Financial Literacy and Digitalization: A Scale Development Study

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 15, 296 - 315, 28.06.2021

İrmak Uraz Kaya , Burak Kilic

https://doi.org/10.25204/iktisad.901135

Cited By: 3

Öz

The aim of this study is to develop a scale for modeling financial literacy and digitalization concepts. Nowadays, financial literacy requires following financial developments as well as having technical knowledge. Therefore, the use of digital channels at the point of accessing information shortens the process of accessing financial data and enables faster decisions. In recent years, there has been an increasing interest in considering the importance of digitalization, with developments in the field of technology and the concepts of financial literacy and digitalization coming to the fore. In this context, the financial literacy and digitalization concepts are analyzed with the help of the developed scale. For this purpose, the survey was applied to the students of Burdur Mehmet Akif Ersoy University, Faculty of Economics and Administrative Sciences, at the Department of Banking and Finance. The analysis of data obtained from the survey study was carried out the help of the structural equation model and the hypotheses established on financial literacy and digitalization were tested. According to the results of the study, it is found that students’ digital financial behaviors affect their financial knowledge and behaviors to a significant positive effect.

Anahtar Kelimeler

Financial literacy, financial knowledge, financial behavior, financial attitude, financial digitalization, structural equation model

Finansal Okuryazarlık ve Dijitalleşme: Ölçek Geliştirme Üzerine Bir Çalışma

Öz

Bu çalışmanın amacı finansal okuryazarlık ve dijitalleşme kavramlarını modellemeye yönelik bir ölçek geliştirmektir. Finansal okuryazarlık, günümüzde teknik bilgiye sahip olmanın yanında finansal gelişmeleri takip etmeyi de zorunlu kılmaktadır. Bu nedenle bilgiye ulaşma noktasında dijital kanalların kullanımı, finansal verilere ulaşım sürecini kısaltmakta ve daha hızlı kararlar alınmasını sağlamaktadır. Son yıllarda teknoloji alanında yaşanan gelişmelerle birlikte dijitalleşmenin önemi giderek artmakta ve finansal okuryazarlık ve dijitalleşme kavramları ön plana çıkmaktadır. Bu bağlamda finansal okuryazarlık ve dijitalleşme kavramları geliştirilen ölçek yardımıyla incelenmiştir. Bu amaçla Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Bankacılık ve Finans Bölümü öğrencilerine uygulanan anket çalışmasından elde edilen veriler, yapısal eşitlik modeli yardımıyla analiz edilmiş ve finansal okuryazarlık ve dijitalleşme üzerine kurulan hipotezler sınanmıştır. Çalışmanın sonuçlarına göre, öğrencilerin dijital finansal davranışlarının finansal bilgi ve davranışlarına genel olarak anlamlı ve pozitif olarak etkilediği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

finansal okuryazarlık, finansal davranış, finansal bilgi, finansal tutum, finansal dijitalleşme, yapısal eşitlik modeli

Kaynakça

• Altun, A. (2005). Gelişen teknolojiler ve yeni okuryazarlıklar. Anı Yayıncılık
• Atkinson, A. ve Messy, F.A. (2012). Measuring financial literacy: Results of the OECD/International network on financial education (INFE) pilot study (OECD Working Papers on Finance, Insurance and Private Pensions, No. 15). OECD Publishing
• Aytaş, G. ve Kaplan, K. (2017). Medya okuryazarlığı bağlamında yeni okuryazarlıklar. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 291-310
• Bakırtaş, T. ve Ustaömer, K. (2019). Türkiye’nin bankacılık sektöründe dijitalleşme olgusu. Ekonomi İşletme ve Yönetim Dergisi, 3(1), 1-24
• Balcı, S. ve Ahi, B. (2017). SPSS kullanma kılavuzu. Anı Yayıncılık
• Bayram, N. (2010). Yapısal eşitlik modellemesine giriş Amos uygulamaları. Ezgi Kitabevi
• Beybur, M. ve Çetinkaya, M. (2020). Covid-19 pandemisinin Türkiye’de dijital bankacılık ürün ve hizmetlerinin kullanımı üzerindeki etkisi. Uluslararası Batı Karadeniz Sosyal ve Beşerî Bilimler Dergisi, 4(2), 148-163
• Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör analizi: Temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 8(4), 470-483
• Bollen, K. A. (1990). Overall fit in covariance structure models: Two types of sample size effects. Psychological bulletin, 107(2), 256
• Bozkurt, E., Toktaş, Y. ve Altıner, A. (2019). Türkiye’de tasarruf ve finansal okuryazarlık üzerine bir araştırma. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 18(72),1580-1605
• Cabı, E. (2016). Dijital teknolojiye yönelik tutum ölçeği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(3), 1229-1244
• Çam, H. ve Çam, V. (2016). Finansal okuryazarlığın mobil bankacılık kullanımındaki rolü: Doğu Karadeniz Bölgesinde bir araştırma. Yönetim Bilişim Sistemleri Dergisi, 1(3), 98-105
• Demir, N., Kaderli, Y. ve Özdemir, M. (2016). TR32 bölgesinde finansal okuryazarlık düzeyinin belirlenmesi ve geliştirilmesine yönelik çözüm önerileri. Adnan Menderes Üniversitesi Vakfı Proje Sonuç Raporu, Aydın
• Demirdöğmez, M., Taş, H.Y. ve Gültekin, N. (2020). Koronavirüs’ ün (Covid-19) e-ticarete etkileri. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 16(29), 125-144
• Eker, F. (2017). Finansal farkındalık, finansal okuryazarlık ve finansal erişim düzeyleri üzerine bir çalışma: Silifke ticaret ve sanayi odası örneği (Yayınlanmamış Tez). Toros Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Mersin
• Fornell, C. ve Larcker, D.F. (1981). Structural equation models with unobservable variables and measurement error: Algebra and statistics. Journal of Marketing Research, 18(3), 382–388
• Gerek, S. ve Kurt, A. A. (2011). Ekonomi okuryazarlığı ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Uludağ Üniversitesi İİBF. Dergisi, 30(1), 59-73
• Hayta, A.B. (2011). Aile finans sistemi ilişkileri. Gazi Kitapevi
• Hu, L.T., ve Bentler, P.M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural equation modeling: a multidisciplinary journal, 6(1), 1-55
• Huston, S. J. (2010). Measuring financial literacy. Journal of Consumer Affairs, 44(2), 296-316
• Karagöz Y. (2016). SPSS ve AMOS uygulamaları. Nobel Akademik Yayıncılık
• Kershaw, M.M., ve Webber, L.S. (2008). Assessment of financial competence. Psychiatry, Psychology and Law, 15(1), 40-55
• Kılcan B. ve Ergür Ş. (2019). Finansal tutum ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlilik ve güvenilirlik çalışmaları. Gelecek Vizyonlar Dergisi. 3(3), 59-68
• Kim, J. (2001). Financial knowledge and subjective and objective financial well‐being. Consumer Interests Annual, 47, 1-3
• Lusardi A. ve Mitchell O. S. (2011). Financial literacy and planning: Implications for retirement well-being. Oxford University Press
• Organisation for Economic Co-Operation and Development (OECD). (2013). Financial literacy and inclusion: Results of OECD/INFE survey across countries and by gender. OECD Publishing
• Organisation for Economic Co-Operation and Development (OECD) Policy Guidance. (2018). Digitalisation and financial literacy. OECD Publishing
• Öncüler, İ. (2018). Üniversite öğrencilerinin finansal okuryazarlık düzeylerini belirlemeye yönelik bir araştırma: İstanbul Gelişim Üniversitesi örneği (Yayınlanmamış Tez). İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul
• Özdamar, K. (2016). Ölçek ve test geliştirme yapısal eşitlik modellemesi. Nisan Kitabevi
• Potrich, A. C. G., Vieira, K. M., ve Kirch, G. (2018). How well do women do when it comes to financial literacy? Proposition of an indicator and analysis of gender differences. Journal of Behavioral and Experimental Finance, 17, 28-41
• Remund, D.L. (2010). Financial literacy explicated: The case for a clearer definition in an increasingly complex economy. Journal of Consumer Affairs, 44(2), 276
• Saraç, E. (2014). Finansal okuryazarlık ve Dumlupınar Üniversitesi öğrencilerinin finansal okuryazarlık düzeylerinin ölçülmesi üzerine bir araştırma (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Kütahya
• Sarıgül, H. (2015). Finansal okuryazarlık tutum ve davranış ölçeği: Geliştirme, geçerlik ve güvenirlik. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 13(1), 200-208
• Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H., & Müller, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: Tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of psychological research online, 8(2), 23-74
• Teyyare, E., Ayyıldız, B., Dirican, H., Zıvalı, B.S. ve Renkli B. (2018). İktisadi ve mali okuryazarlık üzerine bir araştırma: Abant İzzet Baysal Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi örneği. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 14(1), 99-120
• Vergi, S. (2019). Bankacılık sektöründe çalışan personellerin finansal okuryazarlık düzeyinin belirlenmesi: Sivas ili örneği (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Sivas
• Vieira, K.M., Delanoy, M.M., Potrich, A.C.G., ve Bressan, A.A. (2020). Financial Citizenship Perception (FCP) Scale: proposition and validation of a measure. International Journal of Bank Marketing
• Yılmaz, V. ve Çelik, H.E. (2009). Yapısal eşitlik modellemesi-1. Pegem Akademi.
• Yılmaz, V. ve Tuncay, M. (2012). Finansal liberalizasyonun tasarruf ve yatırım üzerine etkisi: Türkiye örneği. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 26(3-4), 345-363