İlköğretim Bölümü Öğretmen Adaylarının Mesleğe Yönelik Tutumları: Nicel ve Nitel Verilere Dayalı Bir İnceleme

Yıl 2010, Cilt: 9 Sayı: 3, 922 - 933, 26.06.2010

Çiğdem Şahin Taşkın , Güney Hacıömeroğlu

Öz

Bu araştırma ilköğretim bölümü öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarını incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışmada nicel ve nitel araştırma yöntemleri kullanılmıştır. Araştırmanın nicel boyutunda, veriler ilköğretim bölümü son sınıfında öğrenim gören 223 öğretmen adayından toplanmıştır. Öğretmen adaylarına Erkuş, Sanlı, Bağlı ve Güven (2000) tarafından geliştirilen Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutum Ölçeği yanıtlanmak üzere verilmiştir. Araştırmanın nitel boyutunda ise, öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumlarını derinlemesine yorumlamak amacıyla adaylara açık uçlu sorular yöneltilmiştir. Bu sorular ile adayların meslek bilgisi ve alan eğitimi dersleri ile ilgili duygu ve düşüncelerini öğrenmek amaçlanmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular, öğretmen adaylarının mesleğe yönelik tutumları ile bağlı bulundukları programlar arasında anlamlı bir farklılık olduğunu göstermektedir. Bununla beraber, adayların almış oldukları meslek bilgisi derslerinin mesleğe yönelik tutumları üzerine olumlu etkisi olduğu görülmektedir

Anahtar Kelimeler

Öğretmenlik mesleği, ilköğretim, öğretmen adayı

Examining Preservice Teachers' Attitudes towards Teaching Profession in Elementary Education: A Combination of Quantitative and Qualitative Methods

Öz

Purpose of this study is to examine preservice teachers’ attitudes towards teaching profession in
elementary education. In this study, quantitative and qualitative research approaches were used. In the
quantitative part, data were obtained from 223 final year preservice teachers studying in elementary education
department. Attitudes Scale Towards Teaching developed by Erkuş, Sanlı, Bağlı and Güven (2000) was
administered to participants. In the qualitative part, open-ended questions were asked to the participants to
understand their attitudes towards teaching profession in depth. Findings indicated that there are differences
between preservice teachers’ attitudes and programs they enroll in. Results of the study indicated that pedagogy
courses influence preservice teachers’ attitudes positively towards teaching

Anahtar Kelimeler

Teaching profession, elementary education, preservice teachers.

Kaynakça

• Ball, D.L., & McDiarmid, G.W. (1990). The subject–matter preparation of teachers. In W.R. Houston (Ed.), Handbook of Research on Teacher Education (pp. 437-449). New York, NY: MacMillan.
• Başer, N., & Yavuz, G. (2003). Öğretmen Adaylarının Matematik Dersine Yönelik Tutumları. http://www.matder.org.tr/bilim/oamdyt.asp?ID=11, (05.07.2006).
• Pehlivan Baykara, K. (2008).Sınıf Öğretmeni Adaylarının Sosyo-kültürel Özellikleri ve Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları Üzerine Bir Çalışma. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 151–168.
• Bishop, A. J., & Nickson, M. ( 1983). A Review of Research in Mathematical Education, Part B, NFER-Nelson, Windsor.
• Bulut, H., & Doğar, Ç. (2006). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Karşı Tutumlarının İncelenmesi. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 13–27.
• Cin, M. (2008). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Yaşadıkları Yere Göre Coğrafya dersine Karşı Tutumlarındaki Farklılıklar, Kastamonu Eğitim Dergisi, 16(1), 185–190.
• Creswell, J. W. (2003). Research design: Qualitative, quantitative and mixed methods approaches. Thousand Oaks, CA: Sage Publications, Inc.
• Çapri, B., & Çelikkaleli, Ö. (2008). Öğretmen Adaylarının Öğretmenliğe İlişkin Tutum ve Mesleki Yeterlik İnançlarının Cinsiyet, Program ve Fakültelerine Göre İncelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(15), 33–53.
• Erkuş, A., Sanlı, N., Bağlı M. T., & Güven, K. (2000). Öğretmenliğe İlişkin Tutum Ölçeği Geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim, 116, 27–33.
• Ernest, P. (1988). The Attitudes and Practices of Student Teachers of Primary School Mathematics, in A. Borbas (Ed.), Proceedings of 12th International Conference on the Psychology of Mathematics Education, 1, 288-295.
• Genç, S. Z., & Kalafat, T. (2008). Öğretmen Adaylarının Demokratik Tutumları ile Empatik becerilerinin değerlendirilmesi Üzerine bir Araştırma. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19, 211-222
• Kahyaoğlu, M., & Yangın, S. (2007). İlköğretim Sınıf Öğretmenliği Fen Bilgisi ve Matematik Öğretmen Adaylarının Bilimler Dergisi, 3(6), 203–220.
• Karaca, E. (2006). Öğretimde Planlama ve Değerlendirme Dersine Yönelik Bir Tutum Ölçeği Geliştirme. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16, 213–230.
• Kaya, A., & Büyükkasap, E. (2005). Fizik Öğretmenliği Programı Öğrencilerinin Profilleri, Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutum ve Endişeleri: Erzurum Örneği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(2), 367–380.
• Kayış, A. (2009). Güvenilirlik analizi. Ş. Kalaycı (Ed.), SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri (pp. 404-419). Ankara, Asil Yayın Dağıtım.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2005). İlköğretim 1–5. sınıf programları tanıtım el kitabı. Milli Eğitim Müdürlüğü Basımevi, Ankara.
• Oral, B. (2004). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 15, 88–98.
• Patton, M. Q. (2001). Qualitative research and evaluation methods. Thousand Oaks, CA: Sage Publications, Inc.
• Tashakkori, A., & Teddlie, C. (1998). Mixed methodology: Combining qualitative and quantitative approaches. Sage Publications, London.
• Tavşancıl, E. (2002). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• Türnüklü, A. (2001). Eğitimbilim Alanında Aynı Araştırma Sorusunu Yanıtlamak için Farklı Araştırma Tekniklerinin Birlikte Kullanılması, Eğitim ve Bilim, 26(120), 8–13.
• Üstün, E., Erkan, S., & Akman, B. (2004). Türkiye'de okul öncesi öğretmenliği öğrencilerinin öğretmenliğe ilişkin tutumlarının incelenmesi. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), 129–136.
• Yeşilyurt, S., & Gül, Ş. (2007). Bilgisayar kullanma becerileri ve bilgisayarlara yönelik tutum ölçeği (BKBBYTÖ): Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 79–88.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• YÖK. (1998). Eğitim Fakülteleri Öğretmen Yetiştirme Programlarının Yeniden Düzenlenmesi. Ankara: Mart.
• YÖK. (2007). Öğretmen Yetiştirme ve Eğitim Fakülteleri (1982–2007). Ankara: Temmuz.