Büyükşehir Belediyelerinin Halkla İlişkiler Uygulamalarında Katılımcı Yönetim ve Politika Yayılımının Etkisi

Yıl 2025, Cilt: 10 Sayı: 26, 93 - 112, 28.02.2025

İbrahim Halil Güzel

https://doi.org/10.25204/iktisad.1585198

Öz

Bu çalışmanın amacı, belediyelerde halkla ilişkiler uygulamalarını katılımcı yönetim yönüyle incelemektir. Yönetilenler ile yönetenler arasında sağlıklı bir iletişim kurulabilmesinin en uygun araçlarından biri halkla ilişkilerdir. Bu çalışma, nitel araştırma yöntemi ve doküman analizi tekniği ile hazırlanmıştır. Çalışma kapsamında, politika yayılım modeline göre belediyelerde katılımcı yönetimin sağlanmasında, halkla ilişkiler uygulamaları incelenmiştir. Politika yayılımı, sadece ülkelerin ya da uluslararası kuruluşların etkisi ile sınırlı değildir. Ülke içinde kurumlar yatay şekilde birbirlerinin politikaları üzerinde etkili olmaktadırlar. Farklı belediyelerin halkla ilişkiler uygulamalarında, halkla ilişkilerin hangi amaçlarının öne çıktığı, sadece tanıtım ve bilgilendirme amaçlarının mı uygulandığı, katılımcı yönetimin sağlanmasında halkla ilişkilerinin etkin bir şekilde kullanılıp kullanılmadığı soruları tartışılmıştır. Farklı siyasal partiler tarafından yönetilen ve farklı bölgelerden belediyelerin seçilmesine özen gösterilmiştir. Çalışmanın sonucunda, belediyelerde halkla ilişkiler uygulamalarının tanıtım ve bilgilendirme işlevlerinin ön plana çıktığı, katılımcı yönetimin sağlanmasına yönelik mekanizmaların geri planda kaldığı görülmüştür. Belediyelerin halkla en yakın yönetim birimleri olmaları nedeniyle katılımcı yönetim işlevlerini yerine getirecek halkla ilişkiler mekanizmalarını geliştirmeleri önem taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler

Belediye, Katılımcı Yönetim, Halkla İlişkiler

The Effect of Participatory Management and Policy Diffusion on Public Relations Practices of Metropolitan Municipalities

Öz

The purpose of this study is to examine public relations practices in municipalities from the perspective of participatory management. Since municipalities are the closest administrative units to the public, they are in an advantageous position compared to the central government in ensuring participatory management. Public relations has multiple purposes and functions. In this study, document analysis method, one of the qualitative research methods, was used. Within the scope of the study, the functions of public relations practices in ensuring participatory management in municipalities are discussed. Policy diffusion is not limited to states or the influence of international organizations. Institutions horizontally within the country also influence each other's policies. By examining the public relations practices of different municipalities, the questions of which purposes of public relations come to the fore, whether only promotional and informative purposes are applied, and whether public relations are used effectively in ensuring participatory management are discussed. As a result of the study, it is seen that the promotion and information functions of public relations practices in municipalities come to the fore, while the mechanisms to ensure mutual management and participatory management remain in the background. Since municipalities are the government units closest to the public, it is important to develop public relations mechanisms that will fulfill participatory management functions.

Anahtar Kelimeler

Municipality, Participatory Management, Public Relations

Kaynakça

• Adana Büyükşehir Belediyesi (2024). Faaliyet raporu. Eylül 2024. https://rebrand.ly/bxdx3r8
• Ağca, A. T. ve Kayapınar, E. (2024). Yerel yönetimler ve halkla ilişkiler: web of sceince’de taranan çalışmaların bibliyometrik analizi. Kocaeli Üniversitesi İletişim Fakültesi Araştırma Dergisi, (24), 127-145. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4179797
• Avrupa Kentsel Şartı I- II, (2024, 15 Eylül). https://marmara.gov.tr/uploads/kentsel-sart-raporu.pdf
• Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı. (2024, 15 Eylül). Avrupa yerel yönetimler özerklik şartı... https://inhak.adalet.gov.tr/Resimler/Dokuman/2712020143139122_tur.pdf
• Aydın, A. H. (2012). Kamu yönetimine giriş. Seçkin Yayıncılık.
• Baltacı, A. (2019). Nitel araştırma süreci: Nitel bir araştırma nasıl yapılır?. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 368-388. https://doi.org/10.31592/aeusbed.598299
• Barry, A. (2003). Halkla ilişkilerin gücü. Elips Kitap.
• Biber, A. (2007). Halkla ilişkilerde temel kavramlar. Nobel Yayınları.
• Boyalı, H. (2023). Yerel yönetimlerde kent konseylerine katılımın politika yayılım modeline göre incelenmesi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13 (3), 1181-1201. https://doi.org/10.18074/ckuiibfd.1278718
• Bursa Büyükşehir Belediyesi (2024). Faaliyet raporu. Eylül 2024. https://www.bursa.bel.tr/dosyalar/yayinlar/2lmb1z43uz8kocg.pdf
• Bülbül, A. R. (2004). Halkla ilişkiler. 2. Basım. Nobel Yayın Dağıtım.
• Ekmekçi, Z. ve Akdağ, M. (2024). Halkla ilişkiler rollerinde anahtar bir kavram olarak kurumsal sosyal savunuculuk. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (53), 186-197. https://doi.org/10.52642/susbed.1405574
• Emini, T. F. ve Sancak, E. (2019). Çanakkale belediyesinde halkla ilişkiler uygulamaları. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 11(2), 64-82. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/761207
• Emrealp, S. (2005). Yerel gündem 21 uygulamalarına yönelik kolaylaştırıcı bilgiler elkitabı. Iula-Emme Yayını.
• Eryeşil, K., Alptürker, H. ve Taşpınar, Y. (2021). Yerel yönetimlerde sosyal medya kullanımı üzerine bir araştırma: Van Edremit Belediyesi örneği. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (Van Özel Sayısı), 831-854. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1733501
• Erzurum Büyükşehir Belediyesi (2024). Faaliyet raporu. Ekim 2024 https://www.erzurum.bel.tr/DOSYA/faaliyet2023.pdf
• Eskişehir Büyükşehir Belediyesi (2024). Faaliyet raporu. Eylül 2024. https://www.eskisehir.bel.tr/dosyalar/faaliyet_raporlari/2023.pdf
• Fawkes, J. (2008). Halkla ilişkiler nedir?. A. Theaker. (Ed.), Halkla ilişkilerin el kitabı içinde (s.15- 35). MediaCat Kitapları.
• Göksel, B. ve Yurdakul, N. B. (2007). Temel halkla ilişkiler bilgileri. Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları.
• Göymen, K. (1997). Türkiye’de kent yönetimi. Boyut Kitapları.
• Grunig, J. E. (2005). Halkla ilişkiler ve iletişim yönteminde mükemmellik. Rota Yayınları.
• Güler, R. Ö. (2024). Halkla ilişkiler aracı olarak belediyelerde kültür sanat yönetimi: Bir metropol örneği. Edebiyat ve Beşeri Bilimler Dergisi, 73, 77-85. https://doi.org/10.55590/literatureandhumanities.1514982
• Gültekin, N. ve Çelik, A. (2007). Belediyelerde halkla ilişkiler ve Şanlıurfa Belediyesi. Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, 22(1), 311-325. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3708
• Gültekin, S. (2013). Kamu politikası sürecinde politika yayılım ve yenilik modelleri. A. Kaptı, (Ed.), Kamu politikası süreci: teorik perspektifler, modeller ve analiz yöntemleri içinde (s. 121-145). Seçkin Yayıncılık.
• Harlow, R. F. (1976). Building a public relations definition. Public Relations Rewiev, 2(4), 34-42. https://doi.org/10.1016/S0363-8111(76)80022-7
• Harvey, B. (1995). Public relations in local government. S. Black (Ed.), The practice of publicrelations içinde (s. 73-86). Butterworth Heinemann.
• İstanbul Büyükşehir Belediyesi (2024). Faaliyet raporu. Eylül 2024. https://uploads.ibb.istanbul/uploads/2023_Faaliyet_Raporu_1_fa79d76a01.pdf
• İstanbul Büyükşehir Belediyesi, (2024). Halkla İlişkiler Müdürlüğü. Eylül 2024. https://ibb.istanbul/halkla-iliskiler-sube-mudurlugu#gorevler
• İzmir Büyükşehir Belediyesi (2024). Faaliyet raporu. Eylül 2024. https://www.izmir.bel.tr/YuklenenDosyalar/Dokumanlar/43_09052024_090533_.pdf
• Kartal, N. Z. (2023). Kalkınma planlarına halkla ilişkiler perspektifinden bir bakış: 2001-2023 yılları arasında bir inceleme. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 11(1), 1-37. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2713823
• Kayseri Büyükşehir Belediyesi (2024). Faaliyet raporu. Ekim 2024. https://www.kayseri.bel.tr/uploads/pdf/faaliyet_raporu_2023.pdf
• Kazancı, M. (2007). Kamuda ve özel sektörde halkla ilişkiler. Turhan Kitabevi.
• Konya Büyükşehir Belediyesi (2024). Faaliyet raporu. Ekim 2024. https://rebrand.ly/ytb0jn1
• Oktay, M. (2002). Politikada halkla ilişkiler. Derin Yayınları.
• Özer, M. A. ve Kartal, M. (2021). Yerel demokrasi ve katılım: Türkiye ve İngiltere üzerinden bir inceleme. Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 4(3), 50-529. https://doi.org/10.33712/mana.994794
• Özkan, A. (2009). Halkla ilişkiler yönetimi. Sosyal Yayınları.
• Özüpek, N. M. ve Kazancı, P. (2018). Belediyelerde halkla ilişkiler faaliyetlerinin kurum imajına yansımaları: Erbaa Belediyesine yönelik bir çalışma. Türkiye Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 3(2), 147-157. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tubad/issue/52865/689075
• PRSA. (2024, 25 Eylül). About public relation. https://www.prsa.org/about/all-about-pr
• Selvi, Ö., Özkan, O. ve Yıldız, S. K. (2023). Halkla ilişkiler uygulaması olarak sosyal medyanın kullanımı: Yahşihan Belediyesi örneği. Middle Black Sea Journal of Communication Studies, 8(2), 145-164. https://doi.org/10.56202/mbsjcs.1359553
• Shipan, C. R. ve Volden C. (2008). The mechanism of policy diffusion. American Journal of Political Science, 52(4), 840-857. https://www.jstor.org/stable/25193853
• Shipan, C. R. ve Volden, C. (2006). Bottom-up federalism: The diffusion of antismoking policies from U.S. cities to states. American Journal of Political Science, 50(4), 825-843. https://www.jstor.org/stable/4122918
• Şahin, C. ve Avcıkurt, C. (2024). Yerel yönetimler tarafından gerçekleştirilen gastronomi odaklı halkla ilişkiler faaliyetleri: Gaziantep örneği. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Turizm Fakültesi Dergisi, 27(2), 150-178. https://doi.org/10.55931/ahbvtfd.1490820
• Tarakcı, H. N. (2023). Kamusal halkla ilişkilerde sosyal medya: Milli Eğitim Bakanlığının öğretmenlikte kariyer basamakları çalışmasına ilişkin bir duygu analizi araştırması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 50, 303-320. https://doi.org/10.52642/susbed.1231033
• Tekeli, İ. (1999). Modernite aşılırken siyaset. İmge Kitabevi.
• Tekin, F. Ö. (2023). Kamu yönetiminin güncel ilkeleri ve politika transferine etkileri. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 76, 94-112. https://doi.org/10.51290/dpusbe.1201538
• Tortop, N. (2009). Halkla ilişkilere giriş. Nobel Yayın Dağıtım.
• Tortop, N. ve Özer, M. A. (2013). Halkla ilişkiler. Nobel Yayınevi.
• Train, A. ve Snow, D. (2019). Cannabis policy diffusion in Ontario and New Brunswick: Coercion, learning, and replication. Canadian Public Administration, 62(4), 549-572. https://doi.org/10.1111/capa.12346
• Türkiye Büyük Millet Meclisi. (2024, 12 Ekim). 5393 Sayılı Belediye Kanunu, Ekim 2024. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.5393.pdf
• Uysal, B. (1998). Siyaset yönetim halkla ilişkiler. TODAİE. Wilcox, D. L. ve G. T. Cameron. (2006). Public relations: strategies and tactics. Pearson.
• Yalın, B. (2023). Türkiye’de stratejik planlama: Politika transferi ve yayılma analizi. Kamu Yönetimi ve Politikaları Dergisi, 4(3), 479-516. https://doi.org/10.58658/kaypod.1335201
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Yıldız, M. ve Sobacı, M. Z. (2013). Kamu politikası ve kamu politikası analizi: genel bir çerçeve. M. Yıldız ve M. Z. Sobacı (Ed.), Kamu politikası kuram ve uygulama içinde (s. 10-44). Adres Yayınları.
• Zabun, A. H. (2024). Yerel yönetimlerin halkla ilişkiler uygulamaları: Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi örneği üzerinden bir inceleme. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(1), 373-381. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3506920