Mustafa Lutfî el-Menfâlûtî’de ‘Koyu Karamsarlık’

Yıl 2019, , 353 - 367, 30.06.2019

Adnan Arslan

https://doi.org/10.29288/ilted.502975

Cited By: 1

Öz

Vahyin akılla, bilimin dinle, benliğin
yaratıcıyla, dünyanın ahiretle çeliştiğini düşünen Batı modernitesi en güçlü etkisini kendi yuvası Avrupa’da
gösterdikten kısa bir süre sonra 18. yüzyılda komşu topraklara Afrika ve
Asya’ya dünya görüşünü neşretmiştir. Napolyon’un Mısır işgali kuşkusuz bu
etkinin Arap dünyası sathında kıvılcımı olmuştur. Başta Mısır insanı olmak
üzere tüm Arap dünyası basın ve yayın yoluyla Batı tarzı yaşam tarzı ile
tanışmış ve kendi geleneği aleyhinde olumsuz etkilenmiştir. Bu olumsuz etkiyi
kendi toplumunda gören Menfalûtî, halkına karşı sorumluluk hisleriyle vaaz ve
irşat içerikli edebi eserler ortaya koymuştur. Ancak onun bu eserlerinde çoğu
zaman karamsar bir üslup kullandığı ifade edilmiştir. Hikâyelerinde seçtiği
karakterlerin başlarına gelen acı felaketlerin eserlerine melankolik bir hava
kattığı belirtilmiştir. Bu makale yazarın bu karamsar üslubu benimsemesinin nedenlerinden biri
üzerine duracaktır.    

Anahtar Kelimeler

Modern Arap edebiyatı, Menfalûtî, nesir, karamsarlık

‘Intense Pessimism’ in Mostafa Lutfi al-Manfaluti

Öz

Western
modernity, which considers revelation is in contradiction with reason, science
with religion, selfness with the creator and the world with the afterworld,
shortly after showing its most powerful influence in its homeland Europe,
revealed its world view in Africa and Asia, namely its neighboring lands in the
18th century. Napoleon’s invasion of Egypt has undoubtedly sparked this
influence in the Arab world. The Arab world, particularly Egyptian people, has
been introduced to Western lifestyle through press and publication and has been
negatively affected against its own tradition. Menfalûtî, who sees this
negative effect in his own society, has produced literary works with preaching
and directing sense of responsibility to his people. However, it is stated that
in his works, he often uses a pessimistic style. It is seen that the characters
he selected in his stories gave a melancholic atmosphere to the works because
of the bitter disasters they experienced. This article will focus on one of the
reasons why the author adopts this pessimistic style.

Anahtar Kelimeler

Modern Arab literature, Manfaluti, prose, pessimism

Kaynakça

• Adalar, Derya. “Apollo Grubu: Bir Modern Arap Şiiri Ekolü”. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi 47/2 (2007): 61-81.
• Araz, Mehmet Ali Kılay. “Modern Arap Edebiyatında Öne Çıkan Bazı Eleştirmenler”. Eskiyeni 26 (Bahar 2013): 181-192.
• Bek, Mecid Salih - Aʻrabî, Mînâ - Aʻrabî, Nesîm. “el-Kıṣaṣu’l-mevḍûaʻ fi’l-aʻberât; dirâse taḥlîliyye”. Dirâsâtu’l-edebi’l-muʻâsır 23 (1393): 73-89.
• Cemşîdî, Fetâne Manṣûra. “Muṣtafa Lutfî Menfelûtî; nebze min ḥayâtihî ve edebihî”. Dirâsâtu’l-edebi’l-muʻâsır 27 (1394): 107-121.
• Delice, Ali. “Emevi Devletinin Yıkılış Nedenleri Üzerine Bazı Mülahaza-lar”. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 3 (1999): 299-320.
• Demirci, Gülyaşar. Mısır Edebiyatında Kısa Hikâye. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, 2014.
• Doğan, Cem. “Osmanlı Men’-i Müskirât Cemiyeti ve Men’-i Müskirât Kânunu”. Ulus-lararası Sosyal Araştırmalar Dergisi 6/26 (Bahar 2013): 161-181.
• Duman, İsmail Serdar. Emevilerde Sosyal Hayat. Yüksek Lisans Tezi, Er-ciyes Üniversitesi, 2004.
• Durmuş, İsmail. "Menfelûtî, Mustafa Lutfî". Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 29: 134-136. Ankara: TDV Yayınları, 2004.
• Er, Rahmi. Modern Arap Edebiyatında Mısır’ın Yeri. http://www. misir-kultur.net/ tr/article.php?id_article=17 (Erişim: 26.12.2018)
• Erginli, Zafer. “Temel Tasavvuf Klasiklerinde Dünya Algısına Toplu Bir Bakış”. Erişim: 26 Aralık 2018. http://isamveri.org/pdfdrg/ D00193/2006_15_2/2006 _XV_2_ERGINLIZ.pdf.
• İşler, Emrullah. “Modern Arap Edebiyatında Bir Öncü Mustafa Lutfi El-Menfalûtî”. Nüsha 1/3 (2001 Güz): 71-88.
• Kırmızı, İsmail. 19. Yüzyılda Mısırlı Panislamist Milliyetçi Entelektüel: Ahmet Şevki’nin Osmanlı-Mısır İlişkileri Açısından Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Karabük Üniversitesi, 2013.
• Kıvılcımlı, Hikmet. Edebiyat-ı Cedide’ nin Otopsisi. Köxüz Yayınları.
• Menfalûtî, Mustafa Lütfî. el-Aʻbarât. Kahire: Müessesetu Hindâvî li’t-taʻlîm ve’s-seḳâfe, 2012.
• Menfalûtî, Mustafa Lütfî. Erdem Nerede. Şule Yayınları. Erişim: 26 Ara-lık 2018. https://www.kitapyurdu.com/kitap/erdemnerede/5248.html
• Menfalûtî, Mustafa Lütfî. Acılar Kitabı. Trc. Selahattin Hacıoğlu. İstanbul: Bordo Siyah, 2004.
• Menfalûtî, Mustafa Lütfî. en-Naẓarât. Beyrut: Dâru’l-cîl, 1984.
• Tuzcu, Kemal. “Mısırlı Neo-Klasik Şairler”. Nüsha 5 (Bahar 2002): 107-130.
• Ürün, Ahmet Kazım. “El-Menfalûtî ve Zengin-Fakir Çatışmasını İçeren Bir Makalesi”. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi 14 (2002): 202-211.
• Ürün, Ahmet Kazım. Çağdaş Mısır Romanında Necip Mahfuz ve Toplum-cu Gerçekçi Romanları. Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, 1994.
• Suzan, Yahya. “Ebû Nuvâs ve Zühdiyeleri”. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi 20 (Eylül 2012): 63-90.
• Yariz, Enes. “Doğruluk ve Yalan Üzerine”. İnönü Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 4/2 (Güz 2013): 253-259.
• Yeşildağ, Abdussamed. “Arap Şiirinde Şarap”. Kırıkkale Üniversitesi Sos-yal Bilimler Dergisi 7/1 (Ocak 2017): 281-316.