Denetim Anlayışı ve Uygulamalarındaki Değişimler Hakkında Okul Müdürlerinin Görüşleri
Yıl 2018,
Cilt: 17 Sayı: 4, 2170 - 2187, 01.12.2018
Kemal Kayıkçı
,
İzzet Özdemir
,
Gülnar Özyıldırım
Öz
Bu çalışmanın amacı,
Türkiye’de 2014 yılında eğitim denetimi alanında yapılan değişiklikler
konusunda okul müdürlerinin görüşlerini belirlemektir. Araştırma, tarama
modelinin kullanıldığı betimsel bir çalışmadır. Antalya’da resmi okullarda
görevli yaklaşık 802 okul müdürü, araştırmanın evrenini oluşturmuştur. Tabakalı
rastgele örnekleme yöntemi ile belirlenen 313 okul müdürü örneklemi
oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından geliştirilen
beşli Likert tipi derecelendirme ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde
aritmetik ortalama, standart sapma, t- testi ve MANOVA kullanılmıştır.
Araştırma sonuçlarına göre okul müdürleri, “müfettişler tarafından öğretmen
ders denetiminin yapılmaması” konusuna orta düzeyde katıldıklarını; denetim
sisteminin yapı ve işleyişinde yapılan diğer değişmelere ise çoğunlukla
katıldıklarını belirtmişlerdir. Öğretimin geliştirilmesine odaklanan bir
denetim sisteminin kurulması önerilmiştir.
Kaynakça
- Akarsu, B. (2014). Hipotezlerin, değişkenlerin ve örneklemin belirlenmesi. İçinde, M. Metin (Ed.), Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri, (ss. 21-43), Ankara: Pegem Yayınları.
Aküzüm, C. ve Özmen, F. (2013). Eğitim denetmenlerinin rollerini gerçekleştirme yeterlikleri bir meta-sentez çalışması. Ekev Akademi Dergisi, 56, 97-120.
Anderson, J. C. & Gerbing, D. W. (1984). The effect of sampling error on convergence. improper solutions and goodness-of-fit indices for maximum likelihood comfirmatory factor analysis. Psychometrika. 49 (2), 155-73.
Aslanargun, E. ve Göksoy (2013). Öğretmen denetimini kim yapmalıdır? Uşak Üniversitesi, Sosyal Bilimler Üniversitesi Dergisi, Özel Sayı, 98-121.
Aslanargun, E. ve Tarku, E. (2014). Öğretmenlerin mesleki denetim ve rehberlik konusunda müfettişlerden beklentileri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 20 (3), 281-306.
Austin, M. J. ve Hopkins K. M. (2004). Defining the learning organization. In, M. J. Austin & K. M. Hopkins (Eds.), Supervision as collabration in the human services (pp. 11-18). California: Sage Publishers.
Aydın, İ. (2008). Öğretimde denetim. Ankara: Pegem Yayıncılık.
Balcı, A. (2001). Sosyal bilimlerde araştırma: Yöntem, teknik ve ilkeler.. Ankara: Pegem Yayıncılık.
Başar, H. (1993). Eğitim denetçisi. Ankara: Pegem Yayıncılık.
Brosvne, M. W. ve Cudeck, R. (1993). Altemative ways of assessing model fit. içinde K. A. Bollen & J. S. Long (Eds.), Testing structural equation models (pp. 136-162). Neubıny Park, CA: Sage
Bülbül, T. ve Acar, M. (2012). Pair-wise scaling study on the missions of education supervisors in Turkey. Journal of Human Sciences, (9) 2, 623-640.
Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem Akademi Yayıncılık.
Büyüköztürk, Ş. (2005). Anket geliştirme. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(2), 133-151.
Cattell, R. B. (1978). The scientific use of factor analysis in behavioral and life sciences. New York: Plenum
Cole, D. A. (1987). Utility of confirmatory factor analysis in test validation research. Journal of Consulting and Clinical Psychology. 55, 1019-1031.
Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem A Yayınları.
De Grauwe, A. (2007). Transforming school supervision into a tool for quality improvement. International Review of Education, 53, 709-714.
Döş, İ. ve Kayran, M. (2013). İl eğitim denetmenlerinin rehberlik rolünü gerçekleştirme düzeyine ilişkin müdür yetkili öğretmenlerin görüşleri. KSÜ Sosyal Bilimler dergisi, 10 (1), 87-103.
Ehren, M. C. M. ve Visscher, A. J. (2006). Towards a theory on the impact of school inspections. British Journal of Educational Studies, 54 (1), 51-72.
Ekinci, A. ve Karakuş, M. (2011). The functionality of guidance and supervision visits made by supervisors in primary schools. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11 (4), 1862-1867.
Glanz, J. (2005). Action research as instructional supervision: Suggestions for principals. NASSP Bulletin, 89 (643), 17-27.
Glickman, C.D., Gordon, S.P. ve Ross-Gordon, J.M. (2014). Denetim ve öğretimsel liderlik. (M.B. Aksu ve E. Ağaoğlu, Çev. Ed.), Ankara:Anı Yayıncılık.
Grant, B. M. (2005). Fighting for space in supervision: Fantasies, fairytales, fictions and fallacies. International Journal of Qualitative Studies in Education, 18 (3), 337-354.
Green, B. (2005). Unfinished business: Subjectivity and supervision. Higher Education Research & Development, 24 (2), 151-163.
Gündüz, Y. (2010). İlköğretim okullarında görev yapan yönetici ve öğretmenlerin ilköğretim müfettişlerine ilişkin tutumlarının incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11 (2), 1-23.
Güven, M. (2009). Milli Eğitim Bakanlığı müfettişlerinin okul rehberlik hizmetleri ve denetimiyle ilgili görüşleri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(9), 171-179.
Holland, P. (2005). The case for expending standards for teacher evaluation to include instructional supervision perspective. Journal of Personnel Evaluation in Education, 18 (1), 67-77.
Hoy, W. K. ve Miskel, C. G. (2009). Eğitim yönetimi: teori, araştırma ve uygulama. (S.Turan, Çeviren), Ankara: Nobel Yayınları.
Karakuş, M. ve Yasan, T. (2013). Denetmen ve öğretmen algılarına göre il eğitim denetmenlerinin yeterlikleri. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 1-19.
Kayıkçı, K. (2005). Milli Eğitim Bakanlığı müfettişlerinin denetim sisteminin yapısal sorunlarına ilişkin algıları ve iş doyum düzeyleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 44, 507-527.
Kayıkçı, K. ve Uygur, Ö. (2012). İlköğretim okullarının denetiminde mesleki etik. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 18 (1), 65-94.
Kayış, A. (2010). Güvenilirlik analizi. İçinde, Ş. Kalaycı (Ed.), SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri, (s. 404-409), Ankara: Anı Yayınları.
Kazak, E. (2013). Ders denetimindeki uygulama farklılıklarına ilişkin öğretmen görüşleri. Anadolu Eğitim Liderliği ve Öğretim Dergisi, 1(1), 15-26.
Kline, P. (1994). An easy guide to factor analysis. New York: Routledge.
Köroğlu, H. ve Oğuz, E. (2011). Eğitim müfettişlerinin rehberlik rollerine yönelik öğretmen, yönetici ve eğitim müfettişi görüşleri. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 1 (2), 9-25.
Köybaşı, F. ve Dönmez, B. (2012). İlköğretim okulu öğretmenlerinin algılarına göre eğitim denetmenlerinin rollerini gerçekleştirme düzeyi. Eğitim Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1 (3), 339-346.
Macnab, D. (2004). Hearts, minds and external supervision of schools: Direction and development. Educational Review, 56 (1), 53-64.
Manathunga, C. (2007). Supervision as mentoring: The role of power and boundary crossing. Studies in Continuing Education, 29 (2), 207-221.
Memduhoğlu, H.B. (2012). Öğretmen, yönetici, denetmen ve öğretim üyelerinin görüşlerine göre türkiye’de eğitim denetimi sorunsalı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12 (1), 135-156.
Memişoğlu, S.P. ve Sağır, M. (2008). İlköğretim okullarında görevli öğretmenlerin işbaşında yetiştirilmesinde müfettişlerin denetim rolüne ilişkin yönetici algıları. Abant izzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8 (2), 69-84.
Özmen, F. ve Şahin, Ş. (2010). İlköğretim müfettişlerinin soruşturma görevini yerine getirirken karşılaştıkları sorunlar. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 92-109.
Pajak, E. (2010). “The history and future of instructional supervision in the United States.” II. Uluslararası Katılımlı Eğitim Denetimi Kongresi’nde sunula bildiri. 23-25 Haziran 2010, Kütahya.
Resmi Gazete (1990). MEB - İlköğretim Müfettişleri Kurulu Yönetmeliği. (Tarih: 27/10/1990 sayı: 20678)
Resmi Gazete (1999). MEB - İlköğretim Müfettişleri Başkanlıkları Yönetmeliği. (Tarih: 13/08/1999, sayı: 23785).
Resmi Gazete (2010). Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat Ve Görevleri Hakkında Kanun İle Devlet Memurları Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun. (Tarih: 13/06/2010, sayı: 27610).
Resmi Gazete (2011a). MEB – Eğitim Müfettişleri Başkanlıkları Yönetmeliği. (Tarih: 24/06/2011, sayı: 27974)
Resmi Gazete (2011b). Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname. (Tarih: 14/09/2011, sayı: 28054).
Resmi Gazete (2014,a). 6528 Sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun. (Tarih: 14/03/2014, sayı: 28941).
Resmi Gazete (2014, b). MEB - Rehberlik ve Denetim Başkanlığı ile Maarif Müfettişleri Başkanlıkları Yönetmeliği. (Tarih: 24/05/2014, Sayı: 29009)
Richards, C. (2001). School inspection: A re-appraisal. Journal of Philosophy of Education, 35 (4), 655-666.
Sabancı, A. ve Şahin, A. (2007). Denetmenlerin, öğretmenlerinin yeterlik alanları açısından devlet ilköğretim okulu sınıf öğretmenlerine rehberlik görevini gerçekleştirme düzeyi. Eğitim ve Bilim, 32 (145), 85-95.
Sapancı, A., Aslanargun, E. ve Kılıç, A. (2014). Eğitim müfettişlerinin öğretmen denetiminde kullandıkları güç türleri. Anadolu Eğitim Liderliği ve Öğretim Dergisi, 2 (2), 52-68.
Sullivan, S. ve Glanz, J. (2009). Supervision that improves teaching and learning. Thousand Oaks: CA.
Süngü, H. (2005). Fransa, İngiltere ve Almanya’da eğitim denetimi sistemlerinin yapı ve işleyişi. Milli Eğitim Dergisi,167, özel sayı. [Online] Erişim tarihi: 13/05/2015,
http://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Milli_Egitim_Dergisi/167/index3-sungu.htm
Swaffield, S. ve MacBeath, J. (2005). School self-evaluation and the role of a critical friend. Cambridge Journal of Education, 35 (2), 239-252.
Şahin, S., Elçiçek, Z. ve Tösten, R. (2013). Historical development of supervision in Turkish education system and the problems in this course of development. International Journal of Social Science, 6 (5), 1105 – 1126.
Şahin, S,, Çek, F. ve Zeytin, N. (2011). Eğitim müfettişlerinin mesleki memnuniyet ve memnuniyetsizlikleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 17 (2), 221-246.
Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenilirlik ve geçerlilik. Seçkin Yayıncılık.
Tanrıöğen, A. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı Yayınları.
Taymaz, H. (2011). Egitim sisteminde teftis: Kavramlar, ilkeler, yöntemler. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Telci Memmedova, A. (2011). Amerika Birleşik Devletleri Eğitim Sistemi ile Türk Eğitim Sisteminde Denetim Alt Sistemlerinin Karşılaştırılması. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara: Ankara Üniversitesi, (EYTP)
Tebliğler Dergisi (1991). Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Kurumları Rehberlik ve Teftiş Yönergesi. (Tarih: 28/10/1991, sayı: 2346)
Tebliğler Dergisi (2000). Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim İlköğretim Müfettişleri Başkanlıkları Rehberlik ve Teftiş Yönergesi. (Tarih: Ocak 2000, sayı: 2508)
Töremen, F. ve Döş, İ. (2009). İlköğretim öğretmenlerinin müfettişlik kavramına ilişkin metaforik algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9 (4), 1973-2012.
Uğurlu, C.T. (2010). Öğretmenlerin eğitim müfettişlerinin etik davranışlarına ilişkin görüşleri. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1 (2), 66-78.
Ünal, A. ve Gürsel M. (2007). İlköğretim denetçilerinin öğrenen organizasyon yaklaşımı açısından değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18, 463-481.
Ünal, A., Yavuz, M. ve Küçükler, E. (2011). İlköğretim müfettişlerinin öğretim yılı sonu raporlarına göre Konya ili eğitim sorunlarının değerlendirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 7 (2), 247-276.
Ünal, A. ve Yıldırım Erol, S. (2011). ilköğretim okulu müdürlerinin eğitim müfettişlerinden beklentileri. E-Journal of New World Sciences Academy Education Sciences, 6 (4), 2630-2645.
- Yaman, E. (2009). Müfettişlerin rehberlik rollerini rehber öğretmenler değerlendiriyor. International Online Journal of Educational Sciences, 1 (1), 106-123.