Students’ Motivations for Choosing Project Anatolian Imam Hatip High Schools and Their Career Tendency

Yıl 2020, Sayı: 54, 403 - 431, 31.12.2020

Mahmut Zengin , Davut Karaman

https://doi.org/10.29288/ilted.763282

Cited By: 5

Öz

This research aims to examine the variety of programs and project school applications in Imam Hatip Schools as a new practice, the reasons for the students' choice, and their career tendencies. In the study, quantitative research methods and descriptive survey model were used. A total of 4802 students from 35 Project Anatolian Imam Hatip High Schools, which were identified from 22 provinces across Turkey, were surveyed. In our research, the region classification of Turkey by the Turkish Statistical Institute has been benefited from for the determination of the sample provinces to which our survey was to be applied. This research aims to contribute to the variety of programs implemented as a new model in Anatolian Imam Hatip High Schools since 2014, and to the on-going works for the project school application that started in 2016. According to the obtained data, family wishes and guidance, the school being a project school, TEOG-LGS examination scores, the desire to having the identity of Imam Hatip Schools, the idea that the school will bring a good university and the demand for good religious education have been identified as the most obvious factors which affect the choices of the students who prefer to study at Anatolian Imam Hatip High Schools. In the career orientation of students, they tend to choose more fields related to science and mathematics sciences such as medicine, pharmacy, dentistry, engineering, and architecture.

Anahtar Kelimeler

Religious Education, Imam Hatip High School, Project Anatolian Imam Hatip High School, Project School Application, Program Variety, Career Tendency

Öğrencilerin Proje Anadolu İmam Hatip Liselerini Tercih Nedenleri ve Mesleki Eğilimleri

Öz

Bu araştırma, yeni bir uygulama olarak İmam Hatip Okullarında program çeşitliliği ve proje okul uygulamasını, öğrencilerin proje AİHL’yi tercih nedenlerini ve mesleki yönelimlerini incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırmada nicel araştırma yöntemi ve betimsel tarama modeli tercih edilmiştir. Türkiye genelinde 22 ilden tespit edilen 35 Proje AİHL’deki toplam 4802 öğrenciye anket uygulanmıştır. Araştırmamızda anketlerin uygulanacağı örneklem illerin tespitinde Türkiye İstatistik Kurumu’nun Türkiye bölgeler sınıflamasından yararlanılmıştır. Bu araştırmayla 2014 yılından itibaren AİHL’lerde yeni bir model olarak uygulamaya konulan program çeşitliliği ve 2016 yılında başlayan proje okul uygulamasına yönelik sürdürülen çalışmalara katkı sunulması hedeflenmektedir. Elde edilen verilere göre proje AİHL’de okumayı seçen öğrencilerin bu tercihlerinde aile istek ve yönlendirmesi, okulun proje okulu olması, TEOG-LGS sınav puanı, İmam Hatip’li olma arzusu, okulun iyi bir üniversite kazandıracağı düşüncesi ve iyi bir din eğitimi alma talebinin en belirgin faktörler olduğu tespit edilmiştir. Öğrencilerin mesleki yönelimlerinde ise daha çok tıp, eczacılık, diş hekimliği ile mühendislik ve mimarlık gibi fen ve matematik bilimleri ile ilgili alanları seçme eğiliminde oldukları görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Din Eğitimi, İmam Hatip Lisesi, Proje Anadolu İmam Hatip Lisesi, Proje Okul Uygulaması, program çeşitliliği, mesleki eğilim

Kaynakça

• Aşlamacı, İbrahim. Pakistan Medreselerine Bir Model Olarak İmam-Hatip Okulları. İstanbul: Dem Yayınları, 2014.
• Aşlamacı, İbrahim. Öğrenci ve Öğretmenlerine Göre İmam-Hatip Liseleri: Profiller, Algılar, Memnuniyet, Aidiyet. İstanbul: Dem Yayınları, 2017.
• Ayhan, Halis. Türkiye’de Din Eğitimi. İstanbul: Dem Yayınları, 3. Basım, 2014.
• Ateş, Pembegül. İmam Hatip Lisesi’nde Okuyan Öğrencilerin İmam Hatip Lisesi’ni Tercih Nedenleri ve Beklentileri (Gaziantep Örneği). Gaziantep: Gaziantep Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2016.
• Can, Abdullah. SPSS ile Bilimsel Araştırma Sürecinde Nicel Veri Analizi. Ankara: Pegem Akademi, 2018.
• Cebeci, Suat. Ortaöğretimde Mesleki Din Eğitiminden Mezun Olanların Yönelişleri ve Sebepleri. Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 1989.
• Cebeci, Suat. Din Eğitimi Bilimi ve Türkiye’de Din Eğitimi. Ankara: Akçağ Yayıncılık, 2. Basım, 2005.
• Cerrah, Lokman. İmam-Hatip Lisesi Öğrencilerinin “Din-Toplum İlişkileri” Konusundaki Mülahazaları, Erzurum Örneği. Erzurum: Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2010.
• Çetin, İsa. Anadolu İmam Hatip Liselerinde Öğrenim Gören Öğrencilerin Okula İlişkin Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. İstanbul: Sabahattin Zaim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2017.
• Dinçer, Nahit. 1913’ten Günümüze İmam-Hatip Okulları Meselesi. , (haz. Ertuğrul Düzdağ.), İstanbul: Şule Yayınları, 1998.
• Gül, Emine Türkmen. İmam-Hatip Lisesi Öğrencilerinin Beklenti ve Sorunları. Bursa: Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 1998.
• İlköğretim ve Eğitim Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (Kanun No. 6287), Resmi Gazete 28261 (11 Nisan 2012). Erişim 20 Nisan 2020. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/04/20120411- 8.htm
• Karasar, Niyazi. Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları, 2. Basım, 2019.
• Karateke, Tuncay. İmam Hatip Lisesi Öğrencilerinin Sorun ve Beklentileri Batman İli Örneği. Elazığ: Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2010
• Korkmaz, Mehmet. “İmam-Hatip Lisesi Öğrencilerinin Bu Okulu Tercih Süreçleri”. Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 1/16 (2013), 7-40.
• Milli Eğitim Bakanlığı. Millî Eğitim İstatistikleri Örgün Eğitim 2018-2019. PDF: Strateji Geliştirme Başkanlığı, 2019. 30102730_meb_istatistikleri_orgun_egitim_2018_2019.pdf
• Milli Eğitim Bakanlığı, Din Öğretimi Genel Müdürlüğü. Anadolu İmam Hatip Liselerinde Program Çeşitliliği (Proje Okulları) Kitapçığı. Ankara: 2018.
• Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği, Resmi Gazete 28758 (7 Eylül 2013)., Erişim 30 Haziran 2020. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/09/20130907-4.htm
• Milli Eğitim Temel Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamalerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, (Kanun No, 6528), Resmi Gazete 28941 (1 Mart 2014). Erişim 19 Aralık 2019. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/03/20140314-1.htm.
• Milli Eğitim Bakanlığı Özel Program ve Proje Uygulayan Eğitim Kurumları Yönetmeliği, Resmi Gazete 29818 (1 Eylül 2016)., Erişim 25 Mayıs 2019. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/09/20160901-32.htm.
• Milli Eğitim Bakanlığı, Din Öğretimi Genel Müdürlüğü. “Din Öğretimi Genel Müdürlüğüne Bağlı Okullar”. Erişim 10 Haziran 2020. http://dogm.meb.gov.tr/bilgisistemi/okul_listesi
• Milli Eğitim Bakanlığı, Din Öğretimi Genel Müdürlüğü. “Anadolu İmam Hatip Liseleri, İmam Hatip Ortaokulları Vizyon Belgesi”. Erişim 12 Haziran 2020. https://dogm.meb.gov.tr/www/anadolu-imam-hatip-liseleri-ve- imam-hatip-ortaokullari-vizyon-belgesi/icerik/526
• Milli Eğitim Bakanlığı. “Özel Program ve Proje Uygulayan (Program/Proje) İmam Hatip Okulları Danışma Kurulu Uygulama Usul ve Esasları”. Erişim 25 Ocak 2020. https://dogm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_11/21102043_Program_Proje_OkullarY_DanYsma_Kurulu _Uygulama_EsaslarY.pdf
• Milli Eğitim Bakanlığı. “Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı”. Erişim 15 Nisan 2020. https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_02/21173451_ort_ogrtm_hdc_2018.pdf
• Milli Eğitim Bakanlığı. “2020 yılı Sınavla Öğrenci Alacak Ortaöğretim Kurumlarına İlişkin Merkezî Sınav Başvuru ve Uygulama Kılavuzu”. Erişim 10 Haziran 2020. https://www.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2020_05/06105923_BasYvuru_ve_Uygulama_KYlavuzu_2020 _GuYncel.pdf
• Milli Eğitim Bakanlığı. “Teknoloji Anadolu İmam Hatip Lisesi Açılıyor”. Erişim 21 Haziran 2020. https://dogm.meb.gov.tr/www/teknoloji-anadolu-imam-hatip-lisesi-aciliyor/icerik/1031
• Öcal, Mustafa. “Kuruluşundan Günümüze İmam-Hatip Liseleri”. Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 6 (1999), 201-254.
• Öcal, Mustafa. “İmam-Hatip Liselerinde Din Eğitimi”., Din Eğitimi., ed. Mustafa Köylü - Nurullah Altaş. Ankara: Gündüz Matbaacılık, 2. Basım, 2012.
• Özdemir, Şuayip – Karateke, Tuncay. “Öğrencilerin İmam Hatip Liselerini Tercih Etme Nedenleri (Elazığ Örneği)”. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 45 (2018), 5-32.
• Özensel, Ertan – Aydemir, Mehmet Ali. Türkiye İmam-Hatip Lisesi Öğrenci Profili Araştırma Raporu. Konya: TİMAV, 2014. https://timav.org.tr/raporlar/turkiye-imam-hatip-lisesi-ogrenci-profili-arastirmasi/.
• Sitembölükbaşı, Şaban. Türkiye’de İslam’ın Yeniden İnkişafı 1950-1960. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 1995.
• Ünlü, Yıldız. İmam-Hatip Lisesi Öğrencilerinin Beklenti ve Sorunları. Bursa: Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 1999.
• Zengin, Mahmut. “Modern Türkiye’de Din ve Eğitim Politikaları Ekseninde İmam Hatip Okulları Üzerine Bir Analiz”., Geleceğin İnşasında İmam Hatip Okulları., ed. İhsan Erdem vd. Malatya: İnönü Üniversitesi Yayınevi, 2017.