SOĞUK SAVAŞ SONRASI DÖNEMDE ULUS DEVLET VE MİLLİYETÇİLİK: KÜRESELLEŞME ÇERÇEVESİNDE ULUS DEVLET VE MİLLİYETÇİLİK TARTIŞMALARI

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 8, 15 - 34, 10.07.2021

Abdül Samet Çelikçi

Öz

Soğuk savaş sonrası dönemin en yaygın ve popüler kavramlarından bir küreselleşmedir. Küreselleşme sürecinin, önceki dönemlere kıyasla, 1990 sonrası dönemde dünya çapında oldukça önemli siyasi, ekonomik ve sosyo-kültürel dönüşümler yarattığını ifade etmek mümkündür. Bu süreçte, iletişim ve ulaşım sistemlerinde yaşanan teknolojik gelişmelere paralel olarak, bir yandan küresel-yerel etkileşimi diğer yandan ekonomik, siyasi ve toplumsal hareketlilik artmıştır. Küreselleşme süreci, dünya çapında ekonomik ve siyasi karşılıklı bağımlılığın, önceki dönemlerde hiç olmadığı kadar artmasına yol açmıştır. Soğuk savaş sonrası dönemde, küreselleşme sürecinin hız kazanmasıyla birlikte, gündeme gelen tartışmalardan biri de ulus devlet ve milliyetçilik meselesi olmuştur. Bu bağlamda, küreselleşmenin etkisiyle beraber, ulus devletler sisteminin ve milliyetçiliğin önemini yitirdiği, ulus devletin egemenliğinin ve geleceğinin tehdit altında olduğu görüşleri sıklıkla dile getirilmiştir. Bu çerçevede, bu çalışmanın konusu soğuk savaş sonrası dönemde küreselleşmenin ulus devlet ve milliyetçilik ile olan ilişkisidir. Bu makalenin temel amacı soğuk savaş sonrası dönemde, ulus devlet ve milliyetçiliğin küreselleşme sürecinden nasıl etkilendiğini ve bu süreçte ne gibi dönüşümler geçirdiğini ortaya koymaktır. Çalışma kapsamında, ulus devletin küreselleşme sürecinde belirli dönüşümler geçirdiği ve buna bağlı olarak, milliyetçilik düşüncesinin bu süreçte yeniden üretildiği ortaya koyulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Küreselleşme, Ulus Devlet, Milliyetçilik, Egemenlik, Soğuk Savaş Sonrası Dönem

Kaynakça

• Bauman, Z. (2010). Küreselleşme: Toplumsal Sonuçları, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Bora, T. (1995). Milliyetçiliğin Kara Baharı, İstanbul: Birikim Yayınları.
• Giddens, A. (2010). Modernliğin Sonuçları, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Guibernau, M. (2001). Globalizzation and the Nation-state, M. Guibernau ve J. Hutchinson (Der.). Understanding nationalism içinde (ss. 242-268). Cambridge: Polity Press.
• Guibernau, M. (2008). Devletsiz Uluslar Ulussuz Devletler, I. Gündüz (Der.). Milliyetçilik üzerine: devletsiz uluslar ulussuz devletler içinde (ss. 5-43). İstanbul: Nesnel Yayınlar.
• Gülalp, H. (2003). Kimlikler Siyaseti: Türkiye’de Siyasal İslamın Temelleri, İstanbul: Metis Yayınları.
• Hall, S. (1996). Etnicity: Identity and Difference, G. Eley ve R. G. Suny (Der.). Becoming national içinde (ss. 339-349). New York: Oxford University Press.
• Harvey, D. (2010). Postmodernliğin Durumu, İstanbul: Metis Yayınları.
• Held, D. (1996). The Decline of The Nation State, G. Eley ve R. G. Suny (Der.). Becoming national içinde (ss. 407-416). New York: Oxford University Press.
• Held, D. ve McGrew, A. (2008). Büyük Küreselleşme Tartışması, D. Held ve A. McGrew (Der.). Küresel dönüşümler: büyük küreselleşme tartışması içinde (ss. 7-69). Ankara: Phoenix Yayınevi.
• Holton, R. J. (1998). Globalization and the Nation State, London: Macmillan Press.
• Kennedy, P. (1993). Preparing for The Twenty-first Century, New York: Random House.
• Keyman, E. F. (2000). Globalleşme Söylemleri ve Kimlik Talepleri: Türban Sorununu Anlamak, E. F. Keyman ve A. Y. Sarıbay (Der.). Global/yerel eksende Türkiye içinde (ss. 17-38). İstanbul: Alfa Yayınları.
• Kobrin, S. J. (1997). The Architecture of Globalization: State Sovereignty in a Networked Global Economy, J. H. Dunning (Der.). Governments, globalization, and international business içinde (ss. 146-171). New York: Oxford University Press.
• Konak, N. (2011). Ekonomik Küreselleşme ve Ulus-devlet: Kuramsal Yaklaşımlar. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 28(1), 149-164.
• Kökalan Çımrın, F. (2020). Küreselleşme Teorileri: Söylem ve İddialar. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22 (3), 1205-1219.
• McGrew, A. (2005). Globalization and Global Politics, J. Baylis ve S. Smith (Der.). The globalization of world politics içinde (ss. 19-40). New York: Oxford University Press.
• Ohmea, K. (1995). The End of The Nation State: The Rise of Regional Economies, London: Harper Collins.
• Özkırımlı, U. (2010). Milliyetçilik Üzerine Güncel Tartışmalar: Eleştirel Bir Müdahele, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Robertson, R. (1996). Glokalleşme: Zaman-Mekan ve Homojenlik-Heterojenlik, A. Topçuoğlu ve Y. Aktay (Der.). Postmodernizm ve islam, küreselleşme ve oryantalizm içinde (ss. 113-138). Ankara: Vadi Yayınları.
• Sassen, S. (2000). Spatialities and Temporalities of The Global: Elements for a Theorization. Public Culture, 12 (1), 215-232.
• Scholte, J. A. (2000). Globalization: A Critical Introduction, New York: Palgrave.
• Smith, A. D. (2002). Küresel Çağda Milletler ve Milliyetçilik, İstanbul: Everest Yayınları.
• Waters, M. (2001). Globalization, London: Routledge.