Leased for Professional Activity and Rental Contract for Movable Items for Private Use of the Lessee

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 2, 521 - 533, 31.12.2021

Hakkı Mert Doğu

Öz

Rental contract is a contract that allows people to use or benefit from a movable or immovable property without being the owner of that property. The lease agreement, which is regulated in detail in the Turkish Code of Obligations from its establishment to its termination, also has an important place in terms of the law of contracts.
One of the rents that can be evaluated in the lease contract and the related lease law is movable lease contracts and their termination. An issue that needs to be addressed in this context is the second paragraph of Article 330 of the Turkish Code of Obligations, which is regarding the movable goods that the lessor rents due to his professional activity. This article includes the terms and procedures for the termination of the rental contracts.
The second paragraph of article 330 of the Turkish Code of Obligations is a regulation that takes its source from article 266k of the Swiss Code of Obligations. It is also possible to call the regulations in the second paragraph of article 330 of the Turkish Code of Obligations and article 266k of the Swiss Code of Obligations as consumer rental contract.
In the study, the second paragraph of Article 330 of the Turkish Code of Obligations is discussed in detail in comparison with the regulation in the Swiss Code of Obligations.

Anahtar Kelimeler

Rental contract, Turkish code of Obligations, Swiss code of Obligations, movable property, termination

Mesleki Faaliyet Gereği Kiraya Verilen ve Kiracının Özel Kullanımına Yarayan Taşınır Eşyalara İlişkin Kira Sözleşmesi

Öz

Kira sözleşmesi, kişilerin bir taşınır veya taşınmaz eşyanın maliki olmaksızın, o eşyayı kullanma ya da kullanmayla birlikte ondan yararlanma imkânı sağlayan bir sözleşmedir. Türk Borçlar Kanunu’nda kurulmasından sona ermesine kadar ayrıntılı bir şekilde düzenlenen kira sözleşmesi, sözleşmeler hukuku açısından da önemli bir yere sahiptir.
Kira sözleşmesi ve bununla bağlantılı olan kira hukukunda değerlendirebilecek kiralardan biri taşınır kira sözleşmeleri ve bunların sona erdirilmesidir. Bu kapsamda ele alınması gereken bir husus kiraya verenin meslekî faaliyeti gereği kiraladığı ve kiracının da özel kullanımına yarayan taşınır eşyalara ilişkin kira sözleşmesinin düzenlediği Türk Borçlar Kanunu’nun 330. maddesinin ikinci fıkrasıdır. Bu maddede söz konusu kira sözleşmelerinin şartları ile sona ermesine ilişkin usullere yer verilmektedir.
Türk Borçlar Kanunu’nun 330. maddesinin ikinci fıkrası, kaynağını İsviçre Borçlar Kanunu’nun 266k maddesinden alan bir düzenlemedir. Hem Türk Borçlar Kanunu’nun 330. maddesinin ikinci fıkrası hem de İsviçre Borçlar Kanunu’nun 266k maddesindeki düzenlemelerin tüketici kira sözleşmesi olarak adlandırılması da mümkündür.
Çalışmada Türk Borçlar Kanunu’nun 330. maddesinin ikinci fıkrası, İsviçre Borçlar Kanunu’ndaki düzenlemeyle karşılaştırılmalı olarak ayrıntılı bir şekilde ele alınmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kira sözleşmesi, Türk Borçlar Kanunu, İsviçre Borçlar Kanunu, taşınır eşya, fesih

Kaynakça

• Acar, Faruk, Kira Hukuku Şerhi (TBK m. 299-326), 3. Baskı, Beta Basım Yayım Dağıtım, İstanbul, 2016.
• Aslan, İ. Yılmaz, 6502 Sayılı Kanuna Göre Tüketici Hukuku, 5. Baskı, Ekin Yayınevi, Bursa, 2015.
• Aydın, Gülşah Sinem, Kira Sözleşmesinin Genel Hükümlere Göre Sona Ermesi, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2013.
• Aydın Özdemir, Elif, “Türk Borçlar Kanunu’na Göre Niteliği Gereği Geçici Kullanıma Özgülenmiş Taşınmazların Kiralanması”, Şeref Ertaş’a Armağan-Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 19, Özel Sayı, 2017, s. 1523-1547.
• Aydoğdu, Murat; Kahveci, Nalan, Türk Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, 4. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2019, (Özel Borç İlişkileri).
• Aydoğdu, Murat; Kahveci, Nalan, Tüketici Hukuku, Adalet Yayınevi, Ankara, 2021, (Tüketici).
• Badur, Emel, “Konut ve Çatılı İşyeri Kiralarında Kullanımı Kiracıya Bırakılan Eşya”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, Yıl 7, Sayı 27, 2016, s. 155-179.
• Baş Süzel, Ece, “Tüketici Hukukunda İş Görme (Hizmet) Sözleşmelerinde Ayıplı İfa”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi-Hukuk Araştırmaları Dergisi, Cilt 24, Sayı 2, 2018, s. 966-998.
• Bayram, Aziz Erman, “Birlikte Kira”, Ankara Barosu Dergisi, 2019/1, s. 89-154.
• Blumer, Maja L., Kurzkommentar OR, (Kommentierung zu Art. 266k OR), Hrsg: Heinrich, Honsell, Helbing Lichtenhahn Verlag, Basel, 2014, (KUKO OR/Blumer, Art 266k).
• Daşlı, Engin, 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu Hükümlerine Göre Kira Sözleşmesinin Feshi, Aristo Yayınevi, İstanbul, 2017.
• Demir, Mehmet, Taşınır Mülkiyeti (TMK m. 762-778 Şerhi), Adalet Yayınevi, Ankara, 2017.
• Eren, Fikret, Borçlar Hukuku Özel Hükümler, 7. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2019.
• Ergüne, Mehmet Serkan, Taşınır Mülkiyeti, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2017.
• Esener, Turhan; Güven, Kudret, Eşya Hukuku, 7. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2017.
• Gökyayla, Emre, “Konut ve Çatılı İşyeri Kiralarına İlişkin Hükümlerin Uygulama Alanı (TBK. m. 339)”, Yaşar Üniversitesi Elektronik Dergisi, Aydın Zevkliler’e Armağan-Cilt II, İzmir, 2013, s. 1203-1251.
• Gümüş, Mustafa Alper, “Yeni” 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’na Göre Kira Sözleşmesi (TBK m. 299-356), 2. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2012, (Kira).
• Gümüş, Mustafa Alper, Borçlar Hukuku Özel Hükümler-Cilt-I, 3. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2013, (Özel Hükümler).
• Harke, Dietrich, Mietrecht, R. Oldenbourg Verlag, München-Wien, 1997.
• Heinrich, Peter, Handkommentar zum Schweizer Privatrecht, Vertragsverhältnisse Teil 1: Innominatkontrakte, Kauf, Tausch, Schenkung, Miete, Leihe Art. 184-318 OR, (Kommentierung zu Art. 253-274g OR), Hrsg: Markus Müller-Chen/Claire Huguenin/Daniel Girsberger, Schulthess Juristische Medien AG, Zürich-Basel-Genf, 2012.
• Higi, Peter, Kommentar zum Schweizerischen Zivilgesetzbuch, Obligationenrecht- Teilband V2b Die Miete, Zweite Lieferung (Art. 266-268b OR), 4. Aufl., Schulthess Polygraphischer Verlag, Zürich, 1994.
• Huguenin, Claire, Obligationenrecht-Besonderer Teil, 3. Aufl., Schulthess Juristische Medien AG, Zürich-Basel-Genf, 2008.
• İnceoğlu, M. Murat, Kira Hukuku Cilt II, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2014.
• Koç, Nevzat, “6098 Sayılı Türk Borçlar Kanununda Kira Sözleşmesine İlişkin Olarak Yapılan Yeni Düzenlemelerin Genel Değerlendirmesi”, İstanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 1, Sayı 1, 2014, s. 7-35.
• Kuntalp, Erden; Barlas, Nami; Ayanoğlu Moralı, Ahu; Çavuşoğlu Işıntan, Pelin; İpek, Mehtap; Yaşar, Mert; Koç, Sedef, Türk Borçlar Kanunu Tasarısı’na İlişkin Değerlendirmeler, Galatasaray Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2005.
• Lachat, David; Roncoroni, Giacomo, Mietrecht für die Praxis, 9. Aufl., Stämpli AG, Bern, 2016.
• Lützenkirchen, Klaus, Mietrecht Kommentar, 2. Aufl., Verlag Otto Schmidt, Köln, 2015.
• Makaracı Başak, Aslı, “Kira Sözleşmelerinin Sona Ermesi (m. 327-338)”, İstanbul Şerhi Türk Borçlar Kanunu-Cilt 2, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2018.
• Oğuzman, M. Kemal; Seliçi, Özer; Oktay-Özdemir, Saibe, Eşya Hukuku, 22. Baskı, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2020.
• Permann, Richard, Kommentar zum Mietrecht, 2. Aufl., Orell Füssli Verlag AG, Zürich, 2007.
• Serozan, Rona, Eşya Hukuku I, 3. Baskı, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2014.
• Suiçmez, Nevran, “6098 Sayılı Türk Borçlar Kanununda Kiracının ve Kiraya Verenin Yükümlülükleri” Şeref Ertaş’a Armağan-Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 19, Özel Sayı, 2017, s. 1597-1622.
• SVIT Kommentar, Das Scweizerische Mietrecht, 3. Aufl., Kommentar, Zürich-Basel-Genf, 2008.
• Thomann, Melania Lupi, Die Anwendung des Konsumkreditgesetzes auf Miet-, Miet-Kauf- und Leasingverträge, Schulthess Juristische Medien AG, Zürich-Basel-Genf, 2003.
• Yavuz, Cevdet, Türk Borçlar Hukuku Özel Hükümler, 10. Baskı, Beta Basım Yayım Dağıtım, İstanbul, 2014, (Borçlar).
• Yavuz, Nihat, Yeni TBK, HMK, İİK ve İstinafa Göre Kira Hukuku, 7. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2019, (Kira).
• Zevkliler, Aydın; Gökyayla, K. Emre, Borçlar Hukuku-Özel Borç İlişkileri, 16. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara, 2016.