CUMHURİYETÇİLİK, MİLLİYETÇİLİK, ATATÜRK MİLLİYETÇİLİĞİ VE YURTSEVERLİK KAVRAMLARI ÜZERİNE KURAMSAL BİR ÇERÇEVE DENEMESİ

Yıl 2018, Cilt: 3 Sayı: 1, 369 - 388, 01.10.2018

Armağan Öztürk

Öz

Bu çalışmanın temel amacı milliyetçilik literatürünü cumhuriyetçilik ve yurtseverlik kavramlarını parantez içerisine alarak değerlendirmeye tabii tutmaktır. Böylelikle hem milliyetçilik içerisindeki tarihsel ve ideolojik ayrımları bir ölçüde açıklığa kavuşturmak hem de liberal milliyetçilik düşüncesi için bir ön tartışma zemini oluşturmak amaçları karşılanmaya çalışılmıştır. Cumhuriyetçi ve yurtsever milliyetçilik üzerine tartışmalar ise Fransız Devrimi konjonktüründen Viroli ve Habermas gibi düşünürler tarafından ortaya konulan analiz çerçevesine kadar geniş bir yelpaze içerisinde değerlendirilmiştir. Bahsi geçen değerlendirmeler ışığında Atatürk milliyetçiliğin liberal bir milliyetçilik formu sayılmasına yönelik görüş ön plana çıkar. Ayrıca makale içerisinde milliyetçilikle kültür ve kimlik arasındaki ilişkilerin mahiyeti ve post-modern durum içerisindeki konumu da sorgulanmaya çalışılmıştır

Anahtar Kelimeler

Milliyetçilik, Cumhuriyetçilik, Yurtseverlik, Liberalizm, Atatürk Milliyetçiliği

A THEORETICAL FRAMEWORK TRIAL ON THE CONCEPTS OF REPUBLICANISM, NATIONALISM, ATATÜRK’S NATIONALISM AND PATRIOTISM

Öz

The primary aim of this study is to evaluate the literature on nationalism by parenthesizing the concepts of republicanism and patriotism. It has thus been tried both to satisfy the purposes to clarify the historical and ideological divisions within nationalism to some extent and to provide a pre-discussion basis for the liberal nationalism thought. The discussions on the republican nationalism and the patriotic nationalism have been evaluated within a wide rarray from the French Revolution conjuncture to the analysis framework produced by thinkers such as Viroli and Habermas. In the light of the aforementioned evaluations, the view towards to count Atatürk nationalism as a form of liberal nationalism comes to the forefront. Besides it has also been tried to question the composition of the relationship between culture and identity and its position within the post-modern situation. Keywors: Nationalism Nationalism, Republicanism, Patriotism, Liberalism, Atatürk

Anahtar Kelimeler

Nationalism, Republicanism, Patriotism, Liberalism, Atatürk Nationalism

Kaynakça

• Aytürk, İ. (2015). Post-post Kemalizm: yeni bir paradigmayı beklerken”, Birikim 319, 34-47.
• Barber, B. (1995).Güçlü Demokrasi. (M. Beşikçi, çev). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Bernard, F. M. (1984). Patriotism and citizenship in Rousseau: a dual theory of public willing?.The
• Review of Politics 46 (2), 244-66. Bobbio, N. ve M.Viroli (2003).The Idea of Republic. (A. Cameron, çev). Cambridge: Polity Press.
• Bora, T. (2005). Şiddet ve milliyetçilik üstüne bir deneme. Birikim 195, 74-9.
• Bostancı M. Naci (2003). Etnisite, modernizm ve milliyetçilik. Türkiye Günlüğü 75, 5-32.
• Brass, Paul R. (1991).Ethnicty and Nationalism: Theory and Comparison. Yeni Delhi, Newbury Park: Sage Publications.
• Breuilly, J. (1993). Nationalism and th eState, Manchester: Manchester University Press.
• Breuilly, J. (2013). Sunuş. Uluslar ve Ulusçuluk içinde (ss. 17-69). (B. Ersanlı ve G. G. Özdoğan, çev), İstanbul: Hil Yayınları.
• Cangızbay, K. (2008-9). Bizim cumhuriyet. Doğu Batı 47, 145-150.
• Canovan, M. (1996).Nationhood and Political Theory.Cheltenhem: Edward Elgar.
• Conner, W. (1994). Ethnonationalism: The Quest for Understanding, Princeton: Princeton University Press.
• Dumont, L. (1992). German Identity: Herder’s Volk and Fichte’s Nation. L. Dumont (Edt.).Essays on
• Individualism: Modern Ideology in Anthropological Perspective in (p. 113-132). Chicago and London: The University of Chicago Press. Gellner, E. (1983). Nations and Nationalism. Oxford: Blackwell
• Gellner, E. (2013). Uluslar ve Ulusçuluk. (B. Ersanlı ve G. G. Özdoğan, çev), İstanbul: Hil Yayınları.
• Griffin, R. (1993). Nationalism. R. Eatwelland A. Wright (Edt.), Contemporary Political Ideologies
• London: Pinter Publishers. Goldman, L. (1999). Aydınlanma Felsefesi. (E. Arslan,çev).Ankara: Doruk Yayınları.
• Göle, N. (1997). Secularism and Islamism in Turkey: the making of elites and counter-elites. Middle
• East Journal, Vol. 51, No: 1, 46-58. Gülalp, H. (2015). Ulus Devlet Aşılıyor mu? H. Gülalp (Edt.). Vatandaşlık ve Etnik Çatışma içinde
• (173-181). İstanbul: Metis Yayınları. Heater, D. (2007).Yurttaşlığın Kısa Tarihi.(M. Delikara Üst, çev). Ankara: İmge Yayınları.
• Heywood, A. (2006).Siyaset. Ankara: Liberte Yayınları.
• Hobswamn, E. (1990).Nations and Nationalism Since 1780: Programme, Myth, Reality. Cambridge
• Cambridge University Press. Hobsbawm, E. J. (2000).Devrim Çağı 1789-1848. (B. S. Şener, çev). Ankara: Dost Yayınları.
• Hutchinson, J. (1994). Modern Nationalism. Londra: Fontana Press.
• İnsel, A. (2014). Türkiye Toplumunun Bunalımı, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Karabulut, T. (2014). Yurttaşlığın krizini yeniden düşünmek: liberal milliyetçilik ve anayasal yurtseverlik kuramları. Ankara SBF 69 (4): 713-732.
• Kateb, G. (2006). Is Patriotism a Mistake? Patriotism and Other Mistakes in (pp. 3-20).London and New Haven: Yale University Press.
• Kymlicka, W. (1989). Liberalism, Community and Culture. Oxford: Clarendon Press.
• Kymlicka, W. and Wayne, N. (1994). Return of thecitizen: a survey of recent work on citizenship theory. Ethics104, 352-381.
• Kymlicka, W. (2001a). From Enlightenment Cosmopolitanism to Liberal Nationalism. W. Kymlicka
• (Edt). Politics in the Vernacular in (p. 203-220). Oxford: Oxford University Press. Kymlicka, W. and Straehle, Christine (2001b). Cosmopolitanism, Nation-States and Minority
• Nationalism. W. Kymlicka (Edt). Politics in the Vernacularin (221-240). Oxford: Oxford University Press. Mardin, Ş. (1992). Türkiye’de Din ve Siyaset. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Miller, D. (1995).On Nationality.Oxford: Clarendon Press.
• Mill, John S. (1988).Hürriyet.(M. Osman Dostel,çev). İstanbul: Milli Eğitim Yayınları.
• Mill, John S. (1993). Representative Government. G. Williams (Edt).Utilitarianism, On
• Liberty, Considerations On Representative Governmentin (p. 387-428). London: Everyman. Mill, John S. (1996). Nationality. Stuart Wolf (Edt). Nationalism in Europe 1815 to the Present: A
• Reader in (p. 40-8). Londra: Routledge. Murray, J. (2011).Nationalism, patriotism and new subjects of ideological hegemony”, Journal of
• Philosophy: A Cross-DisciplinaryInquiry, Vol. 6, No: 14, 30-43. Müller, J. W. (2012).Anayasal Yurtseverlik. (A. E. Zeybekoğlu, çev). Ankara: Dost Yayınları.
• Nairn, T. (1981).The Break-up of Britain: Crisisand Neo-Nationalism. Londra: Verso.
• Narlı, N. (1994). Türkiye’de laikliğin konumu. Cogito1, 23-33.
• Parekh, B. (2002). Çokkültürcülüğü Yeniden Düşünmek. (B. Tanrıseven, çev). Ankara: Phoenix Yayınları.
• Pocock, J. G. A. (2003).The Machiavellian Moment. New Jersey: Princeton University Press.
• Polanyi, K. (2002).Büyük Dönüşüm. (A. Buğra, çev). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Öztürk, A. (2008). Cumhuriyetçilik Ayracında Yurtsever Anlayışın İdeolojik Kökleri. N. Tok (Edt).
• Cumhuriyetçilik içinde (s. 119-138). Ankara: Orion Yayınları. Öztürk, A. (2010). İki Liberalizm Teorisi Ya Da Liberalizmi Bölen Metodolojik-İdeolojik Ayraçlar
• Üzerine Bir Soruşturma. A. Öztürk (Edt.). Yeni Sol Yeni Sağ içinde (s. 299-335). Ankara: Phoenix Yayınları. Öztürk, A. (2011). John Stuart Mill ve Alexis de Tocqueville Felsefelerinde Sivil Özgürlükleri
• Koruma Kaygısı Üzerine Notlar. Felsefe Tartışmaları 45, 1-31. Öztürk, A. (2011-2). Birikim dergisinde liberal sol ideoloji üzerine eleştirel bir değerlendirme. Doğu Batı 59, 177-204.
• Öztürk, A. (2012). Liberal milliyetçilik ve anti-liberal milliyetçilik. Kaos GL, 123, 17-8.
• Öztürk, A. (2013). Neo-Atina cumhuriyetçiliği özelinde liberalizm: komüniteryanizm tartışması üzerine notlar. Liberal Düşünce 71, 93-106.
• Öztürk, A. (2014). Devrim, jakobenizm ve özgürlük. Bibliotech 20, 48-53.
• Öztürk, A. (2015). Türk siyasetinde kurucu-kurtarıcı lider imgesi: Atatürk ve Erdoğan. Düşünen Siyaset 30, 12-24.
• Öztürk, A. (2016a). Fransız devrimi’nde şiddet ve devlet. Düşünen Siyaset 32, 13-27.
• Öztürk, A. (2016b).Cumhuriyetçilik ve Liberalizm, İstanbul: Doruk Yayınları.
• Öztürk, A. (2017). Civic Ataturkism in the Dissolving Process of Post-Kemalism. A. Öztürk and A.
• Bilgin (Eds).The Transformation of Public Sphere in (p. 87-102).Germany: Nomos. Özkırımlı, U. (2009). Milliyetçilik Kuramları. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Smith, Anthony D. (1995). Nations and Nationalism in a Global Era. Cambridge: Polity Press.
• Smith, Anthony D. (1996). Nationalism and the Historians. G. Balakrishnan (Edt.). Mapping the Nation içinde (p. 175-197). Londra: Verso.
• Tamir, Y. (1993). Liberal Nationalism, Princeton: Princeton University Press.
• Tilley, V. (1997). The terms of the debate: untangling language about ethnicty and ethnic movement.
• Ethnic and Racial Studies, 20 (3), 497-522. Tok, N. (2003).Kültür, Kimlik ve Siyaset. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Tok, N. (2008).Çokkültürcülüğün Meydan Okuduğu Milliyetçilik Kimlik Siyaseti: Ulus, Ulus-Devlet ve Liberal Demokrasi. B. Şahin (Edt.). Demokrasi Teorisinde Güncel Tartışmalar içinde (s. 65-84).
• Ankara: Orion Yayınları. Tok, N. (2013). Liberal Milliyetçilik. A. Öztürk (Edt.). Res Publica içinde (s. 266-285). Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Vincent, A. (2006). Modern Politik İdeolojiler. (A. Tüfekçi, çev). İstanbul: Paradigma Yayınları.
• Viroli, M. (1997).Vatan Aşkı-Yurtseverlik ve Milliyetçilik Üzerine Bir Deneme. (A. Yılmaz, çev).
• İstanbul: Ayrıntı Yayınları. Viroli, M. (1998).Machiavelli. New York: Oxford University Press.
• Viroli, M. (2002).Republicanism. (A.Shugaar, çev). New York: Hilland Wang.
• Wallerstein, I. (2003).Liberalizmden Sonra.(E. Öz, çev). İstanbul: Metis Yayınları.
• Yalçıner, R. (2014).Etnisite ve milliyetçilik: eleştirel bir değerlendirme. SBF Dergisi, 69 (1), 189-215.
• Yanık, C. (2013). Etnisite, kimlik ve milliyetçilik kavramlarının sosyolojik analizi. Kaygı 20, 225-237.