ETİK İLKELER
İmgelem Dergisi, araştırma ve yayın etiği konusunda ulusal ve uluslararası standartlara bağlıdır. Dergimiz, Committee on Publication Ethics (COPE) ve Directory of Open Access Journals (DOAJ), tarafından yayınlanan Uluslararası Etik Yayıncılık İlkeleri’ni benimsemiştir. 

Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiğine Aykırı Eylemler
• İntihal: Başkalarının özgün fikirlerini, metotlarını, verilerini veya eserlerini bilimsel kurallara uygun biçimde atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendi eseri gibi göstermek,
• Sahtecilik: Bilimsel araştırmalarda gerçekte var olmayan veya tahrif edilmiş verileri kullanmak,
• Çarpıtma: Araştırma kayıtları veya elde edilen verileri tahrif etmek, araştırmada kullanılmayan cihaz veya materyalleri kullanılmış gibi göstermek, destek alınan kişi ve kuruluşların çıkarları doğrultusunda araştırma sonuçlarını tahrif etmek veya şekillendirmek,
• Tekrar yayım: Mükerrer yayınlarını akademik atama ve yükselmelerde ayrı yayınlar olarak sunmak,
• Dilimleme: Bir araştırmanın sonuçlarını, araştırmanın bütünlüğünü bozacak şekilde ve uygun olmayan biçimde parçalara ayırıp birden fazla sayıda yayımlayarak bu yayınları akademik atama ve yükselmelerde ayrı yayınlar olarak sunmak,
• Haksız yazarlık: Aktif katkısı olmayan kişileri yazarlar arasına dâhil etmek veya olan kişileri dâhil etmemek, yazar sıralamasını gerekçesiz ve uygun olmayan bir biçimde değiştirmek, aktif katkısı olanların isimlerini sonraki baskılarda eserden çıkartmak, aktif katkısı olmadığı halde nüfuzunu kullanarak ismini yazarlar arasına dâhil ettirmek,

Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesinde yer alan diğer etik ihlal türleri hakkında bilgi almak için tıklayınız.

Dergi Sahibi ve Yayıncı ile İlişkiler
Editör ve yayıncı arasındaki ilişki editöryal bağımsızlık ilkesine dayanmaktadır. Editör ile yayıncı arasında yapılan yazılı sözleşme gereği, editörün alacağı tüm kararlar yayıncı ve dergi sahibinden bağımsızdır.

Etik Kurul İzni
Dergimizde, etik kurul izni gerektiren tüm çalışmalarda ilgili kuruldan alınmış onay şarttır. Anket, deney, gözlem, klinik ve hayvan çalışmaları ile kişisel veri içeren araştırmalar etik kurul iznine tabidir. Bu izin, makale metninde açıkça belirtilmelidir. Etik onayı olmayan çalışmalar değerlendirmeye alınmaz. İnsanlar ve hayvanlar üzerinde gerçekleştirilen bilimsel araştırmalar, Helsinki Bildirgesi ve ARRIVE yönergelerine uygun şekilde yürütülmeli ve ilgili etik kuruldan onay alınmalıdır. Etik kurul onayı bulunmayan çalışmalar dergimizde değerlendirmeye alınmamaktadır.

Etik Kurul İzni Gerektiren Araştırmalar
Dergimizde, etik kurul izni gerektiren araştırmalar aşağıdaki çalışmaları kapsamaktadır:
• Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney ve görüşme teknikleri gibi yöntemlerle katılımcılardan veri toplanmasını içeren nitel veya nicel yaklaşımlarla yürütülen tüm araştırmalar,
• İnsan ve hayvanların (materyal veya veriler dahil) deneysel ya da diğer bilimsel amaçlarla kullanıldığı çalışmalar,
• İnsanlar üzerinde gerçekleştirilen klinik araştırmalar,
• Hayvanlar üzerinde yapılan bilimsel araştırmalar,
• Kişisel Verilerin Korunması Kanunu çerçevesinde retrospektif çalışmalar.
Bu tür çalışmaların değerlendirmeye alınabilmesi için ilgili etik kurul izinlerinin alınmış olması ve bu izinlerin makale metninde açıkça belirtilmesi gerekmektedir.

İntihal Denetimi
Dergimiz, gönderilen tüm makaleleri intihal açısından Turnitin & iThenticate yazılımlarıyla tarar. Benzerlik oranının %20’nin altında olması beklenir. Ancak esas ölçüt, atıf ve alıntı kurallarına uygunluktur; uygun olmayan durumlarda düşük oranlarda dahi intihal söz konusu olabilir. Bu açıdan atıf ve alıntı kuralları yazar tarafından bilinmeli ve dikkatlice uygulanmalıdır. Dergimize gönderilen veya yayımlanan bir makalede intihal tespit edilmesi durumunda dergimiz COPE ilkeleri doğrultusunda (Plagiarism in a submitted manuscript - Plagiarism in a published article) hareket eder.

Kişisel Bilgilerin Korunması
Dergimize gönderilen tüm kişisel veriler, yasal düzenlemelere ve etik kurallara uygun bir şekilde korunmaktadır.

Fikri Mülkiyet Haklarının Korunması
Dergimiz, yayınlanan tüm makalelerin fikri mülkiyet hakkını korumakla, olası ihlallerde derginin ve yazar(lar)ın haklarını savunmakla yükümlüdür.

Düzeltme, Geri Çekme, Endişe İfadesi
Editörler, yayınlanan makalede, bulguları, yorumları ve sonuçları etkilemeyen küçük hatalar tespit edilirse düzeltme yayınlamayı düşünebilirler. Editörler, bulguları ve sonuçları geçersiz kılan büyük hatalar / ihlaller söz konusu olduğunda, makaleyi geri çekmeyi düşünmelidir. Düzeltme, geri çekme veya endişe ifadesi ile ilgili olarak COPE yönergeleri dikkate alınır.

Şikayetler
Okurlar, İmgelem Dergisi’nde yayınlanan bir makalede önemli bir hata ya da yanlışlık fark ettiklerinde ya da editoryal içerik ile ilgili (intihal, yinelenen makaleler vb.) herhangi bir şikâyetleri olduğunda imgelem@bilgitoy.org adresine e-posta göndererek bildirimde bulunabilir. Dergimiz, şikayetlerle ilgili COPE akış şemalarında belirtilen prosedürü takip eder.

Çıkar Çatışmaları
İmgelem Dergisi, çıkar çatışmalarının erken aşamada açıklanmasını ister. Yazarlar, finansal destek ve sponsorları belirtmelidir; yoksa bu da bildirilmelidir. Editör ve yayın kurulu üyelerinin kendi makaleleri tarafsızlık için başka dergilere yönlendirilir veya görevleri askıya alınarak çift taraflı körleme sürecinde incelenir.

Araştırma Etiği İlkeleri
• Araştırmada bütünlük, kalite ve şeffaflık sağlanmalıdır.
• Katılımcılar araştırmanın amacı, yöntemi, olası kullanımları ve riskleri konusunda bilgilendirilmelidir.
• Katılımcı gizliliği ve özerkliği korunmalıdır.
• Katılım gönüllülük esasına dayanmalı, zorlama olmamalıdır.
• Katılımcılara zarar verilmemeli, risk oluşturulmamalıdır.
• Araştırma bağımsızlığı ve çıkar çatışmaları açıkça belirtilmelidir.
• İnsan deneklerle yapılan çalışmalarda yazılı bilgilendirilmiş onam alınmalı; çocuk ve yasal temsilcisi gereken durumlarda vasi onayı alınmalıdır.
• Kurumlarda yapılan çalışmalarda kurum onayı alınmalıdır.
• İnsan öğesi içeren çalışmalarda yöntem bölümünde bilgilendirilmiş onam ve etik kurul onayı belirtilmelidir.

Paydaşların Sorumlulukları

Editörlerin Etik Sorumlulukları

• Tarafsız ve objektif değerlendirme süreci yürütmek
• Yazar ve hakem kimliklerinin gizliliğini korumak
• Çıkar çatışması durumunda sürece müdahale etmek
• Uygunsuz veya etik dışı durumları tespit edip gerekli önlemleri almak
• Hakemlerin değerlendirmelerini zamanında ve nitelikli şekilde sağlamasını denetlemek
• Yayın etiği ihlallerinde (intihal, veri uydurma vb.) soruşturma başlatmak
• Gerekli durumlarda makaleyi geri çekmek veya düzeltme yayınlamak
• Derginin yayın politikalarına ve etik ilkelere uygunluğu sağlamak

Yazarların Etik Sorumlulukları
• Çalışmanın özgün, etik kurallara uygun ve doğru olmasını sağlamak
• Tüm katkı sahiplerini yazar olarak belirtmek, katkısı olmayanları eklememek
• İntihalden kaçınmak, tüm kaynaklara uygun atıf yapmak
• Çıkar çatışmalarını ve finansal destekleri açıkça beyan etmek
• Makalede hata tespit edilirse editörü bilgilendirip düzeltme süreçlerine katılmak
• Çalışmada insan veya hayvan denek kullanıldıysa etik kurul onayı almak ve belirtmek
• Makale gönderiminde derginin format ve etik kurallarına uygun dosya hazırlamak
• Çalışmada gizlilik, onam ve kişisel veri koruma kurallarına uymak
• Çalışmada yapay zeka araçları kullanıldıysa bunu açıkça beyan etmek

Hakemlerin Etik Sorumlulukları
• Objektif, tarafsız ve gizlilik içinde değerlendirme yapmak
• Yalnızca uzmanlık alanına giren makaleleri değerlendirmeyi kabul etmek
• Yeterli gerekçe ve açıklama içeren yapıcı eleştiriler sunmak
• Değerlendirme sürecinde elde edilen bilgileri kişisel çıkar için kullanmamak
• Çıkar çatışması durumunda editöre bilgi vermek ve değerlendirmeden çekilmek

YAYIN POLİTİKALARI

Genel İlekeler
• İmgelem Dergisi, yılda iki kez (Temmuz-Aralık) olarak BİLGİTOY Derneği tarafından yayımlanan uluslararası hakemli akademik bir dergidir.
• Derginin amacı, bilimsel öneme sahip yüksek kaliteli çalışmalar yayınlayarak bilime katkıda bulunmaktır. Sosyolojik bakış açısıyla yazılmış olmak şartıyla, sosyal bilimlerin tüm alanlarından; şayet bu şart yerine gelmemişse sadece Sosyoloji, Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler alanında yazılmış özgün araştırma makaleleri, derlemeler, teorik makaleler, kongre (bilgitoy) değerlendirmeleri ve kitap kritikleri yayımlanır. Derginin yayın dili Türkçe, İngilizce, Özbekçe ve Rusça'dır.
• Dergimizin okuyucu kitlesi; Sosyal Bilimlerin her alanı ile ilgili meslek mensupları, uzmanlar, akademisyenler, araştırmacılar, uzmanlık, yüksek lisans ve doktora öğrencilerinin yanı sıra bu alanla ilgili lisans öğrencilerdir.
• Orijinal, yayınlanmamış ve başka bir dergide değerlendirme sürecinde olmayan, her bir yazar tarafından içeriği ve gönderimi onaylanmış yazılar değerlendirmeye kabul edilir. Makale kabul tarihleri: Temmuz sayısı için, 1 Ocak- 30 Mayıs; Aralık sayısı için, 1 Ağustos- 31 Ekim. Bu tarihler dışında makale başvurusu kabul edilmez. Sayıya geç kalan başvurular, sonraki sayı için geçerli tarihlerde başvurmalıdır. Makale kabul tarihlerine ilişkin belirlenen tarih kısıtlamaları, özel sayı yayınlarını kapsamamaktadır. Özel sayılara yönelik makale gönderim takvimi ve son başvuru tarihleri ayrıca duyurulacaktır. 

Telif Hakkı ve Açık Erişim Politikası 
Dergimizde yayımlanan çalışmaların telif hakları yazarlarına aittir. Yazarlar gönderdikleri fikri eserin, İmgelem Dergisi tarafından Creative Commons Atıf-Gayrı Ticari 4.0 Uluslararası (CC BY-NC 4.0) lisansı ile Açık Erişim olarak yayımlamasına izin verirler. Detaylı Bilgi İçin tıklayınız.

Arşiv Politikası
Dergimizde yayınlanan makaleler LOCKSS'da dijital olarak arşivlenir. Dergimizde yayınlanan makalelere https://dergipark.org.tr/tr/pub/imgelem/archive sayfasından ücretsiz bir şekilde ulaşılabilir. Detaylı Bilgi İçin tıklayınız. 

Makale Değerlendirme Süreci
Dergimize gönderilen makaleler, çift kör hakemlik sistemi kapsamında değerlendirilir. Tüm başvurular, öncelikle Turnitin ve iThenticate yazılımları aracılığıyla intihal taramasından geçirilir; benzerlik oranının %20’nin altında olması beklenir.
Ön İnceleme ve İntihal Taraması aşamasını başarıyla geçen çalışmalar, ilgili alan editörü tarafından incelenir. Editör onayının ardından, makale en az iki alan uzmanı hakeme yönlendirilir. Hakemlerden birinin olumsuz görüş bildirmesi halinde, çalışma üçüncü bir hakeme gönderilir. Bir makalenin yayımlanabilmesi için en az iki hakemin olumlu rapor sunması gerekmektedir.
Çift kör hakemlik sürecinde, yazar ve hakem kimlik bilgileri gizli tutulur ve tüm değerlendirme işlemleri gizlilik esasına uygun şekilde yürütülür. Hakemler tarafından revizyon talep edilmesi durumunda, değerlendirme raporları yazara iletilir ve gerekli düzeltmeler yapılması istenir. Revize edilen metin öncelikle alan editörü, ardından ilgili hakem(ler) tarafından yeniden incelenir.
Hakem sürecinden başarıyla geçen çalışmalar, dil editörleri tarafından dil ve yazım açısından kontrol edilir. Gerekli görülmesi halinde yazardan dil düzeltmeleri talep edilir; yapılan düzeltmeler tekrar dil editörleri tarafından gözden geçirilir.
Yayımlanmasına karar verilen makalelerin dizgi ve mizanpaj işlemleri tamamlanarak yayına hazır hale getirilir. Sürecin sonunda, makale dergide yayımlanır. Detaylı Bilgi İçin tıklayınız.

Özel Sayı Yayın Politikası
Yayın Kurulu tarafından alınacak karar ile yılda bir kez özel sayı yayınlayabilir. Özel sayıda yayınlanacak makaleler için yayın ve değerlendirme ilkeleri planlı sayılarda uygulandığı şekliyle uygulanır. Özel sayı duyurularımıza ulaşmak için tıklayınız. 

1- Özbekistan Özel Sayısı
Dergimizin, “Özbekistan Özel Sayısı” 26.10.2024 tarihinde okuyucularımızın erişimine sunulmuştur. Bu sayı Baş Editör Doç. Dr. Musa Yavuz ALPTEKİN ve Özel Sayı Editörü Prof. Dr. Cumali ŞABANOV editörlüğünde yayınlanmıştır. Özel sayımıza ulaşmak için tıklayınız.

Yapay Zeka Politikası
Dergimiz, yapay zekanın akademik yazımda etik ve bilimsel standartlara uygun kullanılmasını hedefler. Yapay zeka yalnızca dilbilgisi, yazım ve üslup düzeltmeleri için kullanılabilir; değerlendirme sürecinde kullanılmaz.
Dikkat Edilecek Hususlar:
Şeffaflık: Yapay zekanın hangi aşamada ve nasıl kullanıldığı açıkça belirtilmeli; yazar beyanı makale kapağında yer alır.
Doğruluk: Yapay zeka çıktıları kaynaklardan kontrol edilmelidir.
Sorumluluk: Yapay zekadan doğan tüm sorumluluk yazara aittir.
Tarafsızlık: Çıkar çatışmaları beyan edilmeli; tarafsızlık korunmalıdır.
Gizlilik: Kişisel veri güvenliği sağlanmalıdır.
Kaynak Gösterimi: Yapay zeka dipnot ve kaynakçada gösterilmez; etik beyanda belirtilir.

Değerlendirme Süreci

🔹 Hakemlik Türü: Çift Körleme

• Makaleler önce iThenticate programında intihal kontrolünden geçirilir.
• Uygun bulunan yazılar, baş editör tarafından orijinallik, metodoloji, konunun önemi ve dergi kapsamına uyumluluk açısından değerlendirilir.
• Biçimsel esaslara uygun makaleler:
o Türkçe ise yurt içinden,
o İngilizce ise yurt içi ve/veya yurt dışından en az iki hakeme gönderilir.
• Hakemler gerekli gördüğünde düzeltme ister, yazarlar değişiklikleri yaptıktan sonra makale yayıma kabul edilir.
🔹 Yayın Öncesi İnceleme Süreci
• Yazar-Hakem Etkileşimi: Tüm iletişim editörler aracılığıyla yürütülür.
• İlk Karar Süresi: Yaklaşık 2 hafta.
• Kabul Oranı: Makalelerin yalnızca %15–20’si yayımlanır. Başvuruların üçte ikisi hakeme gönderilmeden ön incelemede reddedilir.
• Hakem Sayısı: Genellikle 2–3, bazen 5.
• Hakemlere Verilen Süre: 20 gün (+10 gün ek süre).
• Karar Kriteri: En az iki hakemin olumlu görüşü gerekir. Hakemlerden biri olumsuz görüş bildirirse makale üçüncü hakeme gönderilir.
🔹 Editöryal İşleyiş
• Baş editör, makaleleri ilk 3 gün içinde inceler.
• İncelemeye değer görülenler editör yardımcısına yönlendirilir.
• İlk karar hedefi: 1–2 hafta.
• İlk aşamada ret edilen makaleler için karar daha hızlı bildirilir.
• Ret nedenleri genellikle:
o Yetersiz özgünlük,
o Dergi kapsamı dışında kalma.
🔹 Yayın Kurulu Süreci
• Üyeler makaleyi önem, özgünlük ve bilimsel kalite açısından tartışır.
• Araştırma makalelerinde özellikle araştırma sorusu dikkate alınır.
• Araştırma sorusu olmayan çalışmalar reddedilebilir.
• Tüm üyeler çıkar çatışmalarını beyan eder.
• Çıkar çatışması olan kişiler, ilgili makale görüşülürken ya odadan çıkar ya da en son söz alır.
🔹 Hakem Süreci
• Uygun bulunan makaleler, bölüm editörü tarafından iki dış hakeme gönderilir.
• Hakemlerden:
o Raporlarını onaylamaları,
o Olası çıkar çatışmalarını beyan etmeleri istenir.
• Nihai karar, dış hakem görüşlerinden sonra baş editör tarafından verilir.
• Ciddi araştırma suistimali şüphesinde, makale etik editör ve gerekirse bağımsız uzmanlar tarafından da incelenir.
🔹 Karar ve Yayın
• Nihai karar süresi: 4–12 hafta.
• Revizyon istenirse, yazarların makalelerini 1 ay içinde revize edip yüklemeleri beklenir.
• Kabul edilen makaleler:
o Hazırlandıkça erken erişim olarak web sitesinde yayımlanır.
o Daha sonra ilgili sayıya dahil edilir.
🔹 Açık Erişim Politikası
• İmgelem Dergisi, tüm makaleleri ücretsiz ve çevrimiçi açık erişim olarak sunar.
🔹 Düzeltmeler
• Yayımlanan makalenizde hata fark ederseniz, baş editöre e-posta ile bildirebilirsiniz.
• Düzeltmenin yapılıp yapılmayacağına baş editör karar verir.