Bassim Furat'ın Yolculuklarında İnsan Ortak Noktası ve Kimlik Sorunu

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 2, 621 - 638, 30.12.2022

Mahmud Kaddum , Zohra Benyamina

https://doi.org/10.51450/ilmiyat.1168034

Öz

Seyahat edebiyatı, çağlar boyunca gerçekliği ve hayal gücünü birleştiren öznel bir deneyim olarak algılanmıştır. Ancak bu, gezginin bir tanık olduğu sosyal, kültürel ve tarihsel yönlerin gerçekliğini göz ardı etmez. Bassim Furat'ın gezileri, yaşadıklarını aktaran; gelenekleri sıralayan yeni bir bilginin varlığını betimleyen insani bir boyut taşıyor. O etnik kökenler, aşağılık ırk ayrımcılığı ifadelerini düzeltir. Bu kimlik mitlerini vurgulamanın yanı sıra, insan müştereğinin gerçekleştirdiği boyutu ve medeniyetler arası yakınlaşmayı teşvik eden rolü araştırmakla meşguldür. Son olarak araştırma, insan ortaklığının dayatılan bir teori olmadığını; özellikle de tarihsel ve toplumsal koşullar ile benzer kültürel özelliklerin bir araya getirdiğini, nihayet bunun halklar arasındaki diyalog mekanizmalarından biri olduğu sonucuna varmıştır. Gezgin, bir yandan kendi ülkesi, ziyaret ettiği diğer ülkeler arasında karşılaştırmalar yapar ancak bunlar ırkçılığa ve toplumlukların üstünlüğüne dayanmayan karşılaştırmalardır. Her tercih bir üstünlük taşır. Ancak bu karşılaştırmalar toplumlar arasında insani anlamda benzerlikler de barındırmaktadır. Furat, her kültürün kendine özgü olduğuna ve kültürleri ölçebilen bir kriter olmadığına inanır. Çünkü medeniyet merkeziyetçiliği, diğerini iptal eden aşırı üstünlük sağlayıcı, ırkçı bir sapkınlıktır. Bu nedenle yolculuk, analitik ve tefekkür edici bir eyleme ve küreselleşmenin dayattığı modernite çağrısına ve göçebe yaşam tarzını başka dünyalara açma ve bu edebi türün etkileşimini harekete geçirme ihtiyacına cevap veren insanlığı anlama arayışına dönüşür. Çünkü gezgin, halkların geçmişini ve bugününü, geleneklerini ve fikirlerini sadece insan bilimlerinde bir bilgi dalı ile tasvir edilmesinden tatmin olamaz. Psikoloji ya da sosyoloji... Daha ziyade, bunları bir arada kullanmak gerekir. Furat’ın yaptığı geziler, her kültür veya medeniyeti birbirinden ayırmayan, ancak insanı tanıma ilkesine göre birbirlerini tamamlayıcı iletişimsel, kültürel ve medeni bir prosedür ele alan gezi türüne girer. Bu araştırma önemli bir sorunun eşiğinde duruyor: Etnik, kültürel ve kimlik çeşitliliği ışığında insan ortaklığına nasıl ulaşılabilir? Burada kültürler arası diyalog nasıl olmalıdır? İnsani ortak değer hangi değer ile güçlendirebilir? Belki de bunlar birçok aksiyomu rahatsız eden ve birçok belirsizliği açıklığa kavuşturan sorulardır. Bizler bu araştırmanın unsurlarını birleştirmek için, hedeflerin problemlerle uyumlu olduğu bir araştırma planı sunmaya karar verdik. Bu sebeple aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli yaklaşımlara başvuruldu. Gezilerin alan tarafına göre antropolojik yaklaşım ve ortak insani ilkelerinin çıkarıldığını gösteren görüşme ve gözlem mekanizmaları, farklı insan kategorilerinin davranışlarını tanımlamakla ilgilenen etnografik yaklaşımın dallandırılması ve birbirleriyle etkileşime girmeleri ve bunu değiştirmeden davranışı açıklamayı amaçlayan psikolojik ve sosyal yaklaşımların kullanılması ve araştırmanın ekinde ortaya çıkan sorunlara cevap olarak kabul edilen bir dizi sonuç ele alınmıştır. Bu araştırma bir dizi sonuca ulaşmıştır: Ortak insanlık, kültürler ve medeniyetler arasındaki diyalog olasılığını inceleyen bir teoridir. Bu sebeple, üstünlük ve ırk ayrımcılığından dünyadaki çoğu insanın etkilendiği dışlama ve marjinalleştirme teorilerine alternatif bir terimdir. Farklılık ve çeşitlilik, tüm kültürler ve halklar arasındaki ortaklıkları göstermek için stratejik bir uzantıdır. Bassim Furat, seyahatleri boyunca, ortak gelenekler, görenekler ve kaderler aracılığıyla farklılıklara ve çeşitliliğe rağmen, halklar ile azınlıkların karşılıklı bağımlılıklarını görmüş; onların birlikte yaşama olasılığının daha fazla olduğunu göstermiştir. Bassem Furat'ın yolculuk anlatıları dikkate değer varlığın ön saflarında yer alacak olan halklar ve medeniyetler etrafında uzun zamandır örülmüş olan yanılsamayı ortadan kaldırmıştır.

Anahtar Kelimeler

Arap Dili ve Belagati, Seyahat Edebiyatı, Ortak insanlık, İnsani Boyut, Medeniyetler Diyaloğu.

Teşekkür

İyi çalışmalar, Kolaylıklar diliyorum, Saygılarımızla

The Human Common Point and Identity Problem in Basim Furat's Journeys

Öz

Travel literature has been distinguished throughout the ages as a subjective experience that combines reality and imagination. However, this does not ignore the presence of social, cultural and historical aspects, which are visual witness travelers rely on to convey what they learn on their journey, depicting the customs and traditions of those they encounter thereby gaining a new wealth of knowledge, The travels of Furat fall within this pattern that carries a human dimension depicting the concerns of various ethnicities, spotlights inferiority and racial discrimination and is preoccupied with researching the dimension played by the human participant and their role in promoting rapprochement between civilizations, in addition to highlighting identity and its various representations for this Iraqi traveler. This research concludes that human commonality is not a theory that is imposed, rather it is human a instinct, and that it is a mechanism of dialogue between peoples, especially those who were brought together by similar historical and social circumstances and cultural characteristics. Furat’s writing style displays a fusion between travel literature and autobiography, that is, an overlap between reality and the imagined. Furat espouses Travelers believe that every culture has its own uniqueness , and no one culture should be the benchmark another is measured against, as civilizational centralism is a racist heresy. Country comparisons should not fall victim to racism and arrogance as these comparisons are to find similarities between societies in their human sense. Any individual's preference for their own culture is a form of arrogance. With excessive arrogance threatening the elimination of the other, thus.” turning journeying into an analytical and contemplative act, and an endeavor to understand humanity responding to the call of modernity imposed by globalization and the necessity of openness of the text. It is not possible for a traveler to explore the past and present of peoples, their customs and ideas with one discipline in the human sciences but rather employ them together as a way to dismantle the structure. The deep foundations according to which the compatible and the difference in human behavior and knowledge are established, and in what humanity can meet in its comprehensive meaning that rejects class and discrimination practices, and the dialectic of the ego and the other with an ideological dimension. Basim Furat’s travels fall within the type of journey that achieves a communicative, cultural, and civilized technique that does not separate each culture or civilization from the other, but rather makes them complementary to each other according to the principle of human acquaintance. This research stands on the threshold of an important problem: How is human commonality achieved in light of ethnic, cultural and identity diversity as well? How is the dialogue of cultures achieved here? What value can the human participant promote? Perhaps these are questions that blow many postulates and clarify many ambiguities. In order to combine the elements of this research, we decided to present a research plan in which the objectives are compatible with the problems. It was divided into a theoretical section that aimed to clarify the term human commonalities and everything that falls within its semantic fields such as coexistence, tolerance and an approved applied section. We deduced the existence of public and private human participants within Basim Furat’s published works. Obviously, research does not depend on a single approach, so a variety of approaches were employed including the anthropological approach involving field trips, interviews and observation allowing the extraction of the principles of the human participant; the ethnographic approach concerned with describing the behavior of different groups of people while they interact with each other and psychological and social approaches that aimed to explain behavior. The research was appended to a set of results that were considered as an answer to the problems raised. This research has come up with a set of results, including human commonalities is a theory that examines the possibility of dialogue between cultures and civilizations, and in this way it is considered an alternative term to the theories of exclusion and marginalization that affect most of the peoples of the earth, motivated by superiority and racial discrimination. Difference and diversity are strategic extensions to show the commonalities between all cultures and peoples. The narratives of Furat have dispelled the illusion that has been woven for a long time about peoples and civilizations that were destined to be at the forefront of attention and a have remarkable presence in the cultural context. 

Anahtar Kelimeler

Arabic Language and Eloquence, Travel Literature, the Human Common, the Human Dimension, the Dialogue of Civilizations.

المشترك الإنساني وسؤال الهويّة في رحلات باسم فرات

Öz

تميّز أدب الرّحلة على مرّ العصور بأنّه تجربة ذاتية تجمع بين الواقع والـمتخيّل، غير أنّ هذا لا يغيّب حضور المناحي الاجتماعية والثّقافيّة والتّاريخيّة فيه، التي تعد شاهدا بصريّا يستند إليه الرّحّالة لنقل ما عرفه في رحلته، وتصوير عادات من مرّ بهم، وحصر تقاليدهم التي تضيف إليه رصيدا معرفيّا جديدا، وتندرج رحلات باسم فرات ضمن هذا النّمط الّذي يحمل بعدا إنسانيّا يصوّر هموم الإثنيّات، ويصحّح مقولات الدّونيّة والميز العنصري غير المبرّرين، وينشغل بالبحث في البعد الذي يؤدّيه المشترك الإنساني ودوره في تعزيز التّقارب بين الحضارات، إضافة إلى إبراز الهويّة وتمثّلاتها عند هذا الرّحّالة العراقي. وقد توصّل البحث في الأخير إلى أنّ المشترك الإنساني ليس نظريّة تُفرض، بل هو تابعٌ لفطرة الإنسان، وأنّه آلية من آليات الحوار بين الشّعوب خاصّة الّذين جمعت بينهم الظّروف التّاريخيّة، والاجتماعيّة، والمميّزات الثّقافية المتشابهة. 

Anahtar Kelimeler

اللغة العربية والبلاغة، أدب الرّحلة، المشترك الإنساني، البعد الإنساني، حوار الحضارات., Arabic Language and Eloquence, Travel Literature, the Human Common, the Human Dimension, the Dialogue of Civilizations.

Kaynakça

• Aly, Emad Abdelbaky Abdelbaky. Diller, Dil Güvenliği ve Kimliğinin Korunması. Route Educational and Social Science Journal. 6/11, (December 2019), 775-791.
• Bâsim, Furât. Lü’lü’etün Vâhidetün ve Elfü Telle. Kahire: Dâru’l-Edhem li’n-Neşri ve’t-Tevzî’, 2019.
• Bâsim, Furât. Rihlêtî ile Cenûbi Şerrak Âsyâ. Mısır: Dâru’l-Edhem li’n-Neşri ve’t-Tevzî’, 2019.
• Bâsim, Furât. Tarîku’l-Âlihe. Kahire: el-İttihâdü’l-Arabiyyü li’t-Tıbbêati ve’n-Neşr, 2010.
• Burîmî, Abdullah. es-Simyâiyyât es-Segâfiyye. Ürdün :Dâru Künûzi’l-Ma’rife, 2018.
• Boubes, Enas."Hatrat at-tayf fi rihlat aş-şitâ ve as-sayf" (Kış ve Yaz Gezisinde Bir Hayaletin Ortaya Çıkışı) Lisânüddin İbnüʾl-Hatîb’in gezisinde anlatımın şiirselinin teknikleri. Eski Arap Nasrinin şiirselliği Anlatım ve Dil Okumaları. Türkiye Ankara, sonçağ , 2021.
• Cînîr Burûkemesîr, Dûtâl Karbû. es-Serdü ve’l-Hüviyyertü, Trc. Abdü’l-Maksûd Abdü’l-Kerîm, el-Merkezü’l-Kavmiyyü li’t-Terceme, 2015.
• Claude, Levi Strass. Mekâlât fî’l-İnâse. el-Cezâir: Dâru’t-Tenvîr li’t-Tıbbêa ve’n-Neşr, 2008.
• Mansûr, Hasan. el-Muvâtanetü ve’l-Hüviyyetü fî Âlemi Mütegayyir. Kâhira: Mektebitü’l-Encülü’l-Mısriyyeti.
• Miskîn, Fethî. el-Hicretu ile’l-İnsâniyye. er-Ribât: Dâru’l-Amân, 2016.
• Muhamad b. Muhammed. “el-Menhecü’l-Kur’âniyyü fî Binâi’l-Müşteraki’l-İnsâniyyi”. Mecelletü İslâmiyyetü’l-Ma’rife, 17/66 (Eylûl 2011), 115-142.
• Rûciyyi, Gârûdî .fî Sebîli Hıvâri’l-Hadârât. Ta’rîb: Âdil el-Avvâ. Beyrut: Dâru Uveydât li’n-Neşri ve’t-Tıbbêa, 4.Basım, 1999.
• Sîrinc, Fîlîp. er-Rumûz fi’l-Fenni, el-Edyên, el-Hayât. trc. Abdü’l-Hêdî Abbâs, Dimeşk: Dâru Dimeşk, 1992.
• Soliman, Abdelkarim Amin Mohamed. Batılı Filozof ve Arap Şairlerde Şiir ve Felsefenin Diyalektik İlişkisi"Epistemolojik Bir İnceleme". Istanbul Journal of Arabic Studies (ISTANBULJAS) Volume/Cilt: 5, Issue/Sayı: 1, 2022/1, 3-32.
• Alşibli, İbrahim. İşkâlietü'l –Alakati beyne ẕati ve El-aḫeri fi Rivayati ʿinaḳ ʿnde cisri broklen. Mecelletu ʿulumi'l- Luğai'l Arabiye. Câmiaü'l- Vadi, Cezayir, 9/2, (December 2017), (68-83).
• Todorov, Tzvetan. Teemmülâtun fî’l-Hadârat ve’d-Dîmukrâdiyye ve’l-Gayriyye. Trc. Muhammed el-Cerdî. Katar: Vezêratü’s-Segâfeti ve’l-Fünûn, 2012.