im: İletişim ve medya çalışmaları dergisi araştırma ve yayın etiği konusunda ulusal ve uluslararası mevzuata ve standartlara bağlıdır. Bu çerçevede yürütülen tüm süreçlerde 5187 sayılı Basın Kanunu, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu, Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi, Committee on Publication Ethics ve Directory of Open Access Journals ilkeleri dayanak alınır.
Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiğine Aykırı Eylemler
Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi bölüm 2, madde 4’ün birinci fıkrasında belirtilen bilimsel araştırma ve yayın etiğine aykırı eylemler aynen kabul edilir:
İntihal: Başkalarının özgün fikirlerini, metotlarını, verilerini veya eserlerini bilimsel kurallara uygun biçimde atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendi eseri gibi göstermek,
• Sahtecilik: Bilimsel araştırmalarda gerçekte var olmayan veya tahrif edilmiş verileri kullanmak,
• Çarpıtma: Araştırma kayıtları veya elde edilen verileri tahrif etmek, araştırmada kullanılmayan cihaz veya materyalleri kullanılmış gibi göstermek, destek alınan kişi ve kuruluşların çıkarları doğrultusunda araştırma sonuçlarını tahrif etmek veya şekillendirmek,
• Tekrar yayım: Mükerrer yayınlarını akademik atama ve yükselmelerde ayrı yayınlar olarak sunmak,
• Dilimleme: Bir araştırmanın sonuçlarını, araştırmanın bütünlüğünü bozacak şekilde ve uygun olmayan biçimde parçalara ayırıp birden fazla sayıda yayımlayarak bu yayınları akademik atama ve yükselmelerde ayrı yayınlar olarak sunmak,
• Haksız yazarlık: Aktif katkısı olmayan kişileri yazarlar arasına dahil etmek veya olan kişileri dahil etmemek, yazar sıralamasını gerekçesiz ve uygun olmayan bir biçimde değiştirmek, aktif katkısı olanların isimlerini sonraki baskılarda eserden çıkartmak, aktif katkısı olmadığı halde nüfuzunu kullanarak ismini yazarlar arasına dahil ettirmek.
İlgili yönergede yer alan diğer etik ihlal türleri hakkında bilgi almak için tıklayınız.
İtiraz, Şikayet ve Etik İhlal Bildirimleri
Okurlar, dergide yayımlanan bir makalede ya da editoryal içerikle ilgili önemli bir hata ya da yanlışlık fark ettiklerinde im@baskent.edu.tr adresine e-posta göndererek bildirimde bulunabilir. Dergiye yapılacak itiraz, şikayet ve bildirimler COPE ilkeleri doğrultusunda değerlendirilir.
Etik Kurul İzni
Dergi nicel veya nitel yaklaşımla anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney ve çeşitli görüşme teknikleriyle veri toplanan; bilimsel amaçlarla insan ve hayvan kullanılan ve kişisel verilerin korunması mevzuatı çerçevesinde retrospektif yapılan tüm bilimsel çalışmalar için etik kurul kararı alınmış olmasını bekler. İnsanlar ve hayvanlar üzerinde gerçekleştirilen bilimsel araştırmaların Helsinki Bildirgesi ve ARRIVE yönergelerine uygun şekilde yürütülmesini şart koşar. Etik kurul kararının örneği, ekleriyle birlikte başvuru arayüzüne yüklenmeli; kurul adı, tarihi ve karar numarası Giriş başlığına verilen bir dipnotta ve yöntem bölümünde açıkça belirtilmelidir. Olgu sunumlarında bilgilendirilmiş gönüllü onam formunun alındığı bilgisi makalede belirtilmelidir. Etik kurul izni bulunmayan çalışmalar değerlendirmeye alınmaz.
Araştırma Etiği İlkeleri
im: İletişim ve medya çalışmaları dergisi’nde yayımlanan makalelerin etik kurallara uygunluğuna dair sorumluluk yazarların üzerindedir. Derginiz aşağıda tanımlanan uluslararası araştırma etiği ilkelerini benimser ve yapılan başvuruların bunları içermesini şart koşar:
• Araştırmanın tasarlanması, tasarımın gözden geçirilmesi ve araştırmanın yürütülmesinde, bütünlük, kalite ve şeffaflık ilkeleri sağlanmalıdır.
• Araştırma ekibi ve katılımcılar, araştırmanın amacı, yöntemleri ve öngörülen olası kullanımları; araştırmaya katılımın gerektirdikleri ve varsa riskleri hakkında tam olarak bilgilendirilmelidir.
• Araştırma katılımcılarının sağladığı bilgilerin gizliliği ve yanıt verenlerin gizliliği sağlanmalıdır. Araştırma katılımcıların özerkliğini ve saygınlığını koruyacak şekilde tasarlanmalıdır.
• Araştırma katılımcıları gönüllü olarak araştırmada yer almalı, herhangi bir zorlama altında olmamalıdırlar.
• Katılımcıların zarar görmesinden kaçınılmalıdır. Araştırma, katılımcıları riske sokmayacak şekilde planlanmalıdır.
• Araştırma bağımsızlığıyla ilgili açık ve net olunmalı; çıkar çatışması varsa belirtilmelidir.
• İnsan denekler ile yapılan deneysel çalışmalarda, araştırmaya katılmaya karar veren katılımcıların yazılı bilgilendirilmiş onayı alınmalıdır. Çocukların ve vesayet altındakilerin veya tasdiklenmiş akıl hastalığı bulunanların yasal vasisinin onayı alınmalıdır.
• Çalışma herhangi bir kurum ya da kuruluşta gerçekleştirilecekse bu kurum ya da kuruluştan çalışma yapılacağına dair onay alınmalıdır.
• İnsan öğesi bulunan çalışmalarda, katılımcılardan “bilgilendirilmiş onam” alındığının ve çalışmanın yapıldığı kurumdan etik kurul onayı alındığı bilgisi makale metninde belirtilmelidir.
Yayın Etiği İlkeleri
Düzeltme, Geri Çekme, Endişe İfadesi
Editörler, yayımlanan bir makalede bulguları, yorumları veya sonuçları etkilemeyen küçük hatalar tespit edilmesi durumunda düzeltme yayımlamayı değerlendirebilir. Bulguları ve sonuçları geçersiz kılabilecek büyük hatalar veya ihlaller söz konusu olduğunda makalenin geri çekilmesi değerlendirilebilir. Eğer yazarların araştırma ya da yayını kötüye kullanma ihtimali varsa; bulguların güvenilir olmadığına dair kanıtlar mevcutsa ve yazarların bağlı bulunduğu kurumlar durumu soruşturmadıysa ya da yapılan soruşturma yetersiz veya sonuçsuz görünüyorsa, editörler endişe beyanı yayımlamayı gündeme alabilir. Bu tür düzeltme, geri çekme veya endişe beyanı durumlarında dergi COPE ilkelerini esas alınır.
İntihal Denetimi
İntihal, başkalarının fikirlerini, metotlarını, verilerini, uygulamalarını, yazılarını, şekillerini veya eserlerini sahiplerine bilimsel kurallara uygun biçimde atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendi eseriymiş gibi sunmaktır. Dergi gönderilen tüm makaleleri intihali engellemek için ayrıca taramaktadır. İncelenmeye sunulan çalışmalarda intihal olup olmadığı iThenticate, Turnitin veya diğer yazılımlar kullanılarak kontrol edilir. Benzerlik oranının %20’den az olması beklenir. Bu oranı aşan çalışmalar ön inceleme aşamasında reddedilir.
Dergide yayımlanmış veya değerlendirme sürecinde olan bir çalışmada intihal tespit edilmesi durumunda, aşağıdaki adımlar titizlikle uygulanır:
• İntihal tespiti, yazarın bağlı olduğu üniversiteye resmi olarak bildirilir ve gerekli yasal işlemlerin başlatılması için iş birliği yapılır.
• İlgili makalenin PDF kopyası derginin internet sitesinden kaldırılır ve makale bağlantıları erişime kapatılır. Makale başlığına “İntihal Yapılmış Makale” ifadesi eklenerek ihlal kamuya açık şekilde belirtilir.
• İntihalden sorumlu olan yazarın hesabı kapatılır ve yazarın dergiye gelecekte herhangi bir makale göndermesi süresiz olarak yasaklanır.
Fikri Mülkiyet Haklarının Korunması
Dergi, yayımlanan tüm makalelerin fikri mülkiyet haklarını ve bu hakların ihlal edildiği durumlarda derginin ve yazar(lar)ın haklarını korumaktan sorumludur. Ayrıca dergi, yayımlanan tüm makalelerin içeriğinin diğer yayınların fikri mülkiyet haklarını ihlal etmesini önlemek için gerekli önlemleri alır.
Kişisel Bilgilerin Korunması
Dergiye gönderilen tüm kişisel veriler, yasal düzenlemelere ve etik kurallara uygun olarak korunur.
Çıkar Çatışması
Yazarlar, makalelerinde bulgularını veya yorumlarını etkileyebilecek her türlü mali veya diğer önemli çıkar çatışmalarını makale gönderme arayüzündeki ilgili dosyada açıkça beyan etmelidir. Açıklanması gereken potansiyel çıkar çatışmaları arasında danışmanlık faaliyetleri, maaş alımı ve hibe destekleri yer almaktadır.
Finansal Destek
Yazarlar, çalışmaları kapsamında herhangi bir kuruluş tarafından sağlanan finansal desteği makale gönderme arayüzündeki ilgili dosyada açıkça beyan etmelidir.
Yazar Değişikliği
Yazarlar, makalelerini göndermeden önce yazarların listesini ve sırasını dikkatlice gözden geçirmelidir. Makale gönderildikten sonra bu türden talepler kabul edilmez.
Yapay Zeka Kullanımı
Dergiye gönderilen çalışmalarda dil kontrolü gibi makalenin özgünlüğünü etkilemeyecek süreçlerde yapay zeka kullanımı kabul edilebilir. Bununla birlikte, yapay zeka kullanımında etik kurallar çerçevesinde hareket edilmesi zorunlu görülür. Uydurma veri ve manipülasyon gibi etik dışı amaçlar kesinlikle kabul edilmez. Yapay zeka kullanımı içeren çalışmalar için makale gönderim aşamasında dergiye bilgi verilmesi zorunludur. Buna ilişkin tüm sorumluluk, yazarlara aittir.
Ankete ve Mülakata Dayanan Çalışmaların Yayını
Etik kurul izni gerektiren tüm bilim dallarında yapılan araştırmalar için etik kurul onayı alınmış olmalı; bu onayla ilgili kurul adı, tarihi ve karar numarası gibi bilgiler makalenin Giriş başlığına verilen bir dipnotla belirtilmeli ve editörlüğe onaya dair belgeler sunulmalıdır.
Yayıncının Sorumlulukları
• COPE ve diğer uluslararası etik ilkelere bağlı kalarak, intihal ve etik ihlalleri önlemek için gerekli politikaları oluşturmak.
• Fikri mülkiyet haklarını gözetmek, kişisel verilerin korunmasını sağlamak.
• Dergi politikalarını belirlemek ve uluslararası indekslerde yer almak için gerekli çalışmaları yapmak.
• Derginin alt yapı ve diğer ihtiyaçlarının giderilmesine yönelik çalışma yapmak.
Not: Dergide görev alan editörlerin verdiği tüm kararlar yayıncıdan bağımsızdır. Editörler ile yayıncı arasındaki ilişki, editörlerin bağımsızlığı ilkesine dayanmaktadır.
Editörlerin Sorumlulukları
• Yayın sürecinin etik, tarafsız ve şeffaf bir şekilde yürütülmesini sağlamak.
• Makalelerin bilimsel standartlara uygunluğunu değerlendirmek, hakem sürecini yönetmek, çıkar çatışmalarını çözmek ve yayın etiğine uygun olmayan durumları tespit etmek.
• Makalelerde hata veya ihlal tespit edilmesi durumunda düzeltme veya geri çekme işlemlerini yürütmek.
Not: Editörler, yazar(lar)ın cinsiyeti, ırkı, etnik kökeni, dini, vatandaşlığı veya siyasi görüşü ne olursa olsun, makalenin fikri içeriğine göre adil bir değerlendirme yaparlar.
Yazarların Sorumlulukları
• Çalışmalarını etik ve bilimsel kurallara uygun şekilde hazırlamak.
• Makale verilerinin özgün ve doğru olmasını sağlamak, intihal, uydurma veri veya manipülasyon yapmamak.
• Çalışmada çıkar çatışması, finansal destek veya katkıda bulunan kişi ve kurumları açıkça beyan etmek.
• İnsan veya hayvan denekleri üzerinde yapılan araştırmaları, uluslararası etik ilkelere uygun şekilde yapmak. Bu tür çalışmalar için ilgili etik kuruldan onay almak ve söz konusu onaya ilişkin bilgileri makale metnine eklemek.
• Makale değerlendirme sürecinde veya sonrasında editör ve hakemlerle uluslararası etik ilkeler doğrultusunda uyumlu hareket etmek.
Hakemlerin Sorumlulukları
• Sadece uzmanlık alanına giren çalışmaları kabul etmek.
• Makaleleri bilimsel, etik ve akademik standartlara uygun olarak tarafsız bir şekilde değerlendirmek.
• Değerlendirme sürecinde çalışma verilerine ilişkin gizliliği korumak.
• Değerlendirme sürecinde çıkar çatışmalarını bildirmek ve yorumlarını objektif ve yapıcı bir şekilde yapmak.
• İntihal, veri manipülasyonu veya etik ihlal şüphesi durumunda editörleri bilgilendirmek.
Yayın Politikaları
• Derginin tüm süreç ve işlemleri TÜBİTAK tarafından geliştirilen DergiPark platformu üzerinden yürütülmekte olup, dergiye ait im.baskent.edu.tr adresli internet sitesi de bulunmaktadır.
• Dergiye gönderilen çalışmalar, daha önce yayımlanmamış ve eşzamanlı olarak başka bir dergiye değerlendirilmek üzere gönderilmemiş olmalıdır.
• Gönderilen çalışmalar, derginin amaç ve kapsamına uygun olmalı ve yazım kurallarına riayet edilmelidir. Belirtilen kriterlere uymayan çalışmalar ön inceleme aşamasında reddedilir.
• Dergide araştırma makalesi, derleme makale, çeviri makale, kitap ve eser eleştirileri, değini yazıları ve söyleşiler yayımlanmaktadır.
• Bir yazarın aynı sayıda en fazla bir çalışması yayımlanabilir.
• Türkçe ve İngilizce dillerinde hazırlanan çalışmalar değerlendirmeye alınır.
• Dergide yayımlanan tüm çalışmalar, CC-BY-NC lisansı kapsamında açık erişim olarak yayımlanır ve arşiv sayfamızdan ücretsiz erişime sunulur.
• Hakem sürecinde, çift taraflı kör hakemlik uygulanır. Yazarlar ve hakemler birbirlerinin kimliklerini bilmez. Dergi içerisinden (editörler veya yayın kurulu üyeleri gibi) makale gönderen kurul üyelerinin, süreç tamamlanana kadar dergideki görevleri askıya alınır ve süreci görmeleri engellenir.
• Makale değerlendirme sürecinde hakemlerin alanında uzman olmalarına, en az doktora derecesine sahip olmalarına ve yazarla aynı kurumda görev almamalarına özen gösterilir. Çift taraflı kör hakemliğin korunması amacıyla dergi kurulu üyelerine hakem görevi verilmez.
Özel Sayı Yayımlama Politikası
Dergide, editör kurulunun kararı doğrultusunda yılda bir kez özel sayı yayımlanabilir. Özel sayı için gönderilen makaleler, periyodik sayılar için uygulanan aynı değerlendirme süreçlerinden geçer. Bu makalelerin derginin yazım kuralları ile benimsediği etik ilkelere ve yayın politikasına uygun olması gözetilir.
Ücret Politikası
Dergiye yapılan makale başvuruları, başvuru sonrası yürütülen süreçler ve yayım faaliyetleri ücretsizdir. Hiçbir ad altında yazardan veya kurumlarından gönderim ve işlem ücreti alınmaz.
Reklam Politikası
Yayın politikaları gereği sponsorluk ve reklam kabul edilmez. Derginin tüm giderleri Başkent Üniversitesi tarafından karşılanır.
Açık Erişim Politikası
Dergide yayımlanan makaleler, Creative Commons Atıf-Gayrı Ticari 4.0 Uluslararası (CC BY-NC 4.0) lisansı altında açık erişim olarak yayımlanır. Yayımlanan tüm makalenin tam metinlerine buraya tıklanarak erişilebilecek adresten ücretsiz olarak ulaşılabilir. Detaylı bilgi için tıklayınız.
Telif Hakkı Politikası
Yazarlar, dergide yayımlanan çalışmalarının telif hakkına sahiptir ve çalışmaları CC BY-NC 4.0 olarak lisanslıdır. Detaylı bilgi için tıklayınız.
Arşivleme ve Veri Dağıtım Politikası
Dergide yayımlanan tüm çalışmalar LOCKSS’ta dijital olarak arşivlenir. Detaylı bilgi için tıklayınız.
Makale Değerlendirme Süreci
Dergide makale değerlendirme süreci ön inceleme, hakem süreci, revizyon ve yayım olarak dört ana başlıktan oluşmaktadır. Detaylı bilgi için tıklayınız.
1. Ön İnceleme
• Çalışma; dergi yayın ilkelerine, akademik yazım kurallarına ve APA 7 atıf sistemine uygunluk açısından editör tarafından incelenir ve iThenticate, Turnitin veya diğer yazılımlar kullanılarak benzerlik taramasından geçirilir. Belirtilen ilke ve kurallara uygun olmayan ve benzerlik oranı %20 ve üzeri olan çalışmalar değerlendirmeye alınmaz.
2. Hakem Süreci
• Ön inceleme aşamasını geçen çalışmalar için çift taraflı kör hakemlik süreci başlatılır. Bu süreç kapsamında makale değerlendirilmek üzere alanında uzman iki hakeme gönderilir. Hakem sürecinde hakemlerin ve yazarların kimliklerinin gizli tutulması sağlanır ve süreç gizlilik ilkesi çerçevesinde yürütülür. Bir çalışmanın dergide yayımlanabilmesi için her iki hakemin de olumlu görüş bildirmesi beklenir. Bununla birlikte hakemlerden birinin olumlu, diğerinin ise olumsuz görüş bildirmesi durumunda çalışma üçüncü bir hakeme gönderilerek nihai karar alınır.
3. Revizyon Süreci
• Hakemler tarafından revizyon talep edilmesi durumunda, yazarlar çalışmalarında yaptıkları değişiklikleri belirgin bir renkle işaretlemelidir. Hakem talepleri doğrultusunda yapılan revizyonlar, öncelikle editör, ardından hakemler tarafından kontrol edilir değerlendirilir.
• Hakem süreci tamamlanan çalışmalar, dil editörleri tarafından incelenir. Gerekli görüldüğü takdirde yazarlardan dil ve yazımla ilgili revizyon talep edilir. Yazarlar tarafından yapılan ve belirgin bir renkle vurgulanan revizyonlar, dil editörleri tarafından tekrar gözden geçirilir ve onaylanır.
4. Yayın Süreci
• Teknik, akademik ve dilsel incelemelerden geçen makalelerin dizgi ve mizanpajı yapılarak yayına hazır hale getirilir ve yapılan planlamalar doğrultusunda takip eden ilk sayıda yayımlanır.
im: İletişim ve medya çalışmaları dergisi CC BY-NC 4.0 ile lisanslanmaktadır