INVESTIGATION OF PRE-SERVICE TEACHERS' DEVELOPMENT IN REFLECTIVE THINKING SKILLS AS A PLAN OF TEACHING PROCESS

Yıl 2017, Sayı: 13, 1 - 28, 01.08.2017

Ufuk Töman Sabiha Odabaşi Çimer

Öz

This study aimed both to pre-service teachers reflective thinking and to reveal development of the reflective thinking during the process of teaching and learning. This study was designed in the form of action research due to the nature of the case examined. The participants were 32 pre-service teachers at Bayburt University Faculty of Education Department of Elementary Science Education. Video recordings, semi-structured interviews, self-assessment forms and reflective journals were used to collect the data for study. The qualitative data obtained were analysed using the content analysis method. Located pre-service teachers in the study group reveals that they provide the level of development of reflective thinking of the majority. However, the work of reflective thinking, planning a course for pre-service teachers participating in this study was shown to contribute to the professional development. The work done to improve the process of reflective thinking of pre-service teachers is determined to have a level reflecting the start of the technical field. At later stages of the process pre-service teacher are determined level of application and critical reflection levels. In this context, experience of pre-service teachers and reflection on these experiences provide that Professional development for the planning of a lesson.

Anahtar Kelimeler

Reflective Thinking, Reflective Thinking Levels, Pre-service Teachers, Professional Development

ÖĞRETMEN ADAYLARININ YANSITICI DÜŞÜNME BECERİLERİNDEKİ GELİŞİMİN ÖĞRETİM SÜRECİNİN PLANLANMASI BOYUTUNDA İNCELENMESİ

Öz

Bu çalışmanın temel amacı, öğretmen adaylarına yansıtıcı düşünmeyi öğretip geliştirmelerine yardımcı olurken, yansıtıcı düşünmenin öğretim sürecinin planlanması boyunca gelişimini ortaya koymaktır. Bu araştırma, incelenen durumun özeliğinden dolayı eylem araştırması biçiminde desenlenmiştir. Araştırmanın katılımcıları, Bayburt Üniversitesi Bayburt Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü Fen Bilgisi Öğretmenliği Anabilim Dalın’ da öğrenim gören 32 öğretmen adayıdır. Bu araştırmada veri toplama araçları olarak video kayıtları, yarı yapılandırılmış mülakat, öz değerlendirme formu ve yansıtıcı günlükler kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen nitel veriler, içerik analizi kullanılarak çözümlenmiştir. Elde edilen veriler, öğretmen adaylarının öğretim sürecinin planlanmasına yönelik yansıtıcı düşünme becerilerinde gelişim olduğunu ortaya koymaktadır. Bununla birlikte, yansıtıcı düşünme çalışmalarının, bu çalışmalara katılan öğretmen adaylarının bir dersin planlanmasına yönelik mesleki gelişimleri konusunda katkı sağladığı görülmüştür. Öğretmen adaylarının, yansıtıcı düşünmeyi geliştirmeye yönelik yapılan çalışma sürecinin başlangıcında teknik alanda yansıtma seviyesine sahip oldukları, sürecin ilerleyen aşamalarında uygulama ve eleştirel alanda da yansıtma yapabildikleri ortaya konulmuştur. Bu bağlamda, öğretmen adaylarının öğretim sürecinin planlanması aşamasında yaşadıkları deneyimler ve bu deneyimler üzerine yaptıkları yansıtmalarla bir dersin planlanmasına yönelik mesleki gelişim sağladıkları sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yansıtıcı Düşünme, Yansıtıcı Düşünme Seviyeleri, Öğretmen Adayları, Mesleki Gelişim

Kaynakça

• Alp, S. & Taşkın, Ş. Ç. (2007). Eğitimde yansıtıcı düşüncenin önemi ve yansıtıcı düşünceyi geliştirme. Milli Eğitim Dergisi, 178, 311-320.
• Ballard, K.K. (2006). Using van manen’s model to assess levels of reflectivity among preservice physical education teachers. Unpublished doctoral dissertation, Texas A and M University.
• Bataineh ,R. F., El Karasneh ,M.S., Barakat ,A. A. & Bataineh, R. F. (2007). Jordanian pre- service teachers’ perceptions of the portfolio as a reflective learning tool. Asia-Pacific Journal of Teacher Education, 35(4), 435–454.
• Brockbank, A. & McGill, I. (2007). Facilitating learning in higher education. New York: Open University Press.
• Cengiz, C. (2014). Fen bilgisi öğretmen adaylarının genel kimya laboratuvarı dersinde hazırladıkları yansıtıcı günlüklerin yansıtıcı düşünme ve akademik başarıları üzerine etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Çepni, S. (2012). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş. Trabzon: Celepler Matbaacılık.
• Dervent, F. (2012). Yansıtıcı düşünmenin beden eğitimi öğretmen adaylarının mesleki uygulamalarına etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Dolapçıoğlu, S. D. (2007). Sınıf öğretmenlerinin yansıtıcı düşünme düzeylerinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi, Hatay.
• Ekiz, D. (2006). Self-observationand peer observation: reflective diaries of primary student teachers. Elementary Education Online, 5(1), 47-57.
• Ekiz, D. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Erginel, S. Ş. (2006). Developing reflective teachers: a study on perception and ımprovement of reflection in pre-service teacher education. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara.
• Ersözlü, Z. N. (2008). Yansıtıcı düşünmeyi geliştirici etkinliklerin ilköğretim 5. sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler dersindeki akademik basarılarına ve tutumlarına etkisi. Yayınlanmamıs doktora tezi, Fırat Üniversitesi, Elazığ.
• Gencer, A. S. (2008). Professional development of preservice biology teachers through reflective thinking. Unpublished doctoral dissertation, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
• Griffin, M. L. (2003). Using critical ıncidents to promote and assess reflective thinking in preservice teachers. Reflective Practice, 4(2), 207-220.
• Hanton, S., Cropley B. & Lee S. (2009). Reflective practice, experience, and the interpretation of anxiety symptoms. Journal of Sports Sciences, 2(5), 517–533.
• Hatton, N. & Smith, D. (1995). Reflection in teacher education: towards definition and implementation. Teaching and Teacher Education, 11(1), 33-49.
• İskenderoğlu, Z. (1998). The effect of action research as a teacher development model on becoming reflective in teaching: a case study. Unpublished Master Dissertation, Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
• Kaf Hasırcı, Ö. & Sadık, F. (2009, Ekim). Sınıf öğretmenlerinin yansıtıcı düşünme eğilimlerinin belirlenmesi. 18. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, Sözlü Bildiri, Ege Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İzmir.
• Kılınç, H. H. (2010). İlköğretim birinci ve ikinci kademe öğretmenlerinin yansıtıcı düşünme eğilimleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Fırat Üniversitesi, Elazığ.
• Kim, Y. (2005). Cultivating Reflective Thinking: The effects of a reflective thinking tool on learners’ learning performance and metacognitive awareness in the context of on-line learning. Unpublished doctoral dissertation, The Pennsylvania State University The Graduate School College of Education, Pennsylvania.
• Kozan, S. (2007). Yansıtıcı düşünme becerisinin kaynak tarama ve rapor yazma derslerindeki etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Köksal, N. & Demirel, Ö. (2008). Yansıtıcı düşünmenin öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulamalarına katkıları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34, 189-203.
• Kuzu, A. (2005). Oluşturmacılığa dayalı çevrimiçi destekli öğretim: bir eylem araştırması. Yayımlanmamış doktora tezi. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Langer, A. M. (2002). Reflecting on practice: using learning journals in higher and continuing education. Teaching in Higher Education, 7(3), 337-351.
• Lee, H. J. (2005). Understanding and assessing pre-service teachers’ reflective thinking. Teaching and Teacher, 21(1), 699-715.
• Lee, I. (2007). Preparing pre-service english teachers for reflective practice. ELT Journal, 61(4), 321-329.
• Mayring P. (2000). Qualitative content analysis. Forum Qualitative Social Research, 1 (2).
• MEB (2013). İlköğretim kurumları fen bilimleri dersi 3–8. sınıflar öğretim programı.http://ttkb.meb.gov.tr/www/guncellenen-ogretim programlari/ icerik/ 151 adresinden 28.06.2015 tarihinde edinilmiştir.
• Mewborn, D. S. (1999). Reflective thinking among preservice elemantary mathematics teachers. Journal for Research in Mathematics Education, 30(3), 316-341.
• Mills, G. E. (2003). Action research a guide for the teacher researher (Second Ed.), New Jersey: Pearson Education, Inc.
• Miller, M. A. (2007). Differentiated reading instruction and classroom management structures that promote reading development. Unpublished doctoral dissertation, University of Florida.
• Parsons, M. & Stephensons, M. (2005). Developing reflective practice in student teachers: collaboration and critical partnerships. Teachers and Teaching: theory and practice, 11(1), 95–116.
• Punch, F.K. (2005). Sosyal araştırmalara giriş nitel ve nicel yaklaşımlar. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Robson, C. (2001). Real world research. Oxford UK & Cambridge USA: Balackwell.
• Rodgers, C. (2002). Defining reflection: another look at john dewey ve reflective thinking. Teacher College Record. 104(4), 842–886.
• Schweiker-Marra, K., Holmes, J. H. & Pula, J. J. (2003). Training promotes reflective thinking in pre-service teachers. The Delta Kappa Gamma Bulletin, 70 (1), 55-61.
• Silverman, D. (1997). Doing qualitative research: A Practical Handbook. London: SAGE Publications.
• Song, H. D., Grabowski, B. L., Koszalka, T. A. & Harkness, W. L. (2006). Patterns of ınstructional-design factors prompting reflective thinking in middle school and college level problem-based learning environments. Instructional Science, 34(1), 63-87.
• Şahin, Ç. (2009). Fen bilgisi öğretmen adaylarının yansıtıcı düşünme yeteneklerine göre günlüklerinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36, 225-236.
• Taggart, G. L. and Wilson, A. P. (2005). Promoting reflective thinking in teachers: 50 action strategies. California: Corwin Press.
• Tang C. (2000). Reflective diaries as a means of facilitating and assessing reflection. HERSDA 2002 Conference.
• Tican, C. (2013). Yansıtıcı düşünmeye dayalı etkinliklerin öğretmen adaylarının yansıtıcı düşünme becerilerine, eleştirel düşünme becerilerine, demokratik tutumlarına ve akademik başarılarına etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Tok, S. (2008). Yansıtıcı düşünmeyi geliştirici etkinliklerin öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarına, performanslarına ve yansıtmalarına etkisi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 33(149), 104-117.
• Yeşilbursa, A. (2011). Reflection at the interface of theory and practice: An analysis of preservice English language teachers’ written reflections. Australian Journal of Teacher Education, 36, 104-116.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2011). Nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Valli, L. (1992). Reflective teacher education: cases and critiques. Albany: State University of New York Press.
• Van Manen, M. (1977). Linking ways of knowing with ways of being practical. Curriculum Inquiry, 6(3), 205-228.
• Williams, R. & Wessel, J. (2004). Reflective journal writing to obtain student feedback about their learning during the study of chronic musculoskeletal conditions. Journal of Allied Health, 33(1), 17-23.
• Yeşilbursa, A. (2011). Reflection at the interface of theory and practice: An analysis of preservice English language teachers’ written reflections. Australian Journal of Teacher Education, 36, 104-116.
• Yorulmaz, M. (2006). İlköğretim I. kademesinde görev yapan sınıf öğretmenlerinin yansıtıcı düşünmeye ilişkin görüş ve önerileri (Diyarbakır İli Örneği). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Fırat Üniversitesi, Elazığ.
• YÖK, (2007). www.yok.gov.tr/documents/10279/49665/aciklama_programlar/aa7bd091-9328- 4df7-aafa 2b99edb6872f adresinden 17.02.2014 tarihinde edinilmiştir.
• Zeichner, K. M. & Liston, D.P. (1987). Teaching student teachers to reflect. Harvard Educational Reviews, 56(1), 23-48.