmental attitudes, awareness, sensitivity, and literacy of nursing students in Turkey. International Journal of Science Letters, 2023; 5(1): 345-352. doi: 10.38058/ijsl.1256919
• Guven E, Aydoğdu M. Cevre sorunlarına yonelik davranış olceğinin geliştirilmesi ve oğretmen adaylarının davranış duzeylerinin belirlenmesi. Uludağ Universitesi Eğitim Fakultesi Dergisi, 2012; 25(2): 573-90.
• Guven E, Cevre Sorunlarına yonelik tutum olceğinin geliştirilmesi ve oğretmen adaylarının tutumlarının belirlenmesi. Gazi Universitesi Gazi Eğitim Fakultesi Dergisi, 2013; 33(2): 411-30.
• Bodur G, Taşocak G. Nursing students’ views about environmental sensitivity in Turkey. Journal of Human Sciences, 2013; 10(1): 820-31.
• Kapan R, Gurel TY. An evaluation of the environmental literacy levels of nursing students in Turkey. Health Sciences Quarterly, 2022; 2(3): 139- 148. doi: 10.26900/hsq.2.3.0
• Sam N, Gursakal S, Sam R. universite oğrencilerinin cevresel risk algısı ve cevresel tutumlarının belirlenmesi. Akademik Bakış Dergisi, 2010; 1-16.
• Beser A, Bahar Z, Arkan G, Cal A, Yesiltepe A. Examination of nursing students' attitudes towards environmental problems. Progress in Health Sciences, 2017; 7(1): 137-145.
• Ozmen D, Cetinkaya AC, Nehir S. Unıversity students? Attitudes towards environmental problems. TAF Preventive Medicine Bulletin, 2005; 4(6): 330-44.
• Ek HN, Kılıc N, Oğdum P, Duzgun G, Şeker S. Adnan Menderes Universitesinin farklı akademik alanlarında oğrenim goren ilk ve son sınıf oğrencilerinin cevre sorunlarına yonelik tutumları ve duyarlılıkları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 2009; 17(1): 125-136.
• Cınar N, Akduran F, Dede C, Altınkaynak S. Hemşirelik bolumu son sınıf oğrencilerinin cevre sorunlarına yonelik tutumları. Maltepe Universitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, Sempozyum Ozel Sayısı, 2010; 242-52.
• Mercan Y, Mercan SI. The Relationship between ‘Environmental attitudes and behaviors’, and ‘environmental sensitivity and perceived environmental risks’. Humanistic Perspective, 2020; 2(3):231-251. doi: 10.47793/HP.763272
• Karadağ Y, Acar F. Sosyal bilgiler oğretmen adaylarının cevre sorunlarına yonelik farkındalıklarının incelenmesi. Uluslararası Sosyal Bilgilerde Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 2020; 4(1): 62-78.
• Walsh-Daneshmandi A, MacLachlan M. Environmental risk to self: Factor analysis and development of subscales for the environmental appraisal inventory (EAI) with an Irish sample. Journal of Environmental Psychology, 2000; 20: 141-9.
• Lai CJ, Brennan A, Chan H, Tao J. Disposition toward environmental hazards in Hong Kong Chinese: validation of a Chinese version of the environmental appraisal inventory (EAI-C). Journal of Environmental Psychology, 2003; 23: 369-384.
• Sayan B. Hemşirelik oğrencilerinin cevresel risk algısı ve çevresel tutumlarının belirlenmesi, İstanbul Universitesi Sağlık Bilimleri Enstitusu, [master’s thesis]. [İstanbul]: 2013.95p.
• Davidson DJ, Freudenburg WR. Gender and environmental risk concerns: A review and analysis of available research. Environment and behavior, 1996; 28(3): 302-39.
• Xiao C, McCright AM. Explaining gender differences in concern about environmental problems in the United States. Society & Natural Resources, 2012; 25(11): 1067-84.