Sociological Implications of the Transformation of Faith Practices: A Qualitative Study on the Experience of Yoga

Yıl 2024, Sayı: 15, 205 - 238, 31.12.2024

Gamze Aksan , Kübra Elnabarawy

https://doi.org/10.53791/imgelem.1564471

Öz

In the postmodern era, individuals’ primary interests in spiritual healing are among the dynamics shaping the increase in activities in this area, while it is observed that individuals reinterpret their behavior patterns, relationships, and lifestyles accordingly. In this context, the tendency of individuals to gravitate towards differences such as secular-based new religious movements and the analysis of the social relationships constructed by this tendency have gained sociological significance. This study aims to address faith practices through the experience of yoga, in the context of the transformative impact of the modernization process on individuals’ forms of belief and their relationship with the sacred. Within this framework, interviews were conducted with yoga centers and practitioners using the qualitative research method, and certain findings were reached in line with the main objectives of the research. The interview data obtained from 6 institution managers and 18 participants showed that motivations such as the superficiality and degeneration of daily social relationships, the turn towards faith and worship and understanding their nature, access to the essence of knowledge, and the inclination towards collective interest by avoiding individual gains came to the fore. One of the interesting results was the comparison of yoga with the faith practices of monotheistic religions and the establishment of similarities, reducing faith to needs based on individual experiences.

Anahtar Kelimeler

Modernization and the Individual, New Religious Movements, Sociology of Faith, the Sacred, Yoga.

Etik Beyan

The data of this study were obtained with the permission of the Ethics Committee of Selçuk University Faculty of Letters, Ethics Committee dated 16.09.2021 and numbered 2021/56.

İnanç Pratiklerinin Dönüşümüne Dair Sosyolojik Çıkarımlar: Yoga Deneyimi Üzerine Nitel Bir Araştırma

Öz

Postmodern dönemde, ruhsal iyileşmeye yönelik temel ilgiler, bu alandaki aktivitelerin artışını şekillendiren dinamikler arasında yer alırken, bireylerin davranış biçimlerini, ilişkilerini ve yaşam tarzlarını bu doğrultuda yeniden yorumladıkları gözlemlenmektedir. Bu bağlamda bireylerin inançlarında ve buna dair pratiklerde seküler temelli yeni dini hareketler gibi farklılıklara yönelmesi ve bu durumun inşa ettiği sosyal ilişkilerin analizi sosyolojik açıdan önem kazanmaktadır. Bu çalışma modernleşme sürecinin bireylerin inanç biçimlerine ve kutsalla olan ilişkisine dönüştürücü etkisi bağlamında inanma pratiklerini yoga deneyimi üzerinden ele almayı amaçlamaktadır. Bu çerçevede mülakat tekniğinden faydalanılarak yoga merkezleri ve yoga uygulayıcıları ile görüşülmüş, araştırmanın temel amaçları doğrultusunda belirli bulgulara ulaşılmıştır. 6 kurum işletmecisi ve 18 katılımcıdan elde edilen nitel mülakat verileri; günlük sosyal ilişkilerin yüzeyselleşmesi ve dejenere olması ile inanç ve ibadete yöneliş ve bunların mahiyetinin anlaşılması, bilginin özüne erişme, bireysel çıkarlardan kaçınarak kolektif çıkara yönelme hissiyatı gibi birtakım motivasyonların ön plana çıktığını göstermiştir. İlginç sonuçlardan birisi ise yoganın semavi dinlerin inanç pratikleri ile kıyaslanması ve onlarla benzeşim kurulması yoluyla inancın bireysel deneyimlere dayanan ihtiyaçlarla ilişkilendirilmesi olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Modernleşme ve Birey, Yeni Dini Hareketler, İnanç Sosyolojisi, Kutsal, Yoga.

Etik Beyan

Bu çalışma Doç. Dr. Gamze Aksan’ın danışmanlığında yürütülmüş olan ve Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde Kübra Elnabarawy tarafından 2023 yılında yüksek lisans tezi olarak savunulan “İnanç Pratikleri Bağlamında Yoga: Nitel Bir Araştırma” isimli çalışmanın verileri çerçevesinde hazırlanmıştır. Bu çalışmanın verileri Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Etik Kurulu’nun 16.09.2021 tarihli ve 2021/56 numaralı karar izniyle elde edilmiştir.

Kaynakça

• Adorno, T. W., Horkheimer, M. (2010). Aydınlanmanın Diyalektiği, N. Ünler ve E. Öztarhan Karadoğan (Çev.), İstanbul: Kabalcı (1944/1969).
• Akarsu, B. (1988). Felsefe Terimleri Sözlüğü, İstanbul: İnkılap.
• Alter, J. S. (2013). Yoga at the Fin de Siècle: Muscular Christianity with a ‘Hindu'Twist, in Muscular Christianity and the Colonial and Post-Colonial World (59-76).
• Altizer, T. J. J. (1963). Eliade and the Dialectic of the Sacred, Philadelphia: Westminster.
• Amini, M., Ouassini, A. (2020). Divergent Islamic Perspectives: Yoga Through The Lens Of Societal Custom, Culture and Religion, 21(2), 199-214. Doi: https://doi.org/10.1080/14755610.2021.1923539
• Aron, R. (2000). Sosyolojik Düşüncenin Evreleri, K. Alemdar (Çev.), Ankara: Bilgi.
• Arslan, M. (2006). Değişim Sürecinde Yeni Dindarlık Formları: “Yeni Çağ” İnanışları Örneği, Değerler Eğitimi Dergisi, 4(11), 9-25.
• Atasağun, G. (2006). Jainizm, Necmettin Erbakan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 21(21), 267-297.
• Aydın, M. (2014). Sistematik Din Sosyolojisi, İstanbul: Pınar.
• Barker, E. (1992). New Religious Movements, London: HMSO.
• Baudrillard, J. (2016). Simülarklar ve Simülasyon, O. Adanır (Çev.), Ankara: Doğu Batı.
• Berger, P. L. (2002). Dini ve Toplumsal Kurumların Değişimi, A. Çiftçi (Der.), Din ve Modernlik- Toplumbilim Yazıları I içinde (121-174), A. Çiftçi (Çev.), Ankara: Ankara Okulu.
• Bharati, S. V. (2001). Yoga Sutras of Patanjali (Vol. 3), Delhi: Motilal Banarsidass.
• Bilgin, A. (2014). Din, Dindar, Dindarlık: Özeleştirel bir Değerlendirme, ANEMON Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 75-84.
• Bronfenbrenner, U. (1979). The Ecology of Human Development: Experiments by Nature and Design [Elektronik Sürüm], Cambridge, Massachusetts, London: Harward University.
• Ceyhan, D., Yiğit, T. T. (2016). Güncel Tamamlayıcı ve Alternatif Tıbbi Tedavilerin Sağlık Uygulamalarındaki Yeri, Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(3), 178-189.
• Comans, M. (1993). The Question of the Importance of Samādhi in Modern and Classical Advaita Vedānta, Philosophy East and West, 19-38.
• Comte, A. (2015). Pozitif Felsefe Dersleri ve Pozitif Anlayış Üzerine Konuşma, E. Ataçay (Çev.), Ankara: Bilgesu.
• Creswell, J. W. (2020) Nitel Araştırma Yöntemleri, M. Bütün ve S. B. Demir (Çev.; Ed.), Ankara: Siyasal Kitabevi. Çayır, K. (1999). Yeni Sosyal Hareketler, İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• D’Silva, P. J. (2020). Islam, yoga and meditation, Suzanne Newcombe & Karen O’Brien- Kop (Eds.), in Routledge Handbook of Yoga and Meditation Studies (212-225), London: Routledge.
• Davis, W. (2004). Din Sosyolojisi, İ. Çapcıoğlu (Çev.), AÜİFD XL V (2004), 11, 291-308.
• De Michelis, E. (2005). A History Of Modern Yoga: Patanjali And Western Esotericism, A&C Black.
• De Michelis, E. (2008). Modern Yoga: History and forms, in Yoga in The Modern World (29-47), London: Routledge.
• Desikachar, T. K. V. (1999). The Heart Of Yoga: Developing a personal practice, Simon and Schuster.
• Devananda, S. V. (2011). The Complete Illustrated book of yoga, New York: Three Rivers.
• Dods, M. (1887). Mohammed, Buddha, and Christ; Four Lectures on Natural and Revealed Religion, London: Leopold Classic Library (2016).
• Douglas, A. (2001). Eliade”s View of The Study of Religion as the Basis for Cultural and Spiritual Renewal, B. S. Rennie (Ed.), in Changing Religious World and End of Eliade, New York: State Uni. of Newyork.
• Dökücü, M. (2024). Yoga ve Meditasyona Yönelik İlgi ve Dindarlık Eğilimleri İlişkisi Üzerine Nitel Bir Araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi-Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Durkheim, E. (2010). Dinsel Yaşamın İlk Biçimleri, Ö. Ozankaya (Çev.), İstanbul: Cem.